Heimskringla - 06.05.1953, Qupperneq 2

2. SÍÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 6 MAf 1953
Hcrmskrjngla
(StofnuB im>
. Csmui öt á hverjum miSvikudegt
Eigendur: THE VIKING PRESS LTD.
853 og 855 Sargent Avenue, Winnipeg, Man. — Talsími 74-6251
Verfl bktOslns er $3.00 árgangurinn, borgist fyrirfram.
Allar borganir sendist: THE VIKING PRESS LTD.
öll viöskiftabréí blaðinu aPlútandi sendist:
The Viking Press Limited, 853 Sargent Ave., Wirmipeg
Ritstjóri STEFAN EINARSSON
Utanáskrlft til ritstjórans:
EDITOR HEIMSKRINGLA. 853 Sargent Ave.. Winnipeg
Advertising Manager: GUNNAR ERLENDSSON
"Heimskringla" is published by THE VIKING PRESS LIMITED
and printed by VIKING PRINTERS
853-855 Sargent Avenue, Winnipeg, Man., Canada — Telephone 74-6251
Authorlzed as Second Clasa Mail—Post Office Dept., Ottawa
WINNIPEG, 6 MAÍ 1953
MÆÐRADAGUR Lesbosmeya
lifir í minni
Það var auglýst í útvarpinu í gær í þessum bæ, að prestarnir j.^.j
til þess alin
prísinn að hljóta fyrsta.
Féllu í valin,
fegurst ljóð og gleymdust,
fáein þó geymdust.
Sapfó stýrði
söngmeyja frægum skóla,
söngva skýrði
fornaldar höfuðbóla,
ekkert rýrði
lofstír um lönd og eyjar
lífsglaðrar meyjar.
Keskni hróður
orti hún ei án saka
um sinn bróður,
þegar hann fékk sér maka,
á var ljóður,
flestum þó fyndist drósin
fögur sem rósin.
ætluðu að helga mæðrum ræðuefni sitt næstkomandi sunnudag
Ekki getur neitt verið göfugra, eða verðskuldaðra en það, að
minnast þess, er mannkynið á mæðrum sínum að þakka.
Það hefir margt og mikið verið rætt um hlutverk konunnar.
En þó ekkert ætti að geta verið mönnum ljósara en það, að mæður
eigi yfir því valdi að ráða, er öðrum er ekki lánað, hefir mannkyn-
inu ekki gengið vel að átta sig á því og því síður að viðurkenna það.
Það hefir að vísu verið viðurkent, að kærleikurinn sé “mestur í
heimi”, sé voldugasta aflið. En að þetta sýni sig bezt hjá móður-
inni af öllum mannlegum verum er að jafnaði minna gert úr en
ætla mætti.
Það hefir einhver sagt, að móðirin væri bæði morgun- og
kvöldstjarna lífs vors. Felst mikill sannleikur í þessu. Er ekki bros
móðurinnar yfir vöggu barnsins síns, fyrsta ljósið, er barninu
skín, og dregur upp spékoppana á andliti þess? Er það ekki líklegt,
að það sé oft siðasta ljósið að slökna, er brá hins fullorðna lokast,
alveg eins og margir minnast að oft átti sér stað að ysi og þysi
hvers dags dvínuðu?
En á þetta er ekki eins oft minst og vera ætti. Það var jafnvel
rifist um það eigi alls fyrir löngu, hvort það mundi til nokkurs
góðs að veita konum atkvæðisrétt í trausti þess, að þær kynnu eins
vel með hann að fara og karlmenn. Víst mega karlmennirnir stæra
sig af því hvernig þeir hafa með þennan helga rétt þjóðfélagsins
farið eða hitt þó heldur. Það er vissulega ekki ótímabært nú að
minnast þess, sem á eitthvað fegurra og göfugra minnir, en hinn
djúpa skilning karlmanna á þjóðmálum.
Það er ekki með þessu átt við, að stjórnmál séu í sjálfu sér lítil-
væg. Síður en svo. En það er hitt, hvað stjórnmálamennirnir gera
úr þeim, sem úr helgi þeirra dregur, því það er leit á nokkrum
flokksmanni í stjórnmálum nú orðið, sem fyrir öðru vinnur þar af
einlægu hjarta en skildingum í eigin vasa.
