Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 23.08.1890, Blaðsíða 3

pJÓÐYILJINN
107
Nr. 27.
urtdir stólinn, hver si?ni f'hlat á, lög- eða
læknis-fróður, vandalaus eða vandahundinn,
ef pví skyldi skipta; og Bonedikt sýslu-
manni Syeinssyni getur auðvitað ekkert
verið kserará, eu að mál petta verði sem
ýtarlegast rannsakað, ef ske kyri'ni að land-
ritjórnin fa;ri sér þá hægár að hlaupa á
stað með sakamálsrannsókn á heudur hori-
u.iri í priðja skipti.
t HANNES HAFSTEIN.
|>að furðar margan á því, að Hannes
Hafstein, er menn höfðu svo góðan auga-
stað á sein upprennandi pjóðskáldi, skuli
líafa lagt hörpuna frá sér svo skyndilega.
einmitt pegar hann hafði nýlega stillt hana,.
og var farinn að ná sem fegurstuui tónum.
Ljóðmæli Hannesar lýsa mjög liprum
kveðanda og ríku Inigmyndaflugi, enda orti
og þjóðskáldið Matthías Jochumsson til
hans:
■ : „Heyrðu' kæri, heyrðu góði
; • • Hgnires gegndu mér í ljóði
p'ú sem átt initt tungutak11.
En :pv' iheiri skaði er það, að hann skuli
vera’ pagnaður; páð er ávalt skaði fyrir
þjóðfélagiðy p'egár meriri, seití sýnast skap-
aðir til að rækja einhvtuja vissa köllun,
sél'n háfa Iræfilegleika til að ieýsá : af hendi
eitthvert sérstakt ætlunárverk, snúa hugan-
um frá pví, og vérðá erus -og að nokkurs-
konar nátttröllúm á niiðri léíð. •
En pví miðuF Vilh-’pað opt verðá svo lrjá
oss Ísléh'dingritrií að hæfileikámennirnir ná
litlum-Viðgangi, og nrargar vonir ganga með
þeiuv óuppfvlltar til grafar.
En livað,er pað, seni veldur pögn Hann-
esar Hafsteii. munu rnenn spyrj.n, hví er
pessi Ijóðsvámri’ pögull og tamaður, eins og
fugl í búri, serii frelsinu er rændur ?
Vér rannsökum eigi hjörtun og nýrun,
c©tum pvi ekkert mn pað sagt með vissu;
,eri ver getum liont á, iivað ytri atvik Hfs-
ins óniótmælanlega sýnast Ieiða rök að.
Eins og ýnts kvæði Hannesar benda á,
virfist iinrm nieð öllrun áköfu og fjwrugu
tilfinningunum,• með einlæga. ,.hat'stoinska“
batrinu á öllu pvt. er hann áleit falskt, og
rotið, éinmitt vera skapuður til að vera tals-
maður frelsisins í ljóðum sinum. til að vera i
kvartandi og bvetjandi rödd iriuna líWam- ‘
lega og andlega undirokuðu.
En svo ienti hann í þvi víkverska ,.nir- |
yana“, er sérá Jón Bjarnason svo neínir; i
]>að cr' h'óf.ingjafiokkurinn í Itoykjavík með i
síriu yfirgnæfandi alkunna trúlevsi á öllu
frelsi. með hinu alkunna tilfinningarleysi
fyrir öilu og öllum nema sjálfum sér, seni
hefir stengt fuglinn inn i búri, svo að liann
er hættur að syngjá.
Og þegar Hannes er orðinn einn liðnr í
þessari keðju, sem stendur svo hjartanlega
á sama um allt, ef að eins hlekkirnir i
keðjunni sjálfri eru samsvarandi og fágaðir.
er pað pá ekki skiljanlegt, að Hannes er
hætturað yrkja? Um livað ætti hánn eig-
inlega að yrkja, pegar ekkert er öðru frein-
ur, sem hrífur huga hans? Hefði hann
einhverjar stórar hugsjónir, er hann tryði
á, til að berjast fyrir, myndi eigi yrkisefn-
ið vanta. En stóru hugsjónirnar prífast,
sem sagt, eigi í Reykjavík um þessar niund-
ir, heldur kulna ungu fræin út undir pví
andleysisfargi, er par á iWiiiia,.
Og pá er staða Hannesar Hafstein, land-
ritaraembættið, ekki mikið löguð til að vekja
andlegar hugsjónir; pvert á möti, pað cr
í sannleika sagt ofboð ópoetiskt, að sitja
frá inorgni til kvölds í hálf-dimmu kontór-
skonsunuin í landshöfðingjahúsinu innan um
embsettisbréfabunkana margra ára, purra,
andlitla og svæfandi.
