Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 21.02.1893, Blaðsíða 2
38
ÞjÓÐVILJINN UNGl.
II, 10.
lags; en ekki tjáir, að lokafyrirþví aug-
unum, Irversu ógeðfellt, sem oss kann að
vera, að þurfa að gera þá játningu; að
kannast við sína eigin ófullkomlegleika,
það ,er þó ævinlega fyrsta sporið til yf-
irbótar.
En þegar vér því næst livorfum að
því atriðinu, h\'ort íslendinga-byggðimar
i Ameriku muni, hvað landgæðin snertir,
í raun og veru vera það Gósenland, sem
lmgmynda,ílug ýmsra alþýðumanna hér á
landi vill vera láta, þá ætlum vér hitt
sannara, að þiér hafi á sér kost og löst,
ekki síður en önnur lönd, og að þeir hafi
eliki allir gripið þar upp ‘gull og græna
skóga', er þangað hafa farið.
I þessu tilliti er auðvitað mest að
marka-, livað ýmsir valinkunnir landar
vorir vestra skrifa vinum og vandamönn-
um, en síður að henda reiður á ‘hag-
skýrslum‘ og öðru auglýsingagumi Canada-
stjórnar, eða umboðsmanna hennar; það
er ‘lakur kaupmaður, sem lastar sína
vöru‘, og Canada-stjórn sendir ekki ‘a-
genta' sína hingað af einberri umhyggju
fyrir oss Islendingum, heldur af því, að
henni er umhugað um, að fá eyði-land-
flæmin i Manitoba og Norðvesturlandirm
sem fyrst byggð og ræktuð.
Virðist oss, að það væri vel til fallið,
þar sem útflutningarnir héðan eru svo
miklir, að alþingi styrkti 1 -2 menn, til
að fara vestur, og kynna sér sem gaum-
gæfilegast alla hagi Islendinga í Vestur-
heimi, svo að almenningur hér á landi
hafi eitthvað áreiðanlegt við að styðjast,
en sé ekki eingöngu, eða mest megnis,
byggður upp á vilhallar eða ónákvæmar
sögusagnir.
En vitaskuld er það, að til þess að
sú sendiför gæti orðið að tilætluðum not-
um, þá mætti hvorki senda ‘agenta‘ né
‘agenta‘-efni, né heldur menn, sem væru
vilhallir á hina hliðina, gegn Ameríku
og Amerikuferðum; slíkir menn kynnu
að vísu að vera vandfengnir, en fáan-
legir myndu þeir samt.
--- <&*&&*»*--
SMÁPISTLAR
TIL KITSTJÓEA ÞJOBVILJNNS UNGA,
UM ÝMS LANDSMÁli.
FRÁ S. St.
I.
Góði vin!
Það þótti allmiklum tiðindum sæta,
er þér var vikið frá embættinu í haust.
Menn furðuðu sig á því, af því að þú
hafðir það orð á þér, að þú værir einn
af duglegustu og reglusömustu sýslu-
mönnum landsins. Það var svo sem tal-
ið sjálfsagt, að þér hefði yfirsézt eitthvað
meira en minna í þessu svo nefnda ‘Skurðs-
máli‘, þar sem sendur var konunglegur
erindisreki á hendur þér, og ekki mátti
nægja, að láta einhvern sýslumann rann-
saka málið, eins og venja hefir verið i
slíkum tilfellum. En svo var það þá
mataræði Sigurðar þessa, sem hafði kom-
ið ráðherra íslands af stað í þenna leið-
angur! Það mátti ekki minna kosta, en
konunglegan erindisreka, og síðan emb-
ættis-afsetning og sakamálshöfðun, að
hafa látið þennan mann, sem almenning-
ur grunaði um ínanndráp, liafa harðari
kost nokkra daga, en stjórninni eptir at-
vikum þótti leyfilegt, samkvæmt bókstaf
hegningarlaganna. Skyldi ekki mega
heimfæra hér latneska málsháttinn:
“Summunl jus, summa injuria“? (Hinn
inesti róttur getur orðið mestu rangindi).
