Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 26.04.1888, Blaðsíða 2

70
sig meii'Li skipta, hverjir par sitji úr helm-
ar flokki, en hún hefir gjört hingað til.
J>ess andvígari sem stjórnin er öllum pjöð-
framförum vorum, hvort sem er af van-
pekkingu hennar eða öðru verra, pess ein-
beittara parf pingið að vera. J>að gagnar
lítið, pött hver í sínu horni nöldri um 6-
dugnað pingsins eða hverflyndi og ódreng-
skap einstakra pingmanna. Annaðhvort
verðum vér að viðurkenna, að vér eigum
eklci nógu marga hæfa menn til pingsetu,
eða vér verðum að kenna sjálfum oss að
miklu leyti um pað, ef pingið reynist dug-
litið eða ótrútf köllun sinni. J>að eru kjós-
endurnir, sem ráða pví, hverjir á pingi sitja
af pjóðarinnar hálfu, og pingið er eptir prí,
hvemig peir neyta kosningarréttar síns.
Almenningur má ekki láta sig pað litlu
skipta, hverjir kosnir eru á ping, eða hvernig
‘ peir fara með umboð sitt frá pjóðinni, og
pað pví síður, sem stjórnin hefir jafnan
liarðsnúinn flokk á pirigi gegn pjöðinni í
öllum peim málum, er horfa til pess að
auka sjálfstjórn vora og losa oss undan
yfirráðum hinnar dönsku stjórnar. |>að
ríður pví mjög á pví, að pjóðin sendi pá
menn á ping, er fylgi fram málum hennar
raeð staðfestu og stillingu, hvort sem stjórn-
inni er pað ljúft eða leitt. Vilji pví kjós-
endur ekki bera ábyrgð á pví, pött pingið
eða einstakir pingmenn hlaupi í lið með
stjórninni til að drepa niður hin mestu vel-
ferðarmál vor, mega peir ekki levfa einum
einasta manni á ping, sem ekki hátíðlega
lofar pví, að halda af alefli fram pjóðrétt-
indum vorum gagnvart öllum yfirgangi og
réttarsynjunum stjórnarinnar. J>eir, sem
samt sem áður eru peir ódrengir, að bregð-
ast loforðum sínum og trausti pjóðarinnar,
á pá eiga kjósendur pegar að skora, að
peir ieggi niður umboð sitt.
Yér meguin ekki hugsa of mikið um frið
og rósemi í pingmálum vorum; pað er við
pví að búast, að pað kosti ærna baráttu,
að losast úr peirri sjálfheldu, er hið er-
lendavald heldur oss í og vill hneppa oss
enn fastar í. Oss hefir kostað pað milli
30 og 40 ára liarða baráttu, að fá pau
réttindi viðurkennd, sem vér nú höfum, en
pessi réttindi eru bæði af skornum skammti
og að mestu leyti ekki nema á pappírn-
uai; vér megum pví ekki láta oss blöskra
n, pað, pótt pað jafnvel k^tini að kosta oss
eins langt stríð, að fá rétt vorn til sjálfs-
forræðis í öllum vorum sérstðku málum við-
urkenndan meir en í orði kveðnu. |>að er
við pví að búast, að danska stjórnin og
hennar liðár hér á landi gjöri sitt, til að i
gjöra pann kostnað sem ógurlegastari i aug-
um landsmanna, er stjórnbótatilraunir pings-
ings hafaí för með sér, en pað ætti hverj-
um sönnum íslendingi að skiljast, að peim
tíma og peningum .er vel varið, sem vér
brúkum til að vernda pjóðerni vort og lands-
réttindi fyrir iirásum erlendrar stjórnar;
piítt alpingi verði af sumum nefnd land-
plága, getum vér látið oss pað í léttu rúmi
liggja, pegar pað er einungis gjört til pess
að svæfa oss undir vængjum peirrar al-
ríkiseiningar, er leitt hefir hinar raestu
landplágur yfir fsland; slikar' raddir pagna
fyr eða síðar, ef vér að eins látum pær
hvetja oss, en ekki letja, til að kollvarpa
á löglegan hátt pví stjórnartildri, er hin
danska stjórn hefir hrofað upp á stjórnar-
skránni frá 1874. Yér erum fyrir löngu
bjúnir að sjá, að pað getur aldrei blessast
að eiga mál vor undir dönsku ráðgjöfun-
um, og hvað sem peir glamra um alríkis-
eininguna, pá mun hvorki Danaveldi detta
í mola né ísland kollsteypast, pótt vér fá-
um sjálfir að ráða landsmáluin vorum í
sameiningu við konung vorn einan. |>að
lítur líka út fyrir, að danska stjórnin hafi
í nógu mörgu að snuast heima fyrir, pótt
hún ekki sö að vasast í hinam sérstöku
landsmálum vorum, sér til lítils heiðurs, en
oss til óbætanlegs tjóns.
