Heimskringla - 06.10.1954, Page 1

/A
V
Wf/
\ i u
LXIX, ARGANGUR
WINNIPEG, MIÐVXKUDAGINN, 6. OKT., 1954
NÚMRR 1.
FRETTAYFIRLIT OG UMSAGNIR
fSLENDINGUR FORSETI
CHAMBER OF COMMERCE
G. S. Thorvaldson, Q.C.
Frá ársfundi Canadian Cham-
her of Commerce, sem haldinn
var frá 4—7 október mánaðar í
borginni Halifax, N. S., bárust* 1
þær fréttir í morgun, að íslend-
ingur hefði verið kosinn forseti
þessa allsherjar verzlunarráðs í1
Canada.
íslendingurinn er G. S. Thor-
valdson, Q.C., Winnipeg, er lög-
fræðings stofnun rekur í þess-1
um bæ ásamt öðrum undir nafn1
inu Thorvaldson, Eggertson,
Bastin and Stringer og nýtur
sérstaks álits og vinsældar með-
al íslendinga í þessum bæ og
fylki.
Mr. Thorvaidson var þingmað
ur þessa bæjar (suður-Winni-
Peg á fylkisþingi^Manitoba í 8
ár; hlaut fyrst kosningu 1941.
Hann var um skeið forseti
Canadian Chamber of Commerce
1 *Vinnipeg og vara forseti að-
alfélagsins í Canada s.l. ár. Hann
reyndist hinn mesti forkólfur i
starfinu og var eflaust vegna
þess falin aðal-umsjón þess.
Hann er og með glæsilegustu
mönnum á velli
Mý. Thorvaldson er og forseti
International Loan Co., North-
Canadian Trust Company og í
stjórn margra fleiri félaga.
E*á heyrir hann til sem að lík
11,11 lætur, Manitoba and Can-
adian Bar Associations (lög-
fræðifélögum).
Við hiriu víðtæka starfi sínu
nú, tekur hann af W. J. Borrie
frá Vancouver, B. C., fyrrum
forseta Canadian Chamber of
Commerce í Canada.
Mr. Thorvaldson er sonur
ninna valinkunnu hjóna Sveins
kaupmanns og Margétar Thor-
valdson í Riverton. Hann er
giftur herlendri konu, Edna
Schwitzar að nafni, eiga þau
tvær dætur, Nora og Ruth, báðar
btskrifaðar af Manitobaháskóla.
Staða þessi mun ein af hinum
rnikilvægari er fslendingar hafa
^ér skipað.
Með íslenzkum málum hefir
Mr. Thorvaldson vel fylgst og
er einn af stjórnendum og út-
gefendum blaðsins Heims-
kringlu, sem faðir hans var, frá
því að Viking Press keypti blað-
ið.
tJR ÖLLUM ÁTTUM
ftalir og Júgóslafar hafa loks
eftir 8 ár komið sér' saman um
skifingu Trieste-svæðisins. Alls
var hið umdeilda svæði 285 fer-
mílur með 272,000 íbúum. Er
hlutur Júgóslafíu heldur stærri.
Hefir oft legið við stríði út af
þessu milli þessara landa. Sættir
urðu i byrjun þessarar viku um
þetta í London.
Þegar Rússar heyrðu að þjóð
ir vestur-Evrópu væru í þann
veg að koma sér saman um að
leyfa Þýzkalandi að hervæðast,
hótuðu þeir í útvarpinu, að
hefja látlausan áróður á móti
því. Þingið á Frakklandi á eftir
að samþykkja hervæðinguna.
Það er auðséð í hvers þjónustu
hervarnir Evrópu átti að eyði-
leggja.
★
Louis St. Laurent, forsætisráð
herra Canada og Duplessis for
sætisráðherra Quebec fylkis,
ætla bráðlega að gera út um á-
greiningsmál sín um skatta. Seg
ir St. Laurent, að af kröfu Du-
plessis geti leitt að sambands-
stjórnin verði að hafa fund með
fylkisstjórnunum og að líkindum
að slá af skattkröfum sínum við
þær.
