Heimskringla - 27.05.1959, Page 3

WPG. 27. MAÍ og 3. JÚNÍ 1959
HEIMSKRINGLA
3. SÍÐA
HVAÐA KVALIR ERU
SÁRASTAR?
Þér ikannist ef til vill við hverj
ar þjáningar fylgja tannpínu, höf
uðverlk eða beinbroti. En þær
þjáningar eru ekkert á móts við|
iþær kvalir, sem menn taka út ef
þeir fá “tic doulo-ureux”. Þær
þjáningar eru svo ofboðslegar,
að menn hafa istundum framið
sjálfsmorð þeirra vegna.
En hvað er þá “tic doulour-
eux?” Það eru þjáningar í tauga-
kerfinu, og til þess að lýsa veik-
inni skulum við taka dæmi af sér
stökum manni. Hann sat að mið-
degisverði og kenndi sér einkis
meins, þar til allt í einu að hann
fekk óþolandi kvalir í kjálkann
Og lagði verkinn upp í eyra. Þetta
kom jafn snögglega eins og hann
hefði fengið raflost. Hann hafði
aldrei fengið aðrar eins kvalir,
og hann varð hræddur. En til allr-
ar hamingju hurfu kvalirnar jafn
snögglega og þær komu, eftir svo
sem 10—15 sekúndur, enda þótt
hann hefði einhverja einkenni-
lega tilkenningu í kjálkanum.
Skömmu seinna fór hann í
skrifstofu sína, og þá fekk hann
annað kast. Þegar það leið frá,
sat hann eins og dauðadæmdur
við borðið og þorði sig ekki að
hreyfa af ótta við að kvalirnar
mundu þá koma aftur. Eftir þetta
fekk hann hvert kastið af öðru,
þangað til hann leitaði sér lækn
is ,og læknirinn sá þegar hvað
að houm gekk.
Þjáningarnar koma og hverfa
jafn snögglega, án þess nokkur
orsök sé sjáanleg til þess. En
þjáningarnar koma alltaf aftur,
að reyna að finna eitthvert með-
al við veikinni.
Veikinnar er fyrst getið á 18.
öld og þá gaf franskur læknir
henni nafn og dró það af því að
sjúklingur 'hans var ung og fög-
ur greifynja. Hann segir
kvörtuðu sjúklingar um að þeir
yrðu tilfinningarlausir í kinnun-
um. Þetta þótti eirtkennilegt og
var tilkynnt dr. George Smith,
sem var aðallæknir “ic doulour-
eux”-sjúklinga í Jolhn Hopkins-
um spítalanum. Honurn kom Iþegar
að reyna mætti þetta
fögur, að það kemur við ihjartað meðal við þá sjúklinga
þjáningar
sjúklinginn: “Hún er svo ung ogj til hugar
í manni að horfa á
hennar. Andlit hennar afmynd-
ast og líkaminn verður stífur og
eins og stirnaður. Svo óbærileg-
ar eru kvalirnar að hún óskar
þess helzt að deyja.”
Læknar þekkja nú veikina og
hvernig hún hagar sér, en þeir
vita ekkiaf hverju hún kemur, og
hafa þó sérfræðingar í taugajsúk
dómum lagt sig alla fram um að
komast að því.
Tilraunir hans báru furðuleg-
an árangur. Eftir nokkrar inn-
spýtingar, fór að draga úr köstun
um og þau urðu ekki jafn kvala-
full og áður. Dr. Smith reyndi
mismunandi stórar innspýtingar
og með misjafnlega löngu milli-
bili. Hann komst að því að bezt-
úr árangur náðist með fremur
litlum innspýtingum daglega í
átta daga samfleytt. Þó var einn
hækngur hér á. Sjúklingar þoldu
ingarfullum svip. j “Já”, sagði Julyan hershöfð-
“Láttu mig vera”, heyrði eg að j ingi, “þú sagðir að það væri áríð-
Maxim sagði við Frank. Og svo,'andi, svo eg lagði undireins á
eftir tvær mínútur: “Er þetta stað. Til allrar hamingju hafði
Julyan hershöfðingi? Það er de maðurinn sem lítur eftir bílnum|
að koma fram fyrir Julyan hers-
höfðingja með mál sitt.
Hann byrjaði að tala í háum
og fremur valdsmannlegum rómi.
