Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 13.12.1909, Blaðsíða 2

222
Þjóbviljtnn.
XXII r, 56.
ítalía. ítalakur hershöfðingi, Asanarí
að naíni, hélt nýlega ræðu í borginni
Breseía, og taldí Austuríkismenn verstu
andmenn Itala. — Kvað hann Itali,
sem háðir væru yfirráðum Austurríkis-
manna, þrá þá stund, er þeir losnunðu.
og víst væri um það, að Yidor konur
ur Emanuel hefði þettanauðsynjamálþeirra
í hug.
Spann. I borginni Las Palmas á kanar-
isku eyjunum kviknaði ný skeð í púð-
urbirgðum, og biðu tveir menn bana, en
níu urðu sárir.
Bandaríkin. Járnbrautarslys varð í
nóv., hlekktist á járnbrautarle9t, sem var
á leiðinní frá Scattle, og biðu 6 menn
bana, en 150 hlutu meiðsli, meiri eða
minni.
478 menn fórust alls við námu-
slysið í grennd við Cherry í Illínois. —
Sumum eiginkonum þeirra, er dóu varð
svo mikið um slysfarirnar, að aptra varð
því með valdi, að þær steyptu sór ofan í
logandi námuna.
Þegar kunnugt varð um dóminn í
málinu gegn Standard Oil fólaginu, féllu
hlutabréf félagsíns í verði ura
Dr. Cook, norðurheimsskautsfarinn, kvað
hafa verið lasinn um hríð, og ætla að
dvelja á Ítalíu sér til heilsubóta, og rita
þar um heimskautaför sína. — — —
Argentína. I borginnL Buenos Ayres
varpaði tvítugur stjórnleysingi nýlega
sprengivél undir vagn, sem Falcon lög-
reglustjóri. og skrifari hans, sátu í, og
hlutu þeir báðir sár, er leiddu þá til
bana. — — —
Brazilía. í San Paolo var ný skeð
varpað tundurvél, er olli stór-húsbruna-
og brunnu 12 menn inni. — — —
Marocco. Herlið soldáns hefir ný skeð
farið all-miklar ófarir fyrir uppreisnar,
flokkum, er Mulay Kebir stýrir. — —
Indland. Þegar Minto, vara-konung-
ur á Indlandi, ók ný skeð um eina af
götunum í Ahmadabad, sprakk tundur-
vól rétt hjá pagni hans. — Maður, sem
var þar á gangi, missti aðra höndina.
Þegar vagninn var kominn nokkru
lengra, var úr mannþyrpingunni varpað
tveim spjótum á eptir vagninum, og særði
annað þeirra, liðsforingja sem bar sólhlíf,
til að skýla frú vara-konungsins.
Þykir Bretum slíkar fregnir bera votfc
um óvildarhug Indverja gegn brezkum
yfirráðum.
ískorunarskjalið.
—0—
Eins og getið er um í þessu nr. blaðs
vors, hafa nokkrir menn úr andstæðinga-
flokki núverandi stjórnar — fyrverandi
ráðherra H. Hafstein o. fl. þingmenn —
sent áskorunarskjöl í öll hóruð landsins,
þar sern skorað er á menn, að lýsa van-
þóknun á ráðherranum, og skora á hann,
að víkja þegar úr embætti, sakir aðgjörða
hans, að því er til Landsbankans kemur.
Vér minnumst þess í þessu sambandi
að í ráðherratíð H. Hafstein’s kom það
nokkrum sinnum fyrir, að send voru til
undirskripta l(k áskorunarskjöl, út af stjórn-
arathöfnum hans, t. d. í ritsímamálinu.
Slíkar undirskriptir voru þá harla lít-
iis virtar af hálfu stjórnarflokksins, sem
þá var, og ráðherra H. Hafsteín sinnti
þeim eigi að neinu leyti.
En síðan stjórnarskiptin urðu, hefir
núverandi minnihluti tekið upp sirna sið-
inn, að safna undirskriptum meðal al-
mennings.
Þakkarávörpin til fyrverandi ráðherra,
sem safnað var á undirskriptum á siðastl.
vetri, og S'ðan auglýst í blöðunum, eins
og tífct er um þakkarávörp, munu enn
mörgum í fersku minni.
Og nú er 'annað undirskriptaskjalið
farið á stað, svo sem fyr var getið.
Vitaskuld er það, að almenningi get-
ur opfc fundizt við eiga, og jafn vel tal-
ið sér skylt, að senda stjórninni, eða ein-
stökum mönuum, áskoranir um hitt eða
þetta.
Eq þegar slík undirskripta eða áskor-
unarskjöl eru á ferðinni, verður almenn-
ingur að gæta sín.
Efni slikra skjala er tíðasfc þannig
varið, hvort sem um menn, eða málefni
ræðir, að full þörf er þekkingar, og ná-
kvæmrar yfirvegunar.
En þessu gleyma ýmsir þrásinnis, láta
leiðast af kunningsskap, eða ósjálfstæði,
eru gabbaðir á ýmsir lundir o. s. frv.,
og iðrar því opt fljótfærni sinnar eptir á.
