Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 21.01.1905, Side 2

10
JÞjÓB VíLJINiV.
XIX., 3.
orðið þeim ærið dýr, þar sem þeir hafa
látið að minnsta kosti 25 þús. manna, síð-
an umsátin hófst. — Nú geta þeir og
sent megnið af her sínum til herstöðva
sinna í Mandsjúríinu, í grennd við Muk-
den, og aukið þar liðsafla sinn drjúguin,
og þurfa eigi að halda herskipaflota sín-
um lengur í grennd við Port-Arthur, en
geta betur snúizt við herskipum Rússa
í Wladivostock, sem er eina herskipastöð-
in, er Rússar hafa nú þar eystra, enda
er mælt, að Japanar muni nú sækja þá
borg, bæði af sjó og landi.
Af Eystrasaltsflota Rússa fróttist það
síðast, að hann var i grennd við eyjuua
Madagáscar, fyrir austan Afríku, um ára-
mótin, og hafa Japanar þegar sent eitt-
hvað af herskipum sínum, til að verða á
leið hans, þvi að sózt höfðu iapönsk her-
skip ný skeð í grennd við eyjuna Sumatra.
Öllum þykir nú ljóst, að þessi herskip
Rússa eigi lítið erindi til ófriðarstöðvanna,
þar sem Rússar hafa ekkert herskipalægi
þar eystra, síðan þeir misstu Port-Arthur,
nema Wladivostock í Síberíu, og er sú
höfn teppt af ís á vetrum. — Það er því
trúlegast, að Japanar þurfi eigi að óttast
herskip þessi, enda telja margir Rússum
sæmst, að kveðja þau nú heim aptur.
Rússar telja sór þó, þrátt fyrir allar
hrakfarir sínar, sigurinn vísan að lokum,
og eru að láta smíða fjölda herskipa, sem
fæst verða fullgjör, fyr en eptir 2—3 ár,
og ætlast þeir því til þess, að ófriðnum
verði þá enn ekki lokið. — Það er mik-
ið böl, og blóðsúthellingar, sem ófriður
þessi veldur.
----5S5»
Upp á lífstíð.
—— -oOo- —
Mjög ríkt virðist sú skoðun vaka fyr-
ir ýmsum stjórnarliðum hér á landi, að
sá maður, er konungur hefir veitt ráð-
herraembættið, eigi að vera ráðherraupp
á lífstíð.
Að láta sér detta í hug, að sá maður
eigi nokkurn tíma að víkja úr því em-
bætti, nema dnuðinn sé svo ósvífinn, að
taka í tauminn, finnst þeim vera guð-
lastinu næst.
En þar sem þeim dylst eigi, að eitt-
hvað muni hæft í því, sem í kverinu
stendur, að mennirnir séu „ekki svo góð-
ir, sem þeir ættu að verau, og að til séu
ýmsir ,.valdsjúkir“ menn, og „illa inn-
rættir“, er sitja muni á svikráðum við
ráðherrann, og vilji losna við hann, sem
slíkan, þá lifa þeir í sífelldri dauðans
angist, og reyna því á ýmsar lundir að
tryggja valdasess hans sem bezt.
Vel þykjast þeir að vísu vita, aðöllu
muni borgið í bráðina, þar sem meiri
hlnti þingsins, sem nú er, muni veita
ráðherranum öruggt fylgi til hvers, sem
er, enda hafi ráðherrann og þegar gert
eitthvað fyrir flesta þeirra, eða alla, nema
þá, sem óþarft sé að dekra við, af því
að þeir fylgi að eins, og eigi að fylgja,
sem alveg ókeypis ofanálag, með ein-
hverjum hirma.
En það eru þingkosningarnar næstu,
sem hættan stafar af, og því er um að
gera, að reyna sem fyrst að setja undir
þann lekann, sem auðið er, sórstaklega á
þann hátt, að reyna að koma sem allra-
fiestum af sínum liðum í ýmsar stöður,
þar sern ætla má, að þeir geti haft ein-
hver áhrif, er til kosninganna kemur.
