Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 29.09.1904, Blaðsíða 3

XVlh , 39.
ÞjÓDViLJINfí
Mímishöfuð stjórnarinnar |hafa ekkifund-
ið 5 henni neittí til málsbóta, nema þá
helzt það, að Geir Zoega væri landvarn-
armaður og því ekki „heppilegur“ — en
þau hafa þó efast um, að það ætti að vega
meira, en 20 ára starf við skólann og
aðrir verðleikar eri kennari þessi hefir
sakir kennsluhæfileika sinna og vísinda-
legri starfsemi.
Allra síðasti viðburðurinn í skólafarg-
aninu er sá, að stjórnin hefir gert sex
pilta útlæga úr skóla, — meinað þeim
skólavist næsta vetur. Piltar þessir voru
í öðrum bekk í fyrra, sem verst varð úti
og eru víst flestum minnisstæðir þeir úr-
skurðir allir, sem rektor, stiftyfirvöld og
landshöfðingi voru að gera hvern ofan i
annan. Yoru þá fjórir piltar gerðir ræk-
ir, þótt ekkert saknæmt sannaðist á þá,
né nokkrar líkur kæmi fram á hendur
þeim, svo að kunnugt só.
Piltum þessum er nú bægt frá því að
njóta kennslu í skóla og auk þess tveim
öðrum sambekkingum þeirra. — Annar
þeirra er fullþroskaður piltur, sem tekið
hafði próf í búnaðarskóla áður en hann
kom í lærða skólann. Hann er mjög still-
ur og siðprúður. í fyrra var hann veik-
ur mánaðar tima framan af vetri, en var
svo nýkominn í skóla þegar óeyrðirnar
hófust í bekknum. Þótti honum þá ekki
Tænlegt um lestur og bað því föður sinn
að segja sig úr skóla, til þess að komast
hjá öllum óeyrðum. — Hann tók svo próf
í vor, en nú bannar stjórnin honum að
vera í skóla.
Piltur þessi hefir aldrei sætt neinni
ákæru frá skólans hálfu fyrir nokkrar ó-
eyrðir eða annað meðan hann var í skóla
eða síðan.
Hann er því alsaklaus — og er þetta
gott sýnishorn réttvísinnar og sanngirn-
innar sem nú er efst á baugi.
Það er mjög eptirtektarvert að þessi
úrskurður stjörnarinnar er gerður eptir til-
lögnni rektors Bjarnar Olsens.
Það er ekki nóg að hann veiti til-
lögur um það sem gerist undir hans stjórn,
heldur er farið að hans tillögum um það,
hverjir sitja megi í skóla þegar hans
völdum er lokið!
Sýnist það þó heldur hart, þegar nýir
ráðendur verða í skóla, að þeim skuli ekki
heimill tillöguréttur að ákveða hverjum
leyfð só skólavist undir þeirra stjórn.
Bersýnilegri getur órétturinn varla orð-
ið en að tekið skuli fram fyrir hendurn-
ar á ráðendum skólans og vísað burt pilt-
um, sem gengið hafa inn síðastliðið vor
til þess, að njóta kennslu á komandi vetri,
án þess nokkrar sakir sa á þeim frá skól-
liálfu, nema að uppgjafarektornum er eitt-
hvað í nöp við þá.
Hvenær lóttir þessari óöld?
Hvenær hverfur skuggi uppgjafarekt-
orsins úr skólanum?
Piltar þeir, er komið var úr skóla í
fyrra vetur sýndu þann áhuga á námi
sinu, að þeir fengu sér leigðar kennslu-
stofur út i bæ og kennara, til þess að
geta haldið áfram náminu, það sem ept-
ir var vetrarins.
Þessi dugnaður og samtök eru rnjög
155
lofsverð, að þvi er flestum nýtum mönn-
um finnst, en það er einmitt þessi dugur
og sjálfstæði, sem rektornum og stjórn-
inni er mestur þyrnir í augum. Eina
sökin, sem hægt er að fella á pilt þann,
er fyr var getið er sú, að hann varð til
þess að nota þessa kennslu ásamt öðrum
sambekkingum sínum. Þar liggur fiskur
undir steini.
Verður ekki annað séð, en stjórnin
vilji nú láta þessa framtakssemi piltanna
þeim í koll korna. Slikir piltar eru
liklegri til þess að verða sjálfstæðir
dugandismenn, heldur en lítilsigldir og
auðsveip valdaþý. Og þessvegna er
„hollast“ að leggja stein ígötu þeirra og
hamla þeim frá þvi að ná menntun og
andlegum þroska, til þess að hnekkja fram-
tíð þeirra eptir þvi sem við verður komið.
