Heimskringla - 28.05.1947, Blaðsíða 2

2. SlÐA
HEIMSKRINGLA
BRÚÐARFÖR MARK
TWAINS
Eftir Louis B. Davidson
Grein þessi, sem fjallar um
ein'kalíf heimsfræga rithöfundar.
ins Mark Twain, er þýdd úr
danska tímaritinu “Det Bedste”.
“Quaker City” nuiggaði ákaf-
lega, svo að Mark Twain og ká-
etufélagi hans ultu fram úr koj-
unium. Sjórinn streymdi inn um
kýraugað. Mark Twtain lokaði
því og ruddi út úr sér öllum
þeim karlmannlegu og marg-
bneytilegu blótsyrðum, sem
hann hafði lært Sem haifnsögu-
maður á Mississippi, ritstjóri,
fréttaritari og gullgraífari. Þá
opniuðust dyrnar allt í einu upp
á gátt og inn kom einlhver vofa
reikandi, í hvítum, votum klæd-
um. -ftiil
Hið fjölskrúðuga orðaflóð
Marks fjaraði brátt út, og mild-
ari á svipinn bauð hann unga
manninn velkominn, sem huldi
sig einhverju, er Líktist náihjúpi.
“Má eg vera hérna í nótt?
Það er állt á flóti í feáetunni
minni,” sagði ungi maðurinn,
sem bar nafnið Charley Lang-
don.
'Mairk glotti og hjáLpaði hon-
um upp í hákojuna, sem var
þurr.
Nokkrum dögum áður en
þetta var haífði Langdön sýnt
Mark Twain smáandilitsmynd af
systur sinni, Olivíu. Það var
yndisiegt andlit, málað fínum
litum á gamalt fílabein; og frá
þeirri stundu er rithöfundurinn
sá myndina, vildi hann allt gera
fyrir Langdon. Hann gerði sér
upp ótal erindi inn í káetuna
hans, til þess eins að geta nlotið
þess að horfa á myndina, og svo
bað hann hann um að gefa sér
myndina, en ungi maðurinn
vlldi ómöguiega láta hana.
Meðan skipið hentisit til og
frá undan ofviðrinu, tóku þrem-
enningarnir að skýra hver
öðrum frá ýmsu, sem á daga
þeirra hafði driifið. Mark Twain
leiddi talið svo snilldarlega að
myndinni, að Langdon fór að
segja þeim frá systur sinni.
“Einu sinni, þegar við vorum
að renna ökkur á skautum heima
í Elmira, datt Olivía svo illa, að
hryggurinn skekktist. í tvö ár
samfleytt lá hún í rúminu oog
þjáðist mikið. Babbi útvegaði þá
beztu lækna, sem fáanlegir voru,
en þeir gátu ekkert gert. Einn
þeirra útbjó vinduvél, sem lyifti
henni svo hægt, að á einni
Hræddur
að borða ....
sumar fæðutegundir, er valda
uppþembu, óþægindum, brjóst.
sviða, magasúr, andfýlu o. fl.
FYRIH SKJÓTANN BATA
“GOLDEN”
Stomach Tablets
Ný Forskrift
Ekki að þjást að raunalausu!
Fáið skjóta hjálp með snöggri
bréyting við magakvillum, með
því að kaupa reglulega hvaða
flösku stærð sem er aí varan-
legum, fljótt verkandi
"GOLDEN" Stomach Tablets
360 pillur (90 daga skamt) $5.
120 pillur (30 daga skamt) $2.
55 pillur (14 daga skamt) $1.
Reynslu skamtur 10c.
Fullkominn meö leiðbeiningu.
í HVERRI LYFJABÚЗ
MEÐALADEILD
klukkustund eða lengur lýftist
hún til þess að sitja swoma hálf-
vegis uppi, en þó fékk hún
svima af þessu.”
Nú varð Mark Twain ekki
lemgur var við óveðrið á Atlaints-
hafinu. Hann var kominn inn í
sjúkra'herbergi, þar sem verið
vair að reisa umga stúlku upp í
með vinduvél.
Ungi maðurinn hélt áfram:
“Dag nokkurn þeytti vimdkviða
bréfsnepli í gegnum gluggann
og inn í herbergið hennar. Þetta
var ræma af dagblaði, og var
þar sagt frá manni, sem gat
læknað með trú sinni. Mamma
sagði pabba frá þessu, en hann
lagði enigan trúmað á þessa
lækningaaðferð, en lét samt að
vrlja hennar og læknirinn kom,
holdskarpur maður með logandi
augu. Það var myrkur í herberg-
inu. Hann sagði: “Verði ljós,”
og dró'gluggatjöldin til hliðar.
