Heimskringla - 27.09.1950, Page 3

WINNIPEG, 27. SEPT. 1950
HEIMSKRINGLA
3. SÍÐA
af ís, var þolanlegur til að kom-
ast af við. Árni Johnsson, bók-
haldari sem höndlaði nákvæm-
lega alla dali er inn komu og
furðaði eg mig oft á því, hvað
mikla cash verzlan þeir gerðu
þar yfir daginn, þessir tveir kall-
ar, þeyttu nú oft skeytum til
vekjarans um hvað hann væri nú
eiginlega alt af að gera, þeim
skeytum var kastað til baka og
þau hittu á stundum markið.
Jimmy Page, Jr., sonur
James Page forstjóra Canada
Fish Prod., sá algerlega um
verslunina. Laginn og viðfeld-
inn í því starfi og algerlega
horntittalaus. Þessir þrír lögðu
nú samt til að vekjaranum væri
nú borgað svolítið meir en til
talaðist í fyrstu og fékk hann
það. Þeir sem vilja, geta nú spurt
þessa menn um orsök á tiltekt
þeirra í þessu.
Þökk fyrir samveruna drengir,
sjáumst heilir síðar.
Vekjarinn frá W. L.
KVEÐJA
dr. Richards Beck til Stephans G.
Stephansson hátíðahaldsins
í Markerville
Professor M. H. Long
Member Historic Sites and Mon-
uments Board of Canada
11615 Saskatchewan Drive
Edmonton, Alberta, Can.
My dear Professor Long:
I deeply regret that I am un-
able to accept the generous in-
vitation to be present as a plat-
form guest on the significant and
historic occasion at Markerville,
Alberta, on September 4th. May
I, therefore, ask you to convey
the following message on my be-
half:
As an Icelander, and as a life-
long student of Icelandic liter-
ature and an admirer of Stephen
G. Stephansson’s astounding
achievements in the realm of
poetry, I express to all concern-
ed my profound gratitude for the
unveiling of a monument and the
dedication of a public park in
his honor. This he has richly de-
served at the hands of his adopt-
ed country and province.
Devotedly as he loved his na-
tive Iceland and steeped as he
was in its remarkable literary
tradition, he had also struck deep
roots in the soil of his adopted
country, and paid it affectionate
and sincere tribute in his poems.
He presents graphic and charm-
ing pictures of Alberta in its
changing moods with the shift-
ing seasons, and the distant
Rockies towering in all their
grandeur> he portrays with great
sweep and magnificence of pic-
torial quality. “No other Can-
adian poet in any language pre-
sents a 'comparable picture of
Western Canada,” declares Prof.
Watson Kirk.connell.
Elsewhere in his poems Steph
an G. Stephansson rolls up a ser-
ies of unforgettable pictures of
the prairie and of pioneer life,
which he himself had experi-
ences in such a full measure.
Here his deep human interest
and wide sympathy also find
memorable expression, for he
was a citizen of the world in the
finest meaning of the word, en-
dowed with a strong sense of
justice and keen understanding
of what constituted true human
worth, greatness and nobility of
soul. And no one can read his
poetry thoughtfully and intens-
ively without coming to recogn-
ize the greatness of the man as
well as of the poet.
A pioneer thinker and poet no
less than a pioneer farmer,
Stephan G. Stephansson is not
only one of the greatest Iceland-
ic poets but also, conservatively
speaking, one of the greatest
Canadian poets. Therefore, I
heartily commend the cultrual
appreciation and foresight which
you have shown in erecting a
monument and dedicating a
public park in his honor.
May the memory of his great
achievements, thus perpetuated,
be a source of inspiration and a
challenge to future generations!
With greetings and good wish-
es to all assembled and to the
government and the people of the
province of Alberfa,
Most sincerely yours,
Richard Beck ......... ..
Prof. of Scandinavian
Languages and Literatures
SOVÉTRÍKIN
vilja gera Eystrasalt að
“rússnesku stöðuvatni”
LJÖÐABRÉF
til P. S. Pálssonar, skálds, og frú Ólínu, á 40 ára giftingar af-
mælisdag þeirra, 15. júní 1950
Stokkhólmur — Svíar saka nú
Rússa um að hafa “innlimað
Eystrasalt”, og sænsku blöðin
hvetja stjórnina til að grípa til
gagnráðstafana.
Rússar hafa fyrir sitt leyti til-
kynnt, að landhelgislína þeirra í
Eystrasalti nái nú tólf sjómílur
á haf út, en ekki fjórar, eins og
verið hefur öldum saman á þess-
um slóðum.
