Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 09.12.1904, Side 1

Verð árganqsins (minnst \
52 arkir) 3 kr. 50 aur.; |
erlendis 4 kr. 50 aur., og
i Ameríku doll.: 1.50. \
Borgist fyrir júnímán-
afarlok.
ÞJQÐVILJINN.
—-. |= Atjándi ároangub. =|==—
-i—|= RITST.TÓRI: SKÚLI THORODDSEN. =1»®?—>-
ZJppsögn skrifleg, ögild
nema komin sé til útgef-
j anda fyrir 30. dag júní-
j mánaðar, og kaupandi
' samhliða uppsögninni
borgi skuld sína fyrir
blaðið.
M 49,
Bessastöðum, 9. DES.
19 0 4.
er hefst á næstk. Dýári, verður að miuDsta
kosti 52 tölublöð, og kostar árgaugurÍDD
3 kr. 50 a,, sem verið hefir.
.. Gjalddági blaðsius er fyrir jiíní-
]ok ár hvert.
„Þj ó ð v.“ flytur greinilegar fréttir,
innlendar og útlendar.
„Þjóðv.“ flytur skemmtilegar sögur,
neðan máls, í flestum nr. sínum.
j,Þ j ó ð vskýrir frá nýjum uppfundn-
ingum, og flytur freeðigreinar ýmis konar.
„Þjóðv.“ fiytur ý'mis konar drauma-
og kyuja-sögur, er styðjast við sanna at-
burði.
„Þjóðv.“ ræðir öll landsmál blut-
drægnislaust, frjáislega og einarðlega, og
dekrar hvorki fyrir landstjórnarmönnum,
né öðrum.
„Þjóðv.“ lætur sér sórstakiega
annt um það, að vernda róttindi og sjálf- j
stœði landsins gegn erlendum, eða inn- j
lendum, yfirgangi.
„Þjóðv.“ styður öfluglega allar at-
vinnugreinar þjóðarinnar, og hvers konar
viðleitni einstakra manna, er til framfara
lýtur.
„Þj ó ð v.“ styður vísindi, og fagrar list-
ir, og flytur ritdóma um nýjar bækur,
sem blaðinu eru sendar í því skyni.
„Þjóðv.44 telur sór ekkert mannlegt
óviðkomandi vera.
Menn eru ];eðnir að athuga, að ýmsar
greinar í „Þjóðv.“ eru jafnan prentaðar
með smáletri, svo að blaðið verður yfir-
leitt mun efnismeira, en sum önnur blöð,
þótt brot þeirra sé ögn stærra.
Þeir, sem gerast vilja kaupendur
að 19. árg. „Þjóðv., og greiða að minnsta
kosti helming árgangsins fyrir fram, fá
ó 1< é\y p i s frekar
200 bls. af skemmtisögum,
og að auki siðasta ársfjórðung yfirstand-
andi arg. blaðsins, ef óskað er, og með-
an til hrekkur.
Útsölumenn, er útvega minnst 5
nýja kaupendur, og standa skil á and-
virði blaðsins, fá, auk vanalegra sölu-
launa, eitt eintak af einhverri af forlags-
bókum ritstjóra „Þjóðv.“, er þeir helzt
kjósa, t. d. skáldsögu Jöns Thoroddsens
„Maður og kona“, er væntanlega verður
fullprentuð á vori komanda.
í Reykjavík geta nýir kaupendur
gefið sig fram hjá hr. Skúla Sívertsen í
Ingólfsstræti, en í Hafnarfirði hjá hr.
verzlunarstjóra Sigfúsi Bergmann, 'ef þeim
er það fyrirhafnarminna, en að senda rit-
stjóranum linu.
~ Gerið svo vel, að fresta ekki að
panta blaðið, svo að upplag blaðsins
verði stækkað, sem þörf er á.
Ráðherran n
í
„dánumannsins“ vasa.
— -ojþo--
Dáleikar ráðherrans við hr. Lárus H.
Bjarnason, mág hans, „dánumanninn“ í
Stykkishólmi, hafa, sem von er, vakið
mikla eptirtekt, og verið almennt umtals-
efni.
Fyrst er hann skipaður í kirkjumála-
nefndina(I), síðan gerður að yfirmanni
sýslumanna í Vesturamtinu, sém íorseti
amtsráðsins, og að lokum ný skeð gjörð-
ur r. af dbr.(!)
Af hverju stafa allir þessir dáleikar
við „dánumanninn“? spyrja menn.
Almenningur, er minnist afreka(!)
Lárusar í málaferlunum forðum — og
„langa-nefsins“ frá hæztarétti —, sem
minnist afskipta hans af „verðlagsskrár-
málinu“ sæla, er amtmaður Havsteen
kæfði að lokum undir sér, sem minnist
tilrauna hans, til að hafa 1000 kr. af dán-
arbúi Sig. sýslumanns Jönssonar i Stykk-
ishólmi, sakamálshótunar, og annara að-
fara hans gegn síra Helga Árnasyni í Ól-
afsvik, o. fl., stendur alveg forviða.