“Þú skilur það, Julyan hershöfð-
Winter. Já, já, eg veit það. Eg1 mínum skilið hann eftir þar sem ingi”, sagði hann, “að það þýðir
var að hugsa um hvort það væri auðvelt var að grípa til hans í! ekki að vera með neinar vöflur.
mögulegt fyrir þig að koma yfir flýti. Hvílíkt þó kvöld!” Hann Ástæðan fyrir því að eg er hér
hingað undireins. Já, til Mander- leit til Favells hikandi, og kom er sú, að eg er ekki ánæður með
ley. Það er fremur áríðandi. Eg svo yfir til mín og heilsaði mér! úrskurðinn sem felldur var í rann
get ekki útskýrt það í símanum, með handabandi, og kastaði J sóknarréttinum í dag”.
Gott að fá rign|
en þú færð að heyra ástæðuna! kveðju á Frartk.
undireins og þú kemur. Mér þyk inguna”, sgaði hann “Hún hefir
ir mjög leitt að þurfa að ónáða verið of lengi í aðsigi. Eg vona
Ef maður meiðir sig eitthvað, íilla útbláa Seisla eftir im“P^’
j ingarnar. En ef þeir gættu þess
að fara ekki út í sterkt sólskin
' fyrsta mánuðinn á eftir', þá
j sluppu þeir.
Meðal þetta hefir nú verið not-
að um nokkur ár til þess að iina
þeirra, sem fengið
r! hafa þessa illræmdu veiki. Marg
ir hafa fengið fullan bata. Marg-
þig. Já. Þakka þér ákaflega vel
fyrir. Far vel.” Hann kom aftur
inn í herbergið. “Julyan kemur
undireins”, sagði hann.
Hann gekk yfir að gluggunum
og opnaði þá. Það rigndi ákaflega
mikið ennþá. Hann stóð þar og
að þér líði betur”.
Eg stamaði einhverju út, eg
veit ekki hverju, og hann stóð
þarna og leit frá einum til ann-
ars, og nuddaði saman höndun-
um.
Eg held að þú skiljir það”,
það iþarf ekki að vera annað en
að hann stingi sig á nál, þá bera
taugarnar skilatooð um það til
heilans samstundis, og um leið
og heilinn hefir fengið þau skila-
boð, þá verðum vér varir við það
sem vér köllum sársauka. Tauga- j Þj^nitlgar
kerfi manns er mjög flókið og
marggreint. Taug sú, sem veld- . .
ur hinum óþolandi verk, sem kall,ir bafa verið lausir viö foanmg-
ast “tic douloureux”, er tvígreind ar 1 heilt ár>. en sunnr aðeinS
, , . , . nokfkra mánuði. En fái menn ekki
og er sin taugin hvoru megin 1 , ev, „
tÍ________ fullan bata við fyrstu tilraun,
þá er að reyna aftur.
—Lesbók Mibl.
andlitinu. Taugaverkir berast
með eldingarhraða til heilans.
Upphaflega var reynt að lækna
“tic douloureux” með því að
skera á taugina, en það dugði
ekki nema í bili, því að hún greri
saman aftur og þá kom verkurinn
jafn óþolandi og áður.
Fyrir eitthvað 50 árum tóku
læknar upp á því að skera á taug
ina þar sem hún gat ekki gróið

þegar minnst varir. Og í hvertj saman. Það dugði, en þá kom ann
skifti sem þær koma standa þær
lengur en áður og eru verri. Þær
geta komið af því að maður sé
að tyggja, eða aðeins að tala.
Menn vakna oft upp um miðja
nótt við kvalirnar, vegna þess að
andlitið hefir strokist við kodd-
ann. Oft fá karlmenn þær þegar
þeir eru að -raka. sig. Og konur
þegar þær eru að snyrta sig.
Lengi var það, að menn heldu
að í staðinn. Sjúklingurinn missti
alla tilkenningu í andlitinu þeim
megin, andlitið varð dautt og
líflaust þeim megin og var eins
og vangar mannsins væri sinn
úr hverri áttinni.
Þá var tekið upp á því að spýta
inn ‘nóvocain’ eða alkóholi, sem
slæfði taugina og dugði í einn
eða tvo mánuði. En sá var galli á,
að sjúklingunum fannst innspýt-
HRÍFANDI SAGA UM
ÓGLEYMANLEGA ETGIN-
KONU
REBECCA
RAGNAR STEFANSSON
ÞÝDDI

snéri bakinu að okkur, og and- Sagði Maxim, “að e.g hefði aldrei
aði að sér kalda loftinu. j hugsað til að biðja þig að koma
“Maxim”, sagði Frank hægt.
