Heimskringla - 08.07.1953, Page 1

AT ALL LEADING GROCERS
Super-Quality
“BUTTER-NUT”
BREAD
“Tops in Quality & Taste”
CANADA BREAD -look £or the
Bright Red Wrappei
AT ALL LEADING GROCERS
Super-Qualitv
“BUTTER-NUT”
BREAD
“Tops in Quality & Taste”
CANADA BREAD —look for the
Bright Red Wrapper
lxvii árga: igur
WINNIPEG, MIÐYIKUDAGINN, 8. JÚLÍ 1953
NÚMER 41.
FRÉTTAYFIRLIT OG UMSAGNIR
EKKI FJARRI SANNI
“Kreppa, stríð og tuttuga ára
valdatíð einnar og sömu stjórnar
hafa hjálpast að því, að draga
valdið frá fylkisstjórnum og
koma því í hendur sambands-
stjórnar, langt fram yfir það,
sem flestir gó'ðir menn álíta holt
eða æskilegt í þessu landi. —
Valdið, sem landsstjórnin hefii
krækt í frá fylkjunum í skatta-
málum hefir að mörgu leyti gert
fylkin ósjálfbjarga og að ómög-
um sambandsstjórnarinnar. Það
hefir og gert sveitir og bæi, aó
munaðarlausum börnum hennar
í pólitískum skilningi.”
—Virden Empire-Advance,
blað í Suður-Manitoba.
ANNAÐ NÓAFLÓÐ í
MANITOBA? ?
Menn eru að spá og spyrja
hvort að von sé áflaeðis á ný í
Manitoba.
Ferðamönnum þykir nóg orð-
ið um bleytu hér og telja af því
vegi ekki sem bezta. Það er nú
ef til vill nöldur. En þegar
stjórnarsérfræðingarnir lýsa því
yfir, að nú megi ekki mikið
versna hér, jörðin sé mjög rök
°g hvað lítil viðbót sem sé, af
regni geti ollað áflæði, þá horí-
ir málið öðru vísu við.
Það var skilað skýrslu um
þetta til stjórnarinnar fyrir
nokkru, og lagt til í henni að
eitthvað yrði gert til varnar á-
flæðis eins og t.d. að grafa skurð
frá Winnipeg alla leið norður í
Winnipegvatn. En hvað Ottawa
stjórnin hugsar sér að gera í því
efni, er ekkert sagt um. Tals-
menn stjórnarinnar, sem spurð-
ir hafa verið um þetta, segja
miklar ráðstafanir hafa verið
gerðar í þessu efni. En það hafi
verið komið sér saman um það.
að birta ekki neitt um það fyr en
eftir 10. ágúst eða kosningar.
Hvers vegna? Hvað á dráttur
á þessu að þýða?
Það munu flestir ráða í hver
ástæðan er. Liberalstjórnirnar
bæði í Ottawa og Manitoba
komu sér ekkert til sóma fram i
áflæðismálinu hér forðum. Að
einhvers meira verði af þeim
krafist en þá, er það sem stjórn-
in óttast. Hún hefir áreiðanlega
komist að þeirri niðurstöðu, að
meðan á kosningunum stendur
sé henni vænlegast, að ekki verði
minst á þetta mál, eftir fram-
komuna í síðasta flóði.
En hvað sem því líður, ætti
það að vera krafa kjósenda hér
til fulltrúa stjórnarinnar í þess-
um kosningum, að segja hvað
stjórnin sé að gera í málinu, eða
ætli sér að gera. Mr. Garson sem
er fulltrúi þessa fylkis í stjórn-
arráðinu í Ottawa ætti að svara
því. Kjósendum þessa fylkis er
miklu annara um að heyra hann
segja frá þessu, en því sem hann
hér lepur upp úr stefnuskrá lib-
erala um hvað Duplessies í Que.
sé að gera liberölum þar til ó-
greiða. Hér er um eitt veiga-
mesta mál þessa fylkis að ræða.
KJÓSA EFTIRLITSNEFND
ekki sé hægt, að sameina þessa
fjársöfnun, spara á innheimtu
fjársins, sé hún óumflýjanleg..—
Að vera beðinn um fjárstyrk
eins oft og nú er gert, er varia
sanngjarnt gagnvart almenningi.
