Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 28.01.1905, Blaðsíða 1

Verð nrgangsinn (minnst
52 arlcir) 3 kr. 50 aur.; j
erlendis 4 kr. 50 aur., og
í Ameríku doU.: 1.50.
Bsrgist fyrir júnímán-
aðarlok.
ÞJOÐVILJINN.
— -1= Nítjándi ábgangub. =| -—
-+—«3^1= BITSTJÓRI: S K ÍJ L I THORODDSEN. =\^sS—!-
M 4.
Bessastödum, 28. jan.
j Vppsögn skrifleg, ógild
nema komin só til útgef-
\ anda fyrir 30. dag júrá-
I mánaðar, oy kaupandi
samhliða upps'ógninni
j borgi skuld sína fyrir
19 0 5.
Ifna og lldavélar
selur
Kristjdn porqrímsson.
WQ)6
tJ ílönd.
Til viðbótar iitlendu fréttunum í síð-
asta nr. blaðs vors, skal þessara tíðinda
getið:
Danmörk. í síðasta nr. blaðs vors
var þess getið, hvernig sakir ráðaneytis-
ins stóðu 6. jan síðastl., er fimm dönsku
ráðherranna höfðu beiðzt lausnar, og stóð
svo, unz þingið kóm saman 10. janúar,
eptir þinghlé það, er orðið hafði um há-
tíðarnar. — Deimtzer, forsætisráðherra,
átti þá fund með vinstrimönnum, og kom
það þá í Jjós, að meiri hluti flokksins
fylgdi Clristensen-Stadil, og Albertí, að
málum, svo að sá varð endir málanna,
að allt danska raðaneytið beiddist laasnar,
og var Christensen-Stadil, kennsiumála-
ráðherra, sem lengi hefir verið foringi
vinstrimanna, falið á hendur, að veita
nýju ráðaneyti forstöðu, og er ráðaneyt-
ið nú skipað þessum mönnum:
Forsætisráðherra: Christensen-Stadil, er
áður stýrði kennslumálum, og er hann
jafn framt landvarnaráðherra, og kemur
það embætti í stað hermála- og fiota-
ráðherranna. — Dómsmálaráðherra er Al-
berti, sem áður, og Ole Hansen landbún-
aðarrádherra. — Fjármálaráðherra er Vil-
helm Lassen, fóiksþingsmaður, ritstjóri í
Áiaborg, og samgöngumálaráðherra Svend
Högsbro, hæztaréttarmáifærslumaður, en
innanríkisráðherra er Sigurd Berg, sonur
Berg’s sál., vinstrimannaforingja. — Ene-
vold Sörensen, er áður var innanríkisráð-
herra, stýrir nú kennslumálum, en utan-
ríkisráðherra er Baben-Levetz&u, greifi á
Lálandi. —
Það er því auðsætt, að úrsögn þeirra
Christensen’s-Stadil, Albertí’s o. fl., úr
ráðaneytinu hefir að eins verið kænsku-
bragð, á bak við foisætisráðherrann, tii
þess að koma sjálfum sér betur fyrir í
stjórninni, og mælist þetta alltmiðurvel
fyrir hjá frjálslyndari hluta vinstrimanna,
enda hæpið, að nýja ráðaneytið hafi ör-
uggt fylgi í fólksþinginu, nema það njóti
styrks „miðlunarmannanna11 gömlu, hinna
„moderötu“, sem svo eru nefndir.
f 16. des. siðastl. andaðist Muller,
hæztaréttardómari, eJzti dómandinn í
hæztarétti, 75 ára að aldri. — Hann varð
dómari í hæztarétti árið 1880, og þótti
skarpvitur lögfræðingur.
Eitstjóraskipti urðu við blaðið „Poli-
tiken" um áramótin, með þvi að Edvard
Brandes, er verið hefir við ritstjórn blaðs-
ins riðinn, siðan það var stofnað 1884,
sleppti þá ritstjórninni, og urðu þeir
Henrik Cavling og Ove B.ode þá aðal-rit-
stjórar blaðsins, er heldur sömu lands-
málastefnu. sem fyr.
Danskur póstafgreiðslumaður, Holbött
að nafni, kom því til leiðar, að póst-
stjórnin hafði, fyrir og um hátíðarnar,
svo nefnd „jólamerkp til sölu, er menn
gátu límt á sendibréf sin, ef þeir vildu,
auk venjulegra frímerkja, og skyldi á-
góðanum varið til þess, að koma upp
heilbrigðisstofnun fyrir brjóstveik börn.
— Tillaga þi'ssi fékk svo góðan byr, að
á 14 dögum söfnuðust á þenna hátt 65
þús. króna, svo að þessi þarfa stofnun
kemst á fót.
ý Látinn er í síðastl. des. Johan
Bartholdy, eitt af betri tónskáJdum Dana.