Víst eru prédikanir leigublaðanna, og
lofdýrðin um allt, sem stjórnin gerir,
nauðsynlegar, og fyrirtak; en þar koma
andmæli hinna til sögunnar, og geta spillt
áhrifunum að míkiu leyti ef til viil, og
því er það lang-visast, að reyna að kaupa
sem allra flesta, og koma inn hjá þeim
þeirri skoðun, að þeir eigi alla sína vel-
gengni, tímanlega, ef eigi andlega, undir
því, að ráðherrann sitji — sitji rneðan
liftóran treynist.
Það er takmarkið, og til þess er allur
viðbúnaðurinn hafður.
Úr Strandasýslu (Árneshreppi)
er „Þjóðv.“ ritað 11. des. síðastl.: „Tíð hefir
verið hér framúrskarandi vond, síðan viku eptir
göngur, og öðru hvoru haglaust fyrir allar skepn-
ur, síðan um veturnætur. Virðist tíðarfarið helzt
benda á, að hafísinn sé nálægur, enda þótt hann
sé ókominn enn. — Mest frost voru hér 12 stig,
um næstl. mánaðamót.
Enginn fislmfli hefir verið hér, síðan á göng-
um, og kemur það sér illa, þar sem allur þorri
manna er byggður upp á sjávarafla, og það ekki
sízt nú, þar sem menn fækkuðu svo mjög af
sínum fáu skepnum í fyrra haust, enda er nú
efnahagur manna svo bágborinn, að ekki er sýni-
legt, að komist verði hjá nýrri lántöku fyrir
hreppinn, þótt neyðarúrræði sé.
Eptir að tíð batnaði loksins síðastl. vor, sein-
ast í matmánuði, var sumarveðráttan yfirleitt
bagstæð, svo að heyskapur varð í meðal-lagi,
þótt seint byrjaði sláttur. — Töðu-fengur varð
þó vfirleitt þriðjungi minni, en vanalegt er, því
að túnin stór-skemmdust undan töðunni, sem lá
á þeim í allt fyrra sumar; en úthagi var yfir-
leitt orðinn vel sprottinn, þegar kom fram í á-
gúst, og bagaði þá mest þurrkaleysi, svo að menn
urðu að neyðast til þess, að taka heyið inn hálf-
þurrt.
1 ágúst og sept. var fremur vel um ísu-afla
úti í flóa, on mjög fáir, sem þá gátu notið þess,
sakir heyannanna, og fiskur gekk aldrei neitt
verulega að landi, svo að afli varð enginri á fjörð- j
um og víkutn, er opt hefir komið að góðu haldi. i
Heilsufar hefir yfirleitt verið gott, því að I
mislingar, sem fluttust á einn bæ hér í hreppi, j
dóu þar út, þar Sem ongar samgöngur voru við j
fólk á þeim bæ, fyr en sótthreinsun var lokið“. !
Veitt sýslumannsembœtti.
Cand. jur. Bj'órgvin Vigfússon, umboðsmaður á :
Hallormstað, er skipaður sýslumaður í Skapta- J
fellssýslum.
Sjúkraskýli á Eskiíirði.
Fyrir forgöngu Friðjóns læknis Jenssomr hafa i
í vetur verið gefnar 2500 kr. í Suður-Múlasýslu, j
til þess að koma á fót sjúkraskýli í Eskifjarðar- j
verzlunarstað.
_________ i
Hróarstungu-læknishðrað
er nýlega veitt cand. med. Þormldi Pálssyni, sem |
nú er settur læknir í Keflavíkur-héraði.
Úr Vorður-ísafjarðarsýsln (Álptafirði)
er „Þjóðv.“ ritað 6. des. síðastl.: „Tíð fremur i
óstöðug til þessa, vindasöm, og ákafleg bleytu- j
slög, svo að margir kvarta undan hálf-skemmd- |
um hoyjum, og kemur það fremur ílla á, þar
sem vetur bvrjaði snemma, og ílla, og hafa því j
gefizt mikil hey“.
