Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 14.10.1911, Blaðsíða 1
YtrÖ ðrgangsW8 (minnst, j
60 arTdr) 3 kr. 50 aur. J
erlendis 4 ltr. 50 aur., og
í Amer'xku doll.: 1.50.
BorgÍ8t fyrir júriimánaö-
arlolc.
Þ JÓÐ YILJINN.
- |= Ttjttuöasti og fihkti árganqub. = | =—
RITSTJOEl SKÚLI THORODDSEN. >—
Uppsögn shrifleg ógild
nema komið sé til iitgef-
anda fyrir 30. dagjúní-
mánaðar og kaupandi
8amhliða uppsögninni
borgi skuld sína íyrir
blaðið.
M 46.-47.
ReYKJAVÍK 14. OKTOBER.
1911 .
Til lesenda
ÞJÓÐVILJANS.
Þeir, gem gjörset kaupendur að XXVI.
árg. „Þjóðv.“, or hefst næstb. nýár óg
eigi hafa áður keypt blaðið, fá
alveg ókeypis,
I
sem kaupbæti, síðasta ársfjörðung yfir-
standandi árgangs (frá 1. okt. til 81. des.)
Nýir kaupendur, er borga t>lað-
ið tyrii* íram, fá enn fremur
200 bls. aí skemmtisögum.
Þess þarf naumast sðjfgeta, að sögu-
safnshefti „ÞjóðvJ hafa víða þótt mjög
skemmtileg, og gefst mönnum nú gott
færi á að eignast eitt þeirra, og geta þeir
sjálfir valið, hvert söguheftið þeir kjósa
af aögusöfnum þeim, er seld eru í lausa-
sölu á 1 kr. 60 aura.
■■■m Ef þeir, sem þegar eru taup-
endur blaðsins, óska að fá sögusafnshefti,
þá eiga þeir kost á því. ef þeir borga
XXVI. árg. íyrir fram.
Til þess að gera nýjum á-
skriferulrim og öðrum kaup-
endum blaðsins sem hægast
fyrir, að þvl er g"reiðís 1 n and-
virðisins snertir, skal þess
getið, að borga má við nllnr
aðal-verzlanir landsins, er
slika innskript leyfa, enda
sé útgefanda af kaupandan-
um sent innslrriptarskie-
teinið.
Gjörið svo vel, að skýra kunn-
ingjum yðar, og nábúum, frá kjörum
þeim, er „Þjóðv.u býður, svo að þeir
geti gripið tækifærið.
MM Nýir útsölumenn, er út-
vega blaðinu að minnsta kosti sex
nýja liaupendur, sem og eldri
útsölumenD, blaðsins er fjölga kaupendum
um spx, fá — auk venjulegra sölulauna —
einhv'erja af forlagsbókum
átg'efancia. „ I >jóðv.“, er þeir geta
sjálfir valið.
Nýir kaupendur og nýir útsölumenn
eru beðnir að gefa sig fram sem allra
bráðast.
Utanáskript til útgefandans er: Slaili
2 horoddsen, Vonarstrœti 12, Reykjavílt.
Útgefandi Þjóðv.
Eptir
FR. MACODY LITNI).
—o—
Greinar mínar um móðganir háskólans
norska við ísland á afmælishátíðinni, þar sem
jeg sagði að það væri skylda háskólans, að vita
að Island er ekki í eigu Danmerkur, heldur
hefir einungis sama konung og hún, hofa gjört
hin* opinberu dönsku sagnaritara svo reiða, að
það er blátt áfram hlwgilegt.
Dr. Knud Berlin er málflytiandi dönsku
stjórnarinnar í íslandsmálum. Dr. Berlín hefur
skrifað stóra bók sem á að sanna, að Danmörk
hafi átt ísland öldum saman og að þaö sé nú
óaðskiljanlegur hluti hennar. — Til sönnunar
þessari skoðun sinni vitnar hann í P. A. Munch
og alla hina norsku sagnaritun!
Dr. Berlín veður þvi fram í danska hlaði«u
„Riget" út af greinum mínum, með yfirlætis-
mikið andsvar, og er fyrirsögnin „Raiður norð-
maður“. Veitir herra Berlín auðvitað hægt að
sanna fákænsku mina boeði í Islands málum og
um afstöðu hinna norsku vísinda til þeirra.
Svo er nú samt að sjá, sem þessar greinar
minnar fákænsku hafi hleypt í menn broslegum
æsingi, því að rétt á eptir grein Berlina hleyp-
ir danski rikisskjalavörðurinn Secher fram á
ritvöllinn undir fullu nafni og titli með grein,
þar sem á að ganga frá mór rækilega — hreina
og heina götu drengja grