Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 31.07.1890, Blaðsíða 3

Nr. 25.
Í>JÓÐVILJINN
99
fiidur Einars — verzlunarstjóri Eggert Lax-
dal á Hrafnagilsfundinum, Jón bóndi Dav-
íðsson á Hvassafelli á Saurbæjarfundinum
og Stefán bóndi Bergsson á J>verá á Stað-
artungufundinum — honuin pað helzt til
gildis, að hann væri, ekki síður en eg, ein-
dreginu mótstöðuinaður „miðlunarinnar“;
og einmitt pessum meðmælum átti Einar
að pakka allan íjöldann af peiin atkvæftum,
er hann fékk fyrir utan amtmannshirðina
á Akureyri.
En allur fjöldi Eyfirzkra kjósenda sagði,
sem von var, að par sem skoðanir sínar
væru eindregið móti „miðlaninni“, pá gætu
peir eigi greitt Einari atkvæði, er ókunnugt
væri um skoðanir hans á stjórnarskrármál-
inu, eins og pað nú horfði við, nema pað
er síður mælti með honum, er „Isafoldar-
Björn“ og aðrir uppgjafarpostular hefðutek-
ið hann undir sína arina og verndarrængi.
Sannaðist pví hér, sem optar, um afskipti
„ísafoldar“ af framboði okkar Einars, að
„vondra’ last ei veldur smán,
en vondra lof er heiðursránu.
Dóma „lsafoldar“-Björns og annara lúðu-
laka uiu mig, læt eg mér liggja í léttu
rúmi; eg hefi svo, hvort sem er, aldrei á-
litið pað eptirsóknarvert að lifa svo öllum
líki, og kippi mér pví ekki heldur upp við
pað, pótt skoðanir mínar eigi séu öllum að
geði; hvort Eyfirðingar hafi verið heppnir
í valinu eða eigi verður tíminn að sýna.
En pað vona eg pó, að ppgar sé áunnið
með kosningu núnni í Eyjatirði, að Bjorn
Jónsson muni, pegar reiðin er rokin iir
kollinum, og „influenza - dellan“ yfir-
stigin, sannfærast um pað, að honum
eða hans nótum, mun aldrei takast að
vinna íslendinga til að játast undir eins
prælbundið iitlent ok, eins og „miðlunar“-
hégóminn hans fer fram á; stjórnarskrár-
málið er sannarlega eigi sá galdur, að hvcr
meðalgreindur bóndinn geti eigi gjört sér
pað ljóst, og sjálfstjórnarhuginyndin er af
guðlegri forsjón svo nkulega rótfest i lijört-
um Islendinga, að ofætlun er pað litilsigldum
vikverskum „brauðbita-blaðstjóra“ * að ætla
sér að níða pann noista úr pjóðinni með
skömmum og ókvæðisorðum; kosningin i Eyja-
firði getur pvi verið eins og pörf áminning
til Björns Jónssonarog hans andlegu jafna
um saniileikann í peim orðum skáldsins, að
„meira má eu kvikinds kjaptur
.*) „Brauðbita-blaðstjóra“ nefniegpann,
sem heldur úti blaði, ekki af pv'i að hann sé
hrifinn af einni einustu ærlegri hugsjón, held-
ur að eins til að fá brauðbitann ofán í sig
Og síua.
kraptur guðs og^ sannleikans
út um byggðir ísalands“,
ogláti peir kumpánar sér pað að kenningu
verð a, og verði varkárari með að gína yfir fiug-
um hinna konungkjörnu i annað skiptið, pyk-
jr bæði mér og Eyfirðingum vel hafa til tekizt.
Að svo mæltu kveð eg pá félagana, og
vona, að eg ekki purfi að svara peim í lík-
um tón i nnnað skipti; en til er eg pó, ef
it pað skal reyna.
ísafirði, 20. júli 1890.
Skúli Thoroddsen.
FIU
ÍSLENDINGrUM YESTAN HAFS.
— o:—:o:—:o—
Svo er að ráða af bréfum frá Ameríku
sem vorharðindi hafi verið par töluverð í
ýmsurn byggðum íslendinga, frost haldizt
á nóttu fram yfir miðjan maímánnð, og
öðru hvoru verið kafaldsblotar; úr Nýja
íslandi ritað 25. maí, að ísa só pá fyrst
nýfarið að leysa af vötnum; lvveiti hafði
verið sáð í maímánaðar byrjun, en á tvær vonir
teflt um eptirtekjuna végna vorharðindanna.
