Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 11.02.1909, Side 2

18
Þjóðtíljinn
XXIII., 5.-6.
kynnt, að bann á sumri komanda ætli að
láta krýna sig sem czar allra Búlgara, og
ganga í grísk-kaþólsku kirkjuna
Utanríkisráðherrar stórveldanna hafa
skýrt sendiherrum Búlgaríu og Tyrk-
lands frá því, að Evrópa sé fastráðin í i
því, að hindra ófrið, með þvi að loka pen- ]
ingamarkaðinum fyrir þeim, þangað til j
þau séu huin að jafna öll ágreirigsatriði j
sín á milli. Enn fremur hefir Tyrkjnm !
verið ráðið til að sleppa sínum nýju kröf- j
um um landamerkjalínuna og frekari j
skaðabætur fj á Bulgaríu.
Tyrkir hafa tjáð sig fúsa til þess, ef j
Búlgarar taki aptur vígbúnaðarskipun sína. j
Búigarska stjórnin hefir gengið að því, i
og er því seDnilegt, að brátt verði allt
klappað og klárt milli þeirra ríka.
Rússland. Roshdestvensky aðmíráll j
lézt 14jaD. Hann var aðalsjóforÍDgi Bússa j
i stríðinu milli Rússa og Japana og beið j
ógurlegan ósigur fyrir þeim í Tsúzhima- j
sundinu. Enda þótt ósigurinn væri frá- j
munalegum íllum útbúnaði að kenna, var I
Boshdestvensky þó dæmdur til dauða fýr-
ir vonda framgöngu. Var síðan Dáðað-
ur og lifði síðan kyrlátu lífi, og hefir hans
ekki heyrzt getið eptir það, fyr en lát
hans fréttist.
Reinbott lögreglustjóri, sem var aðal-
maðurinn í svikum lögreglunnar í Moskwa,
hefir verið sýknaður.
Raunar er þetta ekki verra en aðrar
aðfarir rússnesku réttvísinnar, þegar höfð-
ingjarnir eiga í blut. Má þar sem dæmi
nefna aðgjörðir hennar í málinu út af
svikunum við Síberíujárnbrautina, er nema
mörgum millj. kr. Daginn eptir að rann-
sóknarnefndin hafði fengið til umráða
höll nokkra, er mikiisverð upplýsingar-
skjöl voru goymd í, brann höllin til kaldra
koia, og varð engum pappírssnepli bjarg-
að. Málið fellur því niður af sjálfu sér,
og mún enginn í vafa um hver því veldur.
Mál hefir verið höfðað gegn Aloxejev,
fyrrum vísikonungi, og haf'a þær ásakan-
ir verið bornar á hann, að hann hafi þeg-
ið mútur af ensku veik:miðjufélagi, er
býr til rllt, er að hernaði lýtur. Aðal-
lega er málið höfðað í hefndarskyni fyrir
greinar, er hann hefir skrifað um ódugnað
sjóliðsstjórnarinnar. Alexejev hefir hreins-
að sig nf mútubrígslunum, en verið dæmd-
ur sekur fyrir að hafa selt ensku verk-
8miðjufólagi uppgötvun eina, vopnum
viðvíkjaudi. Hann var dæmdur i 10 þús.
rúblna sekt og frá ernbætd.
Bandaríkin. Roosewelt á í stöðugum
skærura við þingið í Washington. Brigsl-
ar hann þingmönnum um svik í peninga-
fyrirtækjum þeirra, kveður þa stuðla að
fækkun lögregumanna til að hafa betra
næði til svikanna, Roosewelt hefir alla
alþýðu manna á sínu bandi og fjölda
helztu blaðanna.
Panamaskurðurinn kvað eiga að verða
fullgjör meðan Taft er forseti. Kostnað-
urinn er áætlaður 600 millj. dollara.
Bandamenn hafa látið af stjórn á Kúba,
og fengið hana i hendur Gomez hershöfð-
íngja, er nýlega var kosinn þar forseti.
Yekur þetta gleði míkia á Kúba, en það
er almenn skoðun Ameríkumanna, að
Kúbumenn séu ei færir til sjálfstjórnar
enn þá.
Ritsímaskeyti.
til „Þjóðv.“
—o—
Khöfn 4. febr. kl. 655 e. h.
Prá Bússlandi,
Lapuchin lögreglustjóri (í Pétursborg)
liandtekinn uppvís að því að hafa ásamt
Azer rokkrum ginnt stjórnleysingja og
hegnt þeim síðan bruggað banaráð Sergi-
usi. Gapon, Plehve o. fl.
(Skeyti þetta er mjög óljóst og tví-
rætt. Helzt lítur út fyrir, að Lapuchin
þessi lögreglustjóri hafi hegnt stjórnleys-
ingum, er voru saklausir, en kennt þeim
um dráp þeirra Gapons, Sergiusar og
Plebvo. En hitt væri líka hugsanlegt,
að meiningin væri sú, að lögreglustjórinn
sjálfur og félagi lians hefðu látið myrða
menn þessa, en skellt svo skuldinni á
stjómleysinga, til þess að firra sig öll-
um grun. En hvað þeim hefði getað gengið
til, að vilja fyrirkoma mönnum þessum
er illt að gera sór í hugarlund. Gapon
var prestur, er orð hafði fyrir lýðnum
sunnudag þann fyrir nokkrum árum, er
hann gekk til keisarahallarinnar og beidd-
ist ásjár keisarans, og urðu það upptök
að Pétursborgarvigunum miklu, hann var
myrtur skömmu eíðar. Sergius var stór-
fursti og frændi keisarans, en Plehve ráð-
herra. Yoru þeir báðir myrtir fyrir nokkr-
um misesrum, Sergius í Moskva, en Plehve
í Pétursborg).