Að öðru leyti þykir bregða hér fyrir
inörgu all-einkennilegu. Þér er vikið frá
embætti, út af þessu ‘Skurðsmáli‘, eða er
ekki svo ? Svo flytur Þjóðólfur þann boð-
skap, að . rannsaka eigi alla embættis-
færslu þína. Það er ekki gott að sjá,
hvernig þessu vikur við. Það er ef til
vill af því, að almenningi finnst þú
ekki vera svo fjarskalega sekur fyrir
meðferð þína á Sigurði Skurð, að hann
á bágt með að skilja, hvernig þetta
‘Skurðsmál1 hefir getað gefið landsstjórn-
inni tilefni til að fara að láta rannsaka
álla embættisfærslu þína, um leið og ráð-
herrann þó fyrirskipar málshöf ðun gegn
þór fyrir þetta eina mál. Menn skýldu
ætla, að landshöfðingja eða amtmanni
hefðu borizt kærur um eigi allfá atriði
í embættisfærslu þinni, þar sem gripið
er til þessarar aðferðar, sem sjálfsagt er
eins dæmi við nokkurn íslenzkan emb-
ættismann*. Nú hefir hvorki heyrzt, að
* Ekkert maimsbarn hefir til þessa kært yfir
neinu í embættisfærslu minni. Sk. Th.
þú liafir vanrækt embætti þitt gagnvart
hinu opinbera, eða beitt ójöfnuði við
sýslubúa þína, svo að þeir hafi þurft að
leita réttar síns gagnvart þér. Ekki
skilja rnenn heldur vel, hvernig allir þessir
paragraphar úr hegningarlögunúm, sem
Isafold þylur upp í haust, geta átt við
meðferð þína á þessu ‘Skurðsmáli'. Þar
er ein grein til færð, sem talar um það,
er embættismaður noti stöðu sína sér til
ranglegs ávinnings. Það er þó varla
ætlandi, að landsstjómin áliti, að þú haf-
ir i ávinnings skyni knappað kostínnvið
Sigga Skurð þessa 5 daga, eða hvað það
nú var. Þvi siður skyldu menn trúa
þeirri tilgátu, að stjórnin hafi svona fyr-
ir fram sett þessa grein til höfuðs þér,
og það eigi að rannsaka alla embættis-
færslu þína, til að reyna að finna ein-
hver þau afbrot i fari þínu, er heyrt get-i
undir allar þessar til færðu hegningar-
laga greinir. Sú aðferð væri sannarlega
svo ósamboðin nokkurri stjórn gagnvart
undirmönnum sínum, að ekki tekur neinu
tali. Surnir efast um, að yíirboðarar þín-
ir hér á landi, hafi fyrirskipað nokkra
frekari rannsókn um embættisfærslu þína,
en i þessu ‘Skurðsmáli'; er og sú tilgáta
líklegust, eptir því sem þú kveður lands-
hófðingja hafa farizt orð við þig í haust
(sbr. ‘Þjóðv. ungi‘ nr. 5). Eri hvernig
víkur þá við öllum þessum málarekstri
gegn þér í vetur?
Sem sagt, menn vaða í villu og
svima um það, hvernig liggi í ölluin þessum
ósköpum, sem hér hafa gengið á, síðan í
vor, að rannsóknin var hafin gegn þér,
og livar muni staðar nema. En enginn
mun lá sýslubúum þínum, þótt þeir láti
sig inál þetta miklu skipta. Svo mikið
er víst, að hvernig sem því lýkur, þá
ert þú í almenningsálitinu ekki talinn
syndugri, nema miklu síður, en allir aðr-
ir Galilear, þótt þú hafir orðið fyrir þessu.
En það er liklega satt, að þú sért flest-
um embættismönnum verr séður á hinum
háu stöðum, sókum afskipta þinna af op-
inberum málum, og meðan almenningur
ekki á kost á ljósari skýrslum um þetta
mál, þá efast víst fáir um, að það muni
ef til vill eins mikið af pólitiskum á-
stæðum, eins og sökum embættis-afbrota
þinna, sem landstjórnin lætur sór svona
annt um þig og íramtið þína.
Að þessu leyti skoða eg mál þetta
sem alvarlegt landsmál, er ekki varði
þig einan, heldur óbeinlínis alla emb-