Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 23.10.1907, Síða 1

ii
Yerö árgangsins '(minnst
t>0 arkir) 3 kr. 50 aur.;
erlendis 4 kr. 50 aur., og
í Ameríku doll.: 1.50■
JBorgist fyrir júnimán-
aöarlok.
ÞJÓÐVILJINN.
— —--•]== Ttjttugasti og fybsti ábgangub- =|- ■=—
—i—m*e\= RITST JÓK I: SKÚLI THORODDSEN.
I Uppsögn skrifleg,
I nema komiö sétil útgei
1 anda fyrir 30. dag jún-
mánaöar, og kaupandi
samhliöa uppsögninní
borgi sknld sína fyrir
blaöiö.
M 49.
Bessastöðum, ‘23. okt.
1907.
ITtlönö.
Danmörk. 19. sept. náðizt í Kaup-
mannahöfn þjófaflokkur, sem hafði stolið
allt að 10,000 kr. virði í sumar. Það
vóru 2 Svíar, 2 sænskar stúlkur og 1
DaDÍ.
3 innbrotsþjófar voru teknir fastir að-
farauótt þ. 22. sept,er þeir voru að brjót-
ast inn í skóarabúð í Höfn. Það voru
16 —18 ára unglingar. Þeir játuðu á sig
ýmsan anuan innbrotsþjófuað.
Dr. Svante Elis Strömgren, sænskur
dócent í Lundi, befir verið skipaður bá-
skólakennari í stjörnufræði við báskólann
í Kaupmannahöfn.
Svíþjóð. Sá atburður varð í Stokk-
bólmi 24. sept., að verkinaður nokkur, Eng-
ström, réðst á koou sína og f-ærði bana í
hálsinn og brjóstið með hnífi, svo að tví-
sýnt er um líf liennar. Maðurinn var ó-
drukkinn, og ekki böfðu þau verið að ríf-
ast. Haldið er að orsökin sé aíbrýðis-
semi og að hann bafi hugsað sér að drepa
konuna. Engström flúði þegar í stað, en
dóttir hans, som er barn að aldri, hefir
séð bann, svo að von er um að, hann náist.
Lögreglustjórnin í Stokkbólmi befir
lagt til, að nokkrir kvennmenn fái stöðu
við lögreglustörf.
Þýzkaland. Friðrik, stórhertogi í Baden,
dó 28. sept., 81 árs að aldri. Hann rikti
í rúm 60 ár og var mjög vinsæll, enda
menntaður maður og frjálslyndur. Sonur
bans, Friðnk Vilhjálmur, er nú seztur að
völdum. Hann er um fimtugt.
Spánn. Seint í f. m. varð stórkostlegt
vatnsflóð í Maiaga á Spáni og eyddi það
miklum hluta bæjarins. Skaðinn ákaflegur.
Frakkland. Farið er að nota bunda
til lögreglustarfa í París og gefst mjög
vel. Þeir eru mörgum manninum dug-
legri, og mjög vel vandir.
England. C'onan Doyle, skáldsagna-
höfundur, er giptur.
Duglegasta sundmær í heimi er ensk
stúlka, miis Jennie Fletclier frá Leicester.
I fyrra synti bún 100 yards (hér um bil
150 álnir) á 80 sek.; 29. ág. í sumar synti
hún sömu vegalengd á 79 sek., og rétt
nýlega var bún að eins 78 sek. Það er
braðasta sund, sem kvennrnaður hefir synt.
Hún er 17 ára görnul.
Rússland. Aðfaranóttina þess 21. sept.
var skotið 3 skotum á hús Leo Tohtoi's,
en ekki varð mein að. 3 bændur vóru
teknir fastir, en einn látinn laus aptur,
eptir beiðni Tolstoi’s. Talið er að morð-
tilraunin hafi komið af því, að Tolstoi
hafði lofað bændunum þar í þorpinu, að
þeir skyldu fá jarðir sinar afgjaldslausar,
en gat ekki framkvæmt það, því aö ætt-
ingjar bans höfðu i beitingum með að
svipta hann fjárforráðum, ef hann ;gjörði
þetta.
Stöðugt haldast óeirðirnar á Bússlandi
og beita hvorirtveggja mikilli grimd,
stjórnin og níhilistar.
Kórea. Þar gengur mikið á. Landa-
búar vopnast gegn Jöpönum, sem, eins
og kunmigt er, ráða þar lögum og lofum
eptir ófriðinn við Biíssa. Japanar brenna
aptur á móti þorp þeirra og bæi.
Kína Stjórnin hefir skipað innanrík-
isráðgjafanum að innleiða sjálfstjórn í öll-
um laudstjóradæmunum sem fyrst. Enn
fremur á að riota samskonar kennslubæk-
ur í öllum skólum. Stjórnin segist telja
þetta nauð^ynlegaD undirbúning undir
væntanlega stjórnarskrá fyrir landið.
Persía, Stöðug óánægja meðal þjóðar-
innar. Seint í f. m. samþykkti stór lýðs-
samkoma i Teheran áskorun tii konungs
um að framfylgja alvarlega hinni nýju
stjórnarskipuD, eða leggja niðnr völdin að
öðrum kosti. Konungur neitaði að taka
á móti nefnd þeirri, or át.ti að færa hon-
um áskorunina.
