Heimskringla - 18.02.1953, Blaðsíða 2

2. SÍÐA
HEIMSKRINGLA
ÍSLENZK KONA BÚSETT í
SUÐUR-AFRÍKU f HEIM-
SÓKN HÉR UM JÓLIN
Eini íslendingurinn sem bú-
settur er í Jóhannesborg í Suó-
ur-Afríku er frú Sigríður Júlíus
dóttir Robson. Hún kom til R.-
vík með manni sínum og syni
Þriggja ára gömlum til að dvelj-
ast yfir jólin hjá fósturforeldr-
um sínum, Þorláki ólafssyni
byggingameistara Laugaveg 97,
og konu hans Önnu Guðnýju
Sveinsdóttir. Það er alltaf jafn
yndislegt að koma heim, sagði
frú Sigríður Robson er frétta-
maður Alþýðublaðsins innti
hana tiöinda úr hinni heitu
heimsálfu Afríku, sem í hugum
fslendinga er tengd villidýrum,
frumskógum, svertingjum, dem-
öntum og gulli.
Frú Sigríður fluttist til Suð-
ur-Afríku fyrir 7 árum með
WINNIPEG, 18. FEB. 1953
í þessi þrjú ár, sem hún var í
Höfðaborg, en við hringdum
manni sínum Robson, sem er __ ... , ,
, r nvor aora uppi í simanum og þa
verkfræðmgur að menntun, og
þar hafa þau búið síðan, en áður
bjuggu þau í Englandi. “Eg var
eini íslendingurinn sem búsett-
ur var í Jóhanneesarborg, en í
Höfðuborg, sem er 1,000 mílur
extends a cordial welcome
to delegates to the
Icelandic National
Convention
While In Winnipeg Enjoy a
Visit to THE BAY
It's a delightful meeting place for dining
or just chatting over a cup of coffee with
friends. Above all, it is an important
shopping centre where an ever-increasing
number of customers are shopping with
confidence .... where salespeople are
friendly and courteous .... always on
the alert to be
AT YOUR SERVICE
$ag Cloutpantj.
í burtu. bjó vinkona mín, Krist-( víða um landið. Hér áður fyrr 'að allt þetta stafaði af því hve
ín Rogstad; hún er gift norska. hafði maðurinn minn gaman af loftið var þunnt þarna í 1800 m.
ræðismanninum þar, og eru þau veiðiferðum, og fórum við langt hæð.
nú flutt Þaðan- |inn * landi«- Hann er nú aðj Við búum í 100 þúsund íbúa-
Hittuð þér ekki Kristínu nrestu hættur dýraveiðum, en borg er heitir Aguascalientis
sÍaldan? jtekur í þessstað myndiraf villt- sem á íslenzku merkir: heitar
—Við hittumst aðeins tvisvar! um dýruni, og förum við venju- uppsprettur. Að þvií leyti minn-
ir borgin okkar á Reykjavík og
nágrenni. En þar eru uppsprett-
urnar ekki notaðar til upphitun-
ar húsa, því slík upphitun er
engin. Að vísu væri hennar þörf
um 2 mánuði ársins, einkum þó
að næturlagi, en ekki þykir taka
því að setja hana í húsin. Og um
jólaleytið er íslendingar hér
heima ganga um götur dúðaðir
kuldaúlpum og treflum, og eru
samt stirðir af kulda, leika Mex-
ikönsk börn sér á sundbolum
lega til hins víðáttumikla þjóð
garðs Krugers National Park.
Við verðum alltaf að hafa byssu
með okkur, því engum er óhætt
að ferðast á víðavangi óvopnað-
ur.
helzt á hátíðadögum, eins og til
dæmis 17. júní og 1. desember.
—Eru ekki margir norrænirj
menn búsettir í S.-Afríku? —Það hefur verið dásamlegt
-Jú, þar er fjöldinn allur af að VCra hér heima um Jólin' en
iNCOttPORATFD MAY 1670.
Norðurmönnum, Svíum og Dön-
um. Þeir halda mikið hópinn, og
eg á marga vini meðal þeirra og
hitti Skandinavana alloft.
—Er ekki húshaldið frábrugð-
ið því, sem það er á íslandi?
—Húsmóðurstörfin í Suður-
Afríku eru langtum auðveldari
en á íslandi. Húsmóðirin. er
ekki eins bundin við heimilis-
störfin og hér. Nær allar hús-
mæður hafa húshjálp og þurfa
ékki að sinna matseld eða ræst-
ingu. Þau störf eru unnin af
þjónustufólki. Á flestum heim-
ilum er einn eða tveir þjónar,
venjulega stúlka og piltur. Karl
maðurinn annast matartilbúning,
en stúlkan er barnfóstra og ann-
ast ræstingu. í flestum tilfellum
eru þetta Kaffar. Við verðum að
læra að skilja mál þeirra, sem
kallast “kitchen kaffa”, eða, eld
hús kaffa”, sem er sambland af
mállýzku þeirra og ensku. Mað-
ur venst því furðanlega fljótt..
—Fær þjónustufólkið ekki lít-
ið kaup?