“Ó ?” sagði Julyan. “Er það
ekki de Winter sem hefði meira
um það að segja en þú?”
“Nei, eg held að hann hafi það
ekki”, sagði Favell. “Eg hefi rétt
til að tala, ekki aðeins sem ná-
inn ættingi ReRbeccu, heldur
sem tilvonandi eiginmaður henn-
ar, ef að hún hefði lifað.”
Julyan hershöfðingi leit út fyr
ir að verða fremur undrandi.
“Ó”, sagði hann. “Ó, ge skil
“Maxim”. Hann svaraði ekki.
Favell hló, og fékk sér annan klukkustund á undan kvöldverði.
vindling. “Ef að þig langar til
hingað á svona kvöldi til þessj það. það er dálitið annað mál.
eins að spjalla við okkur í hálfa, Er þetta satt, de Winter?”
ekki hvort þið hafið nokkurn
að þú verðir hengdur, gamli kunn
ingi, þá er mér nokkuð sama”,
sagði hann. Hann tók dagblað tíma kynnst.’
upp af borðinu og fleygði sérj julyan hershöfðingi hneigði
niður í legubekkinn, krosslagði, höfuðið Iítiö eitt. “Mér finnst þú
fæturna, og fór að fletta blaðsíð koma kunnugiega fyrlr sjónir.
unum. Frank hikaði, leit af mér ál Eg ihefi ef til vill verið kynntur
þér hérw einhvern tíma
Maxim yppti öxlum. “Þetta er
í fyrsta sinn sem eg hefi heyrt
Þetta er Jack Favell, náfrændi
fyrri konunnar minnar. Eg veitj það”, sagði hann.
að þetta væri tilfallandi verkur,| lngi álíka kvalafull og veikin
sem ekkert yrði við gert og leit-1 sjálf.
uðu því ekki læiknis. En svo var
flutt erindi um sjúkdóminn í út-
varp í Bandaríkjunum og þá gáfu
sig þegar fram 212 sjúklingar.
Venjulega er það aldrað fólk,
sem verður fyrir þessu. Og vegna
þess að menn eru nú orðnir lang-
lífari en áður, má búast við því
að sjúklingum f jölgi. Þess vegna
á!
Margs konar meðul hafa ver-
ið reynd við henni. Kínin og járn
hafa dugað sumum. Sumir hafa
ráðlagt fjörefni.
En nú hefir af tilviljun fund-
izt meðal, sem ef til vill dugir.
Það heitir “stilbamadine” og var
notað sem innspýting gegn jast-
ursveppum, sem menn fá stund-
hafa læknar lagt mikið kapp á'um í lungun. Eftir innspýtingu
NOW
is the time
to pay
Where bæjarráðs skrifstofu þess byggðarlags
sem þú dvelur í.
♦*Á skrifstofu sveitarráðs þess byggðar-
lags sem þú átt heimili.
♦ Sé ckki um sveitaráð eða opinbera
stjórnarbyggingu að ræða, afgrciðið til
Manitoba Hospital Service Plan, 116
When Edmonton St-’ vvinn>peg 1, Manitoba.
°n or before May 31, 1959
Ef þér verður á að greiða ckki ið-
gjaldið á tilsettum tfma getur
hvorki þú cða þínir notið góðs af
M.H.S.A. eftir 2. grein, fyrr en
mánuð eftir að iðgjaldið er greitt.
Með greiðslu í peningum—bcrið að
vörunarmiðann með yður.
HOW:„. Mcð póstávisun eða cheque— og
aðvörunarmiðann með. Þú getdr
einnig greitt iðgjaldið á bankann
sem þú skiftir við.
Nánari uppl singar eru birtar á
bakparti aðvörunarmiða yðar.
THE MANITOBA HOSPITAL
SERVICES PLAN
lló EDMONTON STREET, WINNIPEG 1, MANITOBA
Dr. G. Johnson, G. L. Pirkering,
M'nisler. Commissioner
59-C
“Eg geri ekki ráð fyrir því að
konuna þína langi til að bent sé
á hana sem frú de Winter, ekkju
morðingja, manns sem var hengd
ur”, sagði Favell. Hann hló, og
leit til mín.
