Heimskringla - 15.02.1956, Blaðsíða 6
6. SIÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 15. FEB. 1956
y
Thelma
(RAGNAR STEFANSSGiN PÝDDl)
Herra Snawley Grubbs brosti, og lagabi
gleraugu, í gullumgerð á sínu þrútna og blóð-
rauða nefi. “Eg verð að segja þér þó,” varð hon
um að orði, áður en hann byrjaði að lesa, “að
það kemur of seint til að birtast þessa viku. Það
er byrjað að prenta blaðið.”
“Gerir ekkert til!” svaraði herra Francis.
Það nægir að það komi út í næstu viku.” Hann
gaf herra Snawley Grubbs leynilega nánar gæt
ur meðan hann fór yfir blýantsrissið. Sá herra
maður, sem ritstjóri og eigandi að ‘Snake’—
nýju, en ákaflega útbreiddu og gróðavænlegu
samkvæmislífsvikublaði— var of virðulegur og
of fullur sjálfsþótta til þess að láta sjá á svip
sínum hvað hann hugsaði. Honum varð aðeins
að orði, um leið og hann braut vandlega saman
litla miðann:
“Mjög hnittið! Sannarlega mjög hnittið!
Óhrekjandi sannleikur, auðvitað?”
Herra Francis reigði sig drembilega.
“Rengirðu orð mín?”
“Ó, nei, langt frá því!” sagði herra Snawley
Grubb með ákafa, og reyndi til að stilla herra
Francis með því að leggja hönd sína mjúkt á
öxl hans. “Staða þín og nafnbót — eðlilega hlýt
ur að vera auðvelt fyrir þig að afla þér öruggr
ar og réttrar vitneskju. Það leiðir af sjálfu sér!
Eg get fullvissað þig um, að ‘Snake’ er í óum-
ræðilegri þakkarskuld við þig fyrir margar vei
samdar og kitlandi smágreinar um samkvæmis-
lífið. Aðeins, eins og þú sérð, eg fyrir mitt
leyti hefði aldrei getað hugsað mér að maður
af eins gamalli og göfugri aðalsætt—og eins sið-
fágaður eins og herra Philip Bruce-Errington
er, myndi leggja sig niður við svona hluti. En
vitanlega erum við allir holdlega sinnaðir!”
Hann hrissti sitt klunnalega hnöttótta höf-
uð mjög íbygginn.
“Jæja,” hélt hann áfram eftir litla þögn,
“þetta skal áreiðanlega birtast í næstu viku, því
lofa eg þér.”
“Þú getur sent mér hundrað eintök af blað-
inu”, sagði herra Francis, og bjóst til að fara.
“Eg geri ráð fyrir að þú sért ekki hræddur við
að höfðað verði meiðyrðamál?”
Herra Snawley Grubbs hló—nei, hann öskr-
aði—hugmyndin virtist eiga mjög vel við kimn
isgáfu hans. “Hræddur? Minn góði vinur, það
er ekkert sem mér myndi koma betur! Það
myndi koma ‘Snake’ á fastan grundvöll, og færa
mér^tórfé! Eg vildi jafn vel glaður fara í svart-
holið. Fangelsisvist fyrir meiri háttar misgerð
ir og lagabrot, eins og það yrði að líkindum
nefnt, væri ekki mikið að þola.” Hann hló aft-
ur, og fylgdi herra Francis fram að útidyrunuin
þar sem hann kvaddi hann ástúðlega með handa
bandi. “Þú ert alveg viss um að þú viljir ekki
koma upp á loft til okkar? Nei? Jæja, eg sé að
þú hefir þarna vagn sem bíður eftir þér. Góða
nótt, góða nótt!” Snawley Grubbs lokaði hurð-
inniy og herra Francis fór inn í leiguvagninn,
og var ekið til bústaðar hans í Piccadilly.
Hann var nú í betra skapi og ánægðari með
sjálfum sér—þó að hann væri enn reiður yfir
sárum verk sem hann fann til milli augnanna
þar sem hönd Thelmu hafði greitt honum högg-
ið. Hann fann fáorðan miða frá frú Winsleigh
í herbergjum sínum, er hljóðaði þannig:
“Þú ert að leika leik sem þú tapar í þetta
sinn—hún vill ekki trúa neinu án sannana—og
jafnvel þó að þær væru fyrir hendi yrði það
erfitt. Þér er betra að hætta eltingaleiknum,
það liggur í mér—að í þetta eina sinn getirðu
ekki eyðilagt mannorð giftrar konu.”
