Heimskringla - 28.05.1947, Síða 1

'Ve rfcommend lot
your approTdl oux
//
BUTTER-NUT
LOAF "
CANADA BREAD CO. LTD.
Winnipeg Phone 37 144
Frank Hannibal, Mgr.
We recommend for
your crpproTal our
"BUTTER-NUT
LOAF"
CANADA BREAD CO. LTD.
Winnipeg Phone 37 144
Frank Hannibal, Mgr
LXI. ÁRGANGUR
WINNIPEG. MIÐVIKUDAGINN, 28. MAÍ 1947
NÚMER 35.
FRETTAYFIRLIT
Lækkunar á neyzlu-
tollum krafist
Forráðamenn smásölu kaup-
manna-samtakanna í Canada,
(directors of the retail merch-
ants Alss.) komust að þeirri nið-
urstöðu á ráðstefnu sinni, seint
í §íðastliðinni viku, að fara þiess
á leiit við Sambandsistjórnina að
hún létti þeim gífurlegu neyzlu-
tollum, og lækki innflutnings-
skatta-rálagningu, sem nú á sér
stað, á sætindum, alilsfconar syfc-
urböksitrum, og öðrum fæðu-
tegundum, þar með taldir gos-
drykkir ,og annað slíkt.
Er samiþykt þessi talin með
öllu nauðsynleg og óumfilýjanleg
til þess að hefita hina vaxandi
flóðöldu dýrtíðarinnar á öllum
nauðsynjum til alimenns liifii-
brauðs, bæði á öllu því, er inn-
flutt er, og hin sívaxandi verð-
hækkun og uppsprenging á öllu
því, sem framleitt er, bæði á
akuryrfcju iðnaðarsviðum og
öllum öðrum vettvöngum innan
Oanada.
Önnur ákrvörðun var tekin á
fundi þessum, sem sé sú, að
senda beiðni til matvöru-iheild-
sálla samtaikanna, um alla mögu-
tega samvinnu til þess að vinna
að þv>í í samfélagi, að neytendur
þurfi ekki að greiða sllíkrt ókvæð-
is verð fyrir nauðsynjar sinar í
framtíðinni eins og nú á sér stað.
Mieð tilliti til þess, sem allir
vita að er með öllu ólögleg sala,
(black market), og hversu slikt
hefir þrásinniis átt sér stað á svo
mörgum sviðum, og fer sívax-
andi, sérstaklega á fersku kjati,
gerði fundurinn þau ákvæði, að
hvetja verðlagsnefndina, (W. P.
T. B.) tiil að nema úr gildi ákvæð-
isverð á fiersku kjöti nú þegar,
til þess að ákveðin og jölfn skifit-
ing og sölu aðferð geti fremur
komiist á. Þar sem nú svo er, að
neyzludeild verðlagsnefndarinn-
ar er hætt starfi, komst fundur-
inn að þeirri niðunstöðu, að
mæla með nýllega myndaðri var-
anlegri félagsstofnun canadiskra
kvenna, er skal vera óháð og ó-
pölitiísk, ‘Canada-Wide Women’s
Oonsumer Organization.”
Skuldbindur þessi stofnun sig
til þess að vinna að hagsmuna-
málum oanadiskra neytenda.
Táldi smásölu kaupmanna-fé-
iagið sig fúst til allrar möguIe.gr-
ar samvinnu við nefnda félags-
skapar-stofnun, en fyrir henni
stendur Mrs. R. J. Marshall, for-
seti “The Nation Council of
Women”.
Endurgreiðsla (álagninga)
skatta
Hon. D. C. Abbott, fjármála-
ráðherra, fór þess á leit við neðri
deild þingsins í Ottawa nýlega,
að sér yrði veittur nokkur tíma-
frestur til þess að athuga og taka
til yfirvegunar frumvarp það, er
Stanley Knowles, (CCF— Winni
Peg North Oentre) lagði fram,
en það frumvarp var þeirrar teg-
'ándar, að inntekta-iskattadeild-
mni verði leyfit að birta almenn-
mgi endurgreiðslu álagninga-
Skatta fyrirtækja í Canada.
