Heimskringla - 05.06.1957, Page 2

2. SÍÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 5. JÚNf 1957
Hjcimskrtncila
ratotnitð ísii)
Kemux út á hverjum mlðvikudegl.
Elgendur: THE VIKINO PRESS LTD.
856-855 Sareent Ave., Winnipeg 3, Man. Canada Phone SPruce 4-6251
Verð blaðslna er $3.00 árgangurinn, borgist fyrirírana.
______Allar borganir sendist: THE VIKING PRESS LTD.
öll viOsklftabréí blaflinu aPlútandi senólst:
The Viking Press Limited, 853 Sargent Ave., WinnipeR
Rftstióri STEFAN EINARSSON
Utanáakrlft til rltstjórans:
EDITOR HEIMSKRINGLA, 853 Sargent Ave., Winnlpeg
HEIMSKRINGLA is puhlished by THE VIKING PRESS LIMITEÐ
and printcd by VIKING PRINTERS
856-855 Sargent Ave., Winnipeg 3. Man. Canada Phone SPruce 4-6251
Authorlied gs Second Clasa Mail—Posi Office Dept., Ottawa
WINNIPEG, 5. JÚNÍ 1957
Ofur einfalt mál
Þrátt fyrir hávaða pólitísku
flokkanna, hefir ekkert mál kom
;ð fram í yfirstandandi kosninga
stríði, sem þjóðin telur sig svo
miklu varða, að hún flykki sér
einhuga um það. Fæst af því,
sem verið er að gera sér ein-
hvern kosningamat úr, reynist
ekki nægilega mikilvægt til þess.
Og þó er vandalítið að koma
auga á þau mál, sem þess eru
verð, að vera sett efst á dagskrá
hvers flokks sem er. Mest þeirra
mála ,er dýrtíðarmálið, fall gjald
eyris landsins.
Það eru nú nokkur ár síðan
vörur hækkuðu svo mikið í verði
að kaupgildi dollarsins, hefir
lækkað um nærri fimtíu cents.
Álmenningur greiðir nú nærri
tvefalt fyrir hvað eina sem hann
kaupir. Kaupgildi dollarsins er
þessa stundina 53 cents að jafn-
aði. Ekkert af því sem fram fer
í þjóðfélaginu gerir meira grand
í matnum en þetta. En uppbót á
því segja stjórnmálamennirnir,
bjargvættir almennings sem lát
ast vera að fáist með vinnulauna
hækkun og hækkun verðs á fram
'eiðslu. Slíkt er þó hin mesta fá-
viska. Um kauphækkun er það að
segja, að hún nær aðeins til
manna í verkamanna-samtökum
og stjórnarþjóna, En ef þeir eru
ekki nema einn þriðji af þjóðinni
þá sézt glöggt, að tveir þriðju
þjóðarinnar fá ekki einn eyri til
að draga úr dýrtíðinni til þeirra.
Þeir aðeins greiða 50c af hverjum
dollar en sjá ekkert af gróðan-
um, sem há vinnulaun og háverð
framleiðslu gefur af sér og jafna
á reikndnginn.
Samt segja liberalar eða stjórn
landsins, að óviðjafnanleg ár-
gæzka sé í landinu, það verði all-
ir að játa.
Jú, Efrimálastofuþingmenn
Canada, sem 6000 dali höfðu og
argæzkan bætti 4000 við, þó ekki
væri fyrir annað en að allir mega
heita liberalar, geta vissulega
borið vitni um góðærið í landinu
sem liberalar tala um. En hinir
sem 50 centin eru klipin af;
hverjum dal, hafa aðra sögu
af því að segja. Og meðan ekk-»
ert er aðhafst til að jafna þess-|
ar sakir, stendur alt við hið sama.
