Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 28.09.1889, Blaðsíða 1

Verð árg, (minnst 30
arka) 3 kr,; í Amer.
1 doll. Borgist fyrir
niiðjan júnimánuð,
Uppsögn skrifleg, ð*
gild nema komin sé
til útgefanda fyrir 1.
dag júlímánaðar,
Nr. 1.
y ,
i---r—........ i " • ..n-ii. t h«;.i(í ...«
Heiðruðum kaupendum „J»jóðviljans“ *
gofst til vitundar, að „prentsmiðja Isfirð-
inga“ er frá pessum degi seld á leigu hr.
óðalsbönda Jakobi Rósinkarssvni, oddvita
í Ogri, sem hefir skuldbundið sig til að
sjá um, að lialdið verði áfram útgáfu
blaðsins „J>jóðviljinn“, meðan leigusamn-
ingurinn er í gildi, Einnig skal pess getið,
að allar útistandandi skuldir fyrir nefnt
blað, eru af ,,[)rentfélagi ísfirðinga“ afsal-
aðar til velnefnds hr. Jakobs Kósinkars-
sonar.
í stjórnarnefnd „prentfélags ísfirðinga11,
ísaflrði, 16. sept. 1889.
Sig. Stefánsson. Sk. Thoroddsen.
flunnar Ha 11 dórsson,
* *
*
Samkvæmt ofanritaðri auglýsingu, og
með skírskotun til leigusamnings 16. p. m.,
tilkynnist hér með velvirtum kaupendum
„J»jóðviljans“, að eg hefi samið svo við
„nokkra ísfirðinga11, að peir haldi áfram
útgáfu blaðsins „J»jóðviljinn“, og get eg
glatt landa rnína með pví, að blaðinu mun
haldið ílíka stefnu, eins og að undanförnu.
Enn fremur óheimila eg einum og sérhverj-
um, að gjalda hinni núverandi stjóm „prent-
félags Isfirðinga11 eins eyris virði af
útistandandi andvirði blaðsins „J»jóðviljinn“,
heldur greiðist pað til hr. sýslumanns Skúla
’lhoroddsen á ísafirði, sem hefir heimild
fil að taka á móti og kvittera fyrir pað
mín vegna.
p. t. ísafirði, 17. sept. 1889.
Jakob Rósinkarsson.
ísafirði, laugax'dagiiin 28. september.
OPH) BRÉE
úm
STJÖRNARSKIPUNARMÁLIÐ.
Frá sýslumanni S, Thoroddsen
til málfærslumanns Páls Briem,
I.
Góði vin!
|»ú hefir ritað mér langt erindi og snjallt,
Og óskað að heyra álit mitt á stjórnar-
skrármálinu, eins og pað horfði við á al-
pingi síðast,
J>ig furðal' kann ske, að eg skuli svara
bréfi pínu í blöðunum, en til pcss liggja
tvenn rök; eg vildi, sem menn segja, slá
tvær flugur í einu höggi; fyrst og fremst
vildi eg gefa pér kost á að svara mér apt-
ur opinberlega, efpér pætti ástæða til; og
svo pykir mér gott og vel, ef bréf mitt
gæti jafnframt orðið til að beina skoðun-
um einhverra í pá stefnu, er eg álítrétta.
Eg dylzt pess pá eigi, að mér brá eigi
lítið í brún, er eg las álitsskjalið, sem pú
og meiri hluti stjórnarskrárnefndarinnar í
neðri deild, hafið soðið saman f sumar.
Eg játa pað að vísu fúslega, að sam-
komulagsleiðin er jafnan fögur, enda fögru
fyrirheiti gædd, og nauðsynleg kann hún
að sýnast ekki sízt á pessu landi, par sem
astandið er svo afkáralegt, að helmingur
pingmanna í efri deild — og pað sumir
æðstu og færustu embættismenn landsins —,
virðast opt og tiðum standa boðnir og bún-
ir, til að eyðileggja ýms vor mestu áhuga-
mál, erlendri stjörn einnri í vil.
En er p.nð samkomulagsleiðin, sem pér
„sainkoraulagsmcnnirnir“ hafið haldið í sum-
ar, eða er pað eigi öllu fremur eins konar
uppgjöf á landsréttindum peim, er íslend-
ingar hafa farið fram á í síðustu 40 ár?
1889.
Jetta virðist mér purfa að skoða sem
grandgæfilegast.
Eins og alkunnugt er, liafa íslendingar
að undanförnú fylgt fram peim tveim aðal-
kröfum, að fá innlenda stjórn í íslands
sérstoku málum, og að pesSi stjórn bæri
fulla ábyrgð gjörða sinna gagnvart alpingi,
Og hvað vill petta segja?
Að stjórnin sé „innlend'1, pað er með
Öðrum orðum, að löggjafarvald, dómsvald
og framkvæmdarVald sé allt innan laúds;
og „full ábyrgð gagnvart alpingi11 pýðir í
einlægni sagt ekkert annað, en einveldi
pjóðarinnar, sem með milligöngu pingsins
skipar málum sínum svo, sem henni pykir
henta bezt.
Eptir pessum mælikvarða einum virðist
mér verða að meta stjórnarskipunarfrum-
varjj efri deildar ásamt nefndaráliti yðar
„miðlunarmannanna11.
Stuttlega skal eg nú drepa á nokkur
atriði í pingskjölum pessum, og sjáum pá,
hvað ofan á vill verða,
Eáum vér íslendingar innlenda stjórn
eptir pessu frumvarpssmíði ?
Ejarri fer pví.
Hvað löggjafarvaldið snertir, heimilar 7.
gr. frumvarpsins að vísu hinni fyrirhúguðu
innlendu stjórn að staðfesta lagafrumvörp
— að stjórnarskrárfrumvörpum einum und-
anskildum —, en vel að merkja —- að eins
til bráðabirgða, eða upp á von og óvon,
pví að eptir sömu T.grein, getur ráðherra-
stjórnin í Kaupmannahöfn apturkallað
eða ónýtt hvcrja pá staðfestingu! Lög-
gjafarvald innlendu stjórnarinnar er pví í
raun og veru ekkert annað, en aumasta
„humbug“, og pað er nærri pví skömminni
til skárra, að veslings lögin frá alpingi