Heimskringla - 05.03.1958, Qupperneq 1

CENTURY MOTORS ITD.
247 MAIN—Ph. WHitehall 2-3311
S..

tmmm

CENTURY MOTORS LTD.
241 MAIN - 716 PORTAGE
1313 PORTAGE AVE.

LXXII ÁRGANGUR
WINNIPEG MIÐVIKUUAGINN 5. MARZ, 1958
NÚMER 23.
FRETTAYFIRLIT OG UMSAGNIR
MINNING ARORt)
SIGURÐUR S. ANDERSON
kve'Sjuorðin, og nokkrir vinir
ihans báru hann tli grafar. Útfar-
arstofa Bardals sá um útförina.
Jarðsett var í Chapel Lawn graf-
Sunnudagsmorguninn, 23. febr, relt- P.M.P.
HEIMHUGI
úar, andaðist Sigurður S. Ander-j
son, á St. Josephs Old Folks^
Home, á Salter St. hér í bæ.l
Hann hafði verið heilsutæpurj
r.okkuð framundan, enda var ald1
urinn orðin hár. Hann var fædd-
ur 22. júní, 1870, á Stóruvatns
‘EINS GOTT ÞING OG
FYR”
Flestum, sem maður á tal við,
kemur saman um, að nýafstaðið
leysu í Gullbringusýslu, og hefði Þj°ðræknisÞing, hafi verið gott
því náð áttunda tug, hefði hann Þing-
lifað í júní n.k. Foreldrar hans' Afreksverk hvers þings, eru
voru Sigurður (Andrésson) ekki álitin stórvægileg af öllum,
Anderson, frá Hemlu, og Guðrún en Það var engn Slðnr ánægju
Eiríksdóttir, sem var af hinni
velkunnu Birtingaholts-ætt.
Vestur um haf kom Sigurður
árið 1887 og settist að í íslenzku
bygðinni í Norður Dakota, við
legt fyrir íslendinga að koma
þarna saman í 39. sinni, en hin
mörgu liðnu ár, er þeir höfðu
gert það.
Það mun hafa verið með færra
/ tilefni af miðsvetrarmóti Þjóðræknisdeildarinnar Fróns
í Winnipeg 24. febrúar 1958
EFTIR DR. SVEIN E. BJÖRNSSON
Hallson, og ólst þar upp hjá föð raoti við þingsetningu. En við
ur sínum og stjúpmóður Ólínu hoPinn var avalt að smábætast
Björnsdóttur. Fjórir hálf-bræður frara nndlr fundarslit. Og á
lifa hann, Egill, lögfræðingur i kvöldskemtun Fróns í Fyrstu lút
Chicago; Vilhelm, í háttsettri ^ ersku kirkju var ihúsfylli. Hinni
stjórnarstöðu í landbúnaðardeild birtu skemtiskrá sem var göð^var^
Bandaríkjastjórnar, í Arlington,! 1 alla staði vel fylgt. Að ræðuj
Virginia; Gustav og Valdimar,: próf. Bessasonar var hinn bezti j
báðir til heimilis í Everett, lomnr gerður. Einnig af píanój
Wash. Tveir hálfbræður dóu.j sP111 Miss Sigrid Bardal, sem aðj
Andrés og Haraldur,*—báðir á' ágæfum er kunnugt. Ennfremur;
unga aldri, og einnig dóu sex heyrði maður þar upplestur á ís-
hálfsystur. Auk þessara hálf-j !enzkn af hérfæddum manni, W.
systkina, voru tveir stjúpbræð- Pálsson að nafni, er sagðist ekki
ur, Guðmundur Gíslason, vestur hafa æft þá list í 20 ár, en sér-
við haf, og Björn Gíslason, sem stæður var vissulega fyrir að lág
er dáinn. j kveður heyrðust eins glöggt og
Faðir Sigurðar flutti frá Hall-; hákveður orða, sem stundum
son Norður Dakota árið 1895 og skortir á hjá góðum upplesur- aðar með umskiftum. , Frakka, sækja hinir fyrnefndu
settist að í Piney, tók heimilis" nm- | Slðasta samkoma þingsins fór norður í vinnu til Frakkanna i
rétt á landi þar og’ gerði Sigurð- Við þingsetningu sagði for- fram f samhandskirkjn. En frá iðnaði þeirra. Það er sem ófrið-
ur hið sama nokkru seinna. Part seti í langri skýslu frá hvernig ilenni skýra skýrslur efi. Hxr. urinn komi ekki til mála i efna-
úr hverju ári dvaldi ihann í Win- störf Þjóðræknisfélagsins hefðu ?etur Þ° ekkl latlð hjá líða, að legum rekstri þjóðlífsins.