---O0O----
Þingmálafundur fyrir Dalasýslu var
háður í Ásgarði í Hvammssveit 21. jan.
1909. Þar voru mættir 12 fulltrúar úr
6 hreppum sýslunnar, 2 úr hverjum. Með-
al anDars voru þeesi mál tekin þar til
raeðíerðar.
SAMBANDSMÁLÍSLANDS
OGDANMERKUR.
Svo hljóðandi tillögur bornar upp og
samþykktar með 11 atk. gegn 1.
a. Fundurinn skorar á alþingi að sam-
þykkja ekki frumvarp millilanda-
nefndarinnar, nema með gagngerðum
breytingum í þá átt, að engin mál
sóu óuppsegjanleg um aldur og æfi
nema konungssambandið eitt, og að
fullveldi hins ísleDzka rikis yfir sam-
eiginlegurn málum og sérmálum sé
fyllilega tryggt.
b. Fundurinn vill að íslenzka ríkið eigi
sér löghelgaðan fána.
konungkjörnirþing-
MENN 0 G ALÞINGI.
Tillaga:
a.Funduiinn skorar á alþingi að gera
þá breytiogu á stjórnarskrá landsins,
að afnema konungkjörna þingmenn,
án þess að fylla skarðið með þjóð-
kjörnum þingmönnum.
Samþykkt í einu bljóði.
b. Eundurinn vill vekja athygli þings-
ins á því, hvort eigi sé þá réttast,
að fella burtu skiptingu þingsins í
tvær deildir.
Samþykkt með 7 atk. gegn 5.
c. Fundurinn skorar á alþingi að afnema
skriptir og prentun á ræðum þing-
manna, ef við það sparast að minnsta
ko3ti kr. 10.000, en gefa út í þess stað
greinileg nefndarálit, ásamt skýrslu
um gang hvers máls á þingfundum
og atkvæðagreiðslur með nafnakalli.
Samþykkt með 9 atk. gegn 3.
d. Fundurinn skorar á alþingi að skipta
öllum tvímenniskjördæœum landsins
í eÍDmennis og jafn framt búa ekki
til log um hlutfallskosningar.
Samþykkt með 11 atk. — einn greiddi
eigi atkvæði.
BINDINDISMÁL.
Fundurinn skorar á alþingi að sam-
þykkja lög um aðflutningsbann gegn
áfengum drykkjura, og að kviðdóm-
ar verði skipaðir til að dæma í mál-
um, er rísa kunna út af brotum á
lögUDum.
KYENNRÉTTINDAMÁLIÐ.
Fundurinn skorar á alþingi að veita
konum sömu réttindi sem karlmönn-
um.
KIRKJUMÁL.
Tillaga:
a. Fundurinn skorar á alþingi að fela
landsst.jórniimi að leyta með leyni-
legri atkvæðagreiðslu, er þó eigi fari
fraro fyr en að 2 árnm liðnum, álits
þjóðarinnar um aðskilnað ríkis og
kirkju á þeim grundvelli, að kirkj-
an haldi öllum oignum sínum.
Samþykkt með 10 atk. gegn 1.
b. Fundur skorar á alþingi að leggja
fram allt að 5C00 kr , til þess að halda
kirkjuþing í Reykjavík á næsta sumri
með tveimur fulltrúum, presti og
leikmanni, úr hverju prófastsdæmi-
Samþykkt. með 11 atk. gegn 1.
MENNTAMÁL.
Tillaga:
a. Fundurinn skorar á alþingi að knýja
landsstjórnina, til að breyta reglugerð
hins almenna menntaskóla þannig,
að aldurstakmarkið fyrir inngöngu í
gagnfræðadeildina færist úr 12—15
upp i 15—18 og í lærdómsdeildina
að sama skapi, enn fromur að mönn-
urn, er læra utmskóla, leyfist að
ganga undir vorpróf allra bekkja.
b: Fundurinn skorar á aJ þingi að leggja
sem allra ríflegastan styrk til barna-
fræðslunnar í landinu.
Samþykktar báðar þessar tillögur með
öllum atkvæðum.
LAUNAMÁLOG EPTIR-
L A U N A M Á L.
Tillaga:
a:Fundurinn skorar á alþingi að stofna
ekki fleiri embætti með eptirlauna-
rétti.
b: að fela stjórninni að undirbúa frum-
vörp til laga uin afnám allra eptir-
launa.
c: að afnema dú þegir eptirlaun ráð-
herra, en opið skai honum stánda
embætti hans, hafi hann verið embætt-
ismaður, og skal honum jafnframt í
hvaða stöðu sem hann hefir verið,
veitt kr. 1000 á ári hverju í heið-
ursskyni.
d: að afnema dagpeninga lækna.
a. og b. samþykktar með öllum atkvæð-
um, c með 11: 1 og d með 8: 3.