Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 10.03.1909, Blaðsíða 2

38
ÞjÓÐVjLJINN
XXIII., 10.—11.
inn í þríríkja-sambandið, og bent á, að
Bretar myndu ella þokast nær Frökkum,
eins og raun er á orðÍD. — Þjóðverjar
höfnuðu þá málaleitun þessari, og af því
telur blaðið það stafa, hve mjög Þjóð-
verjar séu nú orðnir einangraðir, því að
bandamönnum sínum, Itölum og Austur-
ríkismönDum, geti þeir lítt treyst, ef á
reyni.
f Látinn er nýlega í Lozen í Tyrol
fyrrum hirðprestur Adolph Stöcker, 73 ára
að aldri. — Hirðprestur var haDn 1874—
90, og tók um hríð all-mikinn þátt í
þjóðmálum, og varð kunnastur af því, hve
mjög hann hamaðist gegn gyðingum.
Mikil brögð hafa verið að atvinnu-
skorti í Berlín í vetur, og hóldu verka-
menn þar fimmtán fjölsótta fundi 9. febr.,
sama daginn, sem Játvarður, Bretakon-
ungur, kom þangað. — Bifu verkamenn
á sumum stöðum niður fána, er settir
höfðu verið til prýðis, vegna kon-
ungskomunnar, og unnu fleiri smávægi-
leg spillvirki, með því að lögreglumenn
fengu við ekkert ráðið.
Nýlega hafa nokkrir kvennmenn ver-
ið rnyrtir í Berlín á mjög hryllilegan hátt,
eins og þegar „Jakob kviðskeri“ framdi
glæpi sína í Lundúnum. — Maður hefir
að vísu verið tekinn fastur, sem sannað
þykir, að framið hafi suma þessara glæpa,
en þar sem eigi er enn orðið hlé á glæp-
unum, þá er ljóst, að hér er eigi um
glæpi eins manns að ræða. — — —
Portugal Mælt er, að Manuel, kon-
ungur, ætli að ganga að eiga Beatri.ee;
frænku Játvarðar konungs, yngstu dótt-
ur hertogans af Edinburgh. — — —
Italía. Snjór mikill í Rómaborg seint
i janúarrnánuði.
Síðustu dagana í jaDÚar var talið, að
enn mundu um 50 þús. lík undir rústun-
um í borginni Messína.
Stöku menn hafa náðzt úr rúst.un-
um með lífi, eptir langan tíma, þar á
meðal áttræður maður, er ekkert hafði
haft til matar, nema jurtir. — Þorstinn
hafði kvalið hann mun meira, en hungr-
ið. —-------
Austurríki — Ungverjaland. Yatna-
vextir miklir í Dóná i öndverðum febrú-
ar, er valdið hafa miklu eignatjóni.
Sakir þess, hve Serbar láta ófriðlega,
hafa Austurríkismenn á orði, að taka 14
millj. sterlingspunda ríkislán. — — —
Kússland. 13. febr. síðastl. var Koschelew
hershöfðingi, formaður herróttarins í Bíga,
skotinn til bana.
Nýlega er það orðið uppvíst, að her-
stjórnin í Moskva befir árlega verið svik-
in um 10 millj. rúblna á varningi þeim,
er hún hefir keypt til hersins.
f Látinn er nýlega Vladimír stór-
fursti, 61 árs að aldri, fæddur 10. apríl
1847. — Hann var talinn einn af helztu
œáttar9tólpum íhaldsstefDUDnar á Rúss-
iandi.
31. janúar þ. á. var Lapuschín, fyrrum
fögreglustjóri í Pétursborg, tekinn fastur.
Þykir sannað, að hann hafi staðið í sam-
oandi við byitÍDgamenn, og verið frum-
kvöðull að ýmsum höfðingja-morðum, t.
d. að morði Sergíusar stórfursta, Plehve,
innanríkisráðherra o. fl. — Hann lét og
myrða Oapon prest. — Notaði hann í
greindu skyni mann nokkum, Azew að
nafni, er taldi byltingamönnum trú um
að hann væri flokksbróðir þeirra, og ein-
lægur byltingamaður. Azew þessi, er
menD eigi vissu um hríð, hvar var nið-
ur kominn, hefir nú verið tekinn fastur
á Finnlandi. — — —
Balkanskaginn. All-vígamannlega hafa
Búlgarar látið, og búið her sinn sem á-
kafast gegn Tyrkjum, en sljákkaði þó í
þeim, er stjórnir stóveldanna (Þýzkalands,
Frakklands, Bretlands) höfðu tjáð þeim,
að hvorki Tyrkjum, né Búlgörum yrði
veitt peningalán, fyr en ágreiningsefni
þeirra væru jöfnuð. — Á sumri kornanda
ætlar Ferdínand fursti að láta krýna sig,
sem keisara, í borginni Tirnowo, og tek-
ur hann þá jafn framt grísk-kaþólska trú.
Tyrlcir hafa ásett sér, að koma her-
skipaflota sinum í svipað horf, sem flot-
ar aDnara ríkja eru í, með því að skip
þeirra eru gömul, og eigi smíðuð í sam-
ræmi við kröfur nútímaDS. — HefirBreta-
stjórn lóð Tyrkjum Douglas A. Ganible
lávarð, til að aðstoða þá í greindu efni.