Skarlatssótt
hefir gert vart við sig ný skeð í 3 húsum á
Oddevri í Akureyrarkaupstað, og sömuleiðis lögð-
ust rétt fyrir jólin 4 börn á bænum Villing.idal
í Eyjafirði. — Veikin hafði áður verið að stinga
sér niður 'á Svalbarðsströndinni, og hefir því
vafalaust borizt þaðan, enda þótt hún væri tal-
in þar um garð gengin.
Samgöngubanni hefir verið beitt, þar sem
veikinnar hefir vart orðið, og því vonandi, að
hinum ötula héraðslækni Eyfirðinga, hr. Quðm.
Uanncssyni, takist að varna útbreiðslu hennar.
Úr Eyjafjarðarsýslu
er „Þjóðv.“ ritað 2. janúar þ. á.: „Hér hefir
hvorki aflazt íiskur, né síld, í haust, eða þann
tímann, sem af er vetri, og er það eigi álitlegt
fyrir sjómennina, sem flestir eru því i þungu
skapi.
Hér hefir verið inndælistíð, síðan fyrir jólin;
en þar áður kom hér meira frost, en komið hefir
í mörg ár.
ISÍýja aýslumanninn, hr. Q-uðlaug Q-uðmunds-
son, kunna allir vel við, sem eitthvað hafa átt
saman við hann að sælda. Hann er maður fjarska
látlaus, og mjög virðingarverður fyrir bindindis-
áhuga sinn“.
Frá Ísaíirði
er ritað 2. janúar þ. á.: „Hór hefir verið
mesta öndvegistíð, bæði fyrir og eptir jólin, still-
viðri, heiðskírt veður, og væg frost, eða frost-
leysur, en er nú þó farinn að ganga til rosa. —
Jörð víðast nokkuð auð í sveitum, en mjög
svelluð. — Skepnuhöld fremur góð í héraðinu
og fjárböðunum nú víðast lokið.
Alla jólaföstuna hefir mátt heita prýðis-góð-
ur afli í Bolungarvík, og sömuleiðis milli há-
tíðanna, svo að þar hefir mikil björg á land bor-
izt, þó að stundum hafi illa gefið; en mjög heíir
fiskur staðið djúpt, svo að menn hafa orðið að
sækja út á ytri Bolungarvíkurmiðin. — Megnið
af aflanum er væn ísa, og það, sem af þorski
hefir fengizt, er einnig vænt, og þykja því afla-
horfur yfirleitt góðar. — Alls einn daginn gekk
fiskurinn inn á Hnífsdælinga miðin, en hvarf
svo strax út aptur.
Hjá þeim, er selt hafa aflann blautan, munu
hlutir orðnir 100—200 kr. hæðst, en þeir, sem
saltað hafa, losað 20—30 tn., eða freklega það.
Búist er við, að nú, eptir hátíðarnar, muni ganga
um 80 skip úr Bolungarvíkinni“.
„Vestri“, stjórnarmálgagnið ísfirzka,
er líkloga eina blaðið hér á landi, er mæl-
ir með dönsku nýlendusýningunni, og vili
láta Islendinga reyna sig við skrælingja
og blökkumenn(!)
Blaðið kvíðir því þó auðsjáanlega hálft
í hvoru, að þeir, sem sýninguna sækja,
kunni að setja menningu vora skör iægra,
en tnenningu þessara virðalegu keppinauta
vorra, skrælingjanna og blökkumannanna,
og skorar því fastlega á íslendinga, að
taka nú á þvi, sern til er.
„Vestriu hefir fráleitt átt þess von,
að ráðherrann rnyndi snúast eins fljótlega
í þessu sýningarrnáli, sern raun er á orð-
in, enda eru surnir raenn svo hjól-liðug-
ir í snúningunura, að örðugt er að fylgja
þeim.
Danska nýlendu-sýningin.
Á fundi „félags íslenzkra stúdenta í Khöfn“
þ. 7. des.mán. 1904 var svo hljóðandi ályktun
samþykkt í einu hljóði:
„Fundurinn skorar á íslendinga, að afstýra
hluttöku Islands í „nýlendu-sýningu“ þeirri, sem
halda á i Kaupmannahöfn á sumri komanda, þar
öð oss, sakir stöðu vorrar i rikinu, menningar
vorrar, og þjóðernis, er ósamboðið, að taka þátt