Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 18.03.1891, Blaðsíða 4

80
ÞJÖÐVILJINN.
Nr. 20-21
or í lnifi. ef mikill aíii kynni að missast við
pessa aðferð. Tíininn niætti pví fráleitt
vera lengri en svo sem 2 mánuðir. er lóðir
v;eru bannaðar. Að hætta allt í einu al-
gjörlega við lóðirnar, eins og mér skilst á
J.9. í 16. tölubl. “þjí'ðviljans“, tel eg hvat-
víslega ráðið svona i fyrstu.
Reyndist lialdfæraveiðin happasæl ein-
livern ákveðinn tíma, þá væri innan liaiul-
ar að lengja lóðabannstímann og útrýma
leðinni þannig smátt og smátt.
Annað ráð til að draga úr hinum mikla
bátaútveg hér við Djúp er, að Djíipmenn
legðu meiri stund á, en liingað til, að koma
sérupp hentugum þiljubátum, er sótt gætu
lisk til hafsins vor- og sumar-tímann. Sá
útvegur yrði sjálfsagt engu dýrari, en báta-
útvegurinn, en töluvert aflavænlegri. þ>að
hefir verið sorglegt nú tvö undanfarin vor,
að liorfa upp á mörg hnndrnð rnanna alls-
endis atvinnulaus viku eptir viku í veiði-
stiiðunum, af því að fiskur gekk ekki upp
undir vararveggina, en vita, að ekki merki-
legri skip, en hinir svo nefndu nótabátar,
hlóðu dag eptir dag hér rétt fyrir utan
Núpana.
Sjávarbændur hér stæðust miklu betur
við að kaupa og gera út, 2—3 menn í fé-
lagi, hentuga þiljubáta, heldur en að gera
út hver um sig 4-mannafar með öllum
veiðarfærum. Bátar á líkri stærð og þeir,
er Ásgeirsverzlun fékk frá Noregi síðast
liðið sumar, og sem eflaust eru hentugir
liér, kosta fráleitt meira en 2 4-mannafór
með allri útreiðslu, og árleg útgerð á slík-
úm bátnm er víst töluvert kostnaðarminni,
en á róðrarbátum vorum. Tækju bændur
þetta ráð, og drægju heldur úr bátaútvegn-
um, væri að öllum líkindum breytt til batn-
aðar fiskiveiðum vorum.
S. S.
TIL HINS “M A R G YI T R A “.
—o—o—
•‘Einföld sönnun“ mín hefir hleypt suð-
unni upp á “Isafoldar" margvitra finanz-
ritara. Hannersvo reiður, að hann getur
ekki séð út úrblóðrisa glyrnum, hvað hlægi-
legan hann gjörir sig í allra manna augum
ineð afbökunum sinum og rangfær/.lu.
Hann sér það ekki, að með því að fara í
penna fóls og flónsku ham, neyðir hann
steinana til að tala, þegar hann kúgar
aðra til þagnar, og þoir segja honum og
þeirra rödd bergmálar i öllu landi: “þú
rangfærir, og eignar mótstöðumanni þínum
rangfærzlurnar, af því að þú ert þrotinn
sannleikans varnar-vopnum“!
Hann berst tuikið um til að láta mig
raeinn, að “land“ í setningunni: “lögeyrir
lands hvers er eign þess“, sé sama og
landssjóður. En hví má ekki land hafa
hér sína eiginlegu þýðingu, “þjóð“ ? Ekki
það, að hitt megi ekki ofur vel til sanns
vegar færast, þegar seðlar íslands eru um-
talsefnið, en í “einfaldri sönnun“ eru þeir
a ð a 1 umtalsefnið. En að lögeyrir þjóðar
hverrar sé eign hennar, það er hlutur,
sem víst tjáir ;arla að þrætast uni. |>að
er einmitt þetta, sem eg hefi sagt í “ein-
faldri sönnun“. og það er þar sagt bein-
línis með tilliti til islenzku seðlanna •, því
þeir eru þar, eins og fyrr segir, aðalum-
talsefnið. Er nú ekki þessi tegund þess
gjaldeyris, er hin íslenzka þjóð ber í vasa
sínum, og ver til viðskipta sinna, eign
þjóðarinnar? Hverjum mundi detta i hug
að neita því? Eins og allir menn viti
ekki, að þetta er hinn eini i s 1 e n z k i
lögeyrir í eiginlegum skilningi
sem til er! Hin islenzka þjóð á seðlana
eptir lögum 18. sept., 1885. Hver, sem
neitar því, lýgur.
