Heimskringla - 21.11.1945, Blaðsíða 6
6. SIÐA
WINNIPEG, 21. NÓV. 1945
Á
SKEMTIFÖR
“Eg yeit ekki hvort eg get, herra minn,”
svaraði hann, “sagt nákvæmlega frá útliti
mannsins, því eg er enniþá ekki alveg raknaður
úr rotinu. Hann var hár, en alls ekki þrekinn
né feitur. Hann var 'handnettur og fótsmár,
fölur í andliti, næstum því náfölur, hár hans
var kolsvart og það voru augu hans einnig, þau
glitruðu í höfði hans leins og demantar.”
“Munið þér eftir hvort hann hafði ein-
kennilegan gullhring á litla fingrinum, eins og
slöngu?”
“Já, það hafði hann og hún var með tveim-
ur augum, sem voru úr einhverskonar steini.
Já, það er eins satt og nokkuð getur verið.”
“Þá var þetta Nikola,” sagði eg leins og
ósjálfrátt, svo forviða varð eg. “Hann hafði þá
fylgst á eftir okkur til Astralíu.”
Wetherell stundi við þunglega. En svo
varð hann alt í einu allur eins og stálsettur.
“Herra lögregluforingi,” sagði hann. —
“Þessi maður eða slóð hans verður að finnast
áður en næsti dagur nennur. “Eg þekki hann
og hann er eins sleipur og áll; ef þið bíðið eina
mínútu þá sleppur hann úr greipum ykkar.”
“Bíðið dálítið,” sagði eg. “Segið mér eitt,
Thompson: Þegar þér ókuð upp að “Canarífugl-
inum” hvar sögðuð þér að maðurinn hefði stað-
ið?”
“Á svölunum.”
“Hafði hann hatt á höfðinu?”
“Já.”
“Svo genguð þið inn í drykkjustofuna, en
hún var svo full af fólki að þið fóruð inn í her-
bergi?”
“Já.”
“Og þegar þið voruð komnir þangað inn,
fór hann að tala um búgarðinn. Skrifaði hann
niður nokkrar tölur á blað?”
“Já.”
“Hverskonar blað?”
“Það var sendibréf eða umslag, eg er ekki
viss um hvort það tvar.”
“Og hann tók það upp úr vasa sínum?”
“Já.”
“Jæja, þetta er alt og sumt.” Eg sneri mér
að lögregluforingjanum og sagði: “Jæja, eigum
við þá að fara til Canarífuglsins núna undir
eins?”
“Alveg eins og þér viljið, en fyrst ætla eg
að senda fyrirskipanir til hinna og annara lög-
reglustöðva. Við verðum að hafa náð mannin-
um, sem hélt í hestana fyrir hádegisverð á
morgun.”
“Þér þekkið hann líklega ekki?” spurði eg
Thompson.
“Nei, en eg hefi séð hann áður,” svaraði
hann.
“Hann er þá héðan frá Sydney?” '
“Áreiðanlega.”
“Þá ætti ekki að vera örðugt að ná í hann,
við skulum fara.” Mr. Wetherell reis upp til að
koma með okkur, en þótt örðugt væri að hamla
honum, þá tókst mér loks að tala hann á að ver-a
kyrran. '
“En þér munuð láta mig vita undir eins og
þér fréttið eitthvað, Mr. Hatteras?” kallaði hann
á eftir okkur. “Hugsið bara eftir hversu ang-
istarfullur eg er.”
Eg hét honum því og fór svo út með lög-/
reglumanninum. Við leigðum okkur vagn og
báðum ökumann að keyra eins fljótt og hann
gæti til gistihússins, sem við ætluðum til. Þegar
við ókum af stóð sló klukkan tólf. Phyllis hafði
verið í þrjá tíma í höndum Nikola.”
Þegar við komum að gistihúsinu, þar sem
Thompson hafði fengið svefnlyfin, fórum við
út og báðum ökumanninn að bíða eftir okkur.
Gistihúsið var niðdimt. Og það var ekki fyr en
við höfðum hringt aftur og aftur að við náðum
tali af nokkrum. Gestgjafinn kom hálfklæddur
til dyranna með ljósker í hendinni, og kallaði
til að vita hverjír þar væru og hvað þeir vildu.
Fröunautur minn sagði tafarlaust að það væri
lögreglan, og fyrir þetta eina orð opnuðust
dyrnar.
“Gott kvöld, Mr. Bartrell,” sagði lögreglu-
foringinn kurteislega. “Getum við komið inn
í gistihúsið, við eigum hér erindi?”
