Heimskringla - 30.09.1953, Blaðsíða 1
--------------—--------
AT ALL LEADING GROCERS
Super-Quality
“BUTTER-NUT”
BREAD
“Tops in Quality & Taste”
CANADA BREAD -look foi the
Bright Red Wrappei
-------------------—--r*
'-----------------------.
AT ALL LEADING GROCERS
Super-Quality
“BUTTER-NUT”
BREAD
“Tops in Quality Sc Taste”
CANADA BREAD -look for the
Bríght Red Wrapper
>-----------------------^
LXVII. ÁRGANGUR
WINNIPEG, MIÐVIKUDAGINN. 30. SEPT. 1953
NÚMER 53.
FRÉTTAYFIRLIT
SEGIR BRETUM TIL
SYNDANNA
Joseph McCarthy fór fram á
það í Öldungadeild Bandaríkja-
þingsins síðast liðinn miðviku-
dag, að hætt væri að vetia Bret-
um nokkra fjárhagslega ásjá, ef
þeir héldu áfram verzlun við
kínverzka kommúnista. Hann
sagði þetta reynandi og vonaði
að það hrifi betur en herskipa
eftirlitið. Hann bætti vitS: —
“Ástæðan fyrir þessu er hrein-
skilnislega sú, að hvorki oss né
nokkurn annan fýsir að eiga fé-
lag við neina þjóð sem leggur
óvinum vorum hergögn upp í
hendur.
L. B. PEARSON ENN!
í ræðu sem L. B. Pearson, for-
seti Sameinuðu þjóðanna flutti
nýlega, hélt hann því skýlaust
fram ,að Canada ætti að leggjast
á sveifina á móti Bandaríkjun-
um og Dr. Rhee, stjórnanda Suð-
ur-Koreu, ef þau héldu áfram
kröfunni um sameinaða Koreu.
Friður fengist aldrei með því.
Hvað Pearson er að fara með
þessu, væri fróðlegt að vita.
Segjum að Rússar hefðu sent
herlið til Canada og það hefðl
unnið allan helming landsins.
Hefði Pearson barist fyrir, ef
yfirgangur þeirra hefði verið
stöðvaður, að þeir fengju að
halda hálfu Canada? Dr. Rhee
hefir um tugi ára barist fyrir
frelsi Koreu, allrar Koreu, en
ekki aðeins suður hlutans. Hann
hefir að minsta kosti, lagt eins
mikið á sig fyrir þetta mál, eins
og Pearson fyrir canadisk mál.
Hvað á þessi haltu mér—sleptu
mér stéfna Pearsons að þýða?
Er þetta stefna Canada í heims-
málunum ?
49 FYLKIÐ
Á síðasta ársþingi félags can-
adiskra verkamanna samtaka —
(Canadian Congress of Labor)
var lögð fram fyrir þingið til-
laga frá verkamannasamtökum í
Ottawa “United Steel Workers"
um það að þingið færi fram
á það við Bandaríkin, að
0G UMSAGNIR
Canada yrði gert að einu sam-
bandsfylki þeirra, fertugasta og
níunda fylkinu.
Fundarmenn urðu hálf
hvumsa við þetta. En ástæðurn-
ar sem Torontofélagið færði fyr
ir þessu, var sú, að vinnulaun
væru hærri í Bandaríkjunum en
Canada, en skattar þó lægri og
verð vöru mikið lægra en hér.
Fulltrúar þingsins sem voru
um 700 greiddu nálega allir at-
kvæði á móti tillögunni. Þeir
álitu að skatta og vöruverð
mætti lækka hér, án þess að við
sem þjóð, fremdum sjálfmorð
með því.
ST. LAURENT STJÓRNIN
HRÚGAR UPP TEKJU-
AFGANGI
Sambandsstjórnin hefir hrúg-
að upp tekjuafgangi á fyrstu 5
mánuðum þessa fjárhags-árs er
nemur $283,253,000. Tekjuaf-
gangurinn var 53 miljónir yfir
ágúst mánuð. Á öllu árinu verð-
ur hann sennilega hálf biljón!
Það eru miklir spilpeningar. En
þetta vildi þjóðin 10. ágúst.