Þessi tilkynning kemur sem
einskonar svar við níu sænskum
mótmælaorðssendingum, vegna
töku sænskra skipa í hafi.
Utanríkisráðuneyti Svía og
Dana hafa hafnað tólf mílna land
helgi Rússa og lýst aðgerðum
þeirra sem “hernaðaraðgerð um
þar á hafinu, sem borgarar allra
þjóða hafa rétt til að fiska og
ferðast hindranalaust.”
Þó hafa Danir og Svíar jafn-
vel meiri áhyggjur af framtíðar-
áætlunum Rússa í Eystrasalti.
Grein, sem nýlega birtist í rúss-
neskum blöðum, gefur vísbend-
ingu um hvað hér kann að vera
á ferðinni. í henni segir berum
orðum, að Rússar hafi lagalegan
rétt til að loka Eystrasalti fyrir
skipum allra þeirra þjóða, sem
ekki eigi land að því, eða með
öðrum orðum að gera eigi Eystra
salt að “rússnesku innhafi”.
Til þess að fá þessu fram-
gengt, verða Rússar þó að leita
samvinnu Svía, Finna, Dana,
Pólverja og ef til vill Þjóðverja.
Tilmæli um samvinnu mundu
koma Svíum í slæma klípu, því
ef þeir yrðu við þeim, hefðu þeir
þar með rofið hlutleysisstefnu
sína.
Dagens Nyheter, stærsta blað
Svía, kemst svo að orði, að það sé
uggvænlegast við aðgerðir Rússa
í Eystrasalti, að þeir láti sér
ekki einu sinni duga tólf mílna
landhelgina.
Sem dæmi rekur blaðið mál
togaranna Marion og Larex.
Rússnesk varðskip tóku þessa
togara nýlega, þegar annar var
21 sjómílu frá rússnesku strönd-
inni, en hinn 17^2 mílu frá
ströndinni. Áhafnir þeirra voru
hafðar í haldi í tvær vikur, án
þess að nokkuð heyrðist frá þeim.j
Östen Unden utanríkisráðhr.
Svíþjóðar, lýsti því yfir opin-
berlega, að taka sænsku skip-
anna væri “frekjulegt brot á al-
þjóðalögum”. Hann bæHfti því
við, aðskipsmennirnir hefðu
verið yfirheyrðir “eins og hverj
ir aðrir afbrotamenn.”
En þegar þessu ofbeldi var
mótmælt, fullyrtu Rússar að
togararnir hefðu verið 11 mílur
frá rússnesku ströndinni. Þeg-
ar sænskir siglingafræðingar
síðar athuguðu staðarákvarðan-
ir skipstjóranna og komust að
því, að þær hefðu verið réttar,
kölluðu sum sænsku blaðanna!
Rússana “hreinræktaða lygara”.
Það er því ekki að furða, þótt
mörg blöð skori nú á stjórnar-
völdin í Svíþjóð að grípa til
öflugra gagnráðstafana, en láta
ekki sitja við orðin tóm.
Dagens Nyheter hefur stungið
upp á því, að Svíar nemi samn-
ing þann úr gildi, sem heimilar
Rússum þúsund milljón króna
úttekt í Svíþjóð, gegn greiðslu
fyrir 1950. Þessi samningur var
gerður 1946, og Rússar hafa til
þessa aðeins notað um þriðjung
lánsfjársins.
“Það er nokkuð langt gengið”,
sagði blaðið nýlega, “ef við eig-
um að framleiða vörur til þess að
!ána Rússum, samtímis því sem
þeir taka skip okkar, án alls laga-
legs réttar.”
Nafntogaður — Norðreykjingur!
Nú er mál eg yrki stöku,
Þó eg sé bara, Breiðfirðingur,-------
Með brag vil eg halda fyrir þér vöku
Sem hálfbakaður hagyrðingur;
Eg hugblóm sendi, í afmælisköku.
Veit eg þú ert vitur drengur; —
Vandlátur á Ijóð og nunnur.
í ástabraski einsog gengur,
Útlærður og mörgum kunnur.
Af sælubikar súptu lengur,
Svo þinn fyllist óskabrunnur.
Flest eru skáld, til kvenna kjörin,
Og kossagjörn, með skemtibögur;
Ef fagur er munnur, vángi og vörin,
Og viðkvæm sál og augun fögur.
Þá er.byrjuð bónorðsförin;
Og beðið um svar- Og ástasögur.
Á þínum og mínum æsku árum!
Áttum við úr mörgum að velja.
Stundum olli það ástasárum,
Ef ekki vildu þær kossa selja.
Svo augun vóru oft vot af tárum
Þegar vonin fölsk, var oss að kvelja.