Slíðan laut hann yfir Olivíu og
bað. Því næst tók hann um
hana og sagði henni, að hún
skyldi reyna að setjast upp. Og
Olivía settist upp, en við trúðum
ekki okkar eiigin augum. Dag-
inn eftir sagði hann henni að
standa á fætur og hún gerði það
áreynslu og kválalaust. Þannig
varð hún brátt alheil. Læknir-
inn vildi ekki taka neina þókrnun
fyrir þetta og fór síðan burtu og
við sáum hann aldrei framar.”
Mark Twain tókst að segja
svona í ósköp hvensdagslegum
tón, að hann hefði gaman af því
að hitta systur hans einhvem
tímá.
I Hálft ár leið, áður en hann
[ fann hana. “Quaker City” fór til
i baka til New York í nóvember,
11867 og var það þá einkum
þrennit, sem rithöfundurinn
umgi varð að taka sér fyrir
hendur: að afla sér einlhverrar
atvinnu, gefa út bók, sem hann
hafði skrifað á ferðalaginu:
Innooents Abroad — og korna
sér í kynningu við Olivíu Lamg-
don.
Um jólaleytið sagði Chiarley:
“Fjölskylda mín er nú nýkomin
til bæjarins frá Elmira; mér
finnst það væri gaman, að þið
hittust.”
Hálifri klukkuistumd áður en
Langdon fjölskyldan kom til
Steinway Hall, þar sem Charles
Diokens átti að flytja fyrirlestur,
sat Mark í stúku einni þar og
beið. Hann varð alveg töfraður
er Olivia gekk inn. Aldrei á ævi
sinni hafði hann séð svo fiínlega
og yndislega stúlku. Allan tím-
ann, rneðan á fyirirlestrinum stóð
átti hún hug hans og aftirtekt ó-
skipta.
Hann heimsótti Langdon fjöl-
skylduna á nýjársdag, en svo
liðu margir mánuðir þar til hann
sá Olivíu aftur. Hann hafði unn-
ið sér mikið inn með því að flytja
fyrirlestra, en hann var daufur
í dálkinn, því hann heyrði ekk-
ert firá sinni hjartans útvöldu.
En skömrnu Síðar fókk hann bréf
frá Oharley, þar sem hann bauð
honum heim til sín.
Er hann haifði dvalizt á heim-
ili Oharleys og Olirvíu í nokkra
daga, trúði hann Charley fyrir
því, að hann elskaði Olivíu, en
það kom mjög illa við CharLey.
Hann tilbað Mark Twain, en gat
ómögulega hugsað til þess að
þetta sterkbyggða rustallega fólk
þarna í vestrinu, þar sem ómenn-
ingin er mest, tengdist sysitur
sinni.
“Pabbi verður viti sínu fjær”,
Til kaupenda Heimskringlu og Lögbergs
Frá því var nýlega skýrt í báðum íslenzku blöðunum
vestan hafs, að verð æfiminninga, sem færu yfir 4 ein-
dálka þuixilunga, yrði framvegis reiknað 20 cents á
þumlunginn; þetta er að vísu ekki mikill tekjuauki, en
þetta getur dregið sig saman og komið að dálitlu liði.
Venjulegar auglýsingar kosta 70^ eindálka þuml.
THE VIKING PRESS LTD.
THE COLUMBIA PRESS LTD.
sagði hann. “Það fer lest héðan
eftir hálfa klukkustund; eg skal
láta spenna fyrir vagninn.”
Olivia kvaddi aðdáanda sinn
bMðlega, og hestarnir hlupu af
stað. En i sömu andránni bilaði
bakfjölin ií vagninum, hún hafði
verið háliflaus. Báðir mennirnir
ultu aifitur úr vagninum.
Mark lét sem hann gæti ekki
staðið á fætur. Hann hafði, að
því er virtist, ferugið svo Slæma
útreið, að Oharley sá ekki annað
ráð vænna en að hátta hann of-
an í rúm.
Olivia krafðist þess eindregið,
að hann dweldi þar þangað til
hann væri búinn að ná sér. Hún
annaðist hann allan daginn og
Mark var veikur og ósjálfbjarga
í hálfan mánuð.
Héðan í frá kom hann oft á
heimilið, en ekki varð úr því, að
hann bæði Olivíu, fyrr en
nokkru seinna, að hann bauð
henni að hlusta á fyrirlestur hjá
sér. Um kvöldið, efitir fyxirlest-
urinn, laumaðist hún frá honum.
Næsta kvöld játaði hún að
vísu, að hún elsfcaði hann, en að
hún væri óhamingjuSöm í þeirri
ást. En 3. daginn sagði hún, að
hún væri hneykin af ást sinni.
Loksins haíði hann sigrað
hana, en ekki föður hennar.
Kolakóngurinn Jervis Langdon
var nú ekki alveg á því að gifita
dóttur sína réttum og sléttum
rithöfundi. Mark bað hann að
leita meðmæla hjá Joe Goodman
í San Francisoo. Og er svarið
kom var það svo hljóðandi:
“Hann er góður rithöfundur,
en hann verður aumasti eigin-
rnaður undir sólinni.”
“Getið þér ekki leitað til ann-
arra?” sagði Mark.
“Oh, jæja,” sagði sá gamli og
rétti fram höndina. “Ef ekki eru
aðrir, sem vilja mæla með yður,
þá get eg þó altént gert það.”
Ár leið, áður en þau giftust.
Mark lagði fé í blað nokkurt í
Buffálo og varð meðeigandi þess.
Hann bað fulltrúa Langdons,
Sliee, að finna einhverja látlauisa
íbúð fyrir þau. Eftir brúðkaup-
ið ók Slee brúðhjónunum til
skrautlegs húss. Ljósadýrðin í
hátíðarsalnum blindaði þau og
þjónar leiddu þau gegnum
geysilega skrautleg herbergi,
búin dýruistu húsgöngum. Mark
varð logandi hræddur. Fjáiihag-
ur hans myndi ekki rísa undir
þessu.
“Húsið er gjöf frá Pabba,”
sagði Olivía.
í því kom Langdon gamli þar
að og rétti Mark eignaskírteinið
brasandi.
“Eg þakka þér, tengdafiaðir,”
KVÆÐI
Flutt í silfurbrúðkaupi Mr. og Mrs. Jóns Magnússonar,
11. maí 1947, í Seattle, Wash.
Fororð:
Eg vil biðja mér hljóðs,
eg vil hasla mér völl,
til að hugleiða um stund
— það, sem hór er að gerast.
Eg hef — verið í sveit,
Eg hef — verið í höll,
þar sem valdhafar mæitast,
og höfðingjar þérast.
Eg hef séð þetta fals,
sem er orsök til allls,
sem að ættliðum þjóðanna
verður til falls.
Því er unun að minnasit
við einstöku menn,
sem að einlægni sýna
og trúmensku — enn.
Hér er veglegt vina mót,
vorsins hlýju straumar anda,
inn til dala og út til stranda,
endur vakin iífsins rót.
Nú er allt á flugi og ferð,
frelisis ómar hörpu stilla,
sálir manna og hjörtu hýlla,
heimur syngur þakkargjörð.
Það var svona sælu dag,
sem að Jón og Guðrún mættust
bersku draumar beggja rættust,
bundu ástar samfélag.
Þau hafa síðan saman unnið,
sæmd um fjórðungs aldar skeið,
altaif hlúð að holLum meið,
hreint í æfiþráðinn spunnið.
Athöfn þeiira í orði og verki,
altaf sltefndi að háu marki,
þegar aðrir undu í slarki,
unnu þau með trú — og klerki.
Svona á ást að stilla strengi,
stöðugt kveða sömu ljóðin;
en það er ekki upp ií móðinn,
að una í trygðum svona lengi.
Hreyfimynda stjarnan staka,
starir út í vonar bláinn,
hennar æðsta yndi og þráin,
er að skif/ta um ból — og maka.
Það tekur ekta íslending,
eins og Jón og sæmdar frúna,
Sem við heiðrum hérna núna,
hreina að sýna tilfinning.
Nafnið “Jón” á ríka í rímum,
rót í sögu lands og þjóðar;
þaðan komu gjafir góðar,
guða mál á rauna túnum.
Hér má sjá í ást og yndi,
ætternið með gamila “Fróni”.
Heill sé frúnni, og heill sé Jóni,
hamingjan þeim elda, — kindi.
H. E. Magnússon
WINNIPEG, 28. MAl 1947
sagði Mark. “Hvenær sem þú
kemur hingað til borgarinnar,
verður hús mitt og annað það,
sem eg má veita, þér til reiðu, án
endurgjalds.”