Mr. G. S. Thorvaldson, forseti
Winnipeg Chamber of Com-
merce, álítur að hófs sé vert að
gæta í fjárstyrksbeiðnum þess-
um.
McCARTHY Á VAÐBERGI
McCarthy hefir augun í öllum
áttum í leitinni að kommúnist-
um.
Það nýjasta í því efni er að
hann hefir komist að því, að
King fyrverandi forsætisráðhr.
Canada, hafi fyrir einum þrem ár
um afhent Truman forseta lista
með 163 nöfnum kommúnista
sunnan að sem til Canada leit-
uðu. en munu ekki hafa þótt auð
fúsgestir. McCarthy þykir mat’
ur að ná í þennan lista, en það
gengur illa að fá hnan. Vill Mc-
Carthy að fyrverandi forseti
láti sér listan í té, en á honum
mun djúpt vera, jafnvel þó hann
kunni að vera til. En Truman
mun verða að ganga til spurn-
inga til McCarthy út af þessu.
FRÁ KOREU
Kommúnistar létust verða óðir
og æfir út af því, að Syngman
Rhee slepti stríðsföngunum laus
um og kváðu það gera út um alla
fúðarsamninga. Eisenhower for
seti hefir í þessu efni borið upp
þá viturlegu tillögu, að friður
sé samin til reynslu í 90 daga.
Hefir hann fengið Rhee til að
samþykkja það. Bretar eru ekki
neitt hrifnir af þessu og Rússar
vist ekki heldur. En ef þeir
halda að þeir hafi Eisenhower í
vasa sínum út af lausn fanganna,
eru hvorutveggja illa sviknir.
Þjóðir heimsins eru farnar að
íenna grun í hvorra málstaður
sé réttar í Koreu, kommúnista
eða Bandaríkjanna.
VIÐ ÞÖKKUM KOMUNA
Valdimar Björnson
Valdimar Björnsson, ríkisfé-
hirðir frá Minnesota, frú hans
og börn, og Herdís Jónsdóttir,
tengdasystir Valdimars komu s.l.
laugardag norðan frá Lundar,
en þar voru hjónin að heim-
sækja frændfólk sitt, Chris
Halldórsson, Jón Hördal og
fleiri.
Winnipeg Chamber of Com-
merce, samþykti nýlega, að kjósa
nefnd til að líta inn í fjársöfnun
armál Winnipeg borgar. Það
hefir komið í ljós, að almenn
fjársöfnun er hafinn hér á 10
daga fresti í einu eða öðru til-
efni. Er það nokkuð mikið. Það
er þó ekki tilgangur félagsins,
að draga úr aðstoð til þeirra er
hennar þurfa með, heldur á
nefndin að líta inn í hvort
Valdimar var Hér nyrðra til að
halda ræðu á íslendingadeginuin
|á Hnausum. Hefir ræðan verið
!prentuð í íslenzku vikublöðun-
j um. Munu hlýjar þakkir búa í
hugum lesenda hennar til Valdi-
1 mars fyrír hana, ekki sízt hin
' hugljúfu orð hans um viðburð-
! inn mikla á Þingvelli árið 1930.
, Myndin sem þar var brugðið
upp gleymist ekki.
Þetta er í annað skiftið sem
Valdimar kemur hingað norður á
árinu til að hressa upp á þjóð-
ræknina hjá okkur. Má það heita
vel að verið, er tillit er tekið til
hins umfangsmikla starfs hans.
Til Árborgar fór hann daginn
fyrir íslendingadaginn og gisti
hjá Gunnari Sæmundssyni.
ALÞINGISKOSNINGAR
Á ÍSLANDI 28. JÚNÍ
Úrslit hafa Grettr Jóhanns-
syni konsúl borist af kosningun-
um á íslandi, er fram fóru 28.
júní. Eru þau sem hér segir:
Alþýðuflokkurinn, 12,109 atk.,—
6 þingsæti; Framsóknarflokkur-
inn, 16,912 atkv.—16 þingsæti;
Sósíalistaflokkurinn, 12,400 atkv
—7 þingsæti; Sjálstæðisflokkur
inn, 28,800 atkv.—21 þingsæti;
Lýðveldisflokkurinn 2,500 atkv.