—Nei, kaupið er alls ekki eins
lítið og þér haldið .Þeir fá auk
fæðis og húsnæðis allan fatnað
yzt sem innst og svo kaup að
auki. Og ef þeir kunna ekki vel
til starfa, eru þeir sendir á skóla
sér að kostnaðarlausu. Kaffarnir
búa í húsi, sem er áfast við í-
búðarhúsið og hafa sín eigin
snyrtiherbergi.
—Hvernig er svo mataræðið?
—Þaö er auðvitaö mjög fjöl-
breytt. Ávextir og grænmeti er
mikið borðað og svo kjöt. Fisk-
ur sést fremur sjaldan á borðum,
enda er hann dýr. Fiskurinn er
fluttur ísaður með flugvélum frá
Höfðaborg, sem er í 1000 mílna
fjarlægð, og þótt svona miklu
sé kostað til, að hafa hann fersk
an, er hann samt ekki eins góð-
ur og fiskurinn hér heima.
__Haíið þér ferðast mikið um
Afríku?
—Já, við hjónin höfum farið
nú finnst mér bara vanta snjó-
inn. Tómas litli var búinn að
hlakka svo mikið til að sjá snjó-
inn hér heima. Eg var búin að
segja honum svo mikið um snjó
og sleðaferðir, að það var eitt^ einum fata og hvatklæddi mað
hans mesta tilhlökkunarefni að urinn á götunni í Aguascalientis
sjá snjó, en í Jóhannesarborg
get eg ekki sagt að snjói. f gær
var hann á sleða og nú bíðum
við bara eftir snjónum.
—Talar Tómas íslenzku?
—Það er lítið, en hann skilur
leitar uppi skugga húsanna og
trjánna og felur andlit sitt und-
ir barðastórum tráhatti. — Þó
þykir loftslagið í borgunum
uppi á hásléttunni ákaflega gott
og heilnæmt, en niðri á láglend-
allmikið í íslenzku, og honum inu við ströndina er hitinn út-
hefur farið fram þennan stutta! iendingum óþolandi
Veiting slíks réttar var þó kosn-
ingabeita við síðustu forsetakosn
ingar, en loforðið hefur ekki ver
ið efnt ennþá.
Og nefna mætti einn sið þeirra
enn. Hann er sá að þeir megi
ekki trúarinnar vegna borða kjöt
á föstudögum. En oft er erfitt
um útvegun fisks. Mesta lostæti
Mexikanans er saltfiskur og sú
fæða er fimmfalt dýrari en bezta
nautakjöt. Oft er erfitt um út-
vegun hans uppi á hásléttunni
hjá okkur og hefur það aðallega
verið norskur saltfiskur sem
fengizt hefur þar. Nú er hins-
vegar líklegt að íslenzkur salt-
tima, sem við höfum verið hér
heima. Hann sagði mér samt í
gær, að hann kynni alveg ís-
lenzku. Það er erfitt að halda
við íslenzkunni og kenna börn-
unum hana, þar eð eg er sú eina,
sem kann íslenzku í Jóhannes-
! borg.
—Þér hafið valið veturinn til
að heimsækja kalda landið?
—Það var ætlunin, að fóstur-
foreldrar mínir dveldu hjá mér
Lífið í mexikanskri borg byrj-
ar klukkan 6 að morgni, segir
frú Margrét, er við spyrjum um
daglegt líf í Mexikó. Þá iðar allt
af lífi á markaðstorgum. Verka-
maðurinn byrjar vinnu sína og
verzlanir opna kl. 9. Klukkan
hálf tvö fellur allt athafnalíf í
i dvala. Fólkið snæðir góðan mat.
Ríka fólkið snæðir allt að 5
rétta máltíð, fátæklingurinn sín
hrísgrjón og sojabaunir. Eftir
um jólin í Jóhannesarborg, og; það tekur við hinn frægi ‘siesta'
eftirmiðdagsblundur og klukkan
fjögur um daginn vakna menn
til lífsins aftur og stritsins og
vinna til hálf átta.
Þanmg líður dagurinn hjá hin
um værukæra Mexikana. En
smá saman hefur þetta verið að
var sú för undinbúin strax i
september, en svo gat ekki orðið
af því að þau kæmu, og þá kom
eg með Tómas litla, en dóttur
mína Ingríði Önnu, 9 mánaða,
skildi eg eftir.
—Hvað verðið þér lengi?
Við förum aftur til Jóhann- breytast og í höfuðborginni Mex
eSborgar 22. janúar. Eg get ekki
verið lengur í burtu vegna litlu
dóttur minnar.
—Alþýðubl. 7. janúar
r'—
No. 5 í upplýsingaflokki

ÞEIR EIGA TVO AFMÆLIS-
DAGA Á ÁRI OG MÆÐURN-
AR EXLGJA DÆTRUNUM
Á DANSLEIKINA
Samtal við frú Margréti Thor-
oddsen, sem búsett er í
Mexico
Það lætur dálítið einkennilega
í eyrum að höfuðborg milljóna-
þjóðar sé í 2100 m hæð yfir sjáv-
armáli eða með öðrum orðum
íco City, er um það bil búið að
afnema “siesta”-blundinn. í
smærri borgunum og í sveitun-
um er hinum gömlu siðum hins
vegar fylgt dyggilega.