1 mörgu tilliti voitu þau Mark
Twain og kona hans algerar and-
stæður, en hjónaband þeirra var
afar farsælt. Mlark var sprell-
fjörugur, bráðlyndur og gat
blössað í honum állt í einu, en
Olivía skrifaði einum vina
þeinra, að hann væri yndisleg-
asti, bMðasti ,góðhjartaðaisti mað-
ur, sem hún hefði mokkurn tíma
þekkt, og án minnsta bileýsk-
leika í skapgerð sinni, og hann
beygði sig ekki aðeins skilyrðils-
lauist undir veldissprota henmar,
heldur hafði hann unun af þvi að
gera það.
Mark Twain og kona hans
nutust í 34 ár. Olivía var aldrei
I fullfcomlega heilsuhraust. Eina
bamið, sem þau eignuðust, dó
þagar á unga aldri.
1 meira en tvö ár lá hún í rúm-
inu, áður en hún lézt, en oft og
tíðuim gat Mark dvalið hjá henni
aðeins fáeinar mínútur í eiinu
við og við. Hin minnsta breýting
á Mðan hennar til hins betra eða
verra gerði hann himinlifandi
eða niðurbrotinn. Hann gat
hvorki skrifiað né tekið sér ann-
að fyrir hendur, mteðan hann
bteið eftir því að frétta eitthvað
innan úr sjúkráherberginu.
1 júnií 1903 hresstist hún svo-
Mtið, svo að læknamir ráðlögðu
henni að dvelja vetrarLangt á It-
alíu. Mark leigði falltega, gamla
höll í Florens, þar sem gofit út-
sýni var yfir bæinn, og var síð-
asti kapítulinn í ástarsögu þeirra
skrifaður í júní 1904.
Olivía var svo óvenjulega
hress þennan dag, að Mjark fékk
lteýfi til að sitja hjá henni all-
lengi, en er hann var svo beðinn
að fara frá henni til þess að hún
gæti verið í næði, ásakaði hann
sjálfan sig fyrir að haía dvalizt
þar svo iemgi, en OMvía ságði
að hún hefði bara hafit gofit af
því, og svo kyssti hún hann. “Þú
hemur kannski bráðum aftur?”
“Já, eg kem að bjóða þér góða
nótt”.
Mark vair í góðu skapi. Hann
gekk yfir að píanóiinu, sem hann
hafði ekki snert við frá því dótfi-
ir þeirra dó, og hann spilaði ag
söng garníla negrasálma —
Swing Low, Sweet Chariot og
My Lord, He callis me. Kona
hans hlýddi á og brosti daufilega.
Hún bað um, að hún yrði reiist
upp í rúminu, svo að hún gæti
heyrt betur til hans, en í sömu
andránni gaf hún upp andann.
Maik hélt áfram að spiia og
fyllti gömlu, ítölsku hölMna
hriífandi tónum. Síðan fór hann
til að bjóða henni góða nótt.
.......“Eg leit á hana og eg
héld Mka, að eg hafi sagt eitt-
hvað......eg var forviða, dapur,
því að hún anzaði mér ekki. En
þá skildi eg állt, og hjarta mitt
bralst........eg er gamali og
þreyfiur, .... guð gæfi, að eg
væiri hjá henni.
Hún var flutt heim yfir At-
landshafið, langt niðri í lest á
hinu riisástóra gúfuskipi, en rit-
höfundurinn heimsfrægi bylfii
sér í kojunni sinni. Emginn var
nú hjá honum. Skyldi hann hafa
hugsað til sjóflerðarinnar fyrir
löngu liðnum árum, er hann sá
myndima af henni er hún var
honum þá aðeins mynd.
Mark Twain lét setja legstein
á leiði hennar, þar sem á stóðu
þessi orð: “Guð veri þér náðug-
-ur, þú gieði og sól lífs mínis.”
Hann var gamall og uppgef-
inn, en áhyggjulaus, er hann dó
sex árum síðar. — Því nú átti
harnn aftur að hvíla við hlið
hennar. —Alþýðubl. 1. apríl
Þegar karlmaðurinn gerir ein-
hverja klauifialega skyssu, segji
aðrir karlmtenn: “En hvað þessi
maður er mikiM bjáni”. Þegar
konu verður skyssa á, segja karl-
mtennimir: “En hvað konur eru
miklir bjánar.”
FRÁ SEATTLE
Þann 11?. þ .m. var Mr. og Mjrs.