Reykvíkingur.
•...'■■■■■'..
tJtlönd.
Danmörk. Stúlka sú er réð Gustav
Esmann bana hét Karen Hammerioh, var
cand. phil. og stud. med., gátuð stúlka
af góðum ættum, og eru engin líkindi til
að hún hafi verið fylgikona hans eða
skækja eins og þokkahjúin „Þjóðólfur“
og „Reykjavíkin“ halda fram. Hitt er
trúlegt, sem í almæli er, að hann hafi
lagt hug á hana og heitið henni eigin-
orði, en er hún sá að ekki varð úr efhd-
unurn hafi hún af gremju ráðið honum
bana, og verða víst fáir til að kasta þung-
um steini á hana fyrir tiltækið, og það
þvi siður er hún lót eitt yfir sig og hann
ganga.
160
„Betur?“ tók hún upp eptir honum. „Hvernig
getur mér liðið vel, er eg veit, hvaða varmenni þér eruð“.
„Hægan, hægan, frii Westcote. Við skulum sina
hvort öðru kurteisi“.
„Kurteisi við yður“, kallaði hún, og var hás í mál-
rómum. „Jeg bölva þeim degi, er eg sá yður í fyrsta
skipti“.
„Dálaglegar þakkir við þann mann, er hefir frelsað
yður frá æfilangri typtunarhúsvinnu“, mælti Drage, og
var hæðnisbros á vorum hans.
„Jeg hefði heldur kosið, að vera hengd, en að lifa
tíu síðustu árin, sem jeg hefi lifað, og vera alls staðar
ofsótt. Og þegar jeg hefi loksins fengið “hér frið, þá
komið þér, og byrjið ofsóknina á nýjan leik. Getið þér
ekki sóð mig í friði ? Hvað hefi eg unnið til þess, að
Tera kvalin á þennan hátt?“
„Ef þér segið mér sannleikann, mun eg sjá yður
í friði“.
Frú Westcote sefaðist nú ögn, sveipaði að sér sjal-
inu, og var skuggaleg ásýndum.
„Jeg hefi ekkert að segja yður“, mælti lmn kurt-
eisislega.
„Og ekki heldur um rýtinginn þann arna“, mælti
Drage, og dró hann upp úr vasa sinum.
Frú Westcote varð í svip mállaus af undrun, og
þótti Drage, sem rýtingurinn hefði eigi þau áhrif á hana,
sem hann hafði vænzt.
„Býtinginn þann arna“, mælti hrin lágt. „Hvar
hafið þér fundið hann?“
„Þar sem þér földuð hann“.
157
„Jeg hólt ekki, að þú værir svona vel að þér,
Eleonora“, mælti William. „Hvaðan veiztu þetta?“
„Síra Ching hefir sagt mér það“.
„Síra Ching?“
„Já; hann á rýtinginn, og sýndi mór hann fyrir
nokkrum vikum, og sagði mór sögu hans“.
„Sira Ching“, tautaði Drage, og reyndi með mál-
rómnum að gefa William bendingu um að þegja. „Já,
auðvitað á hann rýtinginn, og ætlaði jeg að færa honum
hann“.
„Hann er, held jeg, i bænahúsinu“, mælti Eleonora,
og stóð upp. „Hann getur sagt ykkur meira um rýt-
inginn, en jeg“.
„Hvar hefir síra Ching fengið rýtinginn?“ spurði
William.
„Hann hefir átt hann í mörg ár; móðir hans gaf
honurn hann, er hann gekk á prestaskólann í Frakk-
landi“.
„En nú verð jeg að fara“, mælti Eleonora enn
fremur, „og vil gjarna biðja þig að finna mig, William,
er þú getur“.
Þegar hún var gengin út úr herberginu litu þeir
William og Drage hvor á annan, og datt hið sama i hug.
„Hve gamall er síra Ching?“ mælti Drage al-
varlega.
„Tæpra þrjátíu ára“.
„Og þegar Beldon dó, átti Clara Vaux níu ára
gamlan dreng, og síðan eru nú tuttugu ár, og þá ætti
síra Ching að hafa níu um tvitugt“.
„Haldið þór, að hann sé sonur hennar?“ spurði
William.