En svefn og nóttin, sárin græddi;
Og samvizkan varð létt í taumi.
En morgun sólin geð vort gladdi,
Og gleymskan, bráðkvödd varð í draumi.
— En nýjar ástir, framtíð fæddi
Með fögur augu og koss í laumi.
Þegar æskan var af göflum genginn,
Og gaman og alvaran, komst í vanda.
— Kom ÓHna — og kippti í ástastrenginn,
Sem engin kraftur mátti granda.
Þú vissir, að þar fanst önnur enginn; —
Svo elskuleg, til munns og handa.
Þú gafst henni hring og loforð í ljóði —,
Að lifa með henni, nætur og daga;—
Og hún sór þér trygð, með heitu blóði.
— En hjóna-eiðinn, varð prestur að laga;
— Með f jörutíu ára, frægð í sjóði;----
Það finnst ykkar vinum! stórmerk saga.
1.
Við gull-ár (1960) ykkar góðu hjóna!
Gaman væri að semja kvæði; —
Með hærri og fegri heiðurs tóna,
Ef hagmælskan, ei í mér stæði.
— En gamla Elli — er að gera mér skóna
í grafarferð, þá fæ eg næði.
Enn, hún skal ekki á mér vinna,
Um áratug — eg henni lofa.
Því eg hef öðru, æðra að sinna: —
Um eilífðarmál, í jarðarkofa.
Og sjálfan Guð, vil eg fá að finna,
Fyr en eg þarf að deyja og sofa.
Nú skal þagna, og brag minn binda
í brúðkaupsósk, um lífsins gseði;
Og fljúg3 hátt yfir fjalla tinda:—
Með fjársjóð minn á veikum þræði.
—Enn, það mun skárra, en sjó að synda,
Með salt og rennblautt — afmæliskvæði.
Þó lögdómur, leyfði ykkur skilnað;
Með ljósin, á kertum útbrunnin:
Sem kristin hjón (!) munuð þið kjósa,
Að kyssa hvert annað á munninn.
Eg veit þið til æfikvelds elskist
Og eilífa sælu þráið--------
Því ást, sem er einlæg og saklaus
Getur aldrei — í sálunum dáið.
P. S. — Þetta er aðeins ljóðabréf; ort í gamni — og alvöru.
En ykkur til blessunar og langlífis. Með innilegri vinsemd og
kærri kveðju
Þórður Kr. Kristjánsson
Aftonbladet hefur gert það að
tillögu sinni, að deilan við Rússa
verði lögð fyrir alþjóðadómstól,
en bætir við, að “til þess þurfi
þó leyfi Rússa.”
“En það má aldrei ske”, segir
blaðið að lokum, “að Svíþjóð og
Danmörk fallist á þetta hernám.”
Önnur blöð hafa stungið upp
á því, að sænsk herskip verði lát-
in fylgja fiskiskipum í Eystra-
salti.
Ekkert þeirra getur þó bent á
leið til að fá Rússa til að hætta
árásum sínum og taka á ný upp
fjögra mílna landhelgi. Mótmæli
hafa engan árangur borið, og
Rússarnir hafa “logið sig út úr
því”, eins og sænsku blöðin orða
það, þegar hægt hefur verið að
sanna á þá brot á alþjóðalögum
og reglum.
Þegar rússneskt varðskip
reyndi á ný að taka togarann Lar
ex — í þetta skiptið 40 mílur frá
rússneskri strönd — neituðu
stjórnarvöldin í Moskvu því ein-
dregið, að nokkur herskipa þeirra
hefði verið á umræddum slóðum
á umræddum tíma.
Slíkar aðfarir virðast hafa orð-
ið til þess að fá sænsku stjórn-
ina til að trúa því, að ógerlegt
sé að hindra “rauðu sjóránin”,
eins og blöðin kalla aðgerðir ráð-
stjórnarinnar.
Morgon Tidningen, blað
stjórnarinnar, ritaði nýlega, að
OUR FARMALL MAN, SMS:

!T'S FAfcMAUTIME—ALLTHE TIME
AXEL JOHNSON
LUNDAR MANITOBA
betra yrði að fá “fátækum fiski-
mönnum” einhver eftirlaun, eða
setja jafnvel alla sænska sjómenn
á eftirlaun, heldur en að lenda í
harðri deilu við Rússa.
Þessu svaraði Dagens Nyheter
meðal annars á eftirfarandi hátt:
“Eftir þessa ábendingu frá
málgagni sænsku stjórnarinnar,
munu Rússar eflaust ekki hika
við að halda áfram töku skipa
bæði innan og utan þess svæðis,
sem þeir gera kröfu til.”
