Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 12.07.1906, Page 1

Vcrð árganqgins (mmnst
60 arkir) 3 kr. 50 aur.;
erlsnAis 4 kr. 50 aur., og
í Ameríku doll.: 1.50.
fiorgist fyrir júnímán-
a ^arlok.
ÞJÓÐVILJINN.
- ;|= TdTTUGASTI ÁB8ANGDX. =| -
Sr€|= RITSTJÓRI: SKÚLI THOttQDDSEN. =U*»g-
M 33.
Bkssastöðdm, 12. JÚLÍ.
I Vppsögn skrifieq, óq'.ld
nema komin sí til útceí-
anda fyrir 30. daq júní-
\mánaðar, og kauiiai di
samhliáa uppsögninni
íborqi skuld sína fu> ir
blaiið
19 0 6.
IJIfirlijsing Bakkabrœðra.
(Svar til Ásgeirs Blöudal.)*
Héraðslæknir hsgeir Blöndal á Eyrar-
bakka birti 4. mai síðastl. greinarstúf í
rÞjóðólfiu, út af mjög maklegum um-
mælnrn blaðs vors, um politiskan þekk-
ingarskort, og ræfilshátt, ýmsra Eyrbekk-
inga, er sendu stjórn vorri þakkarávarp
í vetur, er leið.
Það er sagt, að „sannleikanum verði
hver sárreiðastur“, og virðist það hafa
sannazt mjög ljóslega á Bakkamönnum,
sem ekki hafa náð upp í nef sér, af því
að „Þjóðv.“ lýsti skoðun sinni á atferli
þeirra hispurslaust, ef ske kynni, að þeir
gættu sín ögn betur, er smalað yrði næst.
Mjög átti það og vel við, að héraðs-
læknir Ascjeir Blöndal skyldi verða til
þess, að reyna ögn að halda yfir þeim
hlifiskíldi, því að hann mun vera maður
pennafærari, en Ouðmundur á Háeyri; en
það er kunnugt, að það eru einmittþeir,
sem haft hafa á hendi nokkurs konar
„agentsu-störf á Eyrarbakka, og þar i
grenndinni, þegar stjórnin, eða önnur hönd
hennar „Landsbanka-„klikanu, þurfti að
nota Bakkabræður.
Sem stóreignamaður á hr. Ouðmundur
á Háeyri þar all-mikið undir sér; en til
hr. Asgeirs Blöndal bera margir hlýjan
huga, þvi að hanu er maður ör í lund,
Og tilfinningaDæmur, og tekur mjög íddí-
legan þátt í kjörum sjúklinga sinna.
En eins og þetta er góður kostur á
manninum, þá er hitt miður fagurt, að
hann virðist nota velvild þá, er þessir
góðu persónulegu eiginleikar afla honum
að maklegleikum, til að leiða Eyrbekk-
inga á pólitiskum asna-eyrum, og nota
þá, sem politiska vikadrengi, bæði við
þingkosningar og endranær.
Og það er nú vitaniega eitt af aðal-
einkennum pólitisks þroskaleysis, og ræf-
ils- eða roluháttar, að geta ekki greint
hið persónulega frá pólitikinni.
Osatt er það, sem hr. Asf/eir Blöndal
ber oss á brýn, að vér höfum eigi rök-
stutt ummæli vor um Eyrbekkinga; grein
vor sýnir hið gagnstæða; en vitaskuld
forðast, baeði „Þjóðólfuru og hr. Á. Bl.,
að mÍDnast þeirra röksemda vorra, til
þess að Eyrbekkingar fái síður að kynn-
ast þeim, og sjái síður háðung sína, enda
skiljanlegt, að þessir piltar óski gjarna,
að politiska níða-myrkrið grúfi áfram yfir
hugum Bakkamanna í lengstu lög, svo
að þeir eigi þá visa.
Ekki getnm vér heldur verið hr. Á
Bl. samdóma um það, að það sæmi ekki
*) Að grein þessi kemur nokkru síðar, en
ætlað v»r, stafar af fjarveru ritstjórans.
menntuðum mönnum, að nota hörðu orð-
in, þvi að menntunin á einmitt að kenna
mönnum það, meðal annars, að nefna
hvern hlut réttu nafni; og þó að umburð-
arlyndið sé fögur dyggð, þá er það þó
opt og tíðurn, sem húðstrokan á betur
við, eða svo þótti t. d. Kristi forðum, er
hann ávarpaði Farísea-greyin: „Þér högg-
ormar, þér nöðru-kyn!“
Var þetta umburðarlyndi?
Fjarri fer því. — En hr. Á. Bl. kanu-
ast sjálfsagt við orðin: „réttlát reiði“, og
veit því, að þegar um það ræðir, að víta
einhvérja varmennsku, eða þjóðlesti, þá
tjáir opt eigi, að sina „miskunn, sem heit-
ir skálkaskjóÞ, heldur verður þá að nota
hörðu orðin, svo að maður skiljist betur.
Annars situr það fremur illa á hr. Á.
Bl., eða öðrum stjórnarmönnum, að bregða
oss. an Istæðingnm stjórnarinnar, um um-
burðarleysi, því að litið höfum vér haft
að segja af umburðarlyndinu þeirra oss
til handa, enda má því ekki gleyrna, að
það eruin vér, sem verðum að þola það,
að stjórnin beiti völdunum, og traðki
rétti i ýmsum greinum, sem lienni sýn-
ist, og einatt fer þeim það fremur ílla,
sem öðrum misbjóða á einhvern hátt, að
segja í sömu andráuni: Sýndu nú urn-
burðarlyndi, góðurinn minn!
