Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 24.02.1905, Blaðsíða 1

Verð árgangsins (minnst
52 arkir) 3 kr. 50 aur.;
erlendis 4 kr. 50 aur., og
i Ameríku doll.: 1.50.
Borgist fyrir júnímán-
aðarlok.
ÞJOÐVILJINN.
- |= NÍTJÁNDI ÁS&AN8US. ==| ---
-^-^|=RITSTJÓRI: SKÚLI THOKODDSEN. =|tx»g— h—
M 8.
Bessastöbum, 24. febk.
Uppsögn skrifleg, ógild
nema komin sé til útgef-
anda fyrir 30. dag júni-
mánaðar, og kaupandi
8amhliða uppsögninni
borgi skuld sína fyrir
blJið.
19 0 5.
ffna og lldavélar
selur
Iristjdn J»orgrímsson.
Tír tiöndL.
Sakir rúmleysis í blaði voru, verða
ýmsar útleudar fréttir að bíða næsta nr.
blaðsins. — Að þessu sinni skal þó þess-
ara. tíðinda getið:
Danmörk. Þarhefir gengið .,influenzáu-
veiki, og taldist svo til í öndverðum
febrúar, að þá lægju um 100 þús. manna í
veiki þessari í Kaupmannahöfn; en veik-
in var talin fremur væg.
f 1. febr. síðastl. andaðist Siegfred
Stein, 60 ára að aldri, frægastur efnafræð-
ingur í Danmörku, enda ber efnafræðis-
lega rannsóknastofnunin í Kaupmanna-
höfn nafn hans.
Skipunnýjaráðaneytisinshefir,sem vænta
mátti, sundrað liði vinstrimanna á þingi,
þar sem frjálslyndari hluta vinstri-
manna þykir ráðaneytið hafa brugð-
izt stefnuskrá flokksins, sérstaklega að
því er snertir fjársparnað til hermála. —
Forsætisráðherrann, Christensen-Stadil, hef-
ir áður þráfalldlega, sem foringi vinstri-
manna, krafizt þess, að útgjöld til hers-
ins séu minnkuð, en nú þykir kveða við
annan tón hjá honum. — Sakir þessa
sögðu átta þingmenn sig úr „umbóta-
flokknum “ („Keformpartiet“), og síðan hafa
6 bætzt við, svo að þeir eru nú orðnir
alls 14, er mynda sérstakan flokk, sem
nefnir sig „vinstrimenn þjóðþingsins“
(„Folkethingets Venstre“), — í þjóðþinginu
eru alls 114 þingmenn, og af þeirri tölu
er talið, að nýja ráðaneytið getinaumast
vænt fylgis fleiri, en 58, svo að tvisýnt
þykir, að það eigi sér langan aldur. —
Traustsyfirlýsing til stjórnarinnar var því
að eins samþykkt með 63 atkvæðum í
þjóðþinginu, svo að hætter við, að stjórn-
inni verði ærið vandlifað, ekki sízt þar
sem hægrimenn ráða enn meiri hluta at-
kvæða í landsþinginu.
Aðfaranóttina l.febr. brann smá-þorp-
ið Biltris í Hornhéraði til kaldra kola,
svo að ýmsar fjölskyldnr urðu þar hús-
næðislausár; en manntjón varð ekki.
Ymsir klæðskerar i Kaupmannahöfn
hafa í janiíar lagt niður vinnu, og af þvi
verkfalli stafaði það, meðal annars, að
mörg hundruð sauma-kvenna urðu atvinnu-
lausar.
Lifsábyrgðarfélögin „Hafníau og „Mund-
usu hafa ný skeð slegið saman pjönkum
sínum, og þykir það gróðavænlegra, en
að tvískipta kröptunum.
Noregur og Svíþjóð. 1 Noregi er allt
komið í bál og brand, út af konsúla-
málinu. — Norðmenn hafa lengi krafizt
þess, að hafa konsúla út af fyrir sig, en
ekki í sameiningu við Svía, og gerðu
menn sér til skamms tíma vonir um, að
samkomulag næðist í þessu máli, en nú
þykir séð, að það verði eigi, þar sem
Oyldenstolpe, er nú stýrir utanrikismálum
Svía og Norðmanna, þykir miklu óþjálli
í samningum, en Lagerbring, fyrverandi
utanríkisráðherra, var. — Hér við bætist
og, að Oscur konungur II. hefir nú falið
Oustav, ríkiserfingja, rikisstjórnarvöldin,
sakir ellilasleika, og bera Norðmenn eigi
ja,fn gott traust til hans, sem föður hans.
Allir politiskir fiokkar í Noregi hafa
nú tekið höndum saman í þessu rnáli, og
margar raddir krefjast þess eÍDdregið, að
sambandinu milli Noregs og Sviþjóðar sé
sem fyrst slitið á friðsamlegan, og bróð-
urlegau, hátt, þar sem sýnt sé, að Norð-
menn njóti aldrei jafnréttis við Svia, með-
an sambandi ríkjanna sé svo háttað, sem
nú er.
Mjög var óveðrasamt i norðanverðum
Noregi allan seinni helming janúarmán-
aðar, svo að rit- og tal-símastaurar eyði-
lögðust, og ýmsar aðrar skemmdir hlut-
ust af veðrura.