Vér vitum að það verða nokkrir til að rengja þetta. En þegar
pólitískt athæfi karlmanna er t.d. borið saman við stefnu þá, sem
móðirin stjórnast af, móðurástinni, dylst hið sanna ekki til lengdar
hvað þar er um ólíkt að ræða.
f Tökum t.d. ást móðurinnar til barnsins síns. Ekkert yfirgnæf-
ir hana.Húnersterkastatilfinning nokkurs mannlegs hjarta. Hjá
móðurinni verður hún ekki kæld eða breytt í neitt annað en það
sem hún er. Hun er óumbreytanleg og eilíf. Móðurin fórnar öllum
sínum þægindum fyrir velferð barnsins, gleðistundum sínum fyrir
ánægju þess; þegar það gerir eitthvað sem upphefur það, er henni
það ósegjanlegur fögnuður. Verði það fyrir óhappi og snúist því
margt á móti, tekur hana enn sárara til þess en áður og ást hennar
styrkist í stað þess að veikjast við það. Og komi eitthvað það fyrir
barnið, að úti verði um það og allur heimurinn snúist á móti því, þá
er móðurinn því allur heimurinn!
Þetta er konan, sem eitt sinn var ekki sögð gædd nægum dygð-
um til að geta greitt atkvæði eða tekið þátt í opinberum velferðar-
málum, eins og karlmenn!
Vísindin eru nú að reyna að kenna okkur þann sannleika, að
sé steini kastað í sjó við ströndina, bersit áhrifin af því yfir alt
hafið og til fjarlægustu stranda. Hvert orð sem talað er, er og til
löngu eftir að það er talað þó við fáum ekki skynjað það. t>essi
dæmi sem ekki eru nú rengd, eru eflaust gott og órengjandi sýnis-
horn af áhrifum móðurástarinnar, hinum víðtæka, eilífa mætti
hennar í lífi mannkynsins í heiminum.
Það er að vísu ekki rétt að segja að menn unni ekki yfirleitt
mæðrum sínum. Þeir vita sem betur fer flestir hvað þeir eiga góðri
móður að þakka. En það er eigi að síður alt of títt, að yfir hinn guð-
dómlega mátt móðurinnar sjáist og að hún sé auðugri af dygðum
sem aðrir eiga ekki til, og sé fyrir þá yfirburði sína betur gerð til
leiðsögu, en t.d. karlmenn. Því máli fylgir bæði fremst og sterkast,
sem stundum fyr, skáldið Matthías Jochumsson í kvæði um móður
sína og dregur fram í því af snild dygðahæfileika góðrar móður.
Hann segir:
þjóða,
eya
fóstraði skáldið góða,
suðræn Freya,
Sapfó þar flutti braginn
sólríka daginn.
Sigurður Norland
—Mbl. Lesbók
First Federated Church
presents Fairy Operetta.
OKKAR A MILLI
Eftir Guðnýju gömlu

The Glee Club of the First
Federated Church presents a
charming operetta before a cap-
acity audience in the Church
auditorium, Monday evening
April 27th.
Success of the play was so
marked that a repeat perform-
ance will be given on Tuesday
night May 12th. Leading roles
were Linda Smith the fairy
queen, who played her part with
dignity. Ingrid Gislason was
“Little Rose” a girl who wakes
up in Fairy Land and is enter- í kórinn fyrir páfann í viðhafnar-
tained by the Fairies, Elves, and sal í Páfagarði. Við það tæki-
selja merki og blöð þennan dag
til ágóða fyrir starfsemi sína og
samkvæmt bráðabirgðauppgjöri
námu tekjur 126,000 krónum, og
er það allmiklu meiri upphæð en
í fyrra.
Barnavinafélagið Sumargjöf ann I
ast rekstur barnaheimila í Reykj Einstæðingsskapur er að minni ályktun það vandkvæði, sem nýir Can-
avík og rennur fé þetta til þeirr- adamenn verða að reyna. Ókunnugleiki umhverfisins er stundum yfir-
ar starfsemi. I gnæfandi. Því myndum við félagssambönd með okkur til að yfirstíga
einstæðingsskapinn, sem er ágætt, en er það fullnægjandi? Við tilheyr-
11111 ef vl^. einni slíkri félagsdeild, en við tilheyrum einnig því um-
hverfi, sem við hrærumst í, líka og hinu mikla nýja landi. Til þess að
útrýma hugmynd um einangrun þurfum við að gerast starfandi í víð-
ta;kari skdning. Eg sté slíkt spor með því að gerast sjálfboði og hiálpa
td við fjársofnun í mínu umhverfi, og þar með var eg ekki lengur ein-
stæðmgur. Eg “tilheyrði umhverfinu. Þegar fólk spyr nú, “ert þú heim-
tlislaus? get eg hlegið og sagt: Ef til vill í eina tíð; nú er þetta land mitt
nyja heimili.
