Heimskringla - 17.12.1958, Side 1

CENTURY MOTORS LTD*
247 MAIN-Ph. WHitehaU 2-3S11
-----------------------
L

CENTURY MOTORS LTD.
241 MAIN - 716 PORTAGE
1313 PORTAGE AVE.
LXXIII ARGANGUR
WINNIPEG, MIÐVIKUDAGINN, 17. og 24 DES. ’58
NÚMER 11. og 12.
FYRSTA SPESIAN MIN
Eg átti spesíu, heila, bjarta,
beinharða silfurspesíu, sem hann
Johnsen stakk í vasa minn, iþegar
hann kvaddi mig um morguninn!
Eg átti spesíu, krakkinn á ní-
unda árinu, sem aldrei hafði átt
né eignast einn einasta silfur-
pening!
“Marnma, sérðu! Eg kem hon-
um varla fyrir í vestisvasanum,
hann er svo stór. Og líttu á mann
inn á honum.”
Móðir mín var nærri því eins
fegin og eg og skoðaði spesíuna
í krók og kring. “Þetta er kóngur
inn” ,sagði hún, og datt mér í
hug, að það væri Ólafur kóngur
Tryggvason, og hélt þeirri mein
ingu, meðan eg átti peninginn.
Þegar við börnin og móðir mín
vorum búin að skoða hann svona j
stundarkorn, bað móöir mín mig
að finna sig fram í stofu og segir
þar við mig:
“Hvað viltu nú kaupa fyrir
spesíuna þína?”
“Eg tími ekkert að kaupa fyrir
hana,” sagði eg.
Hún fór þá að telja upp alls
konar gripi og gersemar: hnakk,
hest, lamb, skatthol, húfu, kistil,
kóngsrki og eg man ekki hvað.
En eg stóð á meðan og horfði
þegjandi á minn nýja augastein,
spesíuna. Loksins segi eg:
“Eg þori ekki að kaupa neitt,
svo að eg þurfi ekki að farga
henni.”
Þá segir móðir mín:
“Lánaðu mér hana, elskan mín,
þú veizt að mig vantar svo margt.
Eg get ekki einu sinni klætt
ykkur, því að mig vantar efnið
í fötin. Og svo verðið þið að fara
til kirkju til skiptis vegna fata-
leysis. Tímirðu ekki að gera
þetta?
Nú fór fyrst að vandast málið.
Eg stóð (höggdofa og sagði
hvorki já né nei.
Þá brosti móðir mín og sagði:
“Heldurðu, að mér sé alvara?
Nei, eigðu hana sjálfur og farðu
með hana eins og þú vilt. Ef eg'
þekki þig rétt, drengur minn,
verður annað þér fyrr að falli
en fégirndin. En týndu nú samt
ekki spesíunni þinni, ef þú átt að
fá að geyma ihana.”
Næsta morgun fór eg snemma
á fætur, og enn var svo mikið
nýjabrumið á spesíunni, að eg
signdi mig með henni í lófanum.
Móðir mín tók eftir því og sýnd-j
ist mér hún glotta, en ekkert
sagði hún. Um kvöldið vantaði
bæði alilömbin, Skarf og Kolu,
og var eg sendur á næsta bæ að
spyrja eftir þeim.
Eg fór og fann lömbin á miðri
leið milli bæjanna og sneri með
þau heimleiðis. í því sé eg, hvar
kerling kemur, töturleg og fót-
gangandi, á móti mér. Eg ætlaði
fyrst að verða smeykur, en í sama
bili þekkti eg hvers kyns var.
Þar var komin Solveig gamla
fóstra mín. Hún hafði verið
gustukakona hjá foreldrum mín-
um þangað til eg var sex vetra,
en verið síðan “sjálfrar sín” hér
og þar, örsnauð og uppgefin.
Solveig var lítil vexti, svört
á, brún og brá, móleit sýnum,
tuggði mikið tóbak, góðmannleg
á svip og þó forneskjuleg, tötur-
lega klædd og mótlætisleg. Hún
hafði haft á mér mikla elsku, en
eg sjaldan þýðst hana vel, nema
þegar mér var kalt. Þá hafði eg
verið vanur að flýja inn til henn-
ar og kalla við stigann:
“Donvei, mé e alt.”
En einkum varð “Donvei” mér
ógleymanleg fyrir sögurnar, sem
hún sagði mér. Flestar, ef ekki
allar, drauga—álfa—og aftur-
göngusögurnar, sem íslenzk börn
kunna, hafði Solveig sagt mér
og innrætt svo vel, að þær entust
mér í vöku og svefni alla mína
æskutíð út.