Það er tóm fíflska, sem hald-
ið er fram um það af liberölum,
að Quebec vilji brjótast úr sam
bandi Canada. Það sem Quebec-
ingar vilja er að ná yfirhönd í
öllu landinu, að landið verði al-
franskt, en það er einmitt það,
sem liberalflokkurinn hefir frá
1896 barist og berst óafvitandi
fyrir, ef ekki vísvitandi. Það
eru Quebec-Frakkarnir sem þsir
eiga að þakka að hafa hangið
við völd, eins og raun hefir á
orðið. Og svo er Free Press að
halda fram, að þjóðernisstefna
Quebec Frakka sé George Drew
foringja íhaldsmanna að kenna!
Þvílíkt yfirklór í aðalmálgagni
liberala í vestri fylkjum lands-
ins, höfum vér aldrei fyr séð!
★
í ræðu sem H. H. Rogge frá
Hamilton hélt á fundi Canadian
Chambers of Commerce, í Hal-
ifax nýlega, komst hann svo að
orði um iðnaðarframfarir Can-
ada, að þær hefðu nífaldast á síð-
ustu 20 árum, en innflutt iðnaö-
arvara hefði aukist 11 sinnum á
sama tíma.
•k
Stephan Juba fylkisþingmað-
ur hefir nú bæzt í hóp þeirra er
gera ráð fyrir að sækja um borg-
arstjóra-stöðu í Winnipeg. Þeir
eru þvífimm alls. Hinir eru Gar-
net Coulter, George Sharpe,
bæjarráðsm., E. R. Draffin (CC
F), Willia Kardash (kommi.)
★
Um 400 iðnverkamenn (plum-
bers), í Winnipeg, gerðu verk-
fall s.l. mánudag, er enn stendur
yfir. Þeir biðja urn 15c kaup-
hækkun á klukkustund. Kaup
þeirra nú er $2 á kl.st.
★
Columbo-félaginu í Suður-
Asíu, er stofnað var til þess að
sjá um aukna framleiðslu, til-
heyra nú 16 þjóðir. Japan og
Thailand gerðust nýlega félagar.
Atvinnuleysi kreppir víða að
eystra. Á Indlandi eru t.d. 20
miljónir manna atvinnulausir.
Duncan Thomas McWhirter
ils námsstarfs. En hann hefir
og haft, vegna sinna góðu hæfi-
leika, ýmsum störfum að sinna,
svo sem meðritstjórn árbókai
skólans, tilheyrt leikflokki, og
tekið mikinn þátt í knattleikj-
um og öðrum íþróttum.
Móðir Duncans er íslenzk og
heitir Guðrún, dóttir Soffíu og
Tómasar heitins Benjamínsson-
ar, góðkunnra hjón í þessum bæ.
Duncan er nú skráður til lista-
nám (Honor Arts course) á Tor-
onto háskóla.
EVRÓPUHERINN
Það þykir nú líklegt að Ev-
rópuherinn verði vakinn upp frá
dauðum. Hefir Bretland lofað
meiri herstuðningi en áður í Ev-
rópu og er haldið að Frökkum
nægi það. Með því eiga þjóðverj
ar að fá leyfi til að hervæðast,
en þó fremur að líkindum með
Áílanzhafsbandalaginu, en sex
þjóða-hernum. Það er haldið, að
fult samkomulag sé aftur fengið
um hervarnir Evrópu, en það
má gott heita, ef þarna eru öll
kurl komin til grafar.
Bretar hafa sjáanlega ekki
viljað eiga á hættu að Bandarík
in hyrfu úr Evrópu. En þau hót-
uðu því, ef Evrópa áliti engra
varna þörf.
Máli þessu er talið lokið. En
þó er óvissa ríkjandi sumstaða;
í sambandi við það, eða um að
Frakkar eigi eftir að fleyga það
á síðustu stundu.
HLÝTUR ÞRENN
NÁMSVERÐLAUN
Duncan Thomas McWhirter
heitir ungur maður af íslenzku
bergi brotinn, er á skömmu hefir
unnið þrenn námsverðlaun.
Vann hann hin fyrstu á . Fort
William Collegiate Institute
fyrir tveggja ára ágæta frammi-
stöðu við námið, $300, hvort ár.
