Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 05.04.1902, Side 1

Verð árgunysins (minnst \
52 arkir) 3 kr. 50 aur.; j
erlendis 4 kr. 50 aur.. :ig
í Ameríku doll.: 1.50. |
Borgist, fyrir júnímán- j
aðarlok.
ÞJÓÐVILJINN.
■ ; ~ Sextándi áegangttr. ■. . = . —
_s-Skæ| == RITST.TÓRI: SKÚLI THORODDSEN. \~r- - -
Uppsoyn skrifley. úyild
nenta komin sé til útyef-
anda fyrir SO.áagjúní-
mánaöar. oy kaupanli
samhliða uppsögninni
\ borqi skuLd sína fvrir
blaðið.
M 14. 15. BeSSASTÖBUM. 5. APBIL.
Biðjið œt'ð um:
Otto Monsteds
Danska snijörlíki,
sem er alveg eins notadrjúgt og bragðgott, eins og smjör.
V e r k s m i ð j a n er hin elzta og stærsta í Danmörku, og býr til
ójjefað hina beztu vöru og ódýrustu, í samanburði við gæðin.
Fæst njá liaiipmöiiraiimm.
Ekki hirtir! Ekki hirtir!
'W7’
Apturhaldsmálgögnin, „Þjóðólfur“,
„Vestriu & C“, æpa nii i gríð og kergju,
hvert í kapp við annað, og þræta tyrir
hirtinguna, er þau fengu hjá ráðherran-
um, út af' tiumannat’rumvarps-ósbapnaðin-
um, í greininni í „Dannebrogu, í síðastl.
janúarmánuði.
En það er hvorttveggja, að það leyn-
ir sér eigi i greininni, að þar er átt við
tíumaDnafrumvarpið, enda viðurkenndi
prófessor Finnur Jónsson þetta fyllilega,
í ritlingi sinum „Heimastjórnu, — áður
en hann fékk vísbendingu frá krossbræðr-
um sinum hér heima — og játaði þá
enn íremur hreinskilnislega, að frv. þeirra
timenninganna hefði orðið þjóðinni til
skaðræðis.
Hér duga þvi engir útúrdúrar framar.
En skiljanlegt er það, að þeim kump-
ánunum svíði sáran, eptir hirtinguna, og
láti þó sem minnst á bera, gagnvart kjós-
endunum, þvi að öllu verri og neyðar-
legri útreið, en hr. Albertí veitti þeim,
getur naumast hugsazt.
Og þó var það næstum hálfu verra,
hvernig ráðherrann lék á þá, er hann gaf
kost á þeirri breytingunni á frumvarpi
stjórnbótaflokksins, að ráðherrann væri
búsettur i Reykjavík.
Hjá apturhaldsliðinu hafði ráðherra-
búsetan í Reykjavik vitanlega aldrei verið
öðru visi hugsuð, en sem „forkostuleg-
ur“ fleygur, er þeir höfðu hugsað sér, að
haldið gæti núverandi stjórnarástandi ó-
breyttu í lengstu lög, af því að „búset-
anu — fengist aldrei.
Og því héldu þeir sér óhætt, að tala
djarflega um „búsetuna11, sem væri hÚD
þeirra hjartans mál.
En hvað eiga þeir nú til bragðs að
taka, er hr. Albertí hefir leikið jafn greini-
lega á þá?
Það getur verið örðugt, að finna nýja
„fleyga“, er fyllt geti skarðið.
Getur þvi svo f'arið, að þeir sitji rnr
bæði með skellinn og skapraunina, vesa-
lmgar.
Lífróður ísfirzka sýslumannsiiðsins.
Það er mikið, sem gengur á um
þessar mundir í Isafjarðarsýslu, eptir því
sem ráða má af bréfum þar úr kjördæm-
inu, og af fundaskýrslunni, sern birt er
hór aptar í blaðinu.
Sýslumaður H. Hafstein brýzt um há-
vetur hrepp úr hreppi i sýslu sinni, til
þess að prédika pólitik fyrir lýðnum, og
telja Isfirðingum trú um, að nfi sé öll
heill ættjarðarinnar undir því komin, að
Isfirðingar gæti þess, að kjósa hann til
þings, ásamt hr. Matthiasi Olafssyni,
verzlunarstjóra í Haukadal. sem fylgt
hefir honum i leiðangrinum, og tjáist
vera nákvæmlega sömu trúar, sem sýslu-
maður.