Drew komst ekki upp með “moð-
reik”, þegar hnan vildi lækka
skatta á borgurunum, sem ná-
kvæhilega nam þessu.
FELLIBYLUR
Um Mið-Indo-Kína og nokk-
urn hluta af Japan skall á felli-
bylur s.l. föstudag er varð 2000
mönnum að bana.
Stráhúsin í Indo-Kína flutu
sumstaðar úti á sjó.
Um 200,000 manna varð hús-
velt.. Eignatjón er talið í milj-
ónum dala.
FRÚ PANDIT
HARÐSTJÓRI
Eins og kunnugt er, tók frú
Pandit við formensku á þingi S.
þjóðanna s.l. viku.
Hún virðist hinn röggsamasti
fundarstjóri, sem félagið hefir
enn haft. Er frá einu dæmi sagt
er sýnir þetta.
Á þinginu var til umræðu yfir-
skoðun laga félagsins. Höfðu
þrír menn verið kosnir frá
hvorri hlið með eða móti laga-
breytingu að athuga málið.
Þegar þeir höfðu birt niður-
stöður sxnar sem úrslitum máls-
ins réðu, tók Jacob A. Malik.
rússneski fulltrúinn, að halda
langa ræðu um málið. Frú Pan-
dit bað hann hætta, málið væri
afgreitt. En þegar hann hlýddi
því ekki, lét hún stöðva öll hlust
unaráhöldin svo enginn, ekki
einu sinni túlkarnir heyrðu hvað
Malik sagði.
Frú Pandit sagði fregnritum
á eftir að hún væri heit með
kvenfrelsishreifingu Indlands,
en sagðist ekki vilja að það væri
fyrst og fremst litið á þing-
stjórn sína, sem kvenfrelsismála
starfsemi.
Frú Pandit er fyrsti kven-for-
seti þings Sameinuðu þjóðanna.
Hún er systir Nehru, forsætis-
ráðherra Indlands. Hún náði
kosningu með 37 atkvæðum.
Keppinautur hennar prins Wan
Waithayakon frá Thailandi
hlaut 22 atkvæði.
$100,000 FYRIR MiG15
FLUGVÉL
í byrjun Koreu-stríðsins hétu
Bandaríkamenn $100,000 hverj-
um, sem færðu þeim óskaddaða
rússneska flugvél af “MiG 15”
gerð. Það hefir dregist til þessa,
að nokkur hlyti þessi verðlaun.
Að líkindum hefir her Samein-
uðu þjóðanna nú sýnishorn þess-
ara véla.
En fyrir skömmu, eða 21. sept.
kom Norður-Koreu flugmaður
með eina þessara véla og lenti
henni á Kimpo-flugvelli í grend
við Seoul. Spurði hann hvort
verðlaunin fengjust ekki enn
fyrir vélina, sem áður voru boð-
in? Hefir nú ráðist, að honum
skuli greiddar $100,000 fyrir áð
koma með vélina. Heitir flug-
maðurinn Noh Keum Suk.
Vél þessi er því vel launuð.
En ekki virðist þörfin hafa ver-
verið mikil fyrir hana því nú
hefir verið lýst yfir, að hún
verði aftur færð eigendanum,
sem er Norður-Koreu stjórnin.
FRÁ SIÐFERÐISLEGU
OG ÖGURLEGU
SJÓNARMIÐI
James A. Van Fleet, hershöfð
ingi og fyrrum yfirmaður hers
Á myndinni sjást .nokkur sýnishorn úr blaða- og tímaritagjöf sr. Einars Sturlaugssonar. En
blöðunum og tímaritunum hefur nú verið komið fyrir í hinu nýja háskólabókasafni. Sést örlítill
hluti þeirra í hillunum öðrum megin á myndinni.
Heiðursskjal það, er sr. Einari var afhent við vígsluathöfnina, verður birt ljósprentað í næsta
blaði.