nipeg og vann sér inn peninga,! gengið á árinu. í þessu tölublaði, oska Guðmann Levy fil lukkuj ^ einhver líkt ástand.
og hinn partinn bjó hann á landi eru fréttir af þinginu birtar í fá-'me. a^.^ra^ helðnrs fe‘ inu j Algeríu vjð ósætti fra og
Breta. Þó írland að Ulster undan
Eg minnist þín ísland, mín áaslóð,
þótt enn hafi fennt í sporin.
Á morgni lífs varst þú móðir góð,
og mild, gegn um hörðu vorin,
er yfir þig breiddist helgi hrein,
með himinbláma á fjöllum.
Þá æskan var frjáls sem fugl á grein
og fegurð í runnum öllum.
Eg heyri þinn vordags unaðsóm;
sé ylgeislans mjúku fingur.
Við langdegissól og hörpulhljóm,
er helgiljóð jörðin syngur.
í lofti var angan frá lyngi í mó
og lindirnar heilsubrunnar.
Og leystur úr viðjum lækur hló
á leið sinni í faðmlög Unnar.
Og mér er sem tali hin tæra lind,
er tár hennar falla í hafið.
Þau orð eru skýr, sem máluð mynd
á minnið sig hefði grafið.
Eg greini það bergmál frá bernskutíð,
sem bendir til ljóssins sala,
°g hlýði á mál þitt móðir blíð,
er myndirnar þínar tala.
Eg heyri þig ennþá móðir mín,
og málið þitt hug minn seiðir:
mín ást var þér fólgin við fyrstu sín,
þótt færi eg aðrar leiðir.
Mál þitt og rödd bar helgihreim:
var hreint eins og lindin tæra.
Því er mér ljúft að ihugsa heim
til heimalands orðsins kæra.
KVEÐJA
TIL ÞJÓÐRÆKNISÞINGSINS
MERK KONA LÁTIN
iagi Þjóðræknisfélagsins, fyrir |
J 25 ára f jármálaritearastarf
sínu, en settist á það og fór að um orðum af ritara.
búa um það leyti að hann gifti Annað þingkvöldið hélt Ice- , , tearastart í gkyldu, sé lýðveldi, halda þeir
sig. Þaö var 23. júlí 1915, sem ’.andjc Canadian Club samkomuj áfram að leita atvinnu til Eng-
lands og Skotlands, og fá sín
iaun þar greidd og send heim til
írlands. Missætti Algeríubúa og
Frakka er eitthvað svipað þessu,
hvern enda sem það hefir.
Um landhelgi
átti. Þar flutti íslendingur,!
Björn N. Arnason, frá Regina,
hann kva!Mist eítirlifandl tonu e, ekki var sótt ei„s ,kiuð “ “«■ "í bS™ »8
sxnm, Guðrúnu Magnúsdóttur. ArWfr
Heimili þeirra var hið ágæt-
asta og bjuggu þau rausnarbúi., ræðu, er hið bezta var rómuð, , , .
Hvergi var gestrisnin meiri eða! fyrir hve mikinn fróðleik hún|skemtu nefndir 1 aUglySlngu fe’
betri en hjá þeim og margar voru j hafði að færa í sambandi við við lagsmS ,°g þarf her ekkl að enð'
gleði stundirnar sem menn höfðu skifti austlægra og vestlægra
fólk frá Árborg með upplestri
og söng, og var aðalskemtun
kvöldsins. Voru allir aöilar er
sem þar komu saman.