En sannleikurinn virðist vera
sá, að Svíar, eins og sumar aðrar
Evrópuþjóðir, verði að gera sér
ofbeldi Rússa að góðu, nema þeir
séu við því búnir að styðja gagn-
ráðstafanir sínar með vopna-
valdi. —Mbl. 11. ágúst
FRÁ ISLANDI
. .Manntalið 1703
—var gert að umtalsefni hér í
blaðinu í fyrradag, en það var
fyrsta manntal, er tekið var á
íslandi. Landsmenn voru þá rúml
50 þúsundir. Bæir eða þorp voru
þá naumast til hér á landi, en
mörg sveitaheimili fjölmenn. —
Fjölmennasta heimili landsins
var biskupssetrið á Hólum í
Hjaltadal. Þar voru 92 í heimili,
en 58 í Skálholti. —Tíminn
Islendingar Evrópumeistarar
i tveimur greinum
Rúmlega sjötíu þúsund áhorf-
endur á Heysel leikvanginum í
Brussels horfðu á Torfa Bryn-
geirrson sigra í langstökki á
Evrópumeistaramótinu þar, sem
lauk á sunnudag. Torfi stökk 7,
32 metra og er það jafnframt
íslandmet. Næstur Torfa var Hol
lendingurinn Vessel, sem stökk
7,22 m., en sá þriðji var tékkn-
eskur, og stökk 7,20 m.
Eins og þegar er kunnugt af
dagblöðum, þá sigraði hinn á-
gæti íþróttamaður Gunnar Hus-
by í kúluvarpi, er hann kastaði
16,74 metra, en það er rúmlega
hálfum öðrum metra lengra en
næsti maður kastaði og jafnframt
íslenzkt met.
* * *
Berjatínsla arðvænleg
í sumar er víða mikill berja
vöxtur, og hafa unglingar og
fleiri sums staðar aflað sér
góðra tekna með berjatínslu. —
Hafa búðir keypt hvert kílógr.
af krækiberjum á sjö krónur. Má
hafa góð daglaun við berjatínslu,
þar sem berjaland er gott, með
því söluverði —Tíminn 19. ág.
BORGIÐ HEIM.SKRINGLU—
þyf gleymd er goldin skuld
SWATHING MALTING BARLEY
Malting barley should be a rich golden color. This color is an indi-
cation that the kernel is mellow and the starch will convert readily in
the malting process. It is partly the result of the action of the dew on
the hull of fully matured barley. This takes place when the grain is in
the stook or swáth. The kernels will be more uniformly colored in the
swath than in the stook, since the heads are more uniformly exposed.
There is, howcver, more danger of over exposure or damage; therefore,
greater care must be exercisd in swathing.
The swath must be laid on the stubble so that the heads do not
comc in contact with the ground and become discolorcd and otherwise
damaged. The first requirement is to cut the grain at the proper height
so that the stubble will hold up swath. This will allow for better drying
of the grain and help prevent the heads from touching the ground. If
it is too short the swath will be too close to the earth. If it is too long,
the stubble will bend and let the swath down. With a normal crop, six
to eight inches would appear to be the right length. The stiffer and
stronger the straw the longer the stubble can be.
The second requirement is to lay the swath at least some six
inches away from the wheel tracks of the swather or tractor, otherwise
the heads will slip out of the swath onto the ground and not only
cause the heads to become damaged, but make the grain difficult to
"pick up”.
The third requirement is to have the swath laid parallel with
the direction of the swather. This allows the heads to lie on the straw
of the previously cut grain. This is particularly necessary with smooth
awned varieties, such as Montcalm, where the barbs on the awns do not
hold the swath together.
The fourth requirement is to have a properly built swath. This
should be oval in shape, about four to six inches deep in the center and
tapering to each side. The size will depend on the width of the swather,
the thickness of the stand and length of straw. If the crop is light, the
swather should be adjusted to make a narrower swath.
The final requirement is to deliver the grain to the stubble with
the least drop possible. In the earlier years of combining, binders were
sometimes used for swathing; the grain was allowed to drop from the
deck to the stubble and some of it was forced through the stubble to
the ground. Some of the older swathers elevated the grain before it was
delivered to the stubble with much the same effect.
The swaths should be combined as soon as the grain is dry,
otherwise there will be danger of damage from rain or wind. If in doubt,
take a sample of the threshed grain to your elevator operator and he
can test it for moisture content. Maltnig barley should not contain
more than 14.8 per cent moisture.
Sixteenth of series of advertisements. CKp for scrap book.
This space contributed by
SHEA’S UIINNIPEG BREWERY Ltd.
MD-264