Að því er snertir áskorunarskjöl; sem
almenn málefni varða, mega og undir-
skrifendur all-optasfc vænta þess, að þeir
verði taldir þingmálaflokki þeim fylgjandi
í öllu, er fyrir söfnum uudirskriptanna
gekkst, og harðlega ámælt, synji þeir
honum fylgis við þingkosningar, eða breyta
skoðun sinni eptir á.
Þess vegna er einatt rétt, að íhuga
vandlega, hvað gjöra skal, áður en menn
rita nöfn sín undir slík áskorunarskjöl.
Séu menn á hinn bóginn sannfærðir
um, að um gott málefni só að ræða, þá
er auðvitað rétt að synja því eigi fylgis
sins.
Vér höfum talir rétt, að vekja máls á
þessu, þar sem alkunnugt er, hve margs
konar hrekkjabrögðum er þráfaldlega
beitt, til þess að vinna menn til þess að
skrifa undir slík áskorunarskjöl.
Að því er til ofangreindrar áskorun-
ar til róðherra kemur, þá er ekki líklegt,
að hún beri neinn árangur, hvorfc sem
undirskriptirnar verða fleiri, eða færri.
Slíks er eigi að vænta, þar sem kapp-
Ið er jafn mikið á báðar hliðar, sem raun
er á orðin.
Ritsímaskeyti.
til „Þjóðv.“
—o—
Kaupmannahöfn 4. des. 1909.
+
Dáin er María prinsessa.
(María prinsessa var fædd 13. janúar
1865, og var elzta dóttir Robert's Charfc-
res-herfcoga, sem var sonur Ferdínand’s,
hertoga af Orleans (f 1842), sonar Lud-
viqs Filipp'?, Fnkka konungs (f 26. ág
1850).
22. okt. 1885 giptist hún Valdemar,
Dana prins, og eru börn þeirra: Aki,
Axel, Eirikur, Viggo og Margrét, öll ,á.
lífi.
María prinsessi var mjög við ýms góð-
gjörðatyrirtæki riðin, og gat sér gotfc orð
í Danmörku.
Um banamein hennar er enn ófrótfc.)
Kaupraannahöfn 10. deo. 1909.
Málefni íslandi.
í Atlantshafseyjafélaginu hafa orðið
umræður um málefm íslands.
Doktorarnir Finnur og Valtijr töldu
skilnað þjóðartortímiugu.
Jón Sveinbörnsson gerði svæsna, pers-
ónulega árás á ráðherra Islands, og sætti
áminningu af hálfu fundarstjóra.
Danskir ráðherrar, og fleiri danskir
stjórnmálamenn, voru viðstaddir.
Svend Poulsen vildi, að herskip væri
sent til fslands, en sætti ávitum fyrir, og
varð tillagan að athlægi.
Cook norðurfari
Skilríki Cook’9, að því er heimskauts-
för hans snertir, eru komin til Kaup-
mannahafnar.
Jaumast rainnast blöðin nú á ann-
að, en frávikningu bankastjórnarinnar, og
atriði þau, er standa í sambandi við hana.
„ísafold“, blað ráðherra, dregur sízt
úr ávirðingunum, en andstæðingablöðin
telja þær allar einskis virði, og verður
almenningur naurnasfc miklu fróðari af
sumum þessara blaðagreina.
Það er auðvitað eðlilegt, að all-miklar
umræður verði um jafn nýstárlega stjórn-
arráðstöfun, sem hér um ræðir; en of mik-
ið má þó að öllu gera, og væri því æski-
legt, að blöðin sinntu jafnframfc öðrum
málum að nokkru.
Það fer aldrei svo, ef blöðin vekja
máls á hinu eða þessu, sem til nytsemda
þykir horfa, að eigi leiði fyr eða siðar
eitthvað gott af einhverju.
Blaðamenn þurfa því, sera unnt er, að
gera sér far um, að vera glöggir, og stutt
orðir, svo að á sem flest verði drepið,
enda leiðist flestum, ef eigi öllum lang-
orð þvæla, og sífelldar endurtekningar,
um sama málið, ekki sízt í hverju blað-
inu eptir annað.
Að því er til bankamálsins kemur,
höfum vér eigi orðið þess óskynja, að
nein veruleg atriði hafi komið á góma,
síðan blað vort var síðast á ferðinni.
Lækjartorgsfundurinn, og förina til
bústaðar ráðherra, sem getið var um í
síðasta nr. blaðs vors, telur blað ráðherra,
mestu fagnaðarviðhöfn honum sýnda, og
kvað sú fregn bafa verið símuð dönskum
blöðum, að tilstuðlan íslenzku stjórnar-
skrifstofunnar í Kaupmannahöfn.
Andstæðingablöðin segja á hinn bóg-
inn allt öðruvisi frá, télja Lækjartorgs-
fundinn fjölmennasta mótmælafundinn,
sem hér á landi hafi verið haldinn, o. s.
frv., og ætlum vér, að blað vort hafi farið
sönnu næst um fund þenna, sbr. síðasta
nr. blaðs vors. .