Hr. Ásgeir Blöndal segir í grein sinni,
að á Eyrarbakka sé „margt rnanna, sem
fullfærir séu um, að mynda sér sjálfstæða
skoðun á landsmálum“, og þó að það sé
nú sjálfsagt nokkuð ýkt af lækninum,
— til að hafa betri tök á sumum mann-
aumingjunum eptirleiðis, þvi að margir
gangast opt upp við skjallið —, þá er
það vist, að hr. Á. Bl. hefir sjálfur nóg
vit, og menntUD, til þess að skapa sér
sjálfstæða skoðun um helztu gjörðir stjórn-
ar vorrar, ef hann vildi leggja flokks-
gleraugun frá sér allra-snöggvast, þá er
enginn vafi á því, að hann ldyti aðfinna
það i lijarta sínu, á hve siðferðisleya sköhh-
um yrundveUi stjórnin hyygir að tjmsu leyti,
t. d. í „matarpólitíkinni“.
Og einmitt af því, að hr. Á. Bl. skort-
ir hvorki vitið, né menntunina, en æsir
þó sjálfan sig til þess, að syngja stjórn-
inni lof og dýrð fyrir hvern þremilinn,
sem hún gerir, þá hvílir ábyrgðin marg-
fallt meiri á honum, en á þekkingarlitlum
og brjóstumkennanlegum, mannaumingj-
uin, sem hann hnýtir aptan í sig, til þess
að sýnast, sjálfur enn gildari.
Nafnið „stjórnarsloikja“ geta menn og
vel átt með réttu, þótt þeir séu „stjórn
vorri lítt, eða alls eigi, persónulega kunn-
ugir“. — Sem læknir þekkir hr. Á. Bl.
það einnig, mörgum betur, hve fljót á-
hrif ý-ms eiturefni hafa, og skyldi eigi
líkt vera háttað, að því er suina, miður
holla, lyfja-blöndu stjórnar vorrar snertir?
Svo litur „Þjóðv.“ á það mál, og því
töldum vér sennilegt, að yfirlýsing Bakka-
bræðra kynni að vera runDÍn af þeim
rótum.
Að siðu'tu skulum vér geta þess, að
sú tillaga stjórnar vorrar, er felld var á
síðasta alþingi, að verja 10 þús. króna
árlega úr landssjóði, til að skemmta sveita-
fólki, og tala yfir höfðum þess, minnir
oss um of á matgjafir, og sjónleiki róm-
veisku höfðingjanna forðum, er á atkvæð-
um lýðsins þurfti að halda, og höfum
vér því betri trú á öðru. til að efla mennt-
un þjóðarinnar.
Kveðjum vér svo Bakkamenn, í vin-
semd og bróðerni, og efum eigi, að um-
mæli „Þjóðv.“ hafi gefið sumum þeirra
ihuguuarefni, og þá er tilgaDgi vorum
náð.
tslandsbanki
hélt fyrsta aðalfund sinn 2. þ. m. Mætti
þar að eins eitm erlendu bankaráðsfull-
trúanna, Statsgældsdirektor P. 0. Ander-
sen Af innlendu bankaráðsinönnunum
var einn fjarverandi (L. Bj.). Fundarstjóri
var kosinn landritari KlemeDZ Jónsson
og skrifari Sighvatur Bjarnason banka-
stjóri. Atkvæðamiðar höfðu verið afhent-
ir fyrir hlutafé að upphæð 1,196,200 kr.
og voru handhafar þeirra því nær allir
mættir á fundinum.
Þetta var geit:
1. Formaður bankaráðsins, ráðherra
H. Hafstein. skýrði frá starfsemi bankans
síðastl. reikningsár; vísaði hann til reikn-
ingsins og gat helztu atriða hans. Gat
formaður þess jafn framt, að bankinn heíði
áunníð sér traust innanlands og utan,
hlutabréf bankans stæðu tiltölulega hátt
erlendis og f’æru stöðugt, hækkandi; reynsl-
an hefði einnig sýnt, að þörf hefði verið
á að fá meiri peninga og starfsfé inn í
landið, enda hefði bankinn þegar flutt
inikla peninga til landsins. Kvað liann
ástæðu til að þakka framkvæmdarstjóra
barikans fyrir frammistöðu sína, það sem
komið væri.
Formaður gat jiess ennfremur, að sam-
kvæmtreikningságripumbankansogskýrslu
bankastjórnar, hefði umsetDÍng bankans
þá 6 mánuði, sera liðnir eru af yfirstand-
andi ári, verið miklu meiri en fyrstu 6
mánuði síðastl. árs.
2. Framlögð, og útbýtt meðal fund-
armanna, endurskoðuð reikningsuppgerð
með tillögum um, hvernig verja skuli
arðinum.
Samþykkt var með öllum samhljóða
atkvæðum, að verja arðimim á þann hátt,
3om lagt er til á bls. 4 í reikningnum.
— Fá hluthafar þá öVe'Vo af hlutafénu
fyrir reikningstímabilið.
8. Framkvæmdarstjórninni var í einu
hljóði gefin kvittun fyrir reikningsskilun..
4. Kosinn fulltrúi í fulltrúaráðið af
hálfu hlutbafa samkvæmt 16. gr. reglu-
gerðar bankans. — Statsgældsdirekíör P.
0. Andersen, er frá átti að fara samkvæmt
hlutkesti, var endurkosinn í einu hljóði.