Góðærið til þeirra eru 50 centa
útgjöld á hverjum dal sem þeir
komast yfir og má eitt af þvi
blygðunarlausasta heita í fari
nokkurrar stjórnar eða flokks,
sem lætur það viðgangast og
krefst almennings atkvæðis fyr
ir að halda þeirri jafnaðar-
mensku, sem að baki því er fólg
in, við.
Að kjósa sömu stjórnina aftur
og þá, sem dýrtíðina hefir skap-
að, væri eitthvað svipað dæmi
af jafnréttis hugsjón almennings
og Þorsteinn Erlingsson heitinn
sagði: - ^ ^
Þeir þakka ef það klaklaust í
kistuna fer,
sem kann að vera ætt á þeim
dauðum.
MINNINGARORÐ UM
SYSTURNAR
THÓRU LAXDAL SIGURD-
SON
F. 30. des. 1874—d. 10. maí 1957
OG
MARGRÉTI LAXDAL
F. 10. marz 1878—d. 24. feb. 1957
Þær systurnar voru báðar
fæddar á Krossastöðum á Þela
mörk í Eyjafjarðarsýslu. Þóra
þ. 30. des. 1874 og Margrét 10.
marz 1878. Foreldrar þeirra voru
Sigurður Sigurðsson, Sigurðs-
sonar prests á Auðkúlu í Húna-
vatssýslu, og Marja Guðmunds-
dóttir, Arnfinnssonar. Þau Sig-
urður og Marja bjuggu síðast á
íslandi í Þverárdal í fremi Lax-
árdal í Húnavatnssýslu og þaðan
Uuttúst þau með sín átta börn
til Ameríku sumarið 1888 og
settust að í íslenzku byggðinni
nálægt Garðar, N. Dak., og þar
önduðust þau bæði, Sigurður og
Marja innan þriggja ára. Gengu
þá eldri systkinin þeim yngri í
föður- og móðurstað og farnað-
ist vel. Báru þau ætíð mikla vel-
vild og ást hvert til annars, og
má það heita merkilegt að öll
voru þau búin að ná háum aldri
þá er fyrsti hlekkur systkina-
ENDURKJOSIÐ í SELKIRK
KJÖRDÆMI
WILLIflM
(Scotty)
BRVCE
fyrir hönd
C.C.F.-flokksins
Merkið Kjörseðflinn þannig:
BRYCI, William | X
keðjunnar brast, þegar elztij^
bróðirinn, Sigmundur, andaðist
árið 1946. Eftirlifandi systur eru
ína, Guðrún og Elín. Ennig einn'
hróðir, Jón. ína, nú á Elliheim-|
ilinu Höfn, og Guðrún, hjá dótt-'
ur sinni, Mrs. E. Mathewsen, í;
Seattle, Washington, eru báðar:
komnar á tíræðis aldur. Elín,!
ekkja Snorra heitins Kristjáns-J
sonar fyrrum í San Diego, Calif., J
og Jón bróðir þeirra, eru bæði
til heimilis á Elliheimilinu Staf-
holti í Blaine, Washington.
Eftirlifandi eiginmaður Þóru
er Jóel Sgurbjörnsson Sigurðs-
sonar “Pósts”, ættaður úr Norð-
ur-Múlasýslu. Móðir Jóels hét
Octavía Daníelsdóttir, frá Eiði
á Langanesi. Komu þau hjón til
Ameríku árið 1892, og settust að
nálægt Mountain, N. Dak. Þar
andaðist Octavía litlu siðar. En
um Sigurbjörn póst er það að
segja, að hann mun hafa orðið
eins kunnugur löndum sínum í
Dakóta sem póstur, eins og hann
var á íslandi. í mörg ár keyrði
hann póstinn ýmist suður frá
Mountain til Edikborgar, eða
norður til Cavalier. Sem ung-
lingur man eg vel eftir Sigur-
birni og man eftir að heyra marg
ar sögur um svaðilfarir hans og
ævintýri á öræfum og póstveg-
um Norðurlands. Þá voru ekki
strandferðaskipin í kringum
landið eins og nú, svo allar um-
ferðir voru eftir póstvegum
landsins. Póstar Norðanlands
þurftu að vera þrekmenn og
kjarkmenn, og það var Sigur-
björn. Á fjallvegur* í grenjandi
stórhríðum, oft á dimmum
skammdegis-nóttum, brutust þeir
áfram hvað sem tautaði. Hann
dó á Betel í kringum 1920.