“Þú heldur að þú getir hrætt
mig og kú.gað, er ekki svo, Fa-
vell?”, sagði Maxim. “Jæja, þar
skjátlast þér. Eg hræðist ekki
neitt, sem þú getur gert. ÞatS er
sími í næsta herbergi. Á eg að
hringja í Júlyan hershöfðingja
og biðja hann að koma hingað?
Hann er yfir-héraðsdómarinn
hér. Honum finnst saga þín sjálf
sagt merkileg.”
Favell starði á hann og hló.
“Þetta eru góð hreystiyrði og
blekking”, sagði hann, “en það
kemur þér ekki að neinu haldi.
Þú munt aldrei hafa hug til að
hringja í gamla Julyan. Eg hefi
nægar sannanir til þess að þú
verðir hengdur, Max, gamli kunn
ingi.”
Maxim gekk hægt y.fir þvert
heribergið við hliðina. Eg heyrði
þegar símatækinu var lyft upp.
“Komdu honum til að hætta
við að hringja”, sagði eg við
Frank. “Láttu hann ekki gera
það, í Guðsbænum.”
Frank leit snöggt á mig, hann
gekk hratt fram að dyrunum. Eg
heyrði rödd Maxims, mjög kalda
—mjög rólega. “Eg þarf að fá
Kerrith!” sagði hann.
Favell vaktaði dyrnar með ein-
kennilega áköfum og eftirvænt-
Maxim. Svo kom hann til min. ]
“Geturðu ekki gert eitthvað?”
hvíslaði eg.“Farðu út til móts
við Julyan, afstýrðu því að hann^
komi inn, segðu að það hafi ver|
ið misskilningur?”
Maxim sagði út við gluggann
án þess að snúa sér við. “Frank
fer ekki út úr þessu herbergi”.
Eg ætla að stjórna þessu einn.
Julyan verður kominn hingað eft
ir tíu mínútur.”
Ekkert okkar sagði neitt. Fa-
vell hélt áfram að lesa í blaðinu.
Ekkert heyrðist nema hið jafna
regnhljóð. Það rigndi uppihalds-
laust.
Við vissum ekki að Julyan var
kominn fyr en hurðin opnaðist,
og Frith vísaði honum inn í her-
bergið. Maxim snéri sér snöggt
við frá glugganum.
“Gott kvöld”, sagði hann. —
“Hér mætumst við aftur. Þú hef
ir verið fljótur í ferðum.”
| löngu
“Mjög líklegt”, sagði Maxim.
“Berðu fram mál þitt, Favell”.
Favell stóð upp úr legubekkn-
I um og fleygði blöðunum aftur á
! borðið.
j Hann hafði náð sér mikið á
i þessum tíu mínútum. Hann gekk
i án þess að slaga. Brosið var horf
“Julyan horfði á þá til skiftis
efandi.
“Heyrðu nú, Favell”, sagði
hann, “hvaða umkvartanir hefir
þú eiginlega fram að bera?”
Favell starði á hann eitt augna
fyrirjblik. Eg sá að hann var að taka
eitthvað saman í huganum, og að
hann var of drukkinn ennþá til
þess að koma því greinilega á
framfæri. Hann fór með hendina
ofan í vestisvasa sinn og dró hægt
upp miðann frá Rebeccu.
“Þú hegðar þér eins og ruddi
sagði móðirinn æst, “þú ættir að
ið með öllu. Eg hafði hugmyndi taka föður þinn til fyrirmyndar,
HREINSUN MIKIÐ
YANDAMÁL?
Sparið tíma. vinnuí peninga
Til að losna við verstu óhrein-
indin, þvoið yfirborðið úr legi,
blönduðum tveimur matskeiðum
af Gillett’s Lye í gallon af vatni.
Hreinsunin er hin ágætasta með
þessu og kostar þó mikið minna
en vanaleg hreinsunar lyf gera.
Gillett’s hreinar allar ryfur og
holur, sem vanaleg hreinsunar-
lyf ná ekki til. Með fit-u eða feiti
fæst þvií lögur er slettar og
hreinsar burtu alt sem á yfirborð
ið hefir sezt. Þetta er aðeins eitt
af mörgu, sem sparar tíma, vinnu
og peninga, sem í 60 bls. bæklingi
getur um og fæst frítt. Skrifið
Standard Brands Ltd., 550 Sher-
brooike St. W. Montreal.
