Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 10.03.1890, Blaðsíða 2

46
Nr. 12.
li'gt. ;ið s.’iinkcppui pi'ti komi/.t :i milli
hunaðnr.skólu vona, svii að liviT um sig
kappkostaði að sýna seui niestan dugnað
og framkvæmdir; en slik samkeppni er lítt
hugsanleg, meðan skólarnir pukra hver í
sinu horni og vita ekkert hvað líður hjá
hinum, og almenningur er auk pess alls-
endis ókunnugur framkvæmdum peirra.
Sérhver búnaðarsköli, sem nýtur opin-
bers fjárstyrks, ætti pví að gefa árlega
skýrslu um öll störf skólans, bókleg sem
verkleg; og pað er til hinna verklegu starfa
kemur. ætti skýrslan að vera svo nákvæm,
að af henni mætti sjá, hve mikill tími og
hve mikið vinnuafl hefir gengið til starfa
peirra, er skólinn hefir haft með höndum.
íSkólastjórnin ætti að annást útgáfu og út-
sending pessara skýrslna, og ætti að senda
að minnsta kosti eitt til tvö eintök i hvern
hrepp á landinu. Kostnaðinn ætti að taka
uf fé pví, sem skólunum er veitt úr lands-
sjóði.
SKÍLDLAUN.
—o—
í fjárlögum annara menntaðra pjéða eru
árlega veittar fleiri píislindir sem heiðurs-
laun til helztu skálda pjóðauna.
Allar menntaðar pjéðir viðurkenna, live
mikla pýðingu fyrir pjóðlífið fagur og pjðð-
kgur kveðskapur hefir, og telja sér skylt
:tð bera umhyggju eigi síður fyrir andleg-
um en líkamlegum pörfum pjóðfélagsins.
Vér íslendingar eruin á eptir öðrum
pjóðum í pcssu sem öðru.
J>að kom til tals einu sinni á alpingi að ;
veita séra Matthiasi Jochumssyni skáld-
laun, en pvi var pví miður hrundið „prin-
tipsins“ vegna, menn vildu eigi koma peirri
l eglu á.
En hvað er á móti pví að koma henni
á ? Ásökum. vér oss eigi práfalldlega, peg-
ar eitthvert merkisskáldið deyr, fyrir pað,
að vér höfum farið illa með haun, illa
lilúð að peim frækornum, seiu í frjóvsain-
ari jarðveg myudu iiafa borið niargíaldau
ávöit? Og mynili uiikið nieira sjást ógjört,
pó að vér verðum 4--5 púsundum krúua
áríega í pessu skvni?
Verkiega sæi pess varla miklar racnjar,
en i andlegu tiiliti myndi fjárveitingin !
marka sér spor, pótt litil va*ri, og meira |
til viðurkenningnr og uppörfunar, en til ;
verulegs lífsviðurværis.
þingið næsta ætti t. d. að veita Valdf* ,
taar Briem, roru ágieta biluiaiikújdi, og
]>JÓf)VTL.TINN.
sér.u Matth. Joel.uiiissyni. voruni siunga og
íjöruga skáldakóngi. 1000 kr. hvoruiu á
ári yfir fjárhagstímabilið, og 6 huudruð
krónur á ári til priggja minni spámann*
anna: Frú Torfhildar Holm, Gests Páls-
sonar og Br. Jónssonar á Minna-Núpi.
|>etta munaði litlu, en pinginu yrði pað
til sóma, og pjóðin, sem anu ritsmíðum
pessara manna að meira og minna leyti,
myndi trauðlega telja pað eptir.
KOSNINGIN í EYJAFIRÐI.
Betur „vel en vart“, hngsa peir vinir
mínir i Vík, ritstjórar „J»jóðólfs“ og „ísa-
foldar“, par sein peir eru pegar teknir að
vinna að kosningu minni í Eyjafirði upp á
sinn gamansama máta, áður en peir vita
minnstu ögn um, hvort eg muni bjóða mig
par fram, — og purfa á meðiuælum peirra
að halda.
Sannleikurinn er sá, að eg hefi e k k i
boðið mig fram sem pingmannsefni Ey-
firðinga, og er a 11 s óvist, hvort eg geri
pað, pó að nokkrir mikilsvirðir vinir mínir
hafi fýst mig pess, og par af hafi spunn-
izt nokkur bréfaskipti.
En ef pað skyldi detta í mig að bjóða
mig fram i Eyjafirði, pá vil eg feginn njóta
fylgis nefndra vina minna i Vik, og kýs
eg pá ekkert fremur, en að meðmæli peirra
gangi í líka átt og greinarkaflarnir í 4,
tbl. „J>jóðólfs“ og 9. tbl. „fsafoldar“, pvi
að hryggja myndi mig öðruvisi lagað fylgi
„nóvembermanna“ eður „uppgjafarpostula“,
eins og nú stendur.
fsafirði, 26. febr. 1890.
Skúli Thoroddsen,
UM FJALLSKILAREGIJJG JÖKÐIN A
eptir
G u ð m. A . E i r i k s s o n.