Hann brosti beiskjulega þegar hann las
síðustu orðin. “Ekki meðan félagssamtaka—mál
gagn er við líði!” sagði hann við sjálfan sig.
“Eins lengi og ritstjórar eru til sem taka orð
háttsettra* göfugmenna fyllilega trúanleg, skal
ekki sú skírlífasta kona sem nokkurn tíma hefir
lifað komast hjá rógi! Hún vill fá sannanir.
krefst sannana? Hún skal fá þær—sem eg lifi
skal hún fá þær!” f stað þess að ganga til náða,
fór hann aftur út að ganga til bústaðar í St
John’s Wood—sem hann leigði og hafði til
sinna afnota—þar sem víðkunn leikkona, þekkt
undir nafninu Violet Ve're hafði aðsetur við
ríkulegan kost og nautnalifnað.
Meðan þessu fór fram gekk Thelma aftur
og fram um gólfið í búningsherbergi sínu sem
hún hafði flúið inn í gegnum leynidyrnar —
sem aðdáandi hennar hafði mest undrast yfir.
Hún skalf öll og titraði þegar hún hugsaði
um þá svívirðingu sem henni hafði verið sýnd
meðan hún var meðvitundarlaus — brennanói
roði hljóp fram í kinnar hennar—henni fannst
hún einhvern veginn hafa eitrast af hinum and-
styggilegu kossum Lennox. Allt hið kvennlega
eðli hennar fannst henni svívirt með þessari ó-
hæfu. Fyrsta hugsun hennar var að segja manni
sínum frá öllu saman undireins og hann kæmi
heim.Það var hún sem hafði hringt bjöllunni
sem hafði gert herra Francis svo bylt við, og
hún var hissa á því að hringingunni var ekki
svarað. Hún hringdi aftur, og Britta kom inn.
“Það var Morris, sem eg vildi finna”, sagói
Thelma, fljótt.
- “Hann hélt að það hefði verið setustofu-
bjallan”, svaraði Britta, auðmjúklega, því frök
enin hennar leit mjög reiðulega út. “Eg sá hann
í forstofunni rétt áðan, fylgja herra Fancis
Lennox til dyra.”
“Er hann þá farinn?” spurði Thelma, æst
og áköf.
Undrun Brittu fór vaxandi. “Já, fröken!”
Thelma greip um handlegg hennar. “Segðu
Morris að láta hann aldrei aftur inn í þetta
hús — aldrei!” Bláu augu hennar leiftruðu af
reiði. “Hann er þrælmenni, Britta! Þú veizt
ekki hvað mikið þrælmenni hann er!”
“Ó, jú, það veit eg!” Britta horfði festulega
á húsmóður sína. “Eg veit það mjög vel! En,
svo má eg ekkert segja! Ef eg þyrði það, gætl
eg sagt þér margt einkennilegt, kæra fröken—
en þú vilt ekki hlusta á mig. Þú veitzt að þér
er það á móti skapi að eg tali um þessa nýju
háttsettu vini þína, fröken, en —” hún þagnaði
feimnislega.
“Ó, góða Britta mín”, sagði Thelma, ástúð
lega og greip um hönd hennar. “Þú veitzt að allt
þetta fólk er meiri vinir Philips baróns en mín-
ir—og fyrir þá ástæðu má eg ekki hlusta á neitt
misjafnt um það. Sérðu það ekki? Auðvitað virð
ist okkur framkoma þess og breytni einkenni-
leg—en svo er lífið í London svo ólíkt því sem
það er í Noregi—og við skiljum það ekki unair
eins—” hún þagnaði, og andvarpaði dálítið. Svo
hélt hún áfram: “Nú ferðu með þessi skilaboð
frá mér til Morris, Britta—og kemur svo inn í
svefnherbergið mitt—eg er þreytt, og Philip
sagði að eg skyldi ekki vaka eftir honum.”