Of niiklir innflutningar
Hýjasta frétt frá London
hermir svo frá, að “London Lab-
°r Council” hafi lýst því yifir, að
mnflutnirngaHStefna sjálfstjórnar
nýlendu stjómanna nú sem
stendur, miðaði algerlega að
Þeim tilgangi, að þröngva kaup-
Sjaldi niður, og lækka mæli-
OG UMSAGNIR
kvarða lifnaðarháltta.
Akvað verkalýðsmála-náðið
með atkvæðagreiðslu, að semja
og senda skjal till Ottawa, með
beiðni um það, að hlé yrði látið
verða á innflutningum fólks inn
í landið í stórum stíl.
óþægur ljár í þúfu
Rússland hefir hafið mótmæli
við öllum, er útnefndir hafa ver-
ið til landstjóra á Trieste, og það
þótt hin önnur stórveldin hafi
virzt ánægð með þær útnefning-
ar. En þar sem Bandarílkin, og
flestir"*fiulltrúar hinna 5 sltór-
velda kváðu niður tvo, er Rúss-
ar tilhefndu, þá sýnist nokkuð
jafrtt á komið.
Lokasvar Rússa var nokkurs-
konar endir eða hástig þeirrá til-
rauna, er staðið hafa yfir margra
vikna tíma, að komast að samn-
ingum og endanlegri niðurstöðu
um mann til að stjórna því svæði
er ákveðið var í friðarsamning-
um Itálíu, og komi það ttndir
úrskuð og löggildingu öryggis-
ráðs Sameinuðu þjóðanna.
“Við verðum bara að byrja
alveg upp á ný, með einíhverjum
nýjum nöfnum”, er sagt að ein-
um fulltrúanum hafi orðið að
orði.
Of miklu eytt fyrir vínföng
Dr. Huigh Dobson, ritari
“evengelism and social service”
í vestur-Canada, kvað kröfur
um aukin vínfönlg ekki koma fná
fólkinu — allmenningi, — held-
ur þeim, einstaklin'gum og fé-
lagsheildum, sem hagnaðinn
hefði af framleiðslu og sölu á-
fiengis.
Sagði Dr. Dobson þetta í ræð'
er hann hélt í Vanoouver ný-
legia, á þingi “The Uniited
Church of Canada”.
Fór hann hörðum orðum um
Bretland, er notað hefði 814,OOi
tonn kormtegunda til vínanda-
bruggunar yfir árið 1946, rneðan
þjóðir í mörgum löndum Evrópu
hefðu liðið skort og hungurs-
neyð.
Forseti bindindis-samtakanna
í Britiish Columbia (Temperanoe
League), Rev. R. J. McIntyTe,
gaf þinginu þá skýrslu, að fólk
í því fýlki, (B. C.) hefði eýtt.
$1,000,000 í þarfir kirkjunnar
yfir árið 1946, en $46,000,000 á
sama tímabili fyrir vínföng!
Einihver hefir fienlgið sér
almenniiega í staupinu! !
Eftirstöðvar og svöðusár
stríðsins
Óvina-árásir síðasta stríðs á
Bretland, eyddu með öllu, eða
lögðu 286 kirkjur í rústir á Eng-
landi og Wales.
Hið löggilta kirkj u-bygging-
ar-félag, hefir nýlega gefið
skýrslu sína þessu viðvíkjandi,
og fylgdi það ársskýrslu félags-
ins að til viðbótar við nefnda
tölu, hefðu 2,062 kirkjur á Bret-
landi skemst meira og minna, af
völdum stríðsins.
Sovét-fulltrúar í Seoul
Hinir 5 fulltrúar, er útnefnd-
ir voru í félagi við fulltrúa-
nefnd frá Bandaríkjunum, á-
samt 65 manna þjónustuliði,
(staff) náðu til Seoúl, Koreu, í
síðastliðinni viku.
Ferðaðist sumt af flokk þess-
um loftleiðis, en aðrir með járn-
braut.
Sfcal nú enn ein ráðstefnan
Séra Albert Kristjánsson
Á sjötugs afmæli 17. apríl 1947
Með óbreyttum frændum hann ótst upp í sveit,
Og átti ekki framtíð né sagu.
En hver, sem í arnhvössu aiugun hans leit,
Sá einurð og brennandi klögu.
Og örlaga-gyðj an á enni hans reit
Sitt uppkast að málsnild og bögu.