“Auðvitað, herra lögregluforingi,” svaraði
gestgjafinn, sem auðsæilega þekti förunaut
minn. “En er þetta ekki fremur seint til að
heimsækja mig? Eg vona að ekkert alvarlegt
sé á seiði?”
“Það er ekkert sérstakt. Okkur langar
bara til að spyrjast fyrir um mann, sem var
hérna í kvöld og okkur langar að finna.”
“Ef svo er eg hræddur um að eg verði að
vekja þjón minn, sem vinnur í veitingastofunni.
Ef þið viljið afsaka mig, þá skal eg fara að
HEIMSKRINGLA
vekja hann. En þið verðið að hagræða ykkur
eins og þið bezt getið.”
Hann skildi okkur þar eftir í ganginum á
meðan hann fór að vekja þjóninn. Að tíu mín-
útum liðnum kom hann aftur með hálfsofandi
mann, og sagði við hann:
“Þessir herrar óska að spyrja þig um
mann, sem var hérna í kvöld,” sagði gestgjaf-
inn. “Kanske þú getir gefið þeim einhverjar
upplýsingar?”
“Hvernig var maðurinn í útliti?” spurði
þjónninn lögregluforingjann.
Hann sneri sér til mín.
“Hár og holdgrannur og náfölur,” sagði eg.
“Svarthærður með dökk augu altaf á kviki.
Hann kom hingað inn með ökumanni Mr. Weth-
erells.”
Maðurinn virtist átta sig Strax.
“Eg man eftir honum,” sagði hann. “Þeir
sátu í nr. 5 þarna niðri í göngunum, og maður-
inn, sem þér lýstuð bað um glas af rommi handa
vini sínum og brennivínsglas handa sjálfum
sér.”
“Það er einmitt maðurinn, sem við erum
að leita að,” sagði lögregluforinginn. “En
segið mér, hafið þér séð hann áður hér inni?”
“Nei, aldrei,” sagði þjónninn, “og það er
hreinn sannleikur, því að hefði eg séð hann áður
gæti eg aldrei gleymt honum. Andliti hans og
útliti gæti enginn maður nokkurntíma gleymt.
Nei, hann kom hingað í fyrsta skiftið í kvöld.”
“Heimsótti nokkur þá á meðan þeir sátu
þama í herberginu?”
“Ekki það eg veit. En bíðið samt Við, eg
er ekki svo viss um það, jú, nú man eg það
áreiðanlega, að eg sá háan, laglegan mann
ganga niður ganginn og inn í herbergið. Eitt-
hvað hálftíma eftir að eg fór þangað með vín-
föngin.”
“Sáuð þér hann koma út aftur?”
“Nei, en eg veit að ökumaðurinn varð svo
drukkinn, að það varð að bera hann út í vagn-
inn.”
“Hvernig vitið þér það?”
“Vegna þess að eg sá hina bera hann út.”
Lögregluforinginn leit á mig.
“Ekki mjög gagnlegt, eða hvað?”
“Nsi,” svaraði eg. “En hafið þér nokkuð
á móti því að leyfa okkur að sjá nr. 5, herbergið,
sem þeir voru í?”
“Nei, alls ekki,” svaraði gestgjafinn. Komið
þessa leið.”
Því næst vísaði hann okkur niður ganginn
og inn í lítið herbergi til hægri, og opnaði hurð-
ina upp á gátt. Þar var alveg níðdimt inni, en
auganbliki síðar var kveikt á gasinu og við gát-
um séð alt, sem þar var inni. Lítið borð stóð í
einu horninu og tveir eða þrír stólar stóðu við
veggina. Á einum veggnum var lítill gluggi
og gengt dyrunum var ofn. Á borðinu var hálf-
reyktur vindill og sundurrifið eintak af kvöld-
blaðinu “Merkúríusi. Þetta var ekki það sem
eg leitaði að, og þessvegna lagðist eg á fjórar
fætur til að rannsaka gólfið. Eg fann strax
saman vafið bréfblað við ofninn. Eg tók það
upp, settist við borðið og sneri mér að lögneglu-
manninum, sem hafði veitt atferli mínu nána
athygli.
“Var herbergi þetta notað af nokkrum öðr-
um eftir að mennirnir, sem við leitum að, voru
í því?”
“Nei, tvö öftustu herbergin eru auð.”
“Þér eruð alveg viss um þetta?”
“Alveg handviss.”