SNÆFELLSJÖKULL eftir Jóhannes Kjarval —Þau Lalah og Grettir L. Jóhannson ræðismaður
gáfu Manitobaháskóla fyrir skömmu málverk þetta, og hangir það nú í íslenzku lestrarstofunni
í hinu nýgerða bókasafni háskólans. Færir háskóiinn þeim hjónum beztu þakkir fyrir hina fallegu
gjöf.
Sameinuðu þjóðanna í Koreu,
sagði í ræðu er hann hélt 18.
september í Cleveland, að hann
væri endregið fylgjandi máli
Syngman Rhee, að Korea yrði
sameinuð, jafnvel þó áframhald-
andi stríð kostaði.
Van Fleet sagði við fregnrita,
að frá siðferðislegu og sögulegu
sjónarmiði styddi alt málstað
Rhees um sameiningu landsins
aftur. Hann sagði Rhee ekki fara
fram á annað en það, sem hvcr
maður í þessu landi (Bandaríkj
unum) mundi fara fram á, ef
eins stæði hér á.
Van Fleet segir þá menn ekki
vita hvað þeir séu að segja, sem
haldi fram að alt sem fyrir Rhee
vaki, sé að leggja stein í götu
íriðartilraunanna sem Samein-
uðuþjóðirnar hafi með höndunx.
Rhee sé ein af hinum mestu þjóð
írelsishetjum, sem sagan getur
um.
FYLKISÞINGIÐ í B. C.
Fylkisþingið í British Col-
umbia kom saman 15. sept.
Þetta er fyrsta þing 24 þing-
tímabilsins í fylkinu síðan þaðl
gekk í fylkissamband Canada
1871.
Er Social Credit stjórnin nú
glaðari í bragði en þegar hún
kom saman eftir kosningarnar á
s.l. ári og hafði aðeins 19 þing-
mönnum á að skipa. f kosningun
um 12. júní á þessu sumri veidd-
ist betur; hefir hún nú 28 þing-
menn og þarf ekki að óttast end-
urtekningu hrakfaranna í marz.
Hún er nú viss um að halda
völdum næstu 4 komandi ár.
Fyrsta málið sem rætt var, á-
hrærði breytingu á áfengissölu.
Var því ólokið á þinginu á s.l
vori. Breyting sem ráð er gert
fyrir virðist aðallgea í því fólg-
in að fjölga og prýða ölkránn-
ar, hafa þær bjartar, svo hin eig-
inlegu og illu áhrif áfengisins
komi siður fram.
Um þetta varð hávaði á þingi,
sem áfengi er oftast samfara.
Á framleiðslu iðnaðar og
viðar verður skattur lagður.
En skattur á matsölu húsum,
er alt upp að einum dollar nam,
verður afnuminn. Bílaleyfi
verða og lækkuð um 10%.
Á þingi eru mjög fáir úr sam-
vinnustjórninni sem áður var.
aðeins ein kona er á þingi.
Þingmenn eru alls 48. C.C.F.
hafa 14, töpuðu 4 í júní kosning-
unum, liberal 4, töpuðu þremur
og íhaldsmen 1. töpuðu tveimur
og óháður einn.
Social Credit-sinnar græddu 9
í júní kosningunum og hafa nú
28 þingmenn. Þegar á þennan
sigur stjórnarflokksins er litið
og ófarir allra hinna flokkanna.
er útkoman í sambandskosning-
unum óskiljanleg í þessu fylki.
MIKIÐ RÓMUÐ RÆÐA
fræðum unna. Þar er íslenzk
kona bókavörður, frú B. Sig-
björnsson, sem ásamt manni sín-
um stundar hér háskólanám.
Safnið virðist myndarlegt, þar
í einu horninu stendur og skrif-
borð Stephans G. Stephansson-
sr, er ger verður frá sagt í næsta
blaði. Ennfremur var þökkuð
mynd sú af Snæfellsjökli er gef-
í blaðinu Winnipeg Tribune inn var skólanum af Grettir
í gærkvöldi var getið á ritstjórn-
arsíðu blaðsins ræðu, sem Thor
Thors sendiherra flutti á þingi
Sameinuðu þjóðanna. Er frá efni
ræðunnar sagt á þá leið, að hún
hafi verið þörf vakning til stór-
þjóðanna um að hefjast handa í
friðarmálunum, en láta ekki
sitja við orðin tóm. Churchill,
Eisenhower og Malenkov töluðu
um frið og að efna sín á milli
til friðar fundar, en af því yrði
ekkert. Eins væri á þingi Sam-
cinuðu þjóðanna. Þar væri mik-
ið talað, en minna gert. Það
væru margir réttsynir menn
farnir að benda á þing Samein-
uðu þjóðanna sem kappræðu
Jóhannssyni og birt er á þessari
síðu.