Að skifta með sér fæðu er einn af þeim góðu gömlu aðferðum til að
oðlast vináttu annara. Þegar eg bý til suma af okkar uppáhalds réttum
(sætindum) sendi eg sýntshorn til nábúanna. Nú nota þeir mínar for-
skrifttr—og eg nota þeirra! En maðurinn minn segir að geri engan mis-
mun hvaða mál eg noti til matreiðslu; matreiðslan ágæt, sem má þakka
Gurney eldavélinni okkar. Hver sá, sem áformaði Gurney hefur sannaf-
lega hugsað um alla hluti: hinn fullkomni ofnhitastillir ábvrgist góð-
an arangur. Óskt eg að líta inn í ofninn, get eg fullnægt forvitni
mmn. með þv. að snúa á ofnljósinu og horfa inn um glugglnn á ofn-
urðmni. Hveinig getur nokkur gert axarsköft með GURNEY
Nágrannar mínir, sem eru lítt kunnir því landi sem eg kom frá er oft
skemt yfir “uppgötvun” minni um iðnarvörur, sem ekki er nýjúng til
J.eirra en sjalfsagður hlutur, en, sem er stundum undra
verð nýjung fyrir mig. FACE-ELLE vefjarklútar er ein
slík upjjgötvun fyrir mig. Nágrannar mínir gátu ekki
trúað mér að eg hafði aldrei séð þá áður. FACE-ELLE
er t|l margra hluta nytsamlegt - bæði þriggjaraða klút-
arnir í gula kassanum og tveggja í þeim græna, og hefi
eg nú æfmlega byrgðir í húsinu. FACE-ELLE er sér-
staklega dasamlegt, þegar börn eru í heimilinu. Þvotta-
ags hryllidraumurinn” um hina óhreinu vasaklúta er búinn um allan
Þeir Bjarni Benediktsson ut-
anríkisráðherra og Hermann Jón
asson landbúnaðarráðherra fóru
flugleiðis til Parísar á þriðjud.,
og sátu þar ellefta ráðsfund At
lanzhafsbandalagsins, sem lauk
París í gær. í för með þeim var
Hans G. Andersen þjóðréttar-
træðingur. Ráðherrarnir eru
væntanlegir heim aftur á morg-
un.
Biskupinn yfir íslandi, herra
Sigurgðeir Sigurðsson, hefir fyr
ir nokkru ritað öllum próföstum
landsins bréf um það, að hann
hafi ákveðið að hinn almenni
bænadagur þjóðkirkjunnar skuli
að þessu sinni vera sunnudaginn
10. maí. Þetta er þriðji almenni
bænadagurinn, sem haldin er á
vegum kirkjunnar. Hinir voru ár
in 1951 og 1952.
Prestastefna íslands verður að
þessu sinni haldin í Reykjavík,
dagana 19. til 21. júní og hefst
með guðsþjónustu í dómkirkj-
unni .
Karlakór Reykjavíkur kom
heim úr Miðjarðarhafsför sinni í
gær og var mikill fjöldi fólks á
harfnarbakkanum til að fagna
kórnum og öðrum farþegum á
Gullfossi, þegar skipið lagðist
að hafnarbakkanum. Kórinn söng
víða, bæði í útvarp og í samkomu-
sölum, og meðal annars söng
Roses. Ingrid’s performance was
outstanding in her sincerity and
sweet singing. Lynne Asgeirson
as “Hop O’ My Thumb” also
gave an outstanding perform-
ance of the michevous elfs. —
Marlene Clancy as little Rose
bud, showed an extremely sweet
voice. Lillian Bjarnason as
“Giant Forgot”, gave a sombre
contrast to the daintiness of
Fairly Land, played her part
with assurance. — The Twins
færi sæmdi páfinn söngstjórann
Sigurð Þórðarson heiðursmerki
og raeðan, sem páfinn flutti þá,
birtist á fosíðum blaðanna
Rómaborg. Síðasti samsöngur
var í Lissabon
i^‘!5ur finnur hér í Canada góða vini á mörgum ólíklegum stöðum. Eg
h hugsað mér að eg mundi nefna banka, sem vin minn, en
slikt álít eg nú þegar IMPERIAL BANK of CANADA fyrir skömmu
síðan þurfti maðurinn minn á fjárupphæð að
halda, fór því til forstjóra IMPERIAL BANK í
okkar umhverfi, sem veitti honum nauðsynlegt
bankalán greiðlega og án tafa. Það eru margar
tegundir láns og mismunandi aíborgunar ‘skil-
yrði. Og mælikvarði vaxta er bundin við livað
hvað upphæð láns er mikil, eða til hvers hluta
skal nota féð. Hæíir lorstjórar IMPERIAL
BANK geta í öllum tilfellum gefið fullkomnar
upplýsingar sem nauðsýn krefur viðvíkjandi Ijár-
viðskiftum, og gefa slíkt með ánægju og kurteisi. Gæti nokkur vinur
gert meira?