“Eg tók bréfmiðann og breiddi úr honum á
borðinu. Mér til mestu vonbrigða var þetta
bara afturhluti af umslagi, og þótt tölur væru
skrifaðar á það, var það samt alveg gagnslaust
okkur.
“Á þessu er ekkert að græða?” spurði lög-
regluforinginn.
“Nei, alls ekkert nema fáeinar tölur, sem
eru óskiljanlegar.”
“Já, fyrst svo er þá er bezt að við förum
upp á lögreglustöðina og vitum hvort við frétt-
um nokkuð.”
“Komið þá. Nú verðum við að hafa hrað-
an á, vegna þess að við höfum tapað dýrmætum
tíma og hvert augnablikið er kostbært.”
Eg tók með mér kvöldblaðið og fylgdist
með honum út að vagninum eftir að hafa þakk-
að gestgjafanum fyrir kurteisi hans og greið-
vikni. Síðan ókum við af stað. Á leiðinni töl-
uðum við um hvað við ættum að gera, en meðan
við vorum að því leit eg af hendingu á blaðið,
sem eg hélt á í hendinni. Við ljós vagnlampans
sá eg að í horni blaðsins var stórt kringlótt
merki blátt á lit með eftirfarandi áletrun: W.
C. Maxwell pappírs og bókaverzlun, 23 Ipswell
stræti, Wooter.
“Stansið vagninn!” kallaði eg. “Segið
manninum að hann skuli aka eins fljótt og
hann getur til gistihússins.”
Sú fýrirskipun var gefin. Vagninum var
snúið við, og innan einnar mínútu vorum við
komnir aftur til gistihússins.
“Hvað viljið þið nú?” spurði lögregulmað-
urinn forviða.
“Bara þetta, að eg hugsa eg hafi fundið
spor,” svaraði eg.
Eg gaf honum engar frekari skýringar, en
eftir fimm mínútur höfðum við náð í gestgjaf-
ann.
“Mér þykir slæmt að ómaka yður á þenn-
an hátt,” sagði eg. “En mannslíf liggur við.
Mig langar til að sjá nr. 5 aftur.”
Hann fór aftur með okkur inn í herbergið
og kveikti á gasljósinu. Þetta horn af umslaginu
lá á borðinu alveg eins og eg hafði gengið frá
því. Eg settist á ný og rannsakaði nákvæmlega
bréfmiðann. Svo þaut eg á fætur.
“Þetta hugsaði eg,” sagði eg í miklu upp-
námi. “Eg sagði yður að eg hefði fundið spor.
Jæja, herra lögregluforingi, hver skrifaði þessa
tölustafi?”
“Maðurinn, sem þið kallið Nikola býst eg
við.”
“Alveg rétt. Hver hefir nú keypt þetta
blað. Þér verðið að muna eftir að Thompson
fór úr vagninum til að koma hingað inn.”
“Eg býst við að það hafi verið nikola.”
“Gott! Þá er það skoðun yðar að Nikola
hafi átt þetta blað og þetta umslag. En ef svo
er, þá lítið á þetta.”
Hann kom til mín og horfði yfir öxl mína.
Eg benti á umslagsbrúnina. Á henni voru þessi
þrjú mikilvægu orð: Swell stræti, Wootokra.”
“En hvað þýðir það?” spurði hann.
“Já, sjáið þér nú til, “eg opnaði blaðið er eg
sagði þetta og benti á merki bóksalans í horn-
inu. “Maðurinn, sem keypti blaðið í búð Mr.
Maxwells, keypti einnig þetta umslag þar. Bók-
stafirnir “Swell” eru seinni hluti orðsins Ip-
swell, nafnið á götunni. Ef maður þessi er
Nikola, eins og við höldum, þá er maðurinn,
sem seldi honum þessa hluti viss með að þekkja
hann, og það væri ekki alveg ómögulegt að
hann vissi hvar hann ætti heima.”
“Já, þér hafið rétt fyrir yður,” svaraði lög-
reglumaðurinn, sem vaknaði við þessa rök-
semdafærslu mína. “Eg veit vel hvar búðin
hans Mr. Maxwells er, og lang réttast er fyrir
okkur að aka þangað eins fljótt og hægt er.”
Þegar við höfðum þakkað gestgjafanum á
ný, fórum við aftur út í vagninn og héldum nú
eins og leið lá til búðar Mr. Maxwells í Ipswell
stræti. Þegar við komum þangað var kl. næst-
um þrjú og það var farið að rofa fyrir degi.