Þeim Þóru og Jóel fæddust

Social Credit lofar engu
en flokkinum er ant um að fylgja stefnu-
skrá s inni, sem er $60 ellistyrkur bæði í
Alberta og British Columbia og læknis-
hjálp frí, vegagerð, skattlækkun, og
greðsla að fullu á fylkisskuldum. ÞETTA
ER EINNIG HÆGT AÐ GERA Á SVIÐI
LANDSTJÓRNAR, 10. JÚNf, frá 8 að
morgni til klukkan 6 að kvöldi
SOCIAL CREDIT
er skifti til hins betra — Greiðið
atkvæði með
LUINING, Fred
m

3
ALBERTA OG B. C. HAFA
m
SANNAÐ ÞAÐ.
VIÐ GETUM GERT ÞAÐ
Á SAMBANDSSTJóRN-
ARVÍSU
10. JúNi
1
%
I
Kjósið — FRED LUINING
SíV*Tt(i

þrír synir: Marinó, Sigurbjörn
óg Sigmundur. Þau voru gift í
Mozart-byggð og bjuggu þar
allan sinn búskap. Þóra var ein
af stofnendum kvenfélagsins
“Viljinn” og starfaði í því í fjöruj ye"
tíu og átta ár. Heimilisumgengni
þerra hjóna og Marinós sonar
þeirra, sem tók við búinu fyrir
nokkrum árum, var ætxð hin
prýðilegasta, bæði innan húss og
utan. Gjörðu þeir feðgar heim-
ilið svo þægilegt með nýjustu
rafmagnstækjum nútímans að
ekki varð á betra kosið. Marinó
er erflaust í beztu bændaröð
Vatnabyggðar. Þóra var gestris-
m og ágætur nágranni.
Sigurbjörn, sonur Þóru og
Jóels, sem afi hans og nafni,
hefur líklega lent í fleiri ævin
ið flaug hann til að skima eftir
kafbátum, og sagði hann mér, að
hann hefði oft séð snæviþakta
fjallatinda íslands, en fékk ekki
tækifæri að heimsækja landið.
Sem.“Squadron Leader” fór hann
margar ferðir yfir bæði Þýzka-
land, Frakkland og suður yfir
ítalíu. Tvívegis voru flugvélarn
ar svo illa laskaðar af skotum
Hitlers, að þær voru ekki aftur
nothæfar. Til Canada var hann
r.endur að kenna fluglist við
Jlugskólakerfið í ertt ár, en var
mest við kennslu á Englandi eft
’i það til stríðsloka. I-Iann er
giftur hérlendri konu og eiga
þrjá syni og búa í Eastend, Sask.
Sigmundur er hveiti-kaupmað
ur fyrir “Pool-ið” í La Fleshe,
Sask. Hann er giftur Marju, dótt
ur Gunnars heitins Líndal og
Guðrúnar konu hans, sem lengi
bjuggu í Mozart. Þau eiga fjög-
ur börn. Elzti sonur þeirra er
Lorne, er varð háskóla “Curling
kappi í suður Sask. síðastliðinn
VIGFÚS GUÐMUNDSSON
SKRIFAR FRÁ PERÚ
til fjalla.
Og nú hefi eg “átt heima” hér
í Cuzco fáeina daga en flakkað
talsvert um nágrennið. Ef til vill
er eg fyrsti Islendingurinn, sem
Ferðalagið um Suður-Ameríku
liefir gengið vel eftir ástæðum.