Britta fór, og Thelma fór fremur hægt upp
á loft. Það var liðið að miðnætti, og hún var
æst og uppgefin eftir atburði kvöldsins. Hún
var í vafa um hvað hún ætti að gera. Ef að
hún segði manni sínum frá öllu sem hafði komið
fyrir, mundi hann áreiðanlega fara til herra
Francis og hegna honum á einhvern hátt—það
gæti orðið úr því hörð deila sem Philip sjálfur
liði fyrir—og allskonar óheppilegar afleiðingar
yrðu árangurinn af þagmælskuskorti hennar.
Ef hún aftur segði ekkert, og afsegði að
Lennox kæmi á heimilið, mundi þá ekki manni
hennar þykja hefðun hennar harla einkennileg?
Hún braut heilann um þetta þangað til hún fékk
sáran höfuðverk, og ákvað að lokum að halda
þessu leyndu um hríð. Eftir það sem komið
hafði fyrir, var ekki líklegt að herra Lennox
mundi dirfast að þrengja sér inn þar aftur. “Eg
skal spyrja frú Lorimer hvað bezt sé að gera”,
hugsaði hún. “Hún er aldurhnígin og vitur, og
mun vita hvað gera skal.”
Um kvöldið þegar hún lagði höfuð sitt á
koddann, og Britta breiddi dúnsængina ofan
á hana ,skalf hún dálítið og spurði:
“Er ekki mjög kalt, Britta?”
“Mjög kalt”, svaraði litla þernan. “Og þao
er að byrja að snjóa.”
Thelma virtist hugsandi. “Það hlýtur að
vera snjór og algert myrkur núna í Altenfirð-
inum”, sagði hún.
Britta brosti. “Já, áreiðanlega, fröken! Við
erum betur farnar hér en þar.”
“Ef til vill!” svaraði Thelma, þreytulega,
og bjó sig undir að reyna til að sofna.
Britta kyssti á hönd hennar og fór hljóð-
lega út úr herberginu. Þegar hún var farin,
opnaði Thelma augun og lá glaðvakandi og
horfði á rósrauðan bjarma sem lagði á loftið í
svefnherberginu frá litlum hengilampa í bæn-
húsinu hennar. Allt á kafi í snjó og hjúpað
myrkri í Altenfirðinum. En hvað sú mynd virt
ist einkennileg! Henni kom grafhvelfingin sem
móðir hennar hvíldi í í hug—en hvað það hlaut
að vera kalt og drungalegt þar. Hún gat séð is-
stönglana í anda sem mynduðust við inngang-
inn í konungs-grafhvelfinguna—staðinn þar sem
hún og Philip mættust fyrst. Hún gat nálega
heyrt hinn hæga, þunglamalega öldugang við
ströndina. Æska hennar í Noregi — námsár
hennar í Arles—þetta voru aðeins draumar nú—
löngu liðnir draumar. Öll tilvera hennar hafði
breyttzt—hún var eiginkona nú—hún átti í
vændum að verða bráðlega móðir—og þar sem
hún var svo viss um uppfyllingu þessara leyni-
legu, sæludrauma sinna í svo nálægri framtíð,
því sóttu þá þessar þrálátu hugsanir um liðna
tímann svona mikið á hana í kvöld? þar sem
hún lá kyr, og horfði á ljosglætuna á veggnum,
fannst henni herbergið skyndilega fyllast af
skuggakenndum myndum—hún sá hið fagra al-
vöruþrungna, og þjáningarfulla andlit móður
sinnar—þá hina þreklegu líkamsbyggingu föð-
ur síns og hið göfuga og einarðlega andlitsfall
hans—þá brá fyrir vanskapaðri mynd dvergsins
Sigurds, og henni fannst hún geta ímyndað sér
að hún heyrði angurværa rödd hans—og þar
sem hún hélt að hún væri að verða heimskulega
taugaveikluð, lokaði hún augunum og reyndi
að sofna. En árangurslaust—í hug hennar komu
þá mörgum sinnum óviðfeldnari atburðir. —
Hversvegna kom ekki Philip heim? Hvar var
hann? Og svarið kom eins og storkandi djöfull
hvíslaði því, orðin, "í faðminum á Violet Vere”!