Vill ráðherrann með dáleikum þessum
sýna það, að hann fyrirlíti, bæði almenn-
ingsálit, og dómsúrskurði, er Lárus, mág-
ur hans, á hlut að máli?
Það er von, að almenningur, sem ekki
þekkir flokkaskipunina á alþingi, og ekki
veit, hve nauðuglega ráðherrann er stadd-
ur, líti svo á sakirnar.
Erj það „dansar margur, þótt hann
dansi nauðugur“.
Og þeir, sem kunnugir eru á alþingi,
skilja þetta allt ofur-vel.
Fylgi ráðherrans á þingi er svo varið,
að hann má ekki án Lárusar vera*, og
veit Lárus á hinri bóginn svo sérgóðan,
að hann vill — eins og kerlingin í sög-
unni um Kiðhiis gamla — hafa „nokkuð
fyrir snúð sinn“, því að ella er hann til
í allt, og minnist hvorki fornra mág-
semda, né vinfengis.
Að eins með því, að svala metnaðar-
iysn „dánumannsins“, og hlaða á hann
metorðum á metorð ofan, treystir ráð-
herrann því, að hann geti haft hann góð-
an, eða hamlað honum frá að gera sér
einhverja glennuna á þingi.
*) Lárusi fylgja á þingi: síra Eggert Páls-
son, Hermann Jímasson og „Þjóðólfs“-maðurinn. —
Stefán í Fagraskógi kvað Lárus einnig þykjast
geta haft a sfnu handi; en litt ktemi oss það ó-
vænt, þótt Stefán reyndist sjálfstæðari, en Lárus
hyggur.
Veslings ráðherrann er því alvog í
vasa „dánumannsins"; það er sorglegi
sannleikurinn.
Vér köllum sannleika þennan sorgleg-
an, því að svo er það frá voru sjónar-
miði, og að því er vér hyggjum, frá sjón-
armiði alls þorra almennings.
Hvort ráðherrann lítur eins á þetta,
eða þykir „vasa“-vistin fýsileg, skulum
vér ekkert segja um.
Trúlegast, að neyðin ráði miklu.
En hvað sem því líður, bregst það
ekki, að dáleikar ráðherrans við „dánu-
manninn“ opna augu almennings betur,
en flest annað, og sýna öldum ogóborn-
um, hvers kyns stjórn vér Islendingar
nú höfum.
Og það er óneitanlega mikils virði.
Erá því sjónarmiði er því naumast á-
stæða til annars, en að gleðjast yfir þess-
um stjórnarráðstöfunum.
•------ ----
Frá Útlöndum hafa borizt blöð (með
botnverpingi), er ná til 20. nóv., og sogja
þau, að Port-Arthur haíi þá enn eigi ver-
ið unnÍD, en talið vist, að borgin fái þá
skamma hríð varizt, enda auka Japanar
umsátursherÍDn um borgina æ meira og
meira, svo að eigi sitja nú færri Japan-
ar um borgina, en áður, þrátt fyrir ógur-
legt mannfall, siðan umsátin hófst.
í Mandsjúriinu er og engra stórtíð-
inda getið, en herlið beggja hafa fengið
í mikinn liðsauka, Japanar um 70 þús.,
' siðan siðasta stór-orustan varð. — Búist
j við nýrri orustu í grennd við Mukden á
hverri stundu, og 19. nóv. jafn vel óljós-
ar fregnir um það, að orustan sé þá þegar
byrjuð, með því að heyrzt höfðu þá mörg
fallbyssuskot þar í grenndinni.
Nýja sönnun um hinn alkunna
naglahátt sinn flytur „Þjóðólfur“ ks-
endum sinum 2. des. síðastl., enda gerir
enginn sig meiri mann, en er, og því
skyldi enginn „Þjóðóifs“-tetri reiðast, held-
ur vorkenna honum þessi klunnalegu
kálfs-stökk hans, sem opt geta látið menn
brosa.
Eins og getið var um í 46. nr. „Þjóðv.“
hafði hann skrökvað því, að vé.r hefðum
í blaði voru talið gjafsóknir embættis-
manna „alveg nauðsynlegar og sjálfsagð-
ar“, og víttum vér þann strákskap hans,
sem maklegt var. En í stað þess að
kannast við yfirsjón sína, og biðja oss
velvirðingar á henni, læzt hann — þvert
á móti allri „Þjóðólfs“ venju — ætla að
færa sönnun fyrir máli sínu, en gjörist
þá svo afar-naglalegur, að tilfæra orðrétta
grein úr blaði voru frá 6. apríl f. á., sem