Eg hef dvalizt sinn tímann á
hverjum stað en hvergi lengi, í
Brazilíu, Uruguay, Argentínu
og þaðan kom eg til Lima, nú-
verandi höfuðstaðar í Perú. Eg
dvaldi þar fremur stutt en hélt
hingað upp í fjöllin til hins
forna Ihöfuðstaðar Inkanna, en
þangað er um þúsund kílómetra
leið frá Lima. Eg er kominn upp Borgin týndist og gleymdist al-
undir háum fjallstindi. Þar
höfðu Inkar ræktað og byggt
veglega. Frá dalbotningum upp
að borginni er 1700 feta hæð,
snarbrött fjallshlið, og borgin
sést alls ekki neðan úr dalnum
cða frá neinum öðrum stað í
nágrenninu. Hún sést aðeins úr
lofti, og til skamms tíma voru
það því aðeins fuglarnir sem litu
hana augum. Hengiflug er á þrjá
vegu að borginni. Þess vegna
íundu Spánverjar hana aldrei,
þegar þeir fóru hér um allar jarð
ir með ránum og spellvirkjum.
veg, þar til ekki alls fyrir löngu
er bandarískur fjallgöngumaður
fann hana. Vegna þessa hefr hún
geymzt óskemmd allt frá því að
Inkarnir yfirgáfu hana, og nú er
komið hefir hingað upp á Inka- hún einhver bezta heimild, sem
Margrét Laxdal fluttxst úr N.
Dakota-byggðinni stuttu eftir
aldamótin til Winnipeg. —
Nokkru siðar byrjaði hún að
vinna hjá T. Eaton-félaginu, og
vann þar samfleytt í 30 ár. Hafði
hún í mörg ár verið yfirumsjónar
kona sinnar deildar og fórst
það einstaklega vel, þar til hún
var sett á eftirlaun. Hélt þá fé-
lagið henni veglegt samsæti og
afhenti henni að gjöf demants
hring, gullúr og aðra gripi.
Margrét var mörgum og góðum
slóðirnar fornu. Að minsta kosti
segja gamlir verðir og skrásetjar
ar hér, að þeir hafi aldrei orðið
varir við nokkurn mann frá ís
landi.
Indíánarnir eru hér mjög fjöl-
mennir og lítið af öðru fólki á
þessum slóðum, nema helzt í
borginni, sem hefir nærri 80 þús.
til er um líf þeirra og menningu
og afrek, sem hafa sannarlega
verið mikil, þegar tillit er tekið
til tæknisleysis þeirra.
Og í gær heimsótti eg þessa
borg. Þangað er á annað hundrað
kílómetra leið £rá CuzCO, Og ak-
vegurínn þangað upp var óneitan
lega glæfralegur, en þó varla
íbúa. f henni búa nokkrir hvitir eins ægilegur og vegirnir yfir
menn og talsvert af kynblend- j Andesf jöllin sums staðar milli
Argentínu og Chile. Hefi eg
aldrei áður farið slíka vegi. En
mgum.
fbúar í Perú eru taldir um átta
miljónir. Þar af eru hvítir menn
víst hvergi nærri ein milljón,
þótt kannske séu þeir taldir það,
því að kynblendingar sækja fast
á um að koma sér á manntals
skýrslur sem hreinkynja hvítir
menn. Kynblendingarnir eru
fjölmennir, þ.e. afkomendur
svaðilförum en flest- kostum búin, hún tók föstum hvl'tra manna og Indíána. Einn
týrum og
ir núlifandi fslendingar. Vorið
1937 innritaðist hann í flugher
Breta (RCA) og var því orðinn
útlærður flugmaður þá er seinna
heimsstríðið skall á.
þá orðnin háttsettur liðsforingi
vinatökum bæði við menn og mál
efni, þótt þau veittu henni ekki
ætíð mikla gleði. Aðhylltist hún
trúarskoðanir “Jehova Witness
Var 'hamn ' flokksins, og með sínum vana-
lega dugnaði vann ef til vill um
ig er hér svolítið af Kínverjum,
Japönum og svertingjum. En þó
hlíðarnar eru þó brat(ar hér, og
þegar maður hefir farið eftir
hinum djúpu fjalladölum hérna,
finnst manni varla, að til sé nokk
ur dalur á íslandi. Og Öræfajök-
ull sjálfur getur varla kallast
nema hnjúkur í samanburðí við
fjallrisana hér. Það er margt
Stórt í Suður-Ameríku.. .
Höfuðborg Inkanna Cuzco, er
4400 metra yfir sjávarmál, og þó
er talið, að hreinkynja Indíánar eru Inka-byggðir allvíða hærra
séu heldur í meirihluta í Perú. uppi. Hér á dögunum brá eg mér
Hvítu mennirnir eru langsam á Indíánamarkað í þorpi einu,
lega flestir í Lima og hafnarborg’ svo sem 40—50 km. frá borginni.
Var hann leiðtogi margra hóp-'of að Því að útbreiða það, sem hennar Callao, og ráöa þeir Indíánar hafa venjulega slíka
tlugflokka til Finnlands, þegar henni fannst vera mannanna flestu j ríkinu markaði einu sinni i vxku , byggð
Rússar réðust með vopnum á þá hörnum ómissandi. Eftir stutta Eg ferðast t8lUVert loftleiðis, um sínum. Þarna voru saman
smáþjóð Flaug hann oft yfir legu andaðist hún á Grace sjúkra 0g er þá stundum staddur yfir komin nokkur hundruð manna —
endilöngum Noregi og yfir Sví- húsinu í Winnipeg þann 24. febr snæviþöktum fjallatindum, sem
þjóð. Oftar en einu sinni voruj úar s.l. og var jarðsett undir um-
þessir flugkappar settir í varð- í sjón síns trúarflokks þann 26.
hald í Svíþjóð á heimleiðinni.| sama mánaðar í Elmwood grai-
En af því að Svíar voru svo í reitnum.
hlyntir Finnum, þá var þeim von^ Fyrir hönd ættingja hinna
bráðar sleppt. Út yfir Atlanzhaf' látnu systra. —O.G.J.
Winnipeg South Centre
(Including St. James)
Sfí'W ■■■■■■/v^m^sAm^A We have felt that Parliament
l \ j]I| ary Government has been en- dangered. The citadel of free- dom has been assaulted frorn within, — right here in thc House of Commons.
GORDON CHURCHILL House of Cominons Debates June 7, 1956
' /U5- % RE-ELECT
CHURCHILL, Mnn
PROORESSIVE CONSERVATIVE
Gordon Churchill Election Committee
eru meira en 6000 metra háir yfir
sjávarmál. Þá verð eg að taka
pelann, totta loft- eða súrefnis-
lönguna, sem liggur frá súrefnis
geymi, því að loftið er mjög
þunnt í slíkri hæð.
En úr lofti ber margt fagurt
fyrir augu hér um slóðir, t.d.
hina fornu Inka-org Machupij-
chu, sem stendur í slakka uppi
allt Indíánar. Kvenfólkið var í
áberandi 'meirihluta. Mér finnst
Indíánarnir hérna talsvert ólíkir
þeim, sem eg kynntist i gamla
daga í “villta vestrinu”. Og ekki
held eg, að eg fari að dansa við
Indíánastúlkurnar í þetta sinn,
enda er nú æskufjörið frá fyrri
dögum tekið að þverra. En það
segi eg enn, að betur geðjast mér
að Indíánum en svertingjum yf'
1
RE-ELECT
KNOWLES gA|
In Winnipeg North Centre
- PHONE SPruce 5-2518
Authorized by Howard McKelvey.
• Official Agent