Konungur hefir kallað saman þingið
og ráðgjafana til að ræða um málefni rík-
isins við þá. Þar hélt forseti þingsins
allharðorða ræðu um fjárhag landsins, og
urðu áhrif hennar þau, að þeaar var skot-
ið saman 3 miljónum króna til að stofna
þjóðbanka. Forsætisráðherrann einn skrif-
aði sig fyrir einni miljón.
Ameríka. Miklar líkur til að Roose-
velt verði endurko3Ínn forseti, ef hann
gefur kost á sér við næstu kosningar. En
annars er laft, hermálaráðherra, talinn
næstur forsetatigninni. Hann er dugleg-
ur og stjórnvitur maður.
•SjSDT....i■•••um
Gufuskipaferöirnar 1908 og 1909.
Til strandferða og millilandaferða fyrir
árin 1907 og 1908 veitti alþingi alls 80
þús. króna, í stað 60 þús. króna á yfir-
standandi fjárhagstímabili.
Þinginu barst að eins tilboð frá „sam-
einaða gufuskipafélaginu“, og batt það
tilboðið þvi skilyrði, að samningur væri
gerður fyrir átia ára tímabil, með því að
áformað er, að félagið láti smíða tvö ný
farþegjaskip, með kælirúmum.
Stórkaupmaður 7hor. E. luliníus hafði
að vísu skrifað þinginu, og ráðgert, að
senda tilboð; en úr því varð þó ekki, og
taldi þingið þó rétta9t, að ráðherrann hefði
óbundnar hendur, og gæti samið við hverr,
sem vildi.
En eins og skilyrðum þingsins erhátt-
að, má að likindum telja vist, að „sam-
einaða gufuskipafélagið" hreppi ferðirnar,
eÍDS og að undan förnu.
Ferðirnar eiga að verða, eins og þær
hafa beztar verið, og eru skilyrði alþing-
is þessi:
1. Að strandferðir, og millilandaferðir,
verði að minnsta kosti jafn miklar, og
fullt eins hagkvæmar hinum einstöku
landshlutum, eins og þær hafa bezíar
verið, svo sem strandferðir saraeinaða
gufuskipafélagsins 1904 og 1905, og
millilaDdaferðir sama félags nú, að frá-
skildum utanferðum strandferðaskipanDa.
2. Að tvö af millilandaskipunum aðminmta
kosti séu ný. fullnægi kröfu'u tímr.ns,
sem farþegjaskip, hafi stór kælirúm,
fyrir flutning á kjöti, fiski og smjöri,
og séu að miklum mun stærri, og auk
þess hraðskreiðari, en „Vesta“ og
„Laura“.
3. Að til strandferðanna verði eigi höfð
minni, né lakari, skip, en „Hólar“ og
„Skálholt“; en með stærra, og hagfelld-
ara farþegjarúm.
4. Að viðkomur í Færeyjum séu ekki fleiri,
en í gildandi ferðaáætlun „sameinaða
gufuskipafélagsins“.
5. Að fargjöld, og farmgjöld, verði eigi
hærri, en nú eru, og
6. að allt að 25 stúdontum, og allt að 50
efnalitlum iðnaðarmönnum, og alþýðu-
mönnum, árlega veitist sú ívilnun, með
fargjald milli Islands og Kaupmanna-
haÍDar, að þoir geti ferðazt á öðru far-
rými báðar leiðir fyrir sama fargjald,
og venjulegt er fyrir aðra leið. enda
sýni þeir vottorð frá forstjóra íslenzku
stjórnarskrifstofunnar iKaupmannahöfn,
eða frá sýslumanni eða bæjarfógeta í
hlutaðeigandi sýslu, eða kaupstað, og
enn fremur að þvi til skildu, að fluttir
séu innflytjendur (immigrantar) til ís-
lands fyrir samsvarandi fargjald því,
sem sameinaða gufuskipafélagið hingað
til hefur tekið fyrir útflytjendur (emi-
granta) frá Islandi, milli íslands og
Skot.lands.
Ritsimaskeyti
til „Þjóðv.“
l
I
K.höfn 10/10 kl. 5. e. h.
Frá Danmörku.
Islandsbanki hefir kvatt til aðal-fund-
ar, um hækkun hlutafjárins upp í 5 mill-
jónir.
Þá er þing var sett, ríkisþingið, vott-
uðu forsetar, í embættisnafni, Islandi þakk-
ir fyrir gestrisnina í sumar. Steffenaeu
er kjörinn forseti á landsþinginu.
Sörenson óðalsbóndi frá Egaa er skip-
aður konungkjörinn landsþingsmaður, í
staðinn fyrir síra Bjerro.
Frá Þýzkalandi.
Þýzka rikið hefir keypt loptfar Zeppe-
leins, sem hefir reynzt mjög vel.
K.höfn 15/10 kl. 55B e. h.
Ferð yfir Atlantshaf.
Lusitania, hið nýja gufuskip Cunard-