Ákveðið hefir verið, að Iðnað
arbanki íslands h.f. taki til
! starfa 25. júní í sumar og sama
dag verður aðalfundur bankans
I haldinn í Reykjavík. Bankastjór
linn, Helgi Hermann Eiríksson,
“Can” and ‘^Can’t’’ played by bankaráð vinna nú að því að
Joanne and Caroline Wilson add ^ r .
, .i undirbua starf bankans.
ed a comic touch. Supporting| *
the leadíng roles were the red f Vestmannaeyjum hefir verið
and white roses, the fairies and'mokafli Qg má heita að unnið
elves, in chorus and dances. |væri þar um tima dag 0g nótt í
Jóna Kristjanson was ac- fiskverkunarstöðvUnum. Kennsla
companist and Elma Gislason {én niður að mestu j gagnfræða.
directed the operetta. ! skólanum og nemendur voru
A group of folksongs by the settir til yinnu við fiskaðgerð.
Glee Club preceeded the oper- #
etta and tap dancing by Lynne
Riley, guest artist.
Þessi framboð við alþingis-
kosningarnar í sumar Voru kunn
gerð í vikunni: Axel Bene-
diktsson skólastjóri verður í
kjöri fVrir Alþýðuflokkinn í
Suður-Þingeyjarsýslu, á fram-
jboðslista Framsóknarmanna i
Kalt hefur verð hér á landi að Rangárvallasýslu eru þessir
undanförnu og á sumardaginn menn: Helgi Jónasson læknir,
FRÉTTIR FRÁ RÍKISÚT-
VARPI ÍSLANDS 26. APRÍL
Eg hefi þekt marga háa sál,
eg hefi lært bækur og tungumál
og setið við lista lindir;
en enginn kendi mér eins og þú,
’ið eilífa og stóra, kraft og trú
né gaf mér svo guðlegar myndir.
BRAGURSAPFÓAR
Skáldkonan Sapfó “Sapphó”,
frægust skáldkona fornaldar og
líklega allra tíma, fædd 628, dá-
in 568 f. Kr., átti heima á Les-
bosey í Grikklandshafi. Kvæðið,
Hlíðin mín fríða, er ort undir
Sapfóarbrag, nokkuð breyttum,
og rómv. skáldið Horaz orti, svo
sem kunnugt er, mörg kvæði
undir sapfiska bragnum, líka
nokkuð breyttum. Hér er bargur
Sapfóar
leyti:
þræddur að mestu
Sapfó orti
sapiska braginn fræga
sízt af skorti,
hagmælsku átti hún næga.
Enn á korti
eyju við þekkjum frúar
Apollóns trúar.
Hún var talin
tíunda dísin
lista,
fyrsta var sums staðar stórhríð Björn Björnsson sýslumaður, —
norðanlands og vegir í byggð Sigurður Tómasson bóndi á
tepptir af fönnum. Sunnanlands Barkarstöðum og Hafliði Guð-
var þó bjart en hvasst og kalt. mundsson bóndi í Búð. Eiríkur
Samt voru hátíðahöldin í Reykja Þorsteinsson alþingismaður verð
vík á sumardaginn fyrsta mjög ur í framboði fyrir Framsóknar-
fjölmenn. — Barnavinafélagið flokkinn í Vestur-ísafjarðars.—
Sumargjöf efndi til skemmtana Listi Sósíalistaflokksins í Norð-
í flestum samkomuhúsum bæj- ur-Múlasýslu er þannig skipað-
arins, eins og Venja er, en'ur: Jóhannes Stefánsson fram-
skemmtanirnar byrjuðu með því kVæmdastjóri, Þórður Þórðarson
að börn gengu prúðbúin og með Gauksstöðum, Gunnþór Eiríks-
fána í skrúðgöngu frá tveimur son Borgarfirði eystra og Ás-
barnskólum bæjarins á Austur- mundur Jakobsson Vopnafirði.
völl og voru í fylkingunum Ragnar Lárusson fulltrúi verður
skrautvagnar og á þeim ýmsar í kjöri fyrir Sjálfstæðisflokkinn
persónur úr ævintýrum, m.a. í Strandasýslu.