En tíðum, sem aðrir, hann átti sitt stríð
Við ólög og fátækt og siðu.
Því erfiltt er samstarf við landbundinn lýð,
Og langsótt, í mannlífsins iðu.
Að vonum hann ávann sér hrakyrða hríð;
En hrósin og þakklætið biðu.
Að fljóta með straumnum, með fánann í hönd,
Er flestum til værðar og gróða.
En leitirðu frelsis með afli og önd,
Fer óvinagrúinn að hljóða.
og sá, sem að heimtar sín hillingalönd,
Af hrakförum dregur sinn slóða.
*
En þrátt fyrir almennings-álit og sið
Hann Albert á víggarðinn stefndi.
Með krafti hann braut niður hurðir og hlið
Og hofsúlur igoðannia skerndi.
Og vonlbráðair óx honum einvalalið,
Er útburða mannkynsins hefndi.
Og loksins um sjötugt hann situr nú hjá
Og sigranma meðlœti nýtur.
Öll fyrirheit andans á unglingsins brá
í ávöxtum starfisins hann lítur.
Og vaxandi lofistír hans les nú hver spá,
Unz leyfisbréf æfinnar þrýtur.
En þá tekur munklökkva minningin við,
Er mót sitt á áldirnar setur
Og lætur að erfðum þá farsæld og frið,
Sem firrir hinn andiega vetur.
Hver iífæð, er sveigist að ljósberans hlið,
■ Er lögmál, sem tilveran metur.
—P. B.
sett, og á hún að verða um þá
9amninga milli stórveldanna, að
fylkisstjórn verði komið á lagg-j
irnar í Koreu.
Sá hefir kvöl, sem á völ
Komist hefir verið að þeirri
niðurstöðu í þeirri stóru London |
að Indland verði sjálifu gefið í
hendur úrskurðar og ákvörðun-l
ar vald um það hver framtíðar-
örlög Hindustan og Paikistan'
verða. Á þjóðin á Indlandi, eða ■
öllu heldur þjóðflokkamergðin,
að skera úr því á lýðræðislegan
hátt. Ef þjóðin reynist klofin í
málinu, og líkiega er líttill vafi
á að hún verður það, á Mount-
batten vísikonungur víst að
liðka eitthvað til, er hann iegg-
ur frumvarpið fram fyrir hina
indversku stjórnmála-leiðtoga í
New Delhi, 2. júnií næstkomandi.
Vandamál Finnlands þverra
Helsinki — Mauno Pekkala,
forsætisráðherra, og stjórnar-
asta, er hugsast gæti. Kvað hanrt
Japan aldrei mætti komast í þá
afstöðu aftur, að geta hafið ár-
ásir á friðelskandi þjóðir heims-
ins, en eigi mætti það beldur
viðgangast að landið væri látið
liggja lengi í því dauða og eyði-
leggingar-ástandi, að það yrði
byrði á öllum íramleiðslu og
verzlunar-sviðum.
Japan niðurtroðið, eins og
líka Þýzkaland í samSkonar á-
standi, myndi ekki aðeins ala og
þraska hefndargirni og beiskju
heldur myndu þau lönd, í því á-
siigkomulagi sem þau nú eru,
koma í veg fyrir alla endurreilsn
og umbætur hjá þjóðum þeim,
er nærri þeim búa.
Mr. Harriman sagði, að þjóðir
heimsins mændu vonaraugum
til Bandaríkjanna, og leituðu
þangað trausts og styrks, og
aldagamlar — frelsishugsjónir
þeirra, (Bandaríkjanna) væru
táknrænt merki hvátninigar og
uppörvunar.
ráðuneyti hans, er sagði aif sér
fyrir 6 vikum síðan, hefir nú
látið tilleiðast að veita stjórn-
inni forstöðu áfram. Hefir stað-
ið ai þessu hinn mesti styr, upp-
þot og vandræði allan þennan
tíma, en vonandi er, að því létti
nú öllu í bili, að minsta kosti.