Kirkjuping ætlaði hið evang. lútherska
kirkjufélag íslendinga að halda í júní 1
Nýja íslandi, og höfðu fulltrúa kosningar
víðast hvar fram farið í söfnuðunum. -—
Trúboði unitara, Björn Pétursson, hafði
um miðjan maímánuð haldið mjög fjölsótt-
an fund með íslendingum í Winnipeg. og
segir svo um fund pann í „Heimskringlu“
22. maí p. á.:
„Gáfu sig par fram nokkrir menn, [
er skriflega bundust pess, að styðja
unitara-stefnu og kenningar, og styrkja
að stofnun frjálsrar kirkju raeðal ís-
lendinga.
Hér að auki létu fleiri í ljósi, að
peir aðhylltust meir grundvallarsetn-
ingar unitara, en annara trúarflokka11.
Björn Pétursson birtir nú og í nýnefndu
nr. „Heimskringlu“ höfuðatriði pau, er uni- j
tarar almennt trúa, og skiptir liann peirn í |
ellefu kafla; hér eru prcntuð orðrétt nokk-
ur höfuðatriðin, eins og Björn Pétursson
setur pau fram í ofannéfndú blaði:
Um Jesús lvrist.
„Unitarar trúa. að Jesús Kristur liafi
vorið sá bezti lærimeistari, og einn af
poim hreinhjörtuðiistu iniinnum. sem lif-
að hefir, að hann hafi kennt oss að pekkja
veginn til guðs, og sjálfur farið penna
veg gegnum sjálfsafneitun og kærleika,
og að hann pess vegna sé réttur frelsari
vor ög fyrirmynd á öllum timum.
Um manninn.
.... „Unitarar trúa, að ákvörðuri
mannsins sé að snúa aptur til guðs, sem
hann er frá kominn, og að maðurinn hafi
hæfilegleika til að ná pessari ákvörðun,
og að a i 1 i r nái hcriui fyr eða síðar
gegnum meiri og minni áreynzlu og prautir.
jpeir trúa, að hver syud hafi sína eig-
in hegning i för með sér, eins og að allt
gott, liver dvggð, leiði af sér síha umbun.
J>eir trúa, að maðurinn hfifi frjálsan
vilja til að ráða breytni sinni, og verði
pvi að bera ábyrgð fyrir gjörðum sinum.
- Um ódauðleik.
„f>eir trúa, að andi mannsins lifi oi-
lífiega, með pví að liann sé partur nf
guðs eigin anda, og að hann eptir dauð-
ann taki eilifum framförum“.
Um himnaríki og helvíti.
„Unitarar tríia, að himnariki tákui pað
sæluríka ásigkomulag anda mannsins ept-
ir dauðann, og helvíti hið ósæla ástand“..
Um kirkjusiði.
„J>eir álita, að skírn og kvöldmáltíð
séu æruverðir, fagrir, og jafnvel pýðing-
armiklir kirkjusiðir, ogað pví leyti gagn-
legir, pó að eins peim, er langar eptir,
að peir séu um hönd hafðir“.
Uin djöfulinn.
„Unitarar trúa ekki, að til sé neinn
persónulegur djöfull, heldur að na.fnið
djöfull tákni að eins pað illa i heimin-
urn í öllum myndum“.
Af pessum greinum má sjá, að trúarskoð-
un unitariska kirkjuflokksins er í mörgum
pýðingarmiklum atriðum nijög svo frábrugð-
in kenningum lúthersku kirkjunnar, og er
svo að sjá sem mörgnm lönduin vorum í
VesturheÍriii pyki koimingar unitara botur
fullnægja trúarpörf sinni, en skoðanir lúth-
erskra guðfræðinga. Er par pví ærið verkJ
svið fyrir séra Jðri Bjarnason og evang.
lúth. prestana vestan hafs, að sýna fram
á, að kenningar peirra kirkjudeildar séu
sannari, en skoðanir unitara. —
Ný-íslendingar, sem hafa pótzt vcrða á
halcanum með póstgöngur, hafa nú nýlega
áunnið pað, að póstur skal ganga til peirra
i viku hverri.
FISKPRÍSARNIR.
Eiskprísarnir eru nú loks uppkveðnir
ár, og varð kaupmaður L. A. Snorrason,
eins og í fyrra. fvrsiiir til að rjúia hiua
hátíðlegu pögfi ísrirzka kaupmanna.
Prisar peir. sem hr. I>- A. Snorrasoii
lét uppi á Bolungarvíkurhöfn 19. p. m..
og sem mi kvað vera almenna verðið ;í
ísafirði, eru fyrir skpd., sem núsegir: mál-