Jóni Magnússon haldið silfur-
brúðkaups samísæti að heimili
þeirra, 2832 W. 70 St., hér í bæ,
um 100 manns var þar saman-
komið. Fyrir samsætinu stóðu
böm þeirra þrjú, Robert, Anna
og Florence, sem buðu vinum
þeirra, sem eru margir, að sam-
gleðjast þeim á þessum heiMa-
ríku tímamótum í Mfi þteirra. —•
Skemtiiskrá stýrði séra H. Sig-
mar, sem fór að mestu leyti fram
á ensku. Ræður vom fluttar af
mörgum, sem mintuist þeirrá
mieð mjög hlýjum orðum á þann
frábæra stuðning er þau hjón
hefðu veifiit íslenzkum féllagsskap
hér í bæ. Þeir sem töluðu vom
Tryggvi Anderson, forseti ís-
lenzka safnaðarins; séra Kól-
beinn Simundlson, K. S. Thor-
darson og séra Sigmar, fyrir
hönd kvenfélaganna töluðu Mrs.
B. O. Jóhanmson og Mrs. B. Sig-
urdson. Ennfremur töluðu og
fluittu kvæði H. E. Magnússon,
forsteti félagsins Vestri; Mrs.
Jábobína Johnson og J. J. Mid-
dail. Mörg heillaóska skeyti voru
lesin frá vinum og skyldfólki
víðswegar að tiil silfurbrúðhjón-
anna.
Á píanó spilaði frábærlega rel
Florenoe Magnússon, dótfiir silf-
urbrúðhjónanoa. Sungnir voru
undir stjórn Tana Björnson, bæði
eniskir og íslenzkir söngvar.
Stem þakklætisvott fyrir ágæta
kynningu færði séra Kolbeinn
Siimundson brúðhjónunum að
gjöf fiá vinum þeirra, sfierling
silfur bowl og candleholder,
ennfremur gáfu börn þeirra þeim
silfiur borðbúnað. Veitingar voru
frambornar með rausn og brúð-
arkafca, fagurlega skreytt, á
borðum, sem öllum smafckaðist
vel. Að endingu töluðu silfur-
brúðhjónin og þökkuðu fyrir
heiður sér sýndan og hlýleg orð
'töluð í sinn garð.
Mr. og Mrs. Jón Magnússon
hafa verið búsett hér í bæ frá
þvá þau giftust og kynt sig ágæt-
lega, eru frábærlega gestrisin og
dugamdi í öllum fédagBskap og
standa ávalt fremst að styrkja
hvert mál sem á dagskrá er til
heiila fyrir þjóðflokk sinn.
Fálagskapur á meðal Isltend-
inga hér í bæ er fremur góður;
nýir kraftar bætast við þegar
nýtir og, dugandi menn setjast
hér að eins og hefir átt sér sfiað
nú undanifarandi tíma. Félagið
Vestri hefir átoveðið að stofna til
skemtilsamlbomu föstudagskveld-
ið 20. júní að Eagles Hall, 24th
Ave. N.W. og 56 St., í tilefni af
17. júní frelsishátíð íslenzku
þjóðarinnar. Skemtiskrá verður
mteð bezta mófii, bæði ræður og
söngur. Dr. Edward Pálmason,
hinn glæsillegi ungi og ágæti
sólóisti verður á skemtistorá —
engum verður vonbrigði að
hlusfiia á hann.
Dans verður stiginn að enduðu
prógramminu og dans músik
framúskarandi gott. Á boðstól-
um verða veitimgar fyrir þá sem
óska þess.
Félagið Vestri hefir ákveðið aö
taka frí fyrir tvo mánuði, júM og
ágúst, og verða því engir fundir
haldnir þamgað til fyrsta mið-
vikudag í sept. n. k.
J. J. M.
—.Aldrei er friður. Ólafur hét
maður, ungur og ókvæntur.
Hann þótti þungur til vinnu og
svifaseinn. Eitt sinn, er hann var
við kirikju við embættisgjörð,
leiddist honum hversu ofit hann
þurfti að standa upp og setjast
niður. En er að því leið, að presfi-
urinn blessaði yfir söfnuðinn,
mælti hann: “Aldrei er friður,
nú á að fiara að blessa.”
w * *
Konan hefir áhyggjur vegna
framtíðarinnar þangað til hún
nær sér í eiginmann, en karl-
maðurinn hefir engar áhyggjur
vegna framtííðarinnar fyrr en
hann kvænisfi.