“Fyrir sínar leiðu sögur varð
hún að fara úr mínum húsum,
auminginn”, sagði móðir mín.
En nú er að segja frá fundi
okkar og spesíunni. Óðara og
hún hafði þekkt mig, vafði hún
mig að sér og kyssti mig í krók
og kring (sem mér reyndar ekki
var mikið um.) Síðan flýtti hún
sér að leysa frá skjóðunni og
fara að tala:
“En hvað þú ert orðinn stór,
elskan mín! Lof mér að sjá bless
uð augun og stóra nefið! Nú seg
irðu ekki lengur: Donvei.—Nú á
Donvei bágt, nú fór hún fyrir-
neðan í Skógum. Hvernig gat eg
litið upp á börnin og geta ekki
stungið upp í þau sykurmola?
Já, bágt á hún Donvei þín, elskan
mín, hún hefir nú ekki smakkað
tóbakslauf í hálfan mánuð.”
1 þessum tón hélt Solveig á-
fram að rausa, þar sem við sát-
um á þúfu milli tveggja hris-
runna. Það var fagurt sumar-
kvöld. Fjörðurinn fyrir neðan
okkur speglaði í sér skógi vaxin
fjöllin með sólgyllta tindana, og
í kringum okkur sungu skógar-
þrestirnir í sífellu. En hvort sem
það voru nú áhrif kvöldfegurðar-
innar eða meðaumkun mín, eða
hvort tveggja þetta, sem á mig
GLEÐILEG J ÓL!
OG FARSÆLT NÝTT AR!
til allra vorra vina og viðskiítamanna
COGHILL’S FOOD MARKET
GROCERIES and MEATS
RIVERTON MANITOBA
GLEÐILEG J Ó L !
OG FARSÆLT NÝTT ÁR!
BALDWINSON’S BAKERY
Proprietor — Helga Olafson
749 ELLICE AVE., at Simcoe WINNIPEG
Telephone SUnset 3-6127
fékk, þá er ekki að orðlengja það,
að eg tók upp spesíuna og gaf
Solveigu, sem greip við henni
með gleðitárum og sagði:
“Þú gefur silfur, en Guð borg
ar fyrir Solveigu í gulli.”
Að því búnu skildum við, hún
hélt sinnar leiðar og er úr sög-
unni, en eg heim með lömbin.
Þegar eg kom á hlaðið, mætti
eg móður minni. Eg heilsaði
henni, og hefir hún víst þótzt sjá
einhver missmíði á svip mínum,
enda bjó eg yfir þungum efa um
það, hvernig foreldrar mínir
mundu taka upp fyrir mér til-
tækið með spesíuna.
“Hefir þú nú týnt peningnum
þínum?” spurði móðir mín.
“Nei, mamma,” sagði eg og
lagði hencþir um háls henni. “Eg
mætti henni Solveigu gömlu og
gaf henni hana.”
“Þú ert vænn drengur”, sagði
móðir mín og kyssti mig fastan
koss. Leit eg þá upp á hana bæði
hróðugur og auðmjúkúr og aldrei
sá eg móður mína með ánægju-
legra og undir eins göfuglegra
yfirbragði en þetta sinn.
Matthías Jochumsson
AFMÆLISóSK
bóta stefnu Roblins.
Hann lagði fyrir stjórn þessa
bæjar nýlega, að hefja hér stór-
kostlegt umbótastarf með hreins
un og nýrri útlagningu stórs
hluta þessa bæjar, eða alt frá
CPR stöðvunum og suður fyrir
núverandi bæjarráðhöll, og frá
Rauðá og vestur fyrir aðalstræti.
Vill hann á þessu svæði sjá
nýja bæjarráðshöll rísa upp, með
listasafnshúsi og bókasafnsbygg-
ingu, sem miðstöð. Ennfremur
að vegur sé gerður fram með
ánni og margskonar prýði.
Kostnað við að setja þannig
svip fegurðar og þrifa á bæinn,
telur ihann kosta um 13 miljón
dali. Er helmingur þess fjár feng|
inn frá Sambandsstjórn, en hinn
heilminginn greiðir bærinn og
fylkið að jöfnu. Bæjinn mun
þetta því aðeins kosta kosta um
3% miljón dala.