Frá Algeríu
í Algeríu ganga ósköpin öll
á. Að ófriði linni þar, eru litlar
| þjóða. En Arnason er sögufræð-
Enda virtu vinir þeirra það jngur fra Nova Scotia háskóla
við þau, og sýndu það á áþreifan og nd Deputy Minister í sam-
legan hátt er komið var saman vinnumálum hjá Saskatchewan
á heimili þeirra í tilefni af 25. stjórn.
ára giftingarafmaeii þeirra, 1940. Síðasta dag þingsins fóru fram •*• a • 1
Sxgurðu var góður búmaðnr u • ,, i politisku sjonarmiði. Það ema; j hennj.
og átti líka mikinn þá.t kos"'”Sar »* “ ^ *** |sem þar ge.ur í „um. tekií, n\ ' ....
málum. Hann var „m ritara skýrslu. Var stjornarnefnd; Mgur e£nahagur A Islandt
sveitarrádinu, þar sem eitt af: “ ko.inn gagnsóknariaust Er
áhugamálum hans var vegagerð i ,,i“he‘mf kt' ahugaleyst.
urtaka þau.
Kæri hr. ræðismaður:
Eg vil hér með biðja þig að
flytja ársþingi Þjóðræknisfé-
lags fslendinga í Vesturheimi,
er kemur saman í Winnipeg 24.
þ.m. alúðarkveðjur mínar og all-
ar góðar óskir um áframhald-
andi gifturíkan árangur í hinu
■vegiega starfi Þjóðræknisfélags-
ins að efla samúð, skilning og
samband fslendinga vestan hafs
og austan.
Það er nú orðið langt síðan, að
mér hefir unnizt tími til að heim
sækja byggðir íslendinga í Kan-
ada, því að leið mín sem sendi-
iherra íslands í Kanada liggur
oftast nær til höfuðborgarinnar,
því að þangað ber mér aö leita í
erindum ríksistjórnar íslands.
Þau erindi sækjast jafnan greið-
lega vegna hins vinsamlega sam-
bands milli landanna og velvildar
og skilnings stjórna Kanada á
sameiginlegum hagsmunamálum.
Margt bendir til þses, að sam-
bandið milli landanna fari vax-
andi; nýjar stofnanir á sviði
stjórnmála, viðskiptamála og
menningar, hafa verið settar upp,
heimsóknum fjölgað, svo og ís-
lenzkum námsmönnum í Kanada,
og leiðin milli landanna verður
stöðugt styttri og auðsóttari. Öll
slík mál láta Vestur-íslendingar
og Þjóðræknisfélagið til sín
taka, og sé þeim mikil þökk fyr-
ir.
Eigi skal gleymt hinum stór-
merka þátti íslenzku blaðanna,
Heimskringlu og Lögbergs, í því
að tryggja tryggðaböndin.
Með innilegum kveðjum.
Thor Thors
í Genf (Geneva) í Sviss situr
nú nefnd á rökstólum frá Sam-
einuðu þjóðunum. Er verkefni
hennar að athuga landhelgi og
líkur til, að minsta kosti frá fjnna sanngjarnan grundvöll fyr
bygðinni og var mikið sem að J heldur að nefndin
gert var
efnum honum að þakka. Einnigi _____
gerði hann margar ferðir með
sveitungum sínum á fund stjórn
málamanna í Winnipeg til að
ræða nauðsynjamál bygðarinnar.
Árið 1943 flutti Sigurður til
Winnipeg og hætti við búskap.
Og hér bjó hann úr því. Um tíma
gerðist hann umboðsmaður Hkr.
hér i bæ, eins og hann hafði
verið á meðan að hann bjó í
Piney, og ynti hann það starf
Vel af hendi.
Sxðari árin var hann farinn að
finna mjög til elli. Á yngri árum
var hann stór og þrekmikill mað- í
nr- En á efri árum var hann orð-l
inn boginn og niðurbeygður.'
Lífið var farið að vera honum [
byrði. Og hvíldin kom sunnudagsj
nóttina, 23. febrúar. Hann sofn-
se ekki ástæða þessa,
sé svo góð,
Viðskifti Frakka og Algeríu-
jbúa, eru báðum aðilum hin hag-
kvæmustu—báðum í raun og
^ ^ á • OV, Ö V C/ í U U y ‘ #
a fyrrx arum 1 þeim að þar verði engu breytt batnlvern ómissandi.