Voru það Port Arthur og Fort
William klúbb verðlaun svo
nefnd. En hann hefir einnig unu
ið fyrir háskólanám $400 verð-
laun sem veitt eru af Atkinson’s
Foundation. Þetta nemur til
samans miklu fé og ber vott mik

•:><* -
Joyce Borgford (seated) and Eleanor Johannson
Tvær íslenzkar stúlkur frá Ár-|ar miðskólann, hafa allt af unn
borg, Manitoba verða fyrir þeim
heiðri að vera sendar fyrir hönd
unglinga klúbba (4-H Clubs) í
Mftnitobafylki til að taka þátt
í Toronto Royal Winter Fair, í
ár. Fjórtán unglingar víðsvegar
um Manitoba sem hlutskarpastir
urðu í undirbúningssamkeppn-
um, á ýmsum sviðum landbúnað-
ar og heimilisiðnaðar,, fara frá
Manitoba til að sýna kunnáttu
sína á þessari aðal sýningu lands
ins, og eru íslenzku stúlkurnar,
Eleanor Johannson og Joyce
BATNANDI MÖNNNUM
BEZT AÐ LIFA
Fréttin er ótrúleg. En hún
getur verið sönn fyrir því. Blöð
in fluttu hana s.l. viku. Og þau
sega að minsta kosti ekki ávalt
ósatt.
Hún áhrærir Bandaríkja-kosn-
ingarnar sem í hönd fara, og er
um það, að banna þingmannaefn
um og málafylgju mönnum
þeirra, að segja nokkuð ljótt eða
ósæmilegt í kosningunum um
andstæðinga sína. Formenn allra
flokka hafa gert samning sín á
milli um þetta og hafa tilkynt
það öllum, er í kosningastarfinu
taka þátt. Þetta virðist því al-
vara.
f stað þess að ata andstæðing
sinn út með personulegum
skömmum, slúðursögum og rógi
eða brígsyrðum út af þjóðerni,
trú og sérsiðum ýmiskonar, á
að ræða málefniri af viti og sann
girni og fræða kjósendur um
þau.
Það hefir stundum viljað
verða brestur á þessu. En nú á
ekki að segja neitt er skugga
kastar á menn og málefni vegna
aðferða, sem oft eru notaðar
bæði af þingmanna-efnum og at
kvæðasmölum. Batnandi mönn-
um er bezt að lifa.
GÓÐUR GESTUR
ANNAÐ BINDI NÝYRÐA-
ORÐABÓKARINNAR AÐ
KOMA ÚT.
Annað bindi safnsins um ís-
lenzk nýyrði er nýkomið út.
Fjallar það um nýyrði í sjó-
mennsku og landbúnaði og hef-
ur dr. Halldór Halldórsson dós-
ent tekið þau saman og annast
ritstjórn verksins.
f fyrra kom út fyrsta bindi ný
yrða og sá dr. Sveinn Bergsveins
son um útgáfu þess bindis, en
hann er nú prófessor í Berlín.
Sérstök nýyrðanefnd starfar
með ritstjóra og hefur hún með
höndum yfirstjórn verksins, en
það er upphaf málsins, að á al-
þingi árið 1951, var að tilhlut-
un -þáverandi menntamálaháðh.,
Björns Ólafssonar, veitt fé til
skrásettningar og samningar ný-
yrða. f nefnd um þetta mál eru
dr. Alexander Jóhannesson, sem
er formaður nefndarinnar, dr.
Þorkell Jóhannesson og dr. Ein
ar Ólafur Sveinsson.
Voru í fyrsta bindinu um
6000 nýyrði, en í þessu um 5000.
Hon. Joseph Thorson
Hon. Joseph Thorson, dómari
í fjármálarétti Canada er stadd-
ur í Winnipeg, heimaborg sinni,
um þessar mundir. Hann hefir
réttarhöldum að sinna bæði hér
og í Saskatoon. Hann hefir
mestu mætur á að heimsækja
Winnipegi Þar á hann fleiri
foma kunningja en honum vinst
tími til að sjá á ferðum sínum
hingað. En hann kann nú orðið
eigi síður vel við sig eystra,
hann telur loftslag þar mildara
en hér. Mér ‘hefir og einhver
sagt að hann eigi skemtilegt
heimili þar, all stórt hús, um-
kringt fögrum blómgarði. Hann
leit inn á skrifstofu Heims-
kringlu s.l. laugardag. Sagðist
hann í einni ferð til Evrópu hafa
komið til íslands, en einungis til
Keflavíkur, og viðstaðan var að-
eins 40 mínútur. Sagðist hann
einhvern tírila mundi skreppa
heim. Hann talar enn íslenzku
vel, enda kaupir hann íslenzk
blöð og bækur. En tækifærin eru
minni eystra að tala íslenzku.