Oss er ritað úr ísafjarðarsýslu, að all-
ur þessi lífróður þeirra muni vera sprott-
inn af þvi, að þeir hafi vænzt komu
ritstjóra blaðs þessa til kjördæmisins,
með „Yestu“ i f. m., og hafi þá allt átt
að vera klappað og klárt áður, kjósend-
urnir hæfilega uppfræddir, og kosning
þeirra félaganna nægilega tryggð.
Um að gera, að reyna að binda at-
kvæði kjósandanna, áður en ritstjóra blaðs
þessa, sem er keppinautur sýslumanns
um þingmennskuna, gæfist kostur á, að
bera hönd fyrir höfuð sér, og hrekja
eitthvað at' rógnum og lygunum, sem
stráð er út í kjördæminu.
Svo mikils þykir dú við þurfa, ef
tiltök eiga að vera, að koma þessu óska-
barni landshöfðingja- „klíkunnaru, sýslu-
manni H. Hafstein, á þingið.
En það er ekki nóg með það, að sýslu-
maður þeytist sjálfur um héraðið, sem
politiskur „agitatoru. heldur má heita, að
ekki komi svo kjósandi i kaupstað á
ísafirði, að hann sé ekki óðar tekinn, af
fylgismönnum sýslumannsins, og reynt
a,ð vinna hann til þess, með góðu eða
illu, með rógi eða hótunum, að heita
sýslumanni, og félaga hans, atkvæði sínu
við kosningarnar.
Það er engu likara, en að einhver
I hamslaus trylling hafi gripið ýmsa af
19 0 2.
fylgismönnum sýslumannsins, og að hann
sé sjálfur naumast ósjúkur.
Ráðgjafa-„feber“ mætti má ske nefna
þá veiki.
En surair „óþokkarniru — því að þeir
sigla ekki síður i kjölfari valdamanna, en
annara — „taka menn á götunum á Isa-
firði, og shamrna þá, ef þeir játast ekki
skilyrðislaust undir það, að kjósa þá
Hafstein og Matthiasu. að því oss er rit-
að að vestan.
Og gætinn og merkur maður ritar:
„Jeg get ekki hugsað mér ineiri ákefð
og rógburð, en gengur hér í ísafjarðar-
sýslu um þessar mundiru.
Svo er að sjá, sem meiri hluti kjósand-
anna láti sér þó fátt um finnast, skilji
hvað undir býr, og forsmái því algjör-
lega að koma á þessa fundi þeirra.
En þar sem mætt hefir verið, hafa
kjósendur viða neitað öllum atkvæða-
skuldbindingum, svona löngu á undan
kjörfundinum, og hefir ísfirðingum þar
farizt mun hyggilegar, en kjósendum í
sumum öðrum kjördæmum landsins, sem
vel mættu þvi taka þá sér til fyrir-
myndar i þóssu, sem fleiru.
Rúm blaðsins leyfir eigi að þessu
síddí, að minnzt sé ýmsra ósanninda og
rógsagna, som breiddar eru út þar i
kjördæminu. til að blekkja kjósendur, og
biður það því næsta nr. blaðsins.
ÚtlöndL.
Með danska herskipinu „Heklau bár-
ust þessi tíðindi frá útlöndum:
Búa-ófriðurinn. 7. marz fóru
Bretar miklar ófarir fyrir Búum í Trans-
vaal. — Fyrir Búurn var Delarey hers-
höfðingi, og hafði 1500 manna, en Bret-
um stýrði Metlmen lávarður, er gengur
næstur Kitchener að völdum, og hafði um
900 riddaraliðs og 300 fótgöngumanna.
Yar það áform Methuen’s lávarðar, að
króa her Búa í Transvaal, með tilstyrk
annarar herdeildar, en áður varði höfðu
Búar umkringt Methuen lávarð, og her-
sveit hans, i ártungu einni, og fóru svo
leikar, að af Bretum féllu nær 60 rnanna,
þar^ á meðal þrir liðsforingjar, en yfir 100
urðu sárir. Methuen lávarður varð sár í
bardagannm. og var handtekinn, ásamt
þeim hluta liðsins, er eigi komst undan
á flótta.
Þar tókn Búar herfang mikið, 5 fall-
byssur, vistir og hergögn.
Ofarir þessar þottu, sem von var, hin
verstu tiðindi, er fregnin barst til Bret-
lands, og ottuðust margir, að Búar myndu
nú gjalda líku likt, og taka Methuen láv-
arð af lífi, eins og Bretar hafa látið sér