Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 12.01.1901, Page 3

Þjóðviljinn
203
XIV, 51,—52.
Samtal
nítjándu og tuttugustu alda,
flótttM milli iess 31. des. 1900 og 1. janúar 1901.
Nítjánda öld:
Þrungin lýk eg þess’ri göngu
þreytt, en glöð frá mínum stöðum,
vel hef eg frægðir yðar alið,
og orku marga kelzt til bjargar;
kennt yður marga hagsæld henta,
hvatt til dáða’ á sjó og láði,
hrundið deyfð, en auðgað anda
öflgri mennt, til frama hentri.
Lét eg ganga unnar otra
eldi knúða lands að flúðum,
póstum fjölgaði’ um fold og rastir,
flýtti skjótum ráðabótum;
brúaði vötn, og bætti vegi,
búa-lýð til hags og prýði.
Reisti háar hallir glæstar,
heimti rótt, og fjárstjórn setta.
Syng eg nú á stillta strengi,
stæri mig af sonurn kærum,
skáldin mín, á öllum öldum,
eiga hrós í snilldar ljósi.
Fræðimenn svo engi áður
orkaði slíkra verða glíki,
alið hef eg í ossu skjóli,
ísa-þjóðar stærsta hróður.
Mál og sögu hof eg hulið
hlifðar-skildi, táknin snilldar.
G-eym þú, dóttir, mest af mætti,
megin hróður Frera-þjóðar.
þess mig væntir, að afspring ossum
auðnist dáð yfir kjörgrip ráða.
Vertu sæl, eg bregð mér burtu,
býð þér, dóttir, góða nóttu.
Tuttugasta öld:
Það er satt, er mæltir, móðir,
marga dáð þú vannst með ráði,
reyndir margt á lög, sem landi,
lént er fengi sældar gengi.
Vant er margs, sem helzt þó hentar,
og hnignun tóm í þjóðar blóma;
vel er ei gætt, hve við þú skilur,
en votta sóst fyrir ýmsum brestum.
Greld eg þess á æsku aldri,
elliglöp og róttar töpun
verið hefur þór, móðir mæra,
mesta slys, og útlent glysið;
fjandlegt glingur fjarra landa
flutt hefur þú að ossum búum,
tildur og sljáleik voða veldis
váligt hefir þú börnum gefið.
Tek eg nú við fjölda Freka,
fals og lygð er efst í byggðum.
Leti og deyfð — er áþján otar —
embættlinga — hug minn þvingar;
vinna skal þó vel að sönnu
verk mín öll i minni köllun.
Farðu, móðir, vel, þér verður
vunnin hróður meðal þjóða.
S. Or. B.
Markaður fyrir saltfisk í Hollandi. Fær-
eyingar hafa tvö undan farin ár gjört
tilraun með fisksölu í Hollandi, og hafa
þær tilraunir tekizt fremur vel, að því
er blaðið „Dimmalætting“ skýrir frá.
Hollendingar kaupa einkum málfisk,
sem saltaður er i tunnur, og fiuttur þann-
ig til Hollands, og skiptir það auðvitað
mestu, að allri meðferð á fiskinum só
hagað svo, sem Hollendingar vilja vera
láta.
Sem dæmi þess, hvernig fisksölutil-
raun þessi hafi tekizt, getur „Dimma-
lættingu þess, að skipstjóri N. Andreasen
hafi síðastl. haust látið skipið „01ivia“
fara til Vlaardingen á Hollandi, með rúm
250 sk/á af söltuðum fiski, og 1200 lif-
andi þorska, er skipið hafði aflað við Is-
land, og hafi afli þessi selzt í Vlaarding-
en fyrir rúm 11 þús. krónur, sem sé 3
þús. krónum meira, en aflinn hefði getað
selzt bezt á Bretlandi, þrátt fyrir hið
háa fiskverð, sem verið hefur í ár.