Vér iiöfum nú getið um nokkrar liirtar
líklegustu orsakir til pess, að Hanties er
liættur að yrkja, og vildum vér óska. að
dánarmerki pað, er vér iiöfuin sett við nafn
hans hér að ofan, mætti ekki tákna pað,
að hann væri þagnaður fyrir fullt og allt,
heldur að eins jarðteikna pað, að lnmn
svæfi um stund, en myndi bráðlega upp
aptur vakna, og laus við pá fjötra, er nú
virðast hepta flug' liaris, hefjá árida sinn
hátt og senda pjóð:Vorri inarga fallega og
vekjandi pjöðsörigva. r , ,.
H U Nl) ASKATTS L 0 G IN. '
—o—
Hundaskattslögin nýju, er staðfest yoru
22. maí p. á... ogsein ákveða, að áfhverj-
|!uui líuudi, sem er fulira 4 mánaða í far-
döguni, skuli greiddur tveggja króna skatt-
ur árlega, ef eigandinn býr á éinu bundr-
aði úr jörðu eða íneiru, en ella tiu krón- I
ur, niælast injög báglega fvrir víðast iiVar. ■
pó að þnð pyki yfir ' höfuð bót í máii, að
gjaldið rennur til sveitarsjóðfuiiia. (
Hundaskattslög pessi eru ein af peiin
lögum, sem kptuið ■ hafa frá pinginn, eins
■o% skollinn úr sauðarleggnuin, árt pess að
minnzt liefði verið á pað áður með oinu !
'einasta orði í blöðum eða á mnnntuuðuni, '
að pörf væri á slíkum lögnm, eða áð nokkr1-
um dytti í hug, að bera slíkt frumvafp
fram á alþingi.
En slíkt eru ekki einsdæmi á pingi, að
lögin skapist á pann hátt'; pað er eins og
sumir pinginenn kenni allt í einu jóðsóttar,
án; uudangengins raeðgöngutima, pegar þeir
komtc i pingsnlinn, og er pá ekki furða,
pó a'ð jafn ótimabærir burðir verði stunds
um íill-afkáralegir, eins og dæmin sanna.
Móttökurnar, sem hundaskattslögin eiga
að luæta lijá almenningi, geta nú kann ske
orðið til pess að kenna pingmöanum vor-
um að fara varlegar en hingað til í pær
sakir að rubba upp ýmsum ópárfa lagá-
fyrirmælum, sem alpýða manna aldrei hetír
práð, og aldrei átt kost á að láta f Ijósi
álit sitt um.
ÓTRÚLEG SAGA.
Motto: „Læknar eru lista-
menn“.
J>að er altalað nyrðra, áð héraðslæknir-
inn í Eyjafjarðarsýslu, hr. þorgrímur John-
sen, hafi gert eða viijað gera pann samn-
ing við héraðsiækninn i þingeýjarsýslu.
iir, Ásgeir Blöndal, að hann skyldi engum
sjúkling leggja likn eða hjálp Ur sínu (J>or-
gríms) læknishéraði, til pess að spiila ekki
atvinnu sinni ; en pað er almennings rómur,
að ekki geti árvakrari né samvizkusamari
lækni, en Asgeir Blöndal er, og liefir pví
verið yfirdæma aðsókn að honum, éigi að
eins úr Jpingevjarsýslu, heldur og úr ná-
lægum og fjarlægum héruðum; en aptur
kvað J>orgrimur vera fremur lítið sóttur
til sjúklinga, þó að hann sjálfsagt ha.fi ail-
an vilja á að gjöra sitt bezta, pegar hann
er kominu á stað.
Yór getum nú ekki annað en álitið pessa
sögu um héraðslæknirinn í Eyjsfirði alveg
ótrúlega, pvi að fyr mætti nú vera aura-
girnd, en að hún kæmi íram i aunari oins
inypd; en ekki pykir rétt :ið hlaðamenn
pegi um það, seui eius er í alpýðu uiuunit
eins og saga pessi, enda m:i pað og vera
hlutaðeigandi héraðslækui hvöt til að koraa
ilieð, ieiðréttingu, sem vissulega eigi virðist
vunþörf á,
AMTHRi ÐSFUNDUR Norður- og
Austimuntsins var haldinn á x\kureyri
16 —18. júní p. «. af amtinunni J. Hav-
steen og amtsráðsinönnuin Einari A smunds-
syni í Nesi og Beaedikt Blöndal í Hvammi,