þlNGVALLAFUNDUR I SUMAR.
Gátan er ráðin.
J>ingvallafundur verður haldinn í sumar.
Eins og lainnugt cr orðið af blöðunum,
höfðu menn úr ýmsum héruðum landsins,
bæði alpingismenn og aðrir, lagt pað undir
álit hinna helztu pingskörunga vörra, sem
búsettir eru í f>ingeyjarsýslu, að kveða upp
úr með pað, hvort fundurinn skvldi hald-
inn i ár, eða fyrst fyrir alpingi að ári.
Og úr pessu hafa peir nú ráðið vel og
drengilega, sem peirra var von og vísa, og
á pann hátt, sem flestum mun að geði.
Hinn 26. marz p. á. átti forseti liins
sameinaða alpingis Benedikt Sveinsson, for-
seti neðri deildar Jón Sigurðsson á Gaut-
löndum og pingmenn J>ingeyinga, séra Bene-
dikt Kristjánsson og J n bóndi Jónsson á
Arnarvatni, fund með ýmsum málsmetandi
þingeyingum að Einarsstöðum í Reykjadal,
og var par í einu hljöði ályktað að koma
á Jpingvallafundi í sumar síðari hluta ágúst-
mánaðar. Samkvæmt pessari ályktun fund-
arins sömdu pingmenr.irnir pvf næst áskor-
anir til málsmetandi raanna í hinum ýmsu
kjördærnum landsins um að gangast fyrir
kosningn á fulltrúum til fingvallafundar,
og sendu mann með pær gagr.gert um Skaga-
fjarðar-, Húnavatns-, Stranda-, Ðala-, Mýra-
og Borgarfjarðarsýslur, alla leið til Reykja-
víkur. Ur Dalasýslu voru áskoranirnar
aptur sendar til ísafjarðar- og Snæfells-
nessýslna.
J>að er tillaga forgöngumannanna, að
kosningunum sé, ef auðið er, hagað svo,
að i hverjum hreppi gangist hinir beztn
menn fyrir pvi, að hver lyósandi kjési skrif-
lega með eigin hendi á alpingiskjörskránni
2—3 fulltrúa til kjördsémisfundar, en síðan
kjósi hinir kjörnu fulltrúar hreppanna |>ing-
vallafundarmenn, einn í peim kjördæmnm,
sem einn kjósa alpingismann, en tvo i peim,
er tvo pingmenn hafa. A pennan hátt
myndú úrslit kosninganna til ’Jáingvallafnnd-
ar verða alveg samhljóða pví svari, er
stjórnin hefði fengið, ef hún hefði leyst
upp alpingi, til pess að grennslast eptir
skoðun kjósanda í stjórnarskrármálinu.
jjpað er vonandi, að kjósendur láti nú
eigi sitt eptir liggja, heldur noti petta tæki-
færi, til pess að sýna dönsku stjórninni og
liennar fjlgifiskum á sem ápreifanlegastan
hátt, hve hvimleið allri alpýðu eru afskipti
hennar af Islands sérstóku málum.
Aldrei fremur cn nú ríður á að verða
samtaka, svo að pjóðin geti pvegið af sér
pann blett, sem hringlandaháttur sumra
fulltrúa vorra setti á hana í sumar, er
leið.
Ahugi á kosningum til |>ingvallafundar
ætti að verða meiri, en kosnigaráhugi til
alpingis liefir nokkm sinni áður verið.
J>að á að sýna sig, og pað hlýtur að
sýna sig, ef kjósendur nenna að gefa inál-
inu gaum, ei»s og skylt er, að íslending-
um er full alvara með að pagna aldrei á
stjórnarskrármálinu, fyr en liinni réttlátu
kröfu vorri um innlenda stjórn er full-
nægja gjör.
OPIÐ BRJEE
til
ÍSFIRZKRA KYENNA.
Eptir stefnu J>jóðviljans, og sérstaklega
nokkrum greinum frá konum. seni 1 hon-
um hafa birzt, virðist oss ísafjarðarsýsla
vera nálega hið eina hérað, par sen] konur
eru farnar að vakna til moívitundar um
hag sinn. Af pví hin saína lireifing hefir