Það er vonandi, að Islendingar reyni
einnig fiskmarkaðinn á Hollandi, áður
langt um líður, og væri þá sjálfsagt rótt-
asta byrjunin, að fá hingað mann frá
Hollandi, er vanur væri saltfisksverkun
þar, og má að líkindum ganga að því
vísu, að alþingi myndi fúslega leggja
fram fé nokkurt, til að standast þann
kostnað, ef t. d. útgerðarmannafélagið við
Faxaflóa vildi gangast fyrir því.
ísafirði 12. jan. 1901.
Tíðarfar. Síðan á nýjári hafa gengið hlák-
ur og rosasöm veðrátta.
Ur (tnundaríirði er skrifað 2. þ. m.: „Síðan
200
„Hvar jeg var seinni part þeirrar nœtur, man eg nú eigi.
En hitt man eg, að kominn var heiðbjartur dagur, þegar
jeg stóð aptur tyrir utan húsið, er eg bjó í.
Jeg opnaði herbergishurð mína, og sá, að rúm mitt var
fullt af gipsi og kalki.
£>að hafði hrunið stykki úr loptinu um nóttina, og þar
undir hefur þá aukapersóna mín, eða minn annar jeg, orðið.
Hvort þetta hafi orðið mér til góðs?
Opt er eg þeirrar skoðunar, herrar mínir, því að maður sá,
er nú situr hér hjá ykkur, er allur annar, en inaðurinn, sem
gekk heim til sín marznóttina góðu, eptir að hafa kvatt unn-
ustu sína, með blíðu og viðkvœmni, á afmœlisdegi hennar.
Hann er breyttur orðinn, og það ekki að eins í sjón.
Og hvað lízt yður nú, lœknir minn, um ímyndunina
þessa, sem var svo nœrgœtin, að svipta mig unnustunni, en frelsa
díf mitt í staðinn?"
193
Síðan sneri hún sér að mér, og mælti ofur-vand-
ræðalega:
„Frits frændi — er þetta í raun og veru, sem mér
sýnist?"
„.Já, vist er svou, svaraði eg.
Hún gekk lika vonum bráðar úr skugga um það,
er faðir hennar leiddi Andrós til hennar, og sagði, að nú
væri allt jafnað aptur, og mætti hún því gjarna, bæði
trúlofast og giptast elskhuga sinum.
Og enn ljósara varð henni þetta, er Andrés tók
hana i faðm sér, og kyssti hana í fyrsta skipti, í viður-
vist foreldra hennar.
Hún ýmist grót þá eða hló, hló eða grét — svo sæl
var hún með sjálfri sér. .
Og Amalía, vinkonan mín gamla, þessi viðkvæmi
aulabárður, sem awðvitað skildi ekkert, hvernig í öllu
þessu lá, hún komst svo við, að hún féll um háls manni
sínum, og fullvissaði hann aptur og aptur um það, að
hann væri hyggnasti og bezti maður í heimi, og að allt,
sem hann gerði, væri jafnan hið eina rótta, og þ*ð
mundi hún segja til síðustu stundar.
Sjálfur st,óð jeg í einu stofu-horninu, og var sjón-
arvottur að gleðinni, sem skein út úr þeim öllum.
Hafði eg staðið svo góða stund, og haft yndi af að
horfa á ánægju og blíðulæti ungu brúðhjónaefnanna,
þegar Inger sleit sig loks lausa af Andrósi, og kom
til mín.
Hallaði hún höfði sínu að brjósti mór, leit á mig
brosandi út undir eyru, og mælti:
„Frits frændi! Jeg skil ekkert í því, sem skeð hef-
ur i kvöld, og veit, ekki. hvernig á þvi stendur, en það
finn jeg á mór, að án þinnar hjálpar hefði þetta aldrei
orðið, og að jeg á þetta þér að þakka, kæri, góði Frits
frændi!u
Kvöldið varð oss nú óvenju skemmtilegt.
Etazráðið gæddi oss á kampavíni, og klukkan var
komin á tólfta timann, þegar vér loks skildum, — en