Mælt er, að 11. febr. þ. á. hafi orðið
uppvíst um samsæri gegn soldáni, hafi
átt að taka hann fastan, og neyða hann
til þess, að sleppa völdum við Jussuf
Izzeddín, son soldáns þess, er sviptur var
völdum 1876 Soldán notaði tækifærið
til að reka báða hermálaráðherra sÍDa úr
embættum, þótt eDga sök ættu þeir á
samsærinu, enda fullyrða sumir, að sam-
særi þetta sé að eins tilbúningur soldáns
sjálfs.
Sá heitir Hussein Hilmí, og er pascha,
er soldán hefir nýlega gert að stórvesír sín-
um. — Hann telst til flokks ungtyrkja, og
ræður flokkur þeirra því meira eptir, en
áður. —
Serbar hafa verið afar-gramir Austur-
ríkismönnum, og hefir krónprinzinn gerzt
forsprakki þeirra manna, er vilja segja
Austurríki stríð á hendur. — Pétur kóngur
hefir á hinn bóginn viljað að komist yrði
hjá ófriði, og er mælt, að lent hafi í
handalögmáli með þeim feðgum einhverju
sinni, er kóngur kom af ríkisráðsstefnu
og hafði greitt atkvæði gegn ófriði. rSvik-
ari!“ æpti krónpnDzinn. „Segðu af þér
konungdómi, sértu svo ragur, að þú vilt
eigi verða við óskum þjóðarinnar og hers-
ins. — Jeg skal halda herliðinu tiIBosníu!“
— Pétur koDungur kvað hafa svarað með
löðrungi, og tókst svo að lokum að koma
krónprinzinum út. — —
Bandaríkin Ráðgert er, að Panama-
skurðurinn verði fullger í forsetatíð Taft’s
forseta, þ. e. innan fjögra ára, og er á-
ætlað, að kostnaðurinn verði alls 600
millj. dollara.
Mælt er að í vetur hafi verið meiri
brögð að atvinnuskorti í Bandaríkjunum
en nokkru sinni fyr.
Mexico. I borginni Acapulco kvikn-
aði nýskeð í leikhúsi, og biðu 300 manna
bana, þar á meðal landstjórinD, og fjöl-
skylda hans. — —
Afríka. Fulltriíar löggjafarþinganna í
Kap-Dýlendunni, Transvaal, Natal og
Oranjeríki, hafa nýlega samið frumvarp
til sambandslaga fyrir nefnd ríki, sem
halda hvert um sig löggjafavaldi í sór-
málum sínum. — Glert er ráð fyrir, að
að sambandsþingið verði í tveim deildum,
og að enska og hollenzka verði jafn-
réttháar.
Bretar eru hræddir um, að uppreisn
verði í Somalílandi, með því að mælt er,
að þarlendur höfðingi („mullah“) kafi.
70 þús. vel vopnaðra hermanna; en Bret-
ar hafa litlu liði á að skipa þar syðra,
sem stendur.
Persaland. Þar voru jarðskjálftar afar-
miklir 23. janúar, og eyddust 60 þorp,
að meiru eða minna leyti. — 5 — 6 þús..
manna kvað hafa látizt og aragrúi bú-
penings.
ZZZZZ; Rétt er, að láta það inn um annað eyr-
að, og út um bitt, Sem ritstjóri „ísafoldar“ segir
um ólyst sína, að því er til ráðherratilnefning-
arinnar kemur.
Ritstjóra „Þjóðv.“ er nokkuð kunnugt um
„agitationirnar11 o. fl., sem öfluðu honum nokk-
urs hluta atkvæða þeirra, er honum hlotnuðust.
Oþarft, að heita þjóðina nokkurri blekkingu
í þessu efni, en betra, að minnast þess jafnan,.
að fæst orð hafa minnsta ábyrgð.
Gildi kosninga,
—o—
Svo sem kunnugt er, varð sá endir’á
deilunni um kosninguna í Seyðisfjarðar-
kaupstað, að hvorki dr. Valtýr eða síra
Björn fengu sæti á þingi.
Meiri hluti alþingis leit svo á, að
þingið gæti að eins samþykkt eða fellt
úrskurði kjörstjórnanna, gerði það mann
þingrækan, er kjörstjórn hefði taliö rétt
kjörinn og gefið2kjörbréf,;þá'yrði að kjósa
af nýju.
Hér skal ekki út í" það farið. hvort
úrskurður^meiri hlutaos hafi verið heppi-
legur eða lögum samkvæmur. Það verð-
ur sjálfsagt allt af um það deilt.
5f?Hitt erj víst, að þingið hefir með þessu
skapað”fordæmi, sem búast má við að
fylgt Jverði framvegis, ’er jum ógilding
kosninga er að ræða.
”Það má telja því nær áreiðanlegt., að
hér eptir hafi ónýting kosningar þau
áhrif, að kjördæmið, sem í hlut á, verði
þingmannslaust, að minnsta ’kosti meiri
hluta þingtimans.
Engum getur blaodast hugur um að
það er mjög óheppilegt.
£Bezt væri, að hægt væri að gera út
um vafakosningar svo löngu áður en þing
kernur saman, að ný kosning gæti farið
fram áður þing kæmi saman, ef hinn fyrri
væri metin ógild.
En þá verður líka að taka dómsvaldið’-
í slíkum málum af alþingi.
Og það er nú líka af mörgum ástæð-