En, látum “Isafoldar“ ritara hafa rétt,
að enda landssjóður sé ekki eigandi seðl-
anna — þó það sé þvert ofan í bankalög-
in og heilbrigða skynsemi. Látum hann
hafa rétt, og segjum, að seðlarnir sé i engu
tilliti landssjóðs eign, eins og hann segir.
J>á rekur nú að því, að síðan 1886 hefir
landssjóður verið látinn kaupa það, sem
e k k i er hans eign, svo, að yfir miljón
tekur, án þess að sjóðvörður þjóðarinnar,
alþing, löggjafarvald landsíns með konungi
hafi þar til gefið einn einasta lögheinúld-
arstaf auk heldur meira.
Kveð eg svo þenna margvitra fínanz-
skálk að sinni og bið hann koma aptur, ef
hann dirfist.
Cambridge, 12. nóv. 1890.
Eiríkr Magnússon.
SÆIUHÚS
Á
þORSKAFJARÐARHEIDI.
vwocos
|>að er kunnugra, en frá' þurfi að segja,
að J>orskafjarðarheiði hefir jafnan verið
talin hættulegur vetrarvegnr, enda eru
nokl.ur Jæmi til þess, að meun liafi villzt
á henni, h>gið úti, kalið til skaða og jafn-
vel týnzt með öllu.
Til þess að hætta ekki lífi sínu á J>orska-
fjarðarheiði, liafa póstar og aðrir ferðamenn
farið vondan og langan krnk vestur uin
Gufudalssveit — vestur Hálsa — til Kolla-
fjarðar og svo Koliafjarðarheiði, því sú
lieiði er styttri og hægra að rata hana í
kafaldi.
En að fara vestur Hálsa er svo inikill
krókur, að furða er, að menn skuli ekki
hafa teflt á tvær hættur við þorskafjarð-
arheiði, optar en nienn hafa gjört.
Yegurinn frá Bæ í Króksfirði. að Arn-
gerðarevri, verður meir en tvöfallt lengri
yfir Hálsa og Kollafjarðarheiði, heldur en
yfir forskafjarðarheiði. J>ar að auki hygg
eg, að jafnan sé betri færð á hinni síðar
nefndu lieiði, en á liinni.
J>að fæst varla annars staðar ógreiðfær-
ari vetrarvegur, heldur en yfir Gufudals-
sveit, upp og ofan snarbratta hálsn, sein
ýmist eru hættuvegir vegna hnrðfennis eða
ókleifir vegna ófærðar.
Síðan eg rarð póstur, hefi eg allt af
farið J>orskafjarðarheiði. nenia tvær ferðir
fyrsta yeturinn; þá fór eg Hálsa, og mig
langar ekki til að fara þann veg aptur.
Á J>orskafjarðarheiði er jafnan sækjanleg
færð, annaðhvort með hesta eða sleða, og
eg þykist fullviss um, að ekki komi fyrir,
að verri færð sé á J>orskafjarðarheiði, en
á leiðinni vestur Gufudalssveit.
En það liggur í augum uppi, að J>orska-
fjarðarheiði er ekki hættulaus vegur á
vetrardag, meðan hvorki eru á henni vörð-
ur, til gagns, né sæluhús.
J>að er brýn nauðsyn, að bæta úr þessui
sem fyrst.
Heiðin er flatlend og villugjörn, og því
mjög tvísýnt, að menn rati hana í kafaldi,
á meðan að leiðbeinandi vörður rantar.
Hún er líka svo löng, að lausir menn kom-
ast trautt yfir hana á einum degi í slæmri
færð, hvað þá heldur með byrðar eða bagga-
hesta.
En að liggja úti á J>orskatjarðarheiði,
er ekki fýsilegt, með þeim útbúningi, er
mcnn almennt liafa bér á landi.
Eg hefi einu sinni legið þar úti með
tveim mönnum öðrum, og kól annan þeirra
svo. að hann verður aldroi jafngóðtir. Ef
hriðina hefði ekki birt upp daginn ept-
ir, er vafasamt, að við lu fðum allir haldið
lífi. Hrfðin skall á okkur á vestanverðri
heiðifini. en samt vorum við övilltir suður á
miðja heiði, og hefði þá vt rið þur sælu-