Þegar vagninn stansaði við gangstéttina
stökk lögnegluforinginn út úr honum og gekk
að hliðardyrum búðarinnar og hringdi. Að
stundu liðinni opnaðist hurðin og drengur, eitt-
hvað 18 ára gamall og hálf sofandi, kom út í
dyrnar og starði á okkur.
s “Býr Mr. Maxwell hérna í búðinni?” spurði
lögreglumaðurinn.
“Nei.”
“Hvar býr hann þá?”
“Ponson stræti, þriðja hús á vinstri hönd.”
“Þakka yður fyrir.”
Aftur stukkum við upp í vagninn og flýtt-
um okkur burtu. Eg var svo hræddur og ang-
istarfullur um unnustu mína, að mér var farið
að finnast sem forsjónin ætlaði að sjá um að við
fengjum aldrei þær upplýsingar, sem við þurft-
um. Mér fanst þetta alt saman hræðileg mar-
tröð, þar sem hvert fótmál virtist ómögulegt
hvað mikið, sem eg reyndi að komast áfram.
Eftir örstutta stund komum við til Ponson
strætis, og stönsuðum fyrir framan þriðja húsið
vinstra megin. Það var falleg villa með fögrum
garði fyrir framan, framan við húsið voru sval-
ir, þaktar vafnings viði. Við hringdum og bið-
um svo, brátt var gengið til dyra og einhver
kallaði hver þar væri. “Lögreglan”, var svarið,
og opnuðust dyrnar þá strax, og smávaxinn,
rjóður maður kom út í dyrnar. Hann var í nær-
fötunum.
“Gengur eitthvað að, herrar mínir?” spurði
hann áhyggjufullur.
“Ekkert, sem yður snertir, Mr. Maxwell,”
sagði félagi minn. “Okkur langaði bara að fá
svolitlar upplýsingar, sem eru mjög þýðingar-
miklar fyrir okkur, ef þér getið gefið okkur
þær. Við lerum að leita að manni, sem við þurf-
um að ná í nú þegar í nótt, og við höfum fengið
þær fréttir, að þér séuð eini maðurinn, sem geti
gefið þær.”
“Hamingjan bezta! Aldrei hefi eg heyrt
þessu líkt. En mikið mundi það gleðja mig
gæti eg hjálpað yður í þessum efnum,” svaraði
litli maðurinn og leiddi okkur inn í borðstofuna
þar sem hann opnaði gluggana — með miklum
merkis svip. “Jæja, hvað er þá erindi ykkar?”
“Ja, þessu er svona varið,” sagði eg og tók
upp kvöldblaðið og umslagið. “Þér sjáið þessa
stafi í horninu því arna á dagblaðinu, eða
hvað?” Hann kinkaði kolli og veitti nú öllu
nákvæma eftirtekt, þegar hann hafði séð nafnið
sitt þar. “Þetta umslag var áreiðanlega keypt
í búðinni yðar, og líka þetta dagblað.”
“Hvemig getið þér vitað það?”
Eg sé það á þessum stöfum á umslaginu;
og af stimplinum yðar á dagblaðinu.”
“Já, rétt er það, en á hvern hátt get eg nú
hjálpað yður?”
“Okkur langar til að fá að vita heimilisfang
mannsins, sem keypti þessa muni.”
“Það verður sjálfsagt fremur örðugt við-
fangsefni. En getið þér gefið mér nokkra lýs-
ingu af manninum?”
“Hár, mjög útlendingslegur í útliti, mjög
frábrugðinn almenningi í útliti og framkomu,
fölur, svarteygður, svarthærður, með smáar
hendur og fætur.”
Er eg las upp þessa lýsingu glaðnaði yfir
svip litla mannsins.
“Eg þekki manninn. Hann kom inn í búð-
ina mína í gær.” En upplýsingarnar, sem hann
gat gefið voru samt ekki nærri eins þýðingar-
miklar og hann hugði.
“Vitið þér hvar hann á heima?”
Hann varð vandræðalegur á svipinn og
sagði: “Mér þykir það slæmt að eg get ekki
hjálpað yður þarna. Hann kom inn, keypti
pappír og kvöldblaðið og umslög, og fór svo út
úr búðinni. Eg varð svo forvitinn vegna útlits
hans, að eg gekk út í dýrnar og horfði á eftir
honum. Hann gekk þvert yfir götuna.”
“1 hvaða átt gekk hann?”
“Yfir í Podgers lyfjabúðina, sem er beint
á móti í götunni. Það sá eg síðast til hans.”
