Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 18.05.1901, Blaðsíða 3

XY 23.-24.
ÞjÓÐVII.JIN'íí. ,
91
eða eigin stundar liagnaðarvon það er,
sem veldur því, að þeir vilja endilega fá
að beita kúfiskinum í Út-Djúpinu.
Hitt er víst, að allir mestu dugnaðar-
og afla-mennirnir úr þeirra eigin hrepp-
um, kúfiskskónganna, er sjóróðra stunda,
og hafa stundað, eru á móti því, að kú-
fiski sé beitt í Ut-Djúpinu, eða utai’, en
verið hefur.
Það er íullkomlega hægt að sýna, að
breytingin er að eins vilji sárfárra manna,
þeirra er útveg eiga, og sjóróðra stunda,
þótt þeir hafi getað leitt með sér nokkra
menn, sem ekkert sinna um málið, eptir
að hafa talað og ritað um gagnsemi
þess, að mega róa með skelfisk út á
yztu miðin, án þess nokkur mótmæli
hafi komið frarn opinberlega á móti því.
Þess utan hafa þeir fengið ýmsa vini
sina, til að standa með sér leynt og ljóst,
svo sem valdamenn, presta og factora,
sem — að þeim ólöstuðum — eklci hafa
minnstu þekkingu, er á eigin reynziu sé
byggð, að því er snertir fiskigöngur, en
byggja allt á þvi einu, sem talað hefur
verið, og ritað frá einni hlið í eyru
þeirra.
Seinasta biagðið þeirra er svo það,
að reyna nú að krækja í kring, og láta
Aðalvíkinga fara að kvarta upphátt; en
að Aðalvíkingum eigi hafi verið sú um-
kvörtun nein alvara, sýndi sig þó bezt í
því, að eigi hafði sýslunefndarmaður
þeirra neitt umboð, til að hreifa málinu,
fremur en sjálfir kf. kóngarnir frá sínum
eigin kjósendum.
Mér er það líka fullkunnugt, að Að-
alvíkingar þurfa eigi frernur skelbeitu,
en Bolvíkingar og Skálvíkingar, þar sem
jeg hofi átt lóðir þeim samhliða á hverju
vori, lengri og skemmri tíma, í 19 ár.
Að haustinu og vetrinum, þurf'a Aðal-
víkingar eigi heldur sérstaka tálbeitu,
fiskiskipanna vegna, fremur en Bolvík-
ingar, Skálvikingar og Hnífsdælingar, sé
fiskurinn á annað borð .til.
En má ske það vaki fyrir þeim, að
geta þá talizt til dugnaðarmannanna, þeg-
ar þeir eru farnir að beita skelfiskinum?
Hitt gerði þeim þá minna til, fyrst
dugnaðarmannsnafnið væri fengið, þótt
þeir reru ekki nema einn af hverjum
sex dögum yfirleitt, því að hugsa mætti,
að líkt gæti farið í Aðalvík, sem farið
hefur á fleiri víkum, t. d. á Strandselja-
vík, Selvík, í Lóninu, og víðar, að kú-
fiskur gæti þrotið þar, og færu þá má
ske róðrardagarnir að fækka, er þeir
ættu að sækja hann fyrir Rit og Straum-
nes.
Það er kunnugt, að Mið-Djúpsmað-
urinn, með öllum sínum dugnaði, er opt
á vertíð 10 — 14 daga í beitu-„túrnum“.
En það gerir þeim nú minnst, þar sem
þeir ná samt sem áður 70—100 kr. hlut,
í hlaðfiski, yfir vertíðina, og beitan
kostar ekkert!!
Skötfirðingar, slóðarnir, sem allir eru
á móti kiifisksbeitunni, hafa saltað úr20
tn. til jóla, við annan mann á bát, en
eru þó kallaðir slóðar, af því að þeir nota
ekki kúfisk, þótt þeir hafi þrefalt meiri
hagnað.
Marga furðar það líka, að þessir
miklu dugnaðar- og frelsis-menn í Mið-
Djúpinu skuli ekki vilja reyna sams
konar beitu fyrir utan skelfiskslínuna,
sem slóðarnir nota, bæði Skálvíkingar,
Bolvikingar, Hnífsdælingar, Álptfirðingar,
Skötfirðingar og Inn-Djúpsmenn þann
stutta timanu, sem þeir eru við sjó.
En að því er oss Inn-Djúpsmenn
snertir, þá hryllir oss við því, ef eins
fer um Mið-Djúpið, eins og farið hefur
um Inn-Djúpið; verði það einnig eyði-
lagt, að því er fiskiveiðar snertir, þá má
segja, að nú sé stofnsjóður Isafjarðarsýslu
upp jetinn, og þessi mikla gidlnáma vor
tæmd. — Þá verða jarðarskikarnir ririr
í Mið-Djúpinu, ekki síður en í Inn-Djúp-
inu, og minni gjöldin til landssjóðsins.