Rauðhetta litla og úlfurinn, ís-! *
í birnir og krummahjón, og á ein-j Nýlega er komin út skýrsla í-
um vagni var sumarið sjálft en þróttanefndar ríkisnis og íþrótta-
á öðrum Vetur konungur. Þótti fullrtúa ríkisins fyrir þrjú síð-
börnum þetta hin bezta. skemmt- [ -astu árin, og samkvæjjit henni var
un. Staðnæmst var á AusturVelli a þessu tímabili lokið við eða
og þar flutti séra Óskar J. Þor- [ unnið að 30 sundlaugum. Nú eru
láksson stutta ræðu af svölum al 85 sundstaðir hér á landi, 18
þingishússins. — Sumargjöf lét þeirra með yfirbygðum sundlaug-
um, en steyptar, opnar sundlaug-
ar með sundskýli eru 49 að tölu
A þessu tímabili Var unnið að 50
íþróttavöllum og Valin 13 hentug
syæði fyrir íþróttavelli. Veittar
voru rösklega 500,000 krónur úr
íþróttastjóð til sundlaugabygg-
inga á þessu tímabili og nær því
900,000 krónur til íþróttahúsa og
skála. Árin 1948 til 1952, að báð-
um meðtöldum, runnu í félags-
heimilasjóð samtals 5.3 miljónir
króna af skemtanaskatti, og á því
tímabili voru veittar úr sjóðnum
5 miljónir króna, sem skiftast
milli 57 félagsheimila.
Hc
Útför Knud Zimsens, fyrrum
borgarstjóra í Reykjavík, Var
gerð frá Fossvogskirkju í Reykja
vík á þriðjudaginn og fór hún
fram í kyrþey, að ósk hins látna.
Knud Zimsen var bæjarverkfræð- sem
ingur Reykjavíkur frá 1902 til
,1907, síðan lengi bæjarfulltrúi,
og borgarstjóri var hann frá 1914
til 1932.
Séra Halldór Jónsson á Reyni-
völlum hefir gefið Átthagafélagi
Kjósveria í Reykjavík handrit í
þermur bindum, og er hið fyrsts
endurminningar hans, annað
fjallar um Kjósina og er þar lýst
hverju býli í sveitinni og talinn
hver maður, sem þar hefir átt
heima frá því um aldamót, en
þriðja og síðasta bindið fjallar
um íslenzk tónskáld og tónmenn-
ingarfrömuði. — Átthagafélagið
hygst gefa út vö fyrstvi bindin
fyrir áttræðisafmæli séra Hall-
dórs hinn 5. des. n. k.
*
Nýlega er lokið keppni í lands-
liðsflokki á Skákþingi fslend-
inga. Þar bar Friðrik Ólafsson
sigur úr býtum, hlaut 6^ vinning.
Hann tapaði aðeins einni skák og
gerði þrjú jafntefli. — Friðrik er
18 ára og er nú nemandi í Menta-
skólanum í Reykjavík.
★
Halldór Kiljan Laxness rithöf-
undur er nýlega kominn heim frá
Norðurlöndum, en þar dvaldist
hann um hríð við undirbúníng að
útgáfu nokkurra bóka sinna á er-
lendum málum og vegna handrits
að kvikmyndinni Sölku Völku,
gerð verður í sumar. Úti-
myndir allar Verða teknar hér á
landi, en innimyndir í Stokk-
hólmi. í ráði er, að út komi ný
þýðing á sænsku af skáldsögunni
Sölku Völku, og gerir hana frú
Nyberg-Baldursson, og það er
ráðið, að Gerpla komi út á sænsku
fyrir jólin, Þá þýðingu gerir Pet-
er Hallberg, sem þýtt hefir marg-
ar skáldsögur Kiljans á sænsku
og skrifað bók um skáldið, er út
kom í flokkinum Verdandis smaa
skrifter. Ljósvíkingurinn kemur
nú út á þýzku og bæði í Austur-
og Vestur-Þýzkalandi, erinfrem-
ur á finnsku.
DREWRYS
M.D.334-