Þar er enskan og franskan í há-
sæti eins og lög gera ráð fyrir.
Réttarhöld fara oft fram undir
stjórn Thorsons á frönsku.
This is an elementary course
for those who wish to begin or
to brush up the study of Ice-
landic. Its aim is to provide ar.
-introduction to Icelandic gram-
mar and a working knowledge
of the language.
Lecturer: Professor Finnbogi
Guðmundsson.
Borgford sigurvegararmr i 4_H sauxnasamkeppni í Selkirk.
þeirri deild sem heyrir til fata-
saum. Unglingarnir keppa í
einingu tveir og tveir saman i
hverri deild.
Eleanor og Joyce eru vel að
þessum heiðri komnar. Hafa þær
orðið hlutskarpastar í sauma-
deildinni í svo að segja öllum
sýningum hér í Manitoba síðast
liðin tvö ár, annað hvort jafnar
að hámörkum eða rétt á undan
hver annari.
ið saman við saumastarfið og eru
afar vandvirkar. Oft vaka þær
langt fram á nætur til þess að
gera einhverju verki góð skil.
Og það gerðu þær áreiðanlega
áður enn þær fóru á samkeppn-
ina í Portage la Prairie síðast
liðið sumar, þar sem þær áttu
að sýna hinar fallegu dragtir
(suits) sem á myndinni sjást.
Fengu þær þá hæstu mörk (bað-
ar jafnar) en Joyce hlaut gullúr
fyrir munnlega framsögn
saumaskap. Áður hafði Eleanor
hlotið gullúr fyrir að dæma í
How To Enrol:: You may enrol
at the Evening Institute office,
Er*ætlun'in.'að*á n^« árl klmiiff0” »»• Br<»«wy Building
Framhald á 3 bls.! l.C'n,re W,"S. Mamorral Blvd.,
______________________ Entrance). The office is open
, D.. .. . i from 9:00 a.m. to 12:00 noon,
Mana Rognvaldsd. ’
and from 1:30p.m. to 5:00 p.m
ANDLÁTSFREGN ST. G. ST.'Monday through Friday, and
from 9:00 a.m. to 12:00 noon on
Kveöið þegar fregnin barst til
heimalandsinS
Nú er fallinn foringinn
frægðardagar líða —.
Klettaf jalla kongurinn
kunni brag að smíða.
Eg á engan styrkan streng
um “Stephan”. titra ómar.
Eftir slíkan dáðadreng
duga ei veikir hljómar.
Enginn getur stillt hans streng,
Á sýningunni í Portage La
Prairie, 1953, voru Joyce og Stephans þegja hljómar.
Eleanor kosnar prinssessur til að
stoðar 4-H tísku drotningunni.
Það ár unnu þær einnig Kiwanis
Club skjöldinn fyrir opinbera
sýningu og leiðbeiningar í sauma
skap (demonstration).
Eleanor er dóttir Thorkels
Johannssonar í Árborg og konu
hans Guðrúnar (Sigvaldason).
j Foreldrar Joyce eru Marino og
Joyce og Eleanor, báðar 16 ára Ellen (Arngrimson) Borgford
og nú í eliefta bekk við Árborg- —H. D.
LANL)SBU(\ÁSAf ri
Aldrei slíkum dáða dreng
dýrir brugðust ómar.
BYRJENDANÁMSKEIÐ í ÍS-
LENZKU
The University of Manitoba
Evening Institute, Broadway
Building, announces a course in
Beginning Icelandic, Tuesday
nights at 8 p.m., commencing
October 26th.
Saturdays.
If you cannot come personally
1 to the office during the above
I hours, mail your application.
| with name, address, telephone
! number, course desired and the
fee ($7.50) to Evening Institute
Office, Room 203, Broadway
Building, 200 Memorial Blvd.,
Winnipeg 1. You are urged to
do this by October 18th if pos-
sible.
The office will be open from
7:00 p.m. to 8:00 p.m. each even-
ing, Monday to Thursday, dur-
ing the first week of classes
only, i.e. for one hour before
each class begins. If you cannot
register before then, you may
enrol during this hour.
The class will meet once each
week, an hour and a half, 8:00
p.m.—9:30 p.m., for at least
twelve weeks. The text will be.
Stefán Einarsson: Icelandic
Grammar. texts, glossar^r, Balti-
more 1949.