Borgarstjóri Juba kvað þessu
samþykkur, en bæjrarstjórnin sit
ur og ræðir um þetta, virðist
svima við að stíga slíkt framfar
ar spor. Annars er sannleikurinn
sá, að hún átti fyrir löngu að
hafa byrjað á að gera hér hreins
un elztu bygginga en átti ekki
að bíða eftir að aðrir hæfist
handa í því efni.
Það hefir verið bent á það sem
galla á þessu áformi, að búið sé
að greiða atkvæði með að bæjar-
ráðshöll verði reist á Broadway j
En það þykir nú sjáanlegt, að
þar verði ilt umferðar með tíð
og tma vegna nýrra bygginga, og
engin leið til útþenslu innan
skamms.
En vanda af öllum framkvæmd
um hefir bæjarstjórnin, sam-
þykki hún áætlun Roblins.
SAMSÆTI GUTTORMS
Mrs. og Mrs. G. J. Guttormsson
Eins og til stóð var þeim
Guttormi skáldi Guttormssyni
og konu hans haldið samsæti íj
Sambandskirkju í Winnipeg 6.;
desember. Var þetta boð Þjóð-I
ræknisfélagsins hið veglegasta
og var betra en ekki að 80 ára
afmælis skáldsins var þannig
minst, þó kalt væri í veðri og'
vinafundur þessi fámennari en
annars hefði verið.
Samsætinu stjórnaði dr. Rich-
ard Beck, og fór mörgum fögrumi
orðum um skáldið. Ræðu hélt
einnig séra Philip M. Pétursson,;
frú H. Danielson, en lengst málj
var flutt um skáldið og skáld-j
skap hans af próf. Haraldi Bessa
syni—og var það alt orð í tíma
talað.
Langt kvæði flutti og dr. S.
E. Bjornsson.
Þrjú börn norðan úr Nýja-ís-
landi lásu upp kvæði Guttorms,
sem annaðs vert má telja. Frá fs-
landi og héðan úr vestrinu bár-
ust skáldinu skeyti og afmælis-
óskir.
Með söng var skemt og þar á
meðal helzt með söng á kvæðum
skáldsins, er lög fundust gerð
við.
Kvenfélag Sambandssafnaðar
sá um kaffi, að lokinni skemti-
skrá.
Skáldið þakkaði boðið með
snjallri ræðu.
Frú Jakobína Johnson
Heimskringla vill vera með í
hópi hinna mörgu sem undanfar-
ið hafa verið að senda söngva-
svaninum íslenzka vestur við
Kyrrahaf, frú Jakobínu Johnson,
afmælis-óskir, en hún varð 75
ára 24. október. Hún hefir með
ljóðagerð sinni skreytt akur ís-
lenzkra bókmenta blómum sem
nafn hennar munu geyma.
Þó aðeins 6 ára kæmi hún vest-
ur, mentaðist hér og starfaði að
barnakenslu á enskum skólum, er
andi og efni ljóða hennar svo ó-
slitin íslenzka, að maður skilur
ekkert í því.
Er til dæmis hægt að hugsa
sér nokkuð íslenzkara á jólum en
þessi brot úr fyrsta kvæðinu
“Kertaljós”, í bók hennar, og Hkr.
gerir að sínum orðum:
Lýður að jólum,
ljúfust gleði!
Kveikt eru á borði
kertaljós!
Og þó rafljósin
rjúfi myrkur
heillar heimsálfu
á helgri nóttu,
eru mér kærust
kertaljósin
góðra minninga
— Gleðileg jól.
STJóRN H. JóNASSONAR
FER FRÁ VÖLDUM
Ólaf Thors, að hann gerði tilraun
til að mynda meirihluta stjórnar.
Ólafur Thors mæltist til þess
að fá nokkurn frest, áður en hann
svaraði þessum tilmælum. Féllst
forseti á það, en benti jafnframt
á, að stuttur tími væri til stefnu,
vegna nálægra áramóta.
Umbótastefna í bæjarmálum
Það varð brátt ljóst eftir bráða-
birgðarþing þessa fylkis á þessu
hausti, að Hon. Duff Roblin er
mestur umbótamaður þeirra sem
með völd þessa fylkis hafa farið.
Aðgerðir hans í skólamálum og
atvinnuleysis málum þar sýndu
þetta.