Yoðalegt stórlys varð 15. janúar að
kvöldi í Lo-dalnum, sem er nokkru fyr-
ir norðan Bergen. — í dalnum er vatn
samnefnt, og yfir dalinn gnæfir Hrafna-
fjall, sem er allt að 4 þús. fet á hæð. —
Úr fjalli þessu hafði lengi slútt fram
afar-stór kletta-snös, og hrundi hún nú
allt í einu ofan í vatnið, svo að þar varð
eyja, sem áður hafði verið 40 feta dýpi;
en er kletta-snösin féll í vatnið, reis 20
feta há bára, er ruddist á land upp, með
heljar-afli, sópaði burt húsum, fénaði og
hverju, sem fyrir var, svo að 59 menn
biðu bana, og margir meiddust. — Að
eins býlin, sem hæðst stóðu, vöruóskemmd
eptir.
í öndverðum janúar fannst heimafólk
allt myrt á býli einu í héraðinu Galan í
Sviþjóð, bóndinn, Sjölund að nafni, kona
hans, dóttir þeirra, 11 ára að aldri, og
bróðir bónda. — Blóðug öxi fannst þar
inni, er hús voru brotin upp, og héldu
menn helzt, að bóndinn hefði sjálfur fyr-
irfarið venzlafólki sínu, og sjálfum sér, í
vitfirringu.-------—
Frakkland. Eins og getið var í sið-
asta nr. „Þjóðv.u, beiddist Cornbes-ráða-
neytið lausnar frá ráðaneytis störfura um
miðjan janúar, og höfðu áður verið all-
háværir fundir í fulltrúaþinginu 13. og
14. janúar, að því er snerti politiska stefnu
stjórnarinnar yfir höfuð. — Að vísu lykt-
aði þeim umræðum á þann hátt, að meiri
hluti þingsins tjáði sig samþykkan yfir-
lýsingum stjórnarinnar; en þar sem at-
kvæðamunurinn var nauða-lítill (287 atkv.
gegn 281), þótti stjórninni eigi góðs að
bíða, og réð því af. að beiðast þegar lausn-
ar. — Combes-ráðaneytið kom til valda
7. júní 1902, er Waldeck-Rousseau sleppti
völdum, og hefir því orðið óvanaloga lang-
líft, eptir því sem venja er á Frakklandi.
— Aðal-starf stjórnarinnar hefir verið í
því fólgið, að takmarka áhrif klerka- og
munka-lýðs, að þvi er skólamál snertir;
en frumvarpið um skilnað rikis ogkirkju
entist Combes-ráðanoytinu eigi aldur til
að koma fram. — Fullyrt er, að Rouiner,
forseti nýja ráðaneytisins, muni fylgja
svipaðri stefnu í landsmálum, sem Com-
bes, en þé naumast fara jafn geyst, að
því er baráttuna gegn klerkalýðnum snert-
ir.
Hryðjuverkin í Pétursborg, sem getið
var í síðasta nr. blaðs vors, hafa hvívetna
mælzt ílla fyrir, og þykir öllum frjáls-
lyndari mönnum á Frakklandi mesta háð-
ung að því, að Frakkar skuli vera banda-
menn jafn siðlauss harðstjórnarveldis, sem
Rússland er, og hafa því verið haldnir
ýmsir fundir á Frakklandi, til að mót-
mæla harðstjórn Rússa, og hryðjuverk-
unum í Pétursborg. — Um 20 þús. franka
hafa og Parísarbúar skotið saman, til líkn-
ar þeim, er þá sættu limlestingum, eða
misstu vandamenn sína.
f 4. febr. síðastl. andaðist í Paris
einn af nafnkunnustu myndasmiðum
Frakka, Barrías að nafni. — — —
Finnland. Þaðan er þeirra tíðinda að
geta, að 6. febr. síðastl. var einn af æðri
embættismönnum í Helsingfors, Johan
Johnsson að nafni, ráðinn af dögum. —
Johnsson þossi var sænsku-mælandi Finn-
lendingur, kvæntur rússneskri konu, er
hafði koroið sér í vinfengi við Bobrikoff,
svo að hann kom honum í tölu aðals-
manna, og veitti honum háembætti, enda
var Johnsson ramm-rússneskur í anda, og
því hataður af löndum sínum, flestum
fremur. — Maður sá, er veitti honum
bana, var klæddur, sem rússneskur liðs-
foringi, og fékk því náð fundi Johnsson’s
heima hjá honum, og skaut þá á hann
þrem skammbyssuskótum, og kom eitt í
brjóstið, annað í öxlina, og þriðja í mag-
ann, svo að Johnsson gat með naumind-
um komizt inn í næsta herbergi, og hnó
þar dauður niður, við fætur kpnu sinnar.
— Sonur hans, er hlaupið hafði inn, er
skotin heyrðust, varð og sár á vinstra
fæti. — Morðinginn, er fyrst þóttist heita
Alexander Gadd, náðist þegar, og er nú
uppvíst orðið, að hann heitir réttu nafni
Carl Lennart Hohenthal, finnskur prests-
sonur, fæddur 1877.