Og Mexikanar eiga fleiri siði
sem okkur finnast einkennilegir.
Á dansleikjunum, sem nú eru þó
færri en í vestrænum ríkjum,
má sjá unga fólkið dansandi, en
á bekkjunum meðfram veggjun-
um sitja sællegar mæður ung-
meyjanna og fylgjast með hverri
hreyfingu dætra sinna. Réttur
mexikanskra kvenna er ekki upp
á marga fiska. Konan hefur t.d.
ekki kosningarétt né kjörgengi.'^
Canadian
NotebooK
Þetta cr citi þcirra greina, scni sýr-
staklcga er ætliið nýjmn Cianadamöntt
um.
Um stjómarfar í Canada
Canada er samsett af fylkjasam
bandi og stjórnað samkvarmt þing
raðisrcglum. Sljórnarskrá landsins, að
svo miklu leyeti, sem hún nær til,
styðst við Rritish North America Acl.
Lög þessi kvcða á um valdsvið milll
sambandsstjórnar og iylkjanna.
Til valdsviðs fylkjanna teljast cigna-
réttur, persónuréttindi, heilbrigðismál,
fræðslumál og sveietastjórnarmál. Al-
þjóðamálefni, svo sem hervarnir,
verzlunarviðskífti út á við og banka-
mál, eru í höndum sambandsstjórnar.
Þjóðþingið er í tveimur deildum,
Neðri og efri málstofu. Þingmenn
Ncðri deildar eru kosnir í 262 kjör-
dj-mtim f hlutfalli við fólksfjölda <>g
má kjörtímabil cigi fara fram yfir
fimm ár. Þingmenn Efri deildar eru
skipaðir af stjórninni.
Stjórnina myndar sá þingflokkur,
setn fjölmennastur er og verður leið
togi hans forsætisráðherra og hann
velur menn i ráðuneyti sitt út fylk-
ingum stuðningsmanna sinna á þingi.
f Efrideild eiga níutíu og sex full-
trúar sæti skipaðir til lífstfðar. öll
lagafrumvörp þurfa að öðlast sam
þvkki bcggja þingdeilda.
Starfshættir fylkisþinga eru svipað-
ir peini, scttj i XI««ri
deild, að Quebec undanskildu. »em
hefir stjórnskipað framkvæmdarráð;
fylkisþing hafa eina málstofu. Sveita-
og bæjarstjórnir í Canada styðjast við
kosna fulltrúa, og hafa bæjarstjórar
eða oddvitar forustu í sínum höndum.
Allar uppástungur varðandi fram-
hald þessara greina eru kærkomnar og
verða sendar til Calvert Housc af rit-
stjóra þessa blaðs.
f næsta mánuði—Verkamenn og
samtök þeirra
Calvett
DISTILLERS LTD.
AMttERSTBURG, ONTARIO
-----r»
jafnhá hátindi öræfajökuls. Ein
kennilegra er þó ef til vill þaði
að í þessari höfuðborg, sem er
svona “hátt uppi” er ekkert ein-
asta hús upphitað. En þannig er
þetta í Mexico. Þar fara stúlk-
urnar heldur ekki á dansleiki
nema í fylgd með mæðrutn sín-
um og þar eiga flestir íbuanna
tvo afmælisdaga á ári. Og loks^
halda Mexikanar fleiri daga há-
tíðlega en jafnvel við íslending-
cu •
Á götum mexikanskra borga
trir og grúir af Spánverjum,
Bandaríkjamönnum, fólki frá
flestöllum Evrópulöndum og við
ar að. En þar hafa að undan-
förnu einungis verið 6 íslend-
ingar. Hjónin Einar Egilsson er
stjórnar þar Canada Dry gos-
drykkjagerð og Margrét Thor-
oddsen ásamt þremur börnum
sínum og frænku Einars. Þau
fluttust þangað haustið 1950.
★
Viðbrigðin voru mikil, sagði
frú Margrét, er Morgunblaðið
átti tal við hana áður en þau
hjónin héldu vestur að aflokinm
heimsókn til ættingja og vina
hér heima. Það var allt nýtt og
okkur óþekkt. Og skemmtileg
atvik urðu fyrstu dagana morg-
Og frú Margrét sagði soguna
af því, er hún ætlaði að harð-j
sjóða eggin. Hún lét þau sjoða 1-
10 miínútur en þá voru þau enn
linsoðin. Það var heldur ekki|
eðlilegt hvað fólkið þreyttist
fljótt, og hvað mikið ger þurfti^
í kökurnar. — Síðar kom í ljós,
VÉR ÓSKUM
Þjóðræknisþingi íslendinga
í Vesturheimi
TIL ALLRA HEILLA
Oxford Hotel
“Staðurinn sem íslendingar mætast”
Joseph Stepnuk, Pres.
PHONE 92-6712
S. M. Hendricks, Mgr.
NOl’RE DAME AVE
/