“Eg er yður mjög þakklátur, Mr. Maxwell,”
sagði eg og greip hendi hans. “En mér þykir
það slæmt, að þér getið ekki sagt mér neitt
ákveðnara um hann.” Svo sneri eg mér til lög-
regluforingjans. “Það verður víst bezt að við
fórum og finnum Podgers. En ef við verðum
að eyða miklu lengri tíma í að þjóta svona um,
þá er það áreiðanlegt að þeir sleppa úr greipum
okkar.”
“Já, við skulum þá koma til Podgers, og það
eins fljótt og auðið er.”
Þegar við höfðum kvatt Maxwell, flýttum
við okkur af stað og tíu mínútum síðar vorum
við komnir að lyfjabúðinni og náð fundi Pod-
gers. Við skýrðum fyrir honum erindi okkar
og í eins fáum orðum og auðið var, og gáfum
honum nákvæma lýsingu af manninum, sem við
vorum að spyrja um.
“Eg man vel eftir honum,” sagði hinn ró-
legi og seinfæri Podgers. “Hann kom hingað
inn í gærkveldi og keypti glas af klóróformi.”
“Þér hafið sjálfsagt látið hann kvitta fyrir
það í bókina yfir sölu á eitri?”
“Já, auðvitað. Langar ykkur til að sjá
bókina?”
“Já, umfram alla muni,” sögðum við báðir
í senn, og hann kom með bókina.
Podgers dró fingurinn niður eftir línunum.
“Brown, William Davis, — jú hérna kemur
hann! Klóróform: I. Benelage, 22 Calliope st.,
Wottokra.”
“Bennelage,” hrópaði eg. “En hann heitir
það ekki!”
“Það er rétt líklegt, en það er nafnið, sem
hann gaf mér.”
“Ó, við skulum reyna þetta heimilisfang,
hvað sem tautar,” sagði lögregluforinginn. —
“Komið, Mr. Hatteras!”
Við ókum nú af stað og harðar en nokkru
sinni fyr. Innan 15 mínútna höfðum við snúið
inn í götuna, sem við ætluðum að komast í og
stönsuðum eftir að hafa ferðast eftir henni eitt-
hvað 300 fet. Þetta var mjó gata með húsaröð-
um, sem voru all óálitlegar. Lögregluþjónn
gekk hinu megin í götunni, kallaði lögreglufor-
inginn á hann. Hann heilsaði og kom yfir til
okkar og beið svo kurteislega þangað til á hann
væri yrt.
“Hvað vitið þét um nr. 22?” spurði foring-
inn. Lögregluþjónninn hugsaði sig um og
sagðisvo:
“Ja, satt að segja, herra foringi, þá vissi
eg ekki fyr en í gær, að nokkur byggi í því.”
“Hafið þér séð nokkra nálægt því?” •
“Eg sá þrjá menn ganga inn í það, þegar
eg kom hingað í gær.”
“Hvernig litu þeir út?”
“Eg tók ekkert eftir þeim. Þeir voru allir
fremur miklir vextir, og þeir hlógu og virtist
vera vel skemt.”
“Svo þeir gerðu það. Við verðum að fara
inn og líta á þessa fugla. Það er bezt að þér
komið með okkur.”
Við gengum niður götuna, þangað til við
komum til nr. 22. Við opnuðum grindina og
gengum upp riðið að útidyrunum. Nú var orð-
ið vel bjart svo að vel mátti sjá alt greinilega.
Foringinn tók þétt í klukkustrsnginn og klukku
hljóðið bergmálaði í gegn um bygginguna. En
engin mannleg vera gaf neitt svar. Við hringd-
um tvisvar til en árangurslaust.
“Annaðhvort er enginn heima eða þeir
vilja ekki svara,” sagði lögregluforinginn. “Lög-
regluþjónn, þér getið verið hérna og handtskið
hvern þann, sem reynir að fara héðan út. Mr.
Hatteras, við skulum fara aftur fyrir húsið og
reyna að komast þar inn.
Það gerðum við og komumst brátt að bak-
hlið hússins. Húsið var mjög lítið og aftur af
bakdyrum þess var byrgi klætt flugnaneti úr
járni. Beggja megin hurðar voru fremur stórir
gluggar, og svo vildi vel til að annar þeirra var
ekki hespaður að innan.
Foringinn lyfti glugganum og smaug inU
°g fylgdi eg dæmi hans. Við opnuðum hurðina
að fyrsta herberginu og gengum inn. Þar vorU
hvorki menn né húsgögn.