Noregur og Svípjóð. Þar er enn tölu-
verður ágreiningur, út af konsúla-málinu,
sem stjórnum Svía og Norðmanna sem-
ur illa um enn, sem fyr, og út af þeim
ágreiningi beiddist Lagerbring, utanríkis-
ráðherra Svía, lausnar frá embætti 7. des.
síðastl. — Heitir sá Gyldenstolpe, er nú
stýrir þvi embætti, og hefir hann áður
verið sendiherra Svía í Pétursborg. —
Finnland. Þing Finna var sett 9.
des. síðastl., og hafði Nicolaj keisari sýnt
það frjálslyndi, að leyfa nokkrum þing-
mönnum, sem útlægir eru, að hverfa
heim, og gegna þingstörfum sínum, en
jafn framt lét hann birta þinginu þann
boðskap sinn, að hann vildi, að allartil-
skipanir, er gjörðar hefðu verið, til þess
að treysta sem bezt samband landsins
við Hússland, stæðu óhaggaðar, svo sem
um rétt Rússa, til að skipa þar embætti,
um rússnesku, sem embættismál í stjórn-
arskrifstofunum á Finnlandi, um hernað-
arskyldu Finnlendinga, o. fl. -
Þingið svaraði þó þessum boðskap
keisarans á þann hátt, að krefjast þess,
að allar þessar ólöglegu - tilskipanir, er
gjörðar hefðu verið án samþykkis þings-
ins, væru úr gildi felldar, og beiðast þess,
að landsmenn héldu fornum réttindum
sínum. — En talið er víst, að Finnlend-
ingar fái þó enga rétting mála sinna,
meðan sama harðstjórnin hefir völdin á
Rússlandi, sem nú er þar einráð. —
Bretland. Mikill atvinnuskortur hefir
verið í Lundiínum í vetur, og héldu
verkamenn því fjölmennan fund 18. des.,
til þess að krefjast þess, að stjórnin bætti
úr atvinnuleysinu.
Um 20. des. varð svo niðsvört þoka
í Lundúnum, að öll umferð um borgar-
strætin varð mjög örðug, og slys urðu
eigi all-fá. — Stóð þessi illræmda Lund-
úna-þoka fulla þrjá sólarhringa, og þykir
hún jafnan slæmur gestur. —
Frakkland. Járnbrautarslys varð norð-
arlega á Frakklandi 23. des. siðastl., og
biðu 12 menn bana, en margir hlutu
meiðsli.
Stór-þjófnaður var ný skeð framinn á
Frakklandi, stolið 5 póstpokum, er í voru
fleiri hundruð þúsundir franka. — Hafði
póstpokunum verið stolið úr járnbrautar-
vagni, meðan eiinreiðin var á hraðri ferð,
og kastað út um glugga á vagninum,og
vissu menn eigi, hverir valdir væru að
verki þessu, er síðast fréttist.
Þing Frakka hóf fundi sína, eptir
nýárið, 10. janúar, og var þá Doumer
kosinn forseti fulltrúaþingsins, með 265
atkv., en Brisson, er áður hefir haft, þann
starfa á hendi, hlaut að eins 241 atkvæði.
— Þykir kosning þessi ærinn ósigur fyr-
ir Combes-ráðaneytið, sem margir spá,
að naumast geti átt langan aldur fyrir
höndum.
f Ný skeð andaðist i borginni Ljmn
flug-ríkur sérvitringur, Paid Larpentier
að nafni, er í arfleiðsluskrá sinni hafði
arfleitt ýmsa helztu foringja „socialista“
að eignum sínum; Jaures hlaut t. d. 50
þús. franka, Milleyrand 25 þús. franka o.
s. frv.
I síðasta nr. blaðsins var stuttlega
drepið á það, að Syveton þingmaðurhefði
ráðið sér bana í des. — Það gjörðist dag-
inn áður, en mál hans, út af tilræði hans
við Andrée ráðherra, átti að takast fyrir;
en þar sem það mál var eigi hættulegt,
og myndi hafa aukið drjúgum vinsældir
hans meðal flokksbræðra hans, dettur
engum í hug, að það hafi gefið tilefni
til sjálfsmorðs, enda telja margir líklegra,
að hann hafi verið myrtur, og hefir grun-
urinn helzt beinzt að konu hans, og
stjúpdóttur, frú Ménard, sem sumir segja,
að hann hafi átt vingott við, og hafa
þær mæðgur því báðar verið settar í
varðhald, þótt eigi hafi enn neitt sann-
azt. — Syveton hafði verið gjaldkeri
„Þjóðvinafélagsins11 („Patriot-liga“), og
eptir lát hans bar kona hans það fram,
að hann hefði stolið úr sjálfs sín vörzl-
um 98 þús. franka af fjármunum félags-
ins, og borgaði því þá upphæð af lífsá-
byrgðarfé hans, að því er hún sagði; en
mjög þykir hæpið, að þessi saga hennar
sé sönn. — — —
Spánn. Þar gengu afar-miklir kuld-
ar í öndverðum janúarmánuði, svo að
margir hetfrusu á götum Madríd-borgar,
og víðar, enda er þar margt fátæklinga,
sem sjaldnast nýtur húsaskjóls.
Þess er og getið, að kuldar þessir hafi
eyðilagt mjög í appelsínu-görðum við
Miðjarðarhafið.
Ráðlierraskipti urðu í miðjum des., með
því að A/cmr«-ráðaneytið sleppti þá völd-
um, en forseti efri þingdeildarinnar, Ascar-
raga, myndaði nýtt ráðaneyti. — — —