-lllrv, 1__T71_________Daln A 1___? ____:L/.
í Algeríu eru íbúarnir ein milj
ón Frakkar. Þeir halda sig að
háttum Evrópumanna. Þar eru
og 8 miljónir annara þjóða, Mú-
iiameðar, er við talsvert lakari
afkomu búa, en Frakkar. En þeir
halda sig mikið að Frökkum __
sækja vinnu til þeirra, afla sér
meira brauðs hjá þeim í iðnaði
þeirra, ekki aðeins í Algeríu,
iheldur og í Frakklandi. Þar
vinna oft um 400,000 Afríku-
manna, við góð kjör og sama
frelsi og jafnrétti og aðrir þegn-
ar Frakkalands. Þeir senda kaup
sitt heim til fjölskyldu sinnar í
Algeríu.
Um tvær miljónir Algeríubúa
bafa vinnu hjá Frökkum í iðnaði
í Afríku og í Frakklandi við
ama kaup og Evrópumenn og
RICHARD M. NIXON
Leiðandi menn Bandaríkja
aði um kvöldið og vaknaði ekki þingsins komu sér saman umjtekið upp þeirra búnaðarháttu.
aftnr- ! það, s.l. mánudag, að RichardíOg áformið er, að hagur allra A1
Kveðjuathöfn fór fram frá Nixon vara-forseti tæki við for- geríubúa verði á borð við þetta
Fyrstu Sambandskirkju í Winni-J setastörfum, ef Eisenhower yrði^áður langt líður.
peg, fimtudaginn, 27. febrúar. sökum vanheilsu að iaka sér, Þrátt fyrir ófriðinn, sem stend
Séra Philip M. Pétursson flutti hvíld. jur nú yfir milli Algeríubúa og
er mikið um þetta
mál rætt, sem von er til. En önn
ur lönd og ekki sízt Canada, sem
að þremur úthöfum liggur, á þar
og mikinn hlut að máli.
Það er ekkert alment ákvæði
til um þetta, sem stendur, annað
en það, að margar þjóðir hafa
álitið þriggja mílna landhelgi,
talið frá lægsta fjöruborðx strand
ar, vera hið rétta.
En þetta var miðað við það,
að fallbyssur gætu ekkí gert
mikið mein á landi utan þeirrar
vegalengdar.
En nú hafa langdrægari vopn
komið til sögu. Og eru þó ekki
nema 25 ár síðan að menn
dreymdi ekki fyrir því, eða eld-
ílaugunum, sem nú bruna um
ofar skýjunum.
Sum lönd eiga til ríkra fiski-
miða að telja. Önnur til olíulinda
alt að 200 mílur undan landi. —
Auðvitað segja þessi lönd sig
eiga til meira að telja, en önnur.
Það verður því enginn leikur,
að semja þessi alheims-land-
helgislög.
Takist Sameinuðu þjóðunum
það ekki, getur langt orðið að
bíða eftir lausninni.
Vanheilsa
Fyrir skömmu tók Eisenhow-
er forseti sér hvíld frá vinnu.j
Fór hasn til Georgia til þess.j
En þar hefir verið kalt i veðri,|
sem víðar syðra undanfarið. Ekki;
liafa þeir kuldar haft nein áhrif
á heilsu forsetans. Segja læknar
hans fregnritum, að forsetinn
hafi orðið að halda sig inni, fyr-
ir bragðið, en það sé hvíld og
kyrð, sem honum sé fyrir öllu.
Sagði frú Eisenhower nánumj
vinum forsetans, áður en hann
fór, að á vanheilsu hanS hefði
talsvert borið.
Tómum búðum fjölgar
Verzlunarráðið (Chambers of
Commerce) í Washington kvart
aði nýlega undan því, að smá-
búðum væri að fækka í borgum
landsins. Kendi ráðið hinum
stóru matvörubúðum um það,
sem rísa víða upp í útjöðrumstór
borga. Segir verzlunarráðið mið-
bæjarbúðirnar hafa tapað 12 til
20% af viðskiftum sínum við
komu þeirra, hvar sem um hana
sé að ræða.
