Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 27.11.1891, Blaðsíða 2

30
ÞJÖÐVILJINN UNGrl.
I, 8.-9.
miðlunarmenn liafa gjört, heldur stöndum
fast á peim stjórnskipulega grundvelli, sem
pegar er lagður með hinni endurskoðuðu
stjórnarskrá 1885 og 1886. pá viljuin vér
að svo stöddu ekki geta svo ills til stjórn-
arinnar, að hán um langan aldur eða alla-
jafna daufheyrist við einhegum og eðlileg-
um óskum pjóðarinnar. Ef vér ekki prevt-
uinst að kulla eptir réttindum vorum í
hendur Dana, pá inun stjórnin preytast að
synja oss allrar áheyrnar, einkum par sem
hún ekki mun hér eptir uppgötva aðrar
veigameiri röksemdir gegn kröfuin vorum,
en pessar gömlu margslitnu nóvember-
kreddur.
Oss ríður pví lífið á að halda hér.ept-
ir fastar saman, en hingað til. og láta
miðlunarsundrungina oss að varnaði verða.
]\I(-ð samheldi og einurð sláum vér hvert
synjunarvojmið á fætur öðru úr höndum
stjórnarinnar, en með sundurlyndinu og
vindhamiskapnum smíðuin vér stjórninni æ
llcifi og fleiri kúgunarvopn i hendur á
sjálfa oss. og firrum lmna peirri lagalegu
og siðferðislegu ábyrgð, sem hún annais
bakar sér með pvi að synja oss ár frá ári
pess- réttar, sem vér að guðs og manna
lögum eigum heimting á. f>ótt stjórnin
liafi einu sinni synjað staðfestingar á stjórn-
arskrá vorri, pá er engin ástæða til að
ætla, að svo muni jafnan verða framvegis,
ef vér sjálfir fylgjum málinu fram með
staðfestu og stillingu.
þetta purfa kjósendur að hafa hugfast
við næstu kosningar, og kjósa pá eina á
’ping, er treysta má til pess að hlaupa
ekki í lið me^. fjandmönnum stjórnarbótar-
innar, lieldur halda fram sjálfstjórnarkröf-
uin pjóðariunar með preki og djörfung og
einlægri trú á sigur pessa góða málefnis
í'yr eða síðar.
LÆRIÐ AÐ SYNDA,
I fornsögum vorúm rná víða sjá pess i
díohii, að forfé'ður vorir hafi mjög tainið
séi* sund ekki síður en aðrar fagrar ognyt-
samar ipróttir, og nægir í pví skyni að
miiiúa á Kjartan Ólalsson, er preytti sund
viðiÓlaf Tryggvason Noregskonung, á Grretti,
er syntLúr Drangey til lands, og á Björii
Hítdælakappa, sem sagt er, að preytt hafi
sund við Grétti; pá er og Gisli Súrsson
neíndur stdu sundmaður góður og fl.; k.ou- j
ur töindá sér pá og sund ekki síður en j
kiU'lai, eius og sjá rná af Haiðar sögu og 1
Hólmverja, er Helga kona Harðar synti
úr Geirshólma til lands með tvö börn sin.
En mjög erum vér Islendingar ættler-
ar forfeðra vorra í pessari iprótt. sem í
öðru fleiru; nú kvarta menn yfir pví, að
sjórinn við íslands strendur sé svo kaldur,
að ómögulegt sé að synda í lionum, og
sumir eru hræddir um. að hákarlinn bíti í
tærnar á peim, ef pær hætta sér út fyrir
landsteinnna. En hvorugt petta létu for-
feður vorir hamla sér frá að iðka sund- j
ipróttina; voru peir og ekki upp aldir i
neinni lirigerð og vesaldómi.
J>essi seinustu árin heyrist pað úr nokkr- j
um héruðum. að menn séu farnir að koma \
á fót sundskólum; en hin héruðin munu pó :
enn vera fleiri, parsem pessu máli er enn j
enginn gauinur gefinn. og víðast, par sein
sundskólar eru lnddnir, sækja pá ekki nema j
nokkrir piltar.
Vér fslendingar purfum pvi stórum að |
taka oss fram í pessari grein ; sundkunn- j
áttan parf að verða almenn, að minnsta j
kosti hjá karlpjóðinni, pví að auk pess er |
sundkunnáttan opt getur orðið til að bjarga |
lífi manna, pá gerir hún menn einnig ó- |
deigari við vatnið, kemur mönnum til að j
baða á sér skrokkinn, styrkir pannig lík- j
amann og eflir hreinlæti; og- er pess sizt
vanpörf hjá p.jóð vorri.