—ekkert þingsæti; Þjóðvarnar-
flokkurinn, 4,600 atkv.—2 þing-
sæti. Alls voru 77,321 atkvæði
og eru þingsæti 52.
Eftir þessar kosningar er
styrkur Sjálfstæðisflokksins
nægur til að geta stjórnað eða
haft meiri hluta þingmanna með
hverjum einum hinna flokkanna
sem er (að Þjóðvarnarflokkin-
um nýja undanskyldum).
Það sem skeð hefir er þetta,
að kommúnistar tapa tveimur
þingsætum, Alþyðuflokkurinn
einu og Framsókn einu. Sjálf-
stæðisflokkurinn vinnur 2 þing-
sæti og nýr flokkur, er nafniö
Þjóðvarnarflokkur hefir 2. í Eng
landi, Bandaríkjunum og íslandi
hafa íhaldsflokkarnir á síðari
timum unnið á í kosningum. —
þegar á reynir í þjóðfélaginu, er
útkoman oft þessi.
Davíð Björnsson:—
LÚÐRARNIR KALLA —
KOMIÐ! . . .
Aðeins tæpur mánuður þangað
til íslendingadagurinn verður
haldinn hátíðlegur að Gimli.
En hvað þar verður gaman!
Allir hlakka til þessa hátíða-
halds. Allir íslendingar bíða með
óþreyju eftir þessu vinsæia
skemtimóti, sem varað hefur nú
í sextíu og fjögur sumur, á þeim
tíma sem náttúran klæðist sínum
fegursta skarlats skrúða, og
“himininn heiður og blár”. Blik-
andi umhverfið brosir oss mót'
og Blágresið angar, jörðin angar
og loftið er fullt af söng og sól-
flekkjum og silfurmerlandi gár-
um.
Já, það verður gaman að koma
á hátíðina að Gimli, íslendinga-
daginn, daginn okkar, eina há
tíðisdaginn á árinu, sem við íá-
um tækifæri til að minnast ætt-
lands vors og þjóðar, að heilsa
UPP á gamla og góða vini, sem
lagt hafa land undir léttivagn-
inn til að komast á þessa vin-
sælustu sumarhátíð íslendinga í
Manitoba, sem haldin er að
Gimli.
Margt verður til fróðlei'ks og
skemtunar á hátíð þessari, ekki
síður en undanfarin ár. Alltaf
eitthvað frábreytt, aldrei alveg
eins, þótt í fljótu bragði séð, það
sýnist nokkuð svipað.
Að þessu sinni verður líka
þess manns minnst, sem á hundr-
að ára afmæli í sumar. Hans
verður minnst á íslandi síðari
hluta sumarsins með mikilli við-
höfn og hátíðleik.
En hver er þessi maður, sen.i
verðskuldað hefur svo mikið dá-
læti og heiður? Það er skáldið
Stephan G. Stephansson, “Kletta
fjalla skáldið”. Hann sem talinn
var einn með beztu góðskáldum
íslands og mesta skáld Canada.
Þessa merkis manns verður
minnst í sambandi við Minni
Canada, af gáfumanninum og
skáldinu, próf. Watson Kirkcon-
nell, president af Acadia Uni-
versity, Wolfville, Nova Scotia.
Honum, sem öllum fremur hefur
bezt kynnt Stephan G. Stephans-
son hinum enskumælandi heimi,
bæði með þýðingum úr ljóðum
hans og ritum sínum og ræðum
um skáldið.
Próf. Watson Kirkconnell er
svo vel þekktur meðal íslend-
inga hér, af þýðingum sínum og
vinhlýjum ummælum um fslend-
inga og ástfóstri því sem hann
hefur tekið við þá, að það er
engin þörf fyrir mig að leytast
við að kynna ykkur hann. En
maður, sem getur þýtt ljóð úr
52 tungumálum, er enginn hvers-
dags gestur á menningar- og
skáldskapar sviðinu. Þennan
mann fáið þið að heyra og sjá,
og kynnast betur persónulega á
íslendingadaginn að Gimli, þann
þriðja ágúst næst komandi.