orðin sem herra Francis Lennox hafði slegið
fram. Eirðarleysið og óróinn var að yfirbuga
hana, hún reis upp. Hún ákvað að fara á fætur,
og fór í morgunslopp og fór að lesa—þegar
hún heyrði fótatak í stiganum. Hún þekkti hið
ákveðna fótatak manns síns og skildist að Nev-
ille væri í fylgd með honum, þar sem svefn-
herbergi hans var á þriðja hæð. Hún hlustaði
með athygli—þeir voru að tala í lágum hljóðum
í ganginum fyrir utan herbergisdyrnar hennar
“Eg held að það sé miklu betra að ganga
hreint til verks með þetta”, sagði Philip. “Hún
verður að fá að vita það fyr eða síðar.”
“Konan þín?> í guðsbænum, segðu henni
ekki frá því!” svaraði Neville. “Slíkt svívirði-
legt —”. Hann lækkaði róminn svo að hann varð
að hvísli, svo að Thelma gat ekki greint orða-
skil. Eftir litla hríð kom maður hennar inn,
og læddist ofur hægt til þess að vekja hana ekki.
Hún breiddi út faðmin á móti honum, fagnandi
og hann flýtti sér til hennar undrandi, með ást-
úð og gleði.
“Ástin mín! Ekki sofnuð ennþá?”
Hún brosti—en það var eitthvað aumkunar
legt við brosið ef að birtan hefði verið nægileg
fyrir hann til að taka eftir því.
“Nei, ekki ennþá, Philip! Og þó held eg að
mig hafi verið að dreyma um — Altenf jörðinn.”
“Ó, það hlýtur að vera kalt þar núna”, svar
aði hann, glaðlega, “það er sannarlega nægilega
kalt hér. f kvöld er bitur austanvirídur, og það
er farið að snjóa.”
Hún heyrði þessa veðurlýsingu hans með
nærri því sjúklegum áhuga. Hugsanir hennar
snérust brátt aftur að Noregi, og dvöldu þar.
Til hins síðasta—áður en hún lokaði sínum
þreyttu augum og féll í blund sem hún þarfnað
ist svo mikið—virtist henni hún berast í anda til
einkennilegra landfláka sem hjúpaðir voru í
ömurlegu myrkri þar sem hún stóð alein, hald-
in af óljósri undrun yfir þessu kaldranalega og
óhugnanlega umhverfi. “En hvað það kem-
ur ókunnuglega fyrir sjónir!” sagði hún hálf-
hátt. “Allt hjúpað í snjó og myrkri í Altenfirð
inum!’’
8. KAFLl
Næsti dagur rann upp kaldur og skuggaleg-
ur. Þétt gulleit þoka hékk yfir stórborginni eins
og hjúpur—það var kveikt á götuljóskerunum,
en bjarminn af þeim lýsti tæplega upp göturnar,
og hið kalda og rakaþrungna loft smaug inn í
húsin og herbergin, hvað vel sem þau voru upp
hituð.
Philip barón leið fremur illa af slæmum
höfuðverk og drunga þegar hann vaknaði um
morguninn, og möglaði—eins og hver Englend
ingur vissulega hefir fyllsta rétt til að mögla,
yfir hinni ömurlega óhagstæðu og þreytandi
vetrarveðráttu lands síns. Skap hans batnaði
ekki þegar honum barst símskeyti á undan morg
unverði þess efnis að hann var boðaður á fund
í Midland-héruðunum samstundis í sambandi
við framboð hans til þingmennsku.
“Hvílík þó tilhlökkun eða hitt þá heldur!”
hrópaði hann, og sýndi konu sinni skeytið. “Eg
verð víst að fara—og kemst ekki aftur heim í
kvöld. Þú verður hér alein, Thelma. Eg vildi
óska að þú vildir fara til Winsleighs.”
“Hversvegna?” sagði Thelma, með hægð.
“Eg vildi miklu heldur vera hér.
“Eg sætti mig við það, Philip. Eg er vön
því að vera ein.” Eitthvað í rödd hennar fannst
honum sérstaklega dapurlegt, og hann leit á
hana með nákvæmri athygli. “Sjáðu nú til; ynd
ið mitt”, sagði hann skyndilega, “ef þetta þing
mennskubjástur veldur þér kvíða eða ama á
einhvern hátt, þá hætti eg algerlega við það
allt með það sama—já, það geri eg sannarlega!”