Endurreisn Japan
og Þýzkalands
Frá Los Angeles — W. Aiver-
ell Harriman, verzlunar og við-
skiftamála-ritari Bandaiiíkjanna
sagði nýlega á fjölmennri borg
arasamkomu, að hagfræðisleg
og efnaástandsleg enduireisn
Japan og Þýzkalands væri óum-
ræðilega þýðingarmikið spor til
þess að ummynda og bæta heild-
ar-ástand alls heimsins, er hann
kvað nú á tímum hið ömurleg-
V andræðahorf ur
Geneva — Rannsóknarnefnd
hinna 11 ríkja, er kryfja skyldi
til mergjar ástand og aðfarir
Balkans-landanna, skrifaði und-
ir skýnslu til öryggisráðs Sam-
einuðu þjóðanna rétt fyrir síð-
ustu helgi, og hélt þar fram að ef
vopnuðum hersveitum, er upp-
reist og óeirðum héldu uppi á
landamærum Balkans-landanna
væri fremur veittur styrkur og
íúlltingi, þá stefndi slíkt tiltæki
sannarlega ekki í áttina til al-
heimsfriðar. Lagði rannsóknar-
nefndin málalyktir þessar á vald
örygg'isráðsins.
EÆtir amerískum og rússnesk-
um heimildum að dæma, fór
ekki fram nein regluleg at-
kvæðagreiðsla um þessi ákvæði,
en að 9 ríki hefðu verið því með-
mælt, en Rússland og Pólland á
móti, því er haldið fram, að
nefndin hafi nálega óskift sak-
félt Yúgóslavíu mestmegnis fyr-
ir uppihald þessara alvopnuðu
óaldarflokka, er hefðu í frammi
sífiéldar róstur og ofbeldiisverk
á norður-G-rikklandi, en Albania
og Bulgaria væru þó einnig í
sökinni.
Ástandið á Grikklandi sjálfu,
ætti einnig drjúgan þátt í vand-
ræða horfum þessum, og margar
fléiri ástæður færði nefndin
fram fyrir þessu. Gen. Enver
Hodja, forsætisráðherra Albaníu
hefir sent Trygve Lie aðalritara
Sameinuðu þjóðanna skeyti, og
kvartað yfir vélabyssu-skothríð-
ar-iárásum á þorp í Albaníu frá
griskum loftförum. Er þetta
haft eftir “Tanjug” fréttasitöð-
inni í Júgóslavíu.
Búist er fylliiega við, að rann-
sóknar niefndin leggi fram öll
sú skjöl og plögg snemma í júní,
og muni þá mikil og mögnuð or-
usta hefjast milli hinna stóru!
Uppþot
Nanking — Hér um bil 15
námssveinar og nokkrir lög-
reglumenn hlutu mikil meiðsli í
milshepnaðri tilraun 6,000 nárns-
manna, er höfðu hafið verkfali,
og leituðuist við að ganga fylktu
liði til borgara-fúndarhússins,
en þar skyldi haldið pólitífcst
ráðþing.
Orrahriðin hófst þegar
menntaskóla-nemendur þrátt
fyrir strangt bann að valda op-
inberu upphlaupi, reyndu að
koma kröfum sínum á framfæri
í ráðþinginu.
Heimtuðu þeir aukna mat-
væla skamta, upphæð er svaraði
15% hluta úr ríkisfjárhirzlunni
til fræðslumála, og að samstund-
is yrði samið vopnahlé í borg-
ara-styrjöldinni í öllu Kína-
veldi.
Sýnast þetta lögmætar og
ekki ósanngjarnar kröfur.
Lokuð landamæri
Tehran — Herstjórnar-ráðu-
neytið í Iran hefir svo fyrir skip-
að, að Sovét-Iran landamærun-
um skuli lokað vel og rammlega.
Lýsti Ahmad Aramesh, verka-
málaráðherra þessu yfir nýlega.
Erlendir blaðamenn telja, að
um 15,000 vopnaðir menn séu á
verði í Azerbaijan, norður-
landamærum fylkisins, þar sem
Bersíu-stjórnin tók við á síðalst-
liðnu ári af hinni óháðu fylkis-
stjórn.
Gerðir landrækir
Buenos Aires — Stjórnar-
ráðuneyti Argentínu lýsti því
yfir nýlega, að 8 þýzkir njósn-
arar hefðu verið reknir úr landi
nú um þessar mundiir.