GL-219
WESTERN
CANADA
FARIÐ 16., 17., ogl8. JÚNI
Gilda 25 Daga
HRINGFERÐ FRÁ
WINNIPEG
1 Coaches Aðeins:
Til VANCOUVER
$50.00
Þér sparið $28.30
Til VICTORIA $50.00
Þér sparið $28.30
Til NANAIMO $50.00
Þér sparið $28.30
t I túrista svefnklefum
Til VANCOUVER $66.15
Þér sparið $21.25
Til VICTORTA $72.10
Þér sparið $15.30
Til NANAIMO $68.65
Þér sparið $18.75
t Þegar greitt er túrista svefnklefa
fargjald.
JÁRNBRAUTAFERÐ ER
ÓDÝRT FERÐALAG
Fullkomnar upplýsingar hjá
GlMXufliaM
WORLD’S MOST COMPLETE
IRANSPORTA'ION SYSTEM
um að honum væri ekki alveg að
skapi hvernig málið hafði snúist,
og að hann væri illa undirbúinn
sem fékk fangelsisvistina stytta
um tvö ár vegna prúðmannlegrar
framkomu.
Proiessional and Business
■ — Directory^ =
Thorvaldson, Eggertson
Bastin & Stringer
Lögfræðingar
BANK OF NOVA SCOTIA BLDG.
Portage Ave. og Garry St.
Sími: WHitehaH 2-8291
Off. SP. 4-5257 Res. SP. 4-6758
Opposite Maternity Hospital
Nell’s Flower Shop
Wedding Bouquets — Cut Flowers
Funeral Designs — Corsages
Bedding Plants
S. L. Stefansson — JU. 6-7229
Mrs. Albert J. Johnson
ICELANDIC SPOKEN
Rovatzos Floral Shop
253 Notxe Dame Ph. WH 3-2934
FRESH CUT FLOWERS DAILY
PLANTS 1N SEASON
WE SPECIALIZE IN -
Wedding and Concert Bouquets
and Funeral Designs.
— Icelandic Spoken —
MANITOBA AUTO SPRING
WORKS
CAR and TRUCK SPRINGá
MANUFACTURED and REPAIRED
Shock Absorbers and Coil Spriugt
175 FORT STREET Winnipeg
- PHONE 93-7487 -
_
A. S. Bardal Limited
FUNERAL HOME
Established 1894
843 SHERBROOK ST
Phone SPruce 4-7474 Winnipeg
'I
Erlingur K. Eggertson
BA, L1.B.
Barrister, Solicitot, Notary Public
DE GRAVES & EGGERTSON
500 Power BuUding — Winnipeg 1
WH 2-3149 - Res. GL 2-6076
P. T. GUTTORMSSON,
B.A. LL.B.
Barrister, Solicitor tc Notary
474 Grain Excbange Bldg.
Lombard Ave.
Phone 92-4829
GUARANTEED WATCH, lc CLOCK
REPAIRS
SARGENT JEWELLERS
H. NEUFELD, Prop.
Watches, Diamonds, Ringf, Clocki,
Silverware, China
c'—
S.,
884 Sargent Ave.
Ph. SUntet 3-3170
--------------—^
M. Eiuarsson Motors Ltd.
Buying and Selling New and
Good Used Cars
Distributors for
FRAZER ROTOTILLER
and Parts Service
99 Osborne St. Phone 4-4395
SKYR
LAKELAJSD DAQUES LTD
SELKIRK, MAN.
PHONE 3681
At Winnipcg
IGA FOOD MARKET
591 Sargent Avenue
-----r1
Halldór Sigurðsson
tc SON LTD.
Contractor & BuUdec
•
Office and Warehouse.
1410 ERIN ST.
Ph. SPruce 24Í860 Res. SP. 2-1272

CANADIAN FISH
PRODUCERS LTD.
J. H. Page, Managing Director
WHOLESALE DISTRIBUTORS
OF FRESH and FROZEN FISH
311 CHAMBERS STREET
Office phone: SPruce 4-7451

GRAHAM BAIN & CO.
PUBLIC ACCOUNTANT8 and
AUDITORS
874 ELKICE AVE.
Bus. Ph. SP. 4-4558 Res. VE. 2-1080
___^