(Framhald í næstu blaði)
tJR BRÉFI
FRÁ ISLANDI
(Kunningjabréf)
(Hjallur Magnússon, skáld og
kaupmaður í Seattle og einn
hinna hressustu og glaðværustu
íslendinga, sem nokkur staða.r
er að finna, sendir Heims-
kringlu bréf til birtingar, er
sveitungi hans Helgi Valtýsson
frá Akureyri skrifaði honum ný-
lega. Auðvitað er bréfið “prívat
bréf”, og af höfundar þess hálfu
ekki ætlað til birtingar. En eins
og Hallur segir, er það of gott
til þess, að aðeins einn maður
sjái þáð. Fylgja bréfinu línur til
Heimskringlu er víkja að þessu.
Er blaðið Halli mjög þakklátt
íyrir þetta og ótal margt, sem
hann hefir áður bæði frá öðrum
og sjálfum sér sent því og leyft
að birta —Ritstj. Hkr.)
Akureyri, 7. júní ’53
Hallur minn elskulegur,
heill og sæll, sitjandi
í heiðri í Seattle í Vestri!
Ástar þakkir fyrir bréfið þitt
góða dagseett 17. og meðtekið
26. marz, og mun nú ráð að svara
því, eða viðurkenna mótttöku og
þakka, áður en vorar og sumar-
sæla gagntekur mann, svo að all-
ar skyldur gleymast! Nú er sauð
burði lokið, víðasthvar með á-
gætum, og samt hefi eg ekki enn
neitt blessað lambið litið augum
né heyrt móðurlegt jarm tvílemb
ingamóður! En nú er annar jarm
ur hafinn og ólíkt óskemmtilegri
í eyrum gamals smala, og það er
jarmur stjórnmálamannanna og
frambjóðenda undir Alþingis-
kosningarnar, sem fram eiga að
fara 28. þ. m. Verður það ærið
hjáróma sónn og ólíkt bæði frá-
iærna-sónötu og haustrétta-sin-
fóníu sauða og hrúta, með ein-
stöku tenórsóló aumingja frá-
villinga í f járbreiðunni! Og þær
geta verið ærið “fjölmennar” —
eins í skriðuklaustursrétt í
Fljótsdal í hittifyrra, er við vor-
um þar tveir félagar. Töldu
bændur, að þar mundi samankom
ið í réttinni 10,000—12,000 fjár,
og var það fallegur hópur!
Já, en eg var að minnast á
kosninga-jarminn. Hamingjan
góða! Ekki er hann neitt tii-
hlökkunarefni fyrir okkur (því
miður alltof fáum), sem ekki
höfum látið blóðmarka okkur
marki neins hinna gömlu
karlægu stjórnmálaflokka! Og
nú hafa tveir nýir bætzt í hóp-
inn ,svo að flokkarnir eru nú 6
talsins. Og allir eru beztir, og
G I F T I N G
Mr. and Mrs. Lionel A. Asselin
Laugardaginn 23. maí voru
gefin saman í hjónaband í St.
Mary’s dómkirkjunni hér í Win-
nipeg, af Rev. Msgr. Cahill, ung-
frú Helen C. Bonnell og Lionel
A Asselin, Brúðurin er elsta
dóttir Mr. og Mrs. J. A. Bonnell
130 Furby St. hér í bæ. Svafa,
móðir brúðarinnar er ein dóttir
hinna góðkunnu hjóna Hjartar
heitins Pálssonar og Kristínar,
frá Húsafelli, nú búandi að Lun-
dar, Man. Brúðguminn er einka-
sonur Mr. og Mrs. J. A. Asselin
hér í bæ. Brúðarmeyjar voru
systir brúðarinnar Miss. Patricia
Bonnell og Miss Patricia Assel-
in, systir brúðgumans. Aðstðoar-
maður brúðgumans var Mark
Lavery. Til sætis leiddu John
Bonnell, bróðir brúðarinnar og
Allan Brunnen. Við giftingar at-
höfnina söng einsöng Rev. R.
H. Larrabee, en á orgelið lék J.
Caron. Að afstaðinni hjónavígsl-
unni sátu um 100 manns að veg-
legri veizlu í Pembina lodge.