En jeg þykist nú að vísu vita, að
mér muni því svarað, að lítið sé að
marka, hvað ómenntaður, sauðsvartur al-
múginn segi; það séu einmitt valda- og
kenni-menn og factorar, sem vit hafi á
fiskigöngum, sem öðru, þar sem þeir séu
menn lærðir og reikningsfróðir, og kunni
að byggja endalausa kastala, sem aðrar
þjóðir.
En þar sem vér höfum stundum séð
kastala og byggingar þeirra hrynja, þá
viljum vér, a.lmúgamennirnir, helzt halda
oss dalitið við sjón og reynzlu.
(Framhald síðar.) Kr. Þ.
-—------------
Óviöfelldin aöferö.
Hvar er Oddur?
Jeg verð, herra ritstjóri, að biðja yður að
lána eptirfylgjandi línum rúm í yðar heiðraða
blaði.
Ofan rituð spurning hefur vakað fyrir mér,
síðan 2. þ. m., er hr. setudómarinn hvarf burtu,
þar til nú,. er „Þjóðviljinn" upplýsir, að hann
sé alfarinn héðan, og sé því ekki von á honum
hingað aptur, til að taka mál það fyrir, sem
jeg hafði ásett mér að höfða gegn bæjarfógeta
og sýslumanni H. Hafstein.
144
„Á liverju byggið þér það?u spurði dómsforsetinn
forviða.
„Þér ætlið, að eg muni ef til vill kasta til þess
höndunum, að verja mann, sem ákærður eru.
„En, í guðanna bænurn!“ mælti dómsforsetinn.
„Þér megið eigi vega orð mín svona nákvæmlegau.
Heidenstein hneigði sig þá djúpt og virðulega fyr-
ir dómsforseta, gerði yfirdómaranum söinu skil, og gekk
svo hægt út úr herberginu, með prófseptirritið undir
hendinni, og er hann var kominn fram að dyrunum,
sneri hann sér við, og hneigði sig aptur.
„Nú! Segið þér nú enn þáu, kallaði dómsforsetinn
jafn skjótt er hann var kominn út rir dyrunum, „að hann’
sé ekki hálf-geggjaður draumóramaður? Hann líkist því
eigi, að verða kallaður hygginn og skynsamur maðuru.
„Hann tekur málefnin alvarlegau, tók yfirdómarinn
fram í.
„En aldrei, eins og vera beru, mælti dómsforsetinn
hálf-gramur. „Og í hvaða heimi lifir þá þessi maður?
Hann veit það, ekki siður en aðrir, að vörnin getur að
eins orðið til málamynda, og lætur þó, sem hirninn og
jörð sé í veði“.
„Yerið þolinmóðuru, mælti gamli yfirdómarinn, til
þess að reyna að milda hann.
„Þolinmóður?u tók dómsforsetinn upp eptir honum.
„Jeg er ánægður, ef ekki verða hneixli fyrir kvið-
dóminumu.
Annars var dómsforsetinn ekki eini maðurinn, er
taldi Heidenstein sérvitring, því að sama var almennings-
álitið í bænum.
Að dómi allra skynsamra manna, voru lifnaðar-
133
Það hlutu að vera skotfélagsmennirnir, sem skildir
höfðu verið eptir fyrir utan kirkjugarðinn, til þess að
hafa þar njósnir.
Þeir hlutu að hafa fundið þenna útgang, sem eng-
inn vissi af, að utanverðu.
Hér voru því skjót ráðin dýr.
Byssuskeptunum var nú einnig miðað á hurðina að
innan verðu, og eptir nokkur ósvikin högg, hrökk lásinn
loks frá henni.
Hurðin hrökk þá upp, og eins og við var búist,
þá voru það félagar þeirra, firnm í hóp, sem voru
þar fyrir.
Og að því er hurðina að utanverðu snerti, þá var
hún máluð alveg eins og múrveggurinn, svo að eigi var
auðið að greina hana frá honum.
Auk þess var hún og svo rammgjör, sem múr-
veggurinn sjálfur.
„En hvernig hafið þér fundið dyrnar?“ spurðu þeir,
er inni voru, jafn skjótt er opið var.
„Nú, hafið þér þá ekki séð þær tvær manneskjur,
sem komu út héðan?u svöruðu hinir.
„Þessar tvær manneskjur? Hvorar? Hvorar?“,
því að enginn vissi neitt um þær.
Það upplýstist nú, að þegar einn skotfélagsmanna
kom fyrir kirkjugarðshornið, sá hann múrvegginn opnast,
rétt við nefið á sér.
Hann staldraði þá við, alveg hissa, og sá þá tvær
manneskjur koma þarna út.
Manneskjur þessar skimuðu í allar áttir, en sáu
engan, með því að skotfélagsmaðurinn hafði falið sig í