Hann tók hana í faðm sinn. “Með öllu og öllu”,
bætti hann við hlæjandi, “hvaða mismun gerir
það! Landið kemst af án mín!”
Thelma brosti ofurlítið. “Þú mátt ekki tala
svona heimskulega, Philip”, sagði hún, blíðlega-
“Það er ekki rétt að byrja á einhverju mikils_
verðu verki og halda ekki áfram með það. er
alls ekki kvíðandi eða gröm. Hvað mundi fólk
segja um mig ef eg, konan þín, vaeri svo sjálfs
elsk að aftraþér frá að komast í virðingarstöðu
meðal beztu manna þjóðar þinnar sökum þess
að eg gæti þá ekki haft þá ánægju og munað að
hafa þig alltaf hjá mér? Sannarlega verðskuldaði
eg last og fordóma! Svo jafnvel þó að veðrið
sé leiðinlegt og óhagstætt, vinur minn, verður
þú að fara til þessa staðar sem þín er þörf, og
eg skal hugsa stöðugt um þig meðan þú ert í
burtu, og eg skal gleðja mig við og hlakka til
að fagna þér þegar þú kemur heim á morgun!”
Hún kyssti hann og vafði hann að sér augnablik
þegjandi.
Allan þann dag minntist Philip hinna blíðu
og ástúðlegu kveðjuatlota hennar. Klukkan tíu
lagði hann af stað, og lét Neville fara með sér;
og eftir að Thelma hafði lokið hússtjórnarskyld
um sínum, bjóst hún til að neyta hádegisverðar
hjá frú Lorimer, og vita hvað hún ráðlegði í
sambandi við frumhlaup herra Francis Lennox.
En jafnframt ákvað hún fastlega að ekkert
skyldi koma henni til að minnast á orðasveim
þann sem búið var að bera út um eiginmann
hennar og Violet Vere.
“Eg veit að það er allt lygi”, sagði hún við
sjálfa sig aftur og aftur. “Fólkið hér er eins
heimskt eins og alþýðan í Bosekop, reiðubúið
að trúa allskonar ósönnu slaðri eins lengi og
það gefur því eitthvað til að tala um. En það
má þvaðra eins og það vill—eg skal ekki segja
eitt orð, ekki jafnvel við Philip—því að það
myndi líta út eins og eg vantreysti honum?
þannig taldi hún sér trú um að allur sá kvíði og
angurværð sem hafði ásótt hana væri hugarburð
ur, og varð nálega glaðvær í skapi. En meðan
hún ákvað að gera sér lífið létt og hægí
í fjarveru manns síns, var vinkona hennar, frú
Winsleigh, að undirbúa aðrar ákvarðanir mjög
ólíks eðlis.
Frúin hafði fengið símaskeyti frá herra
Francis Lennox þá um morguninn. Þessi gul-
leiti miði hafði auðsjánlega haft ágæt áhrif á
skap hennar, þó að hún bögglaði hann saman
og kastaði honum í bréfakörfuna eftir að hafa
lesið hann, og þar sem hin slægvitra þerna
hennar, Lovisa Renaud, fann hann hálftíma síð
ar, og laumaði honum í vasa sinn til þess seinna
að athuga hann í góðu næði.
Frú Winsleigh gaf skipanir um að hafa
einkavagn sinn tilbúinn, og kvaðst ætla út í
viðskifta-erindum—og áður en hún fór af stað
tók hún vissa upphæð af bankaseðlum úr skraut
gripaskríni sínu og tróð þeim í flýti í hand-
tösku sína—handtösku, sem hún með fyllstu
tiltrú rétti þernunni til þess að hún léti hana í
selskinns handskýluna hennar.
Auðvitað tókst Louise að komast að hvað
handtskan hafði inni að halda—en þegar frúin
hafði komið sér fyrir í va^ninum og gaf þær
óvæntu skipanir að henni skyldi ekið til Bril-
liant leikhússins í Strand, kom það Briggs svo
á óvart, að hann leit undrandi til ‘Mamzelle’,
sem aðeins brosti slægðarlegu og óútreiknan-
legu brosi.