Ungu hjónin fóru í brúðkaups-
ferð suður um Bandaríki. Fram-
tíðarehimili þeirra verður að
616 Aulneau St. St. Boniface. —
Heimskringla óskar ungu hjón-
unum allra heilla í framtíðinni.
hafa beztu menn að bjóða! Ekki
skortir mannvalið. . . Og loforð-
in! Maður lifandi. Allir lofa
þeir kjósendum gulli og grænum
skógum fyrir þann litla greiða
að kjósa sig — og bjarga þar
með fósturjörðinni frá hvers
kyns hörmungum! Mun því all-
mörgum skoðanaliprum kjósanda
og auðsveipum fara líkt á kjör-
degi, og Hannes heitinn Blöndaí
kvað um frænkurnar sínar sjö,
ungar og elskulegar: “Eg vildi
eg gæti átt þær allar, í einu
kysst etc, etc.” Þannig fer oft
“háttvirtum kjósendum”. Þeir
kjósa út í bláinn þann og þann,
sem beztum og flestum kossun
um beitir og blíðu sinni heitir
o. s. frv.—Og hananú með allar
kosningar! ... ?
í útvarpinu (radio) vorum við
fyrir skömmu að frétta af “lands
•ns forna fjanda” hafísnum, sem
var að sýna framan í sig vestur
á Grænlandssundi úti fyrir Vest-
fjörðum. En þó alllang-t undan
landi, sem betur fór. Er hann nú
orðinn harla fáséður gestur á
heimamiðum, þótt alltaf sé hann
á sveimi norðvestur í hafinu
landa milli á vorin og framan af
sumri. En landfastur mun hann
ekki hafa verið nema tvisvar
sinnum síðan um aldamót. Og
fari hann í friði sem fjarst og
lengst á sín eigin heimamið!
Annars fréttum við alltaf af ísn-
um öðruhvoru, þegar íslenzku
flugvélarnar eru að bregða sér
langt norður eftir austurströnd
Grænlands með danska verka-
menn og varning til þeirra fyrir
danska námafélagið, sem er að
undirbúa blývinnslu lengst þar
norður frá. “Faxar” Flugfélags
íslands fara víða. Og allar heita
vélarnar “Faxar”: Gullfaxi, Skin
faxi, Glitfaxi, Hrímfaxi etc.
Við vorum farin að vænta vors
fyrir alvöru, er brá til hlýviðris
með byrjun maí-mánaðar. En svo
kom þurrakuldar og hægviðri
um hríð og hefir sennilega staf-
aðt af nálægð íssins. Nú er aftur
vel hlýtt í gær og dag. Veðrátt-
an okkar er annars orðin harla
duttlungasöm uppá síðkastið, á-
þekk og mannfólkið sjálft! f ár
höfðum við eiginlega engan vet-
ur frá nóvember (í fyrra) og
framá Góu, 24. marz, skömmu
fyrir páska. En þá gerði all-
snarpan vetrarkafla um 6 vikna
skeið með allmiklum snjóum. En
jörð var áður auð og ófrosin, svo
að þessa snjóa leysti furðu fljótt
á örskömmum tíma fyrst í maí.
Þú getur hugsað þér mismuninn
á vetrarveðráttu nú og í okkar
ungdæmi fyrir austan. f vetur t.
d. héldust póstbílaferðir milli
Reykjavíkur og Akureyrar, þvert
yfir landið í nær allan vetur,
stórir Bus og Trucks, og í áfell-
inu tóku snjóbílar við yfir hæstu
heiðarnar!
En nú mun nóg komið af veð-
urfréttum og ekki vert að
“angra” þig með snjóbílum í
sumarsælunni vestur í Seattle-
dýrð þinni!
Eg nefndi stauðburðinn áðan,
og nú er einnig sennilega lokið
burði kúnna minna inni á Vest-
ur-öræfum, umhverfis SnæfeLl!
Hrein-kúnna, sem nú eru óefað
talsvert á annað þúsund. Þær
bera venjulega frá 10. maí fram
í fyrstu viku af júní. Og í vor
ættu a.m.k. að verða 500—700
Frh. á 4. bls.