—o— ;o;—o—
í grein, sem eg skrífaði í fyrra, s;igði
eg ad i reglugjórðiniii um íjullskil værl
nokkur atriði, að sumu leyti óhafandi í
vesturhhita sýslunnar, það er við að bú*
ast að lít.ið pyki komii til peirra orða ininna,
að minnsia kosti án pess eg færi einhverj-
ar ástæóur fyrir pcim. þess vegna ætla
eg að benda á. hvað mér pyki mcst at-
hugavert v>ð reglugjörðina, og svo hvernig
eg hugsn að nia-tti breyta pvi, 16, gr,
reglugjirð rinnar ákveður. að í hverjuui
lireppi í Isat'jarðnisýslu sé ein lögrétt, sein
reka eigi aö fé sveitarinuai. en leyfir jafn*
fratnt að brúka 2 smáréttir, en ekki ííein;
f)ó i*m allir. eins p.*ir, sem hrúka amá-
réttir, skyldir til að reka allan fénað, sein
peim ekki til heyrir eða nágröiihum peirrn,
tafarlaust að lögréttiuni. Eg tel enga von
til að pessi ákvæði séu uppfyllt og enda
ekki mögulegt, nema öllum hlutaðeigenduiu
til ómetanlegs kostnaðar. Eg tek til dæm-
is hér í Mosvallahreppi; hreppsnefndin, sem
á að ákveða hvar lögrétt standi, geri eg
ráð fyrir að setti hana sem næst miðjuin
hreppnum, nefnilega inn í firði, og pangað
setti að reka allt óskilafé, einnig úr Mos-
dal og Flateyri; pað eru pá viss 2 dags-
verk fyrir bóndann í Mosdal að láta reka
allt óskilafé, sem stundum er mjög rnargt,
inn í fjörð, ef hann gæti látið einn mann
gera pað, en ella meira. Nú er eðlilegt
að fé af Sandi og utantil úr Dýrafirði
heimtist í Mosdal, en sjaldnar fé úr Sdg-
andafirði, Skutulsfirði og Alptafirði. J>egar
nú Mosdalsbóndinn væri búinn að kosta
fleiri dagsverkum til að reka fé af Sandi
inn í fjörð. J>á yrðu Sandmenn að kosta
að minnsta kosti öðru eins, til að nálgast
pað. Meir en petta vona eg, aðekkipurfi,
til að sýna, að pessi ákvæði reglugjörðar-
innar eru óhafandi. {>á eril9.gr. ákveð-
ið, að óskilafé, sem enginn finnst eigandi
að, skuli selt við opinbert uppboð, en pó
ekki fyrri en um veturnætur, Nú vita nll-
ir að pað kemur fvrir, að gefa þarf lömb-
um fyrir vetur; eptir pessu ætti réttar-
bóndinn, pegar litið er til 21. gr., ekki ueuia
70 aura fyrir kind, sem heimtist mánudag-
inn í 21. viku sumars, og pó hann verði
að gefa henni hey í viku eða meir, ei<
fyrir aðra, setn heimtist á sama tíma, og,
eigandi keinur eptir 14 daga, og ekkert
hey er geflð, er honum leyft að taka sama
verð nefnil, 70 n.; petta sýnist ósamkvaíinni,
Sýslunefndin ætti pví að taka petta til í-
hugunar, og breyta pví sem fvrst. Egskal
setja hér hveruig eg álít að heppilegra
væri að iiafa pað, einkanlega 16. gr.: 1
hverjum hreppi i vesturhlutn ísafjarðar-
sýslu, skulu vera sva margar Jögréttir sern
purfa pvkir. en pó ekki fleiri e« 4; auka-
réttir má brúka svo margar seiu pörf er
á. Búejidur peir, sem nota aukaréttir,
eru skyldir o. s. fyv. í 19. gr. finnst iuéi’
að mætti breyta orðunum: „vetnrnætur“ i
„Mikjálsmessu“; eg skil ekki að pað sé
ekki nægur tí*::i fyrir hreppsneíjidina að
lýsa fénu.
Eg veit heldur ekki til að menn fari hér
neitt eptir reglugjörð pessari, nenia með
I leitardaginn og geymslugjaldið, og fyrri en
i í fvrra liaust Iiefir ekki f Mýrahreppj vem
| ið skipt sér af hijjuin ákveðna leitaJ'dcgi.
| |>sð er lítið gagji að lialá hviut heldur ef
! reglugjörð, lög eða- sampykktir, ef ekki er
| farið eptir peim; pess vegna parf, pegar
j eitthvað er í peím, sein ekki á við, aú
! breyta pvi sem fyrsit. Eg sk«l bæta pvf
J hér við, að pó pað virðist að lögréttiinar
i séu viðast hvar óparflega uiargur, nefnilega
! 4 í hrepp, pá mujji ekki svo hætt vio, aó
lijvppsut'juúiuuu'áúvwói pæt' flejri, eu jiauð’