“Hvert sagði frúin að ætti að aka henni?”
spurði Briggs, efandi
“Ertu farinn að missa heyrn, Briggs?” svar
aði húsmóðir hans, glaðlega. “Til Brilliant leik
hússins”.
Hún hækkaði róminn, og talaði með skýr-
um áhfferzlum. Það var ekkert um að villast. —
Briggs lyfti hattinum, og deplaði á sama augna
bliki augunum framan í Louise og svo rann
vagninn af stað.
Að kvöldi til var Brilliant leikhúsið snot-
urt og viðkunnanlegt—bjart og útbúið með
'margskonar nýtízkuþægindum, og bar nafn sitt
með rentu; um bjartan dag leit það allt öðruvísi
út. Einhver drunga og óþrifnaðarblær virtist
hvíla yfir því, og sterka lykt lagði að vitum af
“gas” leka og ávaxtahýði. Að tjaldabaki. bættist
þefur af gömlum og uppþornuðum bjór og ryki
við það andrúmsloft sem fyrir var. ‘Brilliant’
hafði oft átt erfitt uppdráttar í liðinni tíð, og
eigendur þess höfðu aldrei getað látið það bera
sig fjárhagslega þangað til að þeir uppgötvuðu
og réðu Violet Vere þangað. Með henni kom vel
megunin. Kalt kæruleysi hennar og alger vönt-
un á siðprýði og hæversku—ruddalegir dansar
hennar og söngvar af klúrustu tegund, dróg múg
og margmenni að leikhúsinu öll kvöld, og hinir
þakklátu og ánægðu stjórnendur greiddu henni
rokna kaup, umbáru alla dutlunga hennar og
gallla, og gengu (hennar vegna á rétti alllra
hinna leikendanna. Hún átti framúrskarandi
vinsældum að fagna—æskulýðurinn í London
dáðist að litaða hárinu og smurða og málaða
andlitinu—jafnvel af rödd hennar, svo gróf og
hás sem hún var, var gumað hástöfum, og dans
hennar sem kitlaði mannsins óhreinustu og lítil-
mótlegustu hvatir, þótti undursamlegur.
Hertogar sendu henni skrautgripi úr gulli
og gimsteinum setta—verðmiklar gjafir sem
þeir að líkindum hefðu neitað eiginkonum sín-
um og dætrum um.—Konungsbornir menn töldu
það engan vanheiður að láta sjá sig nálægt
dyrunum á búningsherbergi hennar á bak við
leiksviðið—í stuttu máli var hún á hátindi frægð
ar sinnar sem ein alræmdasta gleðikonan í Lon-
don, og þar sem hún var ofdirfskufull fram úr
öllu hófi, hryllilega óskammfeilin og algerlega
samvizkulaus—naut hún lífsins í fyllsta mæli
Á þeim tíma sem vagn frú Winsleigh
nálgaðist “Strand” stóð aðalmorgunæfing nýs
skrípaleiks yfir í Brillíant leikhúsinu, og rödd
Violet Vere, há og ruddaleg eins og nautsöskur,
barst um allt leikhúsið, þar sem hún gaf skipan
ir eða hellti úr sér aðfinnslum eftir því sem á
henni lá. Hún sat í upphækkaðri afstöðu á leik-
sviðinu á bjálka sem málaður var til að líkjast
kræklóttri grein á tré, og dinglaði fótunum í
lausu lofti og barði stígvélahælunum saman í
takt við sargandi fiðluspil, sem var einn þáttur
inn í hinum svokölluðu “listdönsum” hennar
sem mikið var dáðst 'að. Hún var óneitanlega
myndarleg kona, með ljósan og fíngerðan hör-
undslit og stór, dökk, og fjörleg augu — hún
hafði stóran munn, sem grevibros lék nærri því
alltaf um, og sýndi stórar, hvítar tennur—vöxt-
ur hennar var þreklegur, og henni hætti við að
safna of miklum holdum, en það virtist fremur
en hitt auka vinsældir hennar hjá almenningi
—margir aðdáendur hennar af karlkyninu lýstu
holdafari hennar —með öllu þess seiðmagni,
svipað og þeir myndu hafa komist að orði um
alidýr—sem fituð eru til frálags.