Alpingi hefir nú í sumar í fyrsta skipti
veitt fé nokkurt, til pess að efla sundkunn-
áttu, og er vonandi, að sú fjárveiting beri
nokkurn ávöxt, enda. pótt hvert sýslufélag
á landinu geti ekki vænzt mikils styrks;
pað hagar líka viða svo til hér á landi, áð
sundlaugar má gera með litlum tilkostnaði,
svo að sundskólarnir purfa ekki að hafa
neinn tilfinnanlegan kostnað í för með sér.
Aðal-atriðið er í pessu máli sem fleir-
um að hafa viljann, nógu sterkan og ein-
beittan vilja, pá vinnst optast ekki lítið.
Gleymrð pví ekki, góðir landar, að sýna
vilj'á: iög viðleiLii á ! pvi að ■ efla sundkunn-
áttuna, svó að pessi fagra ög nytsnma í-
prótt rerði sem ilestum töm hér sá(' landi.
Hundviniir.
...1 11» ii':
ÓKURTEISI '
:. rsaar.j', siwt
éða ... ... ,■ ■,
• N A G L A S K A P U R.
• ' —io: %f.-# .. •;
I 29. nr. V. árg. „f>.jóðvilj..“. vaf skýrt
l’ró fundi peiin, er Vestíit ðingai; áttu , með
sér að Kollabúðiirii í‘’porsttáflfðí 2t)! jii'n'f
p. á., og hcfir sá ídnclur verið’ fjöÍmeuU’
astur peirra pingmálafunda, er haldnir
voru í ár.
Skýrslu urn fund penna sendi annar af
hinum kjörnu skrifurum fundarins, séra
Gnðm. Guðmundsson í Gnfudal, til rit-
stjóra ,Þjóð»lfs“, og gerði sér meira að
segja pað óinnk að vaka iieila nótt, til pess
að geta sent „f>jóðólfi“ skýrslu pessa með
fyrstu ferð.
En enn pann dag í dag hefir ,,|>jóð-
ólfur“ .• kki skýrt með einu orði frá álykt-
unum fundarins, og sýnist pað bera ljósan
vott uin, hvað ritstjórinn kann sig vel, eða
hitt pó heldur, pví að ekki er pað ineira
en skylt, að blaðstjórar flyt.ji skýrslur liin
opinbera pjóðmálafundi, livort sem peim
])ersónulega falla ályktanir fundarins vel
eða! illa í geð, og er pað nú ekki sízt, peg-
ar fleiri sýslur, og margir kaupendur blaðs-
ins, eiga hlut að máli.
En ókurteisi eða nagbiskapur ritstjóra
„f>jóðólfs“ ríður ekki við einteyming; um
pað getum vér Vestfirðingar borið.
Kollabúðafundarmaður.
HVAÐ LÍÐITR
S J Ú K R A H Ú S S - S J Ó Ð N U M.
A fundi, er ábyrgðarmenn sparisjóðsins
á Isafirði áttu ineð sér árið 1889. voru af
varasjóði sparisjöðsins gefnar 1000 kr., til
pess að koma á fót sjúkrahúsi á Isafirði,
og sama ár voru sendar áskoranir bæði
hér um sýsluna, og eins til ýinsra manna
út um land, par sem ínenn voru beðnir ad
skjóta fé sainan pessu fyrirtæki til styrktar.
f>að eru nii bráðuin liðin 3 ár, síðau
petta gerðist, en hvergi hefi eg getaðrekið1
mig á, að neitt hafi verið auglýst um pað,
hvort nokkur árangur hefir orðið a'f pess-
um samskota-áskorunum, hver umsjá hefir
sjóðsins, og hvernig hann er ávaxtaður o.
s. frv,; hefi eg pó tíðast vitað það venju
um opinberar sjóðstofnanir, að árlega sé
gerð einhver grein fyrir hag peirraog gjöf-
um peim, er peim hlotnast.
Getur ritstjóru „f>jóðv. unga“ gefið mér
nokkrar leiðbeiningur um petta ?
* * *
í: ' ,áT)i.iL',
.jvM>eb Þ^ð getum vér því ymiður eigi,
neroa hvað vér höfum heyrt pvi fleýgt, að
. .héraðslæknir f>orv. Jónsson inuiii hafa ein-
hvers konar umsjóu eða umráð jtir sjóðnum.
Ritstj.
p. á., og