En nú er ljóst, að þessi bær á
einnig beint að njóta góðs af um-
í ritstjómargrein 5. desember
í Morgunblaðinu segir frá falli
stjórnarinnar á þessa leið:
RLkisstjórnin hefur sagt af sér,
Að undanförnu hafa staðið
yfir ákafar deilur milli stjómar-
flokkanna, sem snúizt hafa um
efnahagsmálin. Eins og menn
muna var um það talað, að fresta
fundum Alþingis, því það gæti
ekkert aðhafzt fyrr en þing Al-
þýðusambandsins væri búið að
koma saman. Þessi þingfrestun
var samiþykkt af ríkisstjórninni
en strandaði á klofningi innan
stjórnarflokkanna sjálfra. Þegar
Alþýðusambandsþingið kom sam
an, var málið sjálft svo alls ekki
lagt fyrir það. í þess stað fór
forsætisráðherrann. Herman Jón-
asson, sjálfur þangað með beiðni
um frestun á framkvæmd vísi-
töluhækkunar um einn mánuð,
en við atkvæðagreiðslu var sú
frestbeiðni felld með miklum
meirhluta. Nú reyndi á hvað gera
skyldi. Framsóknarmenn segjast
fyrir nokkru hafa borið fram
tillögur innan ríkisstjórnarinnar,
sem þeir töldu að miðuðu til
lausnar efnahagsmálanna, kom-
múnistar löögðu sínar tillögur
fram nú í vikunni og loks Alþ.fl.,
en allt kom fyrir ekki. — Reynt
var að bræða þetta saman innan
ríkisstjórnarinnar en árangurs
laus.
•
f gær, 4. desember, gekk svo
Hermann Jónasson forsætisráð-
herra fyrir Alþing og skýrði frá
þessu um leið og hann tilkynnti
að hann hefði beðizt lausnar fyr-
ir sig og ráðuneyti sitt.
—Mbl. 10. des. —Forseti íslands
hefur í dag farið þess á leit við
formann Sjálfstæðisflokksins,—
Dánarfregn
Á elliheimilinu Betel á Gimli,
dó 8. des. Björn J. Hallsson, 79
ára að aldid. Hann átti heima í
Winnipeg lengst af vestra og
stundaði tinsmiða-iðn. Hann var
fæddur á Márseli í Jokuld. H.hr.
1879, en kom vestur með foreldr-
um sínum 1892. Kona hans Ásta
Stefanía Byron dó 1946. Börn
þeirra á lífi eru tvær dætur, Mrs.
Margrét Patterson og Mrs. J. W.
Laily. og einn sonur Carl. Jarð-
arför fór fram s.l. föstudag frá
Bardals útfararstofu. Rev. Eric
Sigmar jarðsöng.
Björn heitinn var maður vel
gefinn. í íslenzku félagslífi tók
hann mikinn þátt. Hann lék í
leikjum, sem leikfélag Sambands
safnaðar hafði með höndum og
fórst það svo úr hendi, að þeim
sem sáu hann þar, mun það minn
istætt verða.
Dr. Joseph Slogan var endurkos-
inn í Springfield, en Hon. Paul
Hellyer, fyrrum í ráðuneyti lib.,
vann í Toronto. Vann hann kosn
ingu eflaust á því, að aðeins 40%
kjósenda greiddu atkvæði, en
hann er þjóðkunnur maður. Ekki
hafði hann þó meiri hluta kjós-
enda með sér.
•
Hon. John Diefenbaker og frú
komu til Ottawa s.l. sunnudag,
heim úr ferð þeirra til Evrópu
og Asíu. Þau komu þremur dög-
um fyr heim en þau ráðgerðu,
en það var vegna móður forsætis
ráðherra, sem á sjúkrahúsi liggur
og veiki hennar ágerðist s.l. viku.
Forsætisráðherra lætur hið bezta
af kynningu við stjórnendur
Asíu er hann hitti og kvaðst trúa
á að ynnu friðsamlegum viðskift-
um og hefðu undantekningar-
laust öllum legið vel hugur til
Canada.
CR ÖLLUM ATTUM
í tveim aukakosningum til,
Sambandsþings 15. des., í Spring1
field í Manitoba og í Trinity, í
Toronto, unnu íhaldsmenn í því
fyrnefnda, en liberalar eystra.
FRÁ YANCOUYER
Af vissum ástæðum höfum við
ákveðið að senda engin jólakort
að þessu sinni, en í þess stað,
að byðja islenzku vikublöðin í
Winnipeg að flytja vinum okkar
og kunningjum, kveðju og þökk
fyrir liðna tíð, og ósk um gleði-
leg jól og farsæla framtíð.
Vinsamlegast,
Fríða og Laugi Hólm

Alderman-Elect
CHAS. H. SPENCE