Mr. Campbell forsætisráðherra
opnaði bokahlöðuna og hélt ræðu
við það tækifæri. Fagnaði hann
þessari stóru og fögru viðbót
við háskólabyggingarnar, er lok-
ið var að tveim árum liðnum frá
því, að hann lagði hornstein
hennar. Hefir skólinn með þess-
ari nýju bókahlöðu rúm fyrir
bókasöfn skólans öll, listaverk
og fleira.
Fjórir lista- og bókmenta
frömuðir voru heiðraðir af há-
skólanum og mælti sinn prófess-
ora háskólans með hverjum
þeirra. Mælti próf. Skúli John-
klubb. Þetta geti ekki lengi j son með einum þeirra, sköru-
þannig haldið áfram. Hernaðar-
útbúningurinn heldi stöðugt á-
fram, sem nú þegar væri orðin
nægur til að sprengja upp alla
jarðkringluna.
Thor Thors sagði verkefni
Sameinuðu þjóðanna að sameina
hugi þjóða heimsins um heil-
lega að vanda; hafði hann og
mikinn þátt átt í veizluhaldi
þessu. Það var sem sé boðið
mörgum hundruðum að vera við-
stöddum er bókhlaðan var opn-
uð. Að dagskrá lokinni voru
gestir leiddir um alt safnið til
að sjá það og að síðustu var
BÓKHLAÐA OPNUÐ
°g
um.
brigðar og öruggar stefnur, sem!ka^ drukkið af öllum, er veitt
þær gætu í friði bygt á, en þess var ókeypis hinum mörgu gest-
væri ekki kostur meðan einræði
og eintrjánings áróður heldi á-
fram eins og það gerði.'
Ræðumaður sagðist ekki efa
að þjóðir heimsins væru biðjandi
um frið. Þeir sem með forustu
fara, eiga að hafa þennan vilja
þerira í huga.
Þetta er nokkuð af útdrætti
úr ræðunni í Winnipeg Tribune
en ræðuna höfum vér eigi í heild
sinni séð.
ÞAKKARORÐ
Þar sem mér er ómögulegt að
þakka með handabandi öllum
þeim mörgu, er sýndu syni mín-
um og fjölskyldu hans vinarhug
við burtför þeirra til Afríku,
vel eg þessa leið til að sýna lit á
þakklæti mínu. En öðrum frem-
ur vil eg beina þessum línum
til kvenfélags lútersku kirkj-
unnar og safnaðarins í Selkirk,
fyrir hina veglegu kveðjuathöfn
er þar fór fram 20. þ.m., að við-
Við opnun nýrrar bókahlöðu stöddum fjöldamanns. Sú athöfn
við Manitoba-háskóla s.l. laugar- har vjtni um sannan vinarhug
dag, var blaðagjafar sr. Einars, 0g hlýleika í þeirra garð, er eigi
Sturlugssonar frá Patreksfirði mun firnast hjá þeim eða mér,
minst og hún þökkuð sem vert en ggymi^t meðal þeirra fjár-
var af háskólaforseta, Mr. Gills-, sjóða í eigu okkar er mölur og
son. Hann las og vel orðað á- ryQ f^ gjgj grandað. Þeir er sýna
varp til sr. Einars, skrautritað; börnum mínum vinsemd sýna
af Gissuri Elíassyni, kennara í mer hana einnig. Með vinar-
listum við háskólann. Ennfrem-1 kveðju og innilegu þakklæti til
ur var bókasafnsins íslenzka aiira er kvöddu drenginn minn.
minst, sem nú er opið og þeim
er Mímisbrunnur er norrænum
Guð blessi ykkur öll.
Elizabeth Polson