Á meðal þeirra hefði Johann
Harnisoh verið, sem af mörgum
hefði verið talinn hættulegasti
og áhrifaríkasti umboðsmaður
Axis-þjóðanna í Suður- Amer-
íku.
Hundalækningar
Rússneskur lífeðlisfræðingur
í Moskva, Vladimir Demikov,
þrí'tugur að aldri, hefir komist
svo langt í sinni fræðigrein, að
honum hefir tekiist að færa
hjörtu og lungu úr einum hundi
í annan; hafa tilraunir þessu lák-
ar verið gerðar á 7 hund-kvik-
indum, og hafa þeir allir lifað af
uppskurðinn, en enginn þó leng-
ur en 8 daga.
Er sagt, að eftir uppskurðinn
sjálfan hafi hundarnir hagað sér
að öllu leyti eðlilega, hafa þeir
étið og drukkið, eins og ekkert
hefði ískoriist.
Það sem valdið hefði dauða
þeirra, hefði verið brjósthimnu
bólga, sem á engan hátt hefði
stafað frá færslu eða flutningi
hjartans, eða annarra aðallíf-
færa.
Rússneskum vísinda-ipönnum
haifa heppnast tilraunir að færa
líffæri úr einum froski í annan
(transplantinig), en tilraunir
Demikovs eru hinar fyrstu, er
gerðar hafa verið í þessa átt, á
dýrum með heitu blóði.
Þeir geta margit í Rússlandi!
Veðrið
1 maúmánuði hefir veður verið
svo kalt, að ofna hefir orðið að
kynda í íveruhúsum á hverjum
einaista degi. Tvo eða þrjá síð-
ustu dagana eða 26., 27. og 28.
maí hefir verið 4 til 5 gráðu frost
á hverri nóttu. Og í gær (28.
maí) snjóaði af kappi lengi um
miðdegið. 1 görðum hefir látið
komið upp og svo lítið sem það
hefir verið, hefir það að nokkru
skemst. Hér hefir því verið kalt
vor og verra en vænst var, efitir
einn hinn jafnversta snjóa og
frosta vetur, sem hér hefir kom-
ið.
Forn hefð
Ferðafólki sem kemur til borg-
arinnar Straphorst á Hollandi,
gengur illa að fá skyndi myndir
(snapshots) af íbúunum til
jminnja.
Þótt fólkið að öðru leyti hafi
öll nýmóðins þægindi, svo sem
rafmagns-ísskápa, útvörp og
önnur tæki tuttugustu aldarinn-
ar, og sé mjög kurteist við ferða-
menn, þá er það fremur til baka
haldandi. 1 Marken eða Volen-
dam myndu piltar og stúHkur
leyfa ókunnugum að taka mynd
af sér, og taka við skilding í
staðinn, en þótt $1,000 væru í
boði, þá myndi fólkið í Strap-
horst ekki brjóta aldagamlar
venjur.
Skoðun Henry Wallace
Á ferðalagi sínu um Banda-
iúkin, hefir fyrv. varaforseti
Henry Wallace komist að þeirri
niðurstöðu, að tveir þriðju amer-
ískra borgara væru andstæðir
utanríkjamála-stefnu Trumans
forseta.
Kvað hann Rússland reiðubú-
ið að hremma alla Evrópu, kæmi
það fyrir að “vér” þ. e. Banda-
ríkin, steyptum kjarnorku-
sprengjum yfir rússneskar borg-
ir og byggðir.
Já, auðvitað! Hver myndi ef-
ast um slíkt?
Endurbætt sambönd
London — Brezka talþráða og
þráðlausra skeyta-stofnunin hef-
ir endurreist símskeyta-tækin
millli Hong Kong og Manila, og
þannig tenigt Philippines-eyjarn-
ar við Bretland yfir 10,270 mílna
langa keðju af sæsímum.
Tengiliðurinn milli Hong
Kong og Manila var eyðilagður
af völdum Japana í síðasta stríði.
Jóhann Sæmundson frá Gimli,
Manitoba, var í bænum í gær í
heimsókn hjá skyldfólki og
kunningjum.
* * *
Magnús GísLason frá Árborg
var staddur í bænum tvo daga
fyrir helgina. Hann var í nefnd-
ar-erindum fyrir Lút. kirkjufél.