Winnipeg-borg er sjáanlega í
tölu stór borga orðin því hér
hafa ein fjögur slik búðarbákn
risið upp, að því er ætla má með
svipuðum afleiðingum.
Veðursæld í Winnipeg
^þessum vetri ihöfum við Win
nipeg-búar átt að fagna góðu
veðri reglulegri marz eða vor-
Llíðu í janúar og apríl-sólskini
og rigningu i febrúar.
í desember, janúar og febrúar
hefir snjór hér ekki farið fram
úr 8 þumlungum en vanaleg snjó
koma er 26.1 þumlung á þeim
mánuðum.
Þessi miðhluti landsins hefir
verið óskiljanlega hlýr og hefir
hvorki af snjó né kulda haft að
segja. Þó snjóað hafi í vestrinu
Mrs. Þórunn Vigfúsína Beck
Miðvikudaginn 19. febrúar lézt
Mrs. Þórunn Vigfúsina Beck á
Betel, Gimli. Hún átti áður
iengi heima að 618 Agnes St. í
þessum bæ. Hún var 87 ára að
aldri, kom vestur um íhaf fyrir
37 árum. Hún var fædd í Reyðar-
firði, misti mann sinn, Hans
Kjartan Beck, áður en hún fór
af íslandi. Synir þeirra hjóna
oru dr. Richard Beck, og Jóhann
Beck, áður forstjóri Columbia
Press. Hálfsystkini Mrs. Becks
eru tvö hér vestra, Jóhanna Páls-
eon og Vigfús í Vancouver.
Mrs. Beck gaf sig brátt að
starfi templara nér vestra, og
vann ótrauð að því góðu máli.
Hún var myndar kona hin mesta
og prýðilega verki íarin að
hverju sem hún gekk. Stúku-
systkini hennar unnu henni og
virtu. Hún vann einnig að safn-
aðarlífi lútersku kirkjunnar, og
naut þar að verðugu vinsælda.
Hin látna var jarðsungin frá
Fyrstu lút. kirkju laugardaginn
22. febrúar af dr. Valdimar J.
Eylands.
og kuldar verið í austrinu og alt
um kring hefir hvorugt til vor
náð.
Eins og skiljanlegt er, hefir
byggingarvinna vegna góðveðurs
ins verið rekin hér af krafti, síð-
an Diefenbaker lækkaði rentu á
lánsfé til bygginga.
Yfir þessum miðhluta Canada
yfir sléttunum í norðvestri, ihvíla
kuldaskýin vanalega, er Winni-
peg heimsækja. Þau eru upp-
spretta kuldans hér. En þau hafa
a leið sinni austur farið fyrir
ofan garð og norðan að því er
Winnipeg áhrærir, á þessum
vetri, og því verið blíðviðri hér,
þó kuldi og snjór hafi verið
eystra og vestra.
Kaffi birgðirnar
Það er svipað með kaffibirgð
irnar í Suður-Ameríku og Ástra-
líu, eins og hveitið í Canaaa, að
þær eru meiri, en við verði ráð-
:ð. Hafa aðal fréunleiðendur kaff
is í Suður-Ameríku lengi haldið
miklu af kaffi frá markaði til
þess að halda uppi skaplegu
verði á því.
í Ástralíu stafa og mestu
vandræði af kaffibirgðunum. —
Segir stjórnin þar, að fyrir liggi
óefað að brenna talsvert af kaffi
ef koma eigi í veg fyrir verð-
fall.
f Bandaríkjunum er ærið til
af kaffi. Afríku-búar efla mjög
framleiðslu sina og eru skæðir
keppinautar á markaðinnum.
Spá tapi
Blaðið Calgary Herald álítur
að Social Credit flokkurinn muni
verða harðast úti í þessum kosn-
ingum. Þeir hafa 19 þingmenn
í Ottawa, en séu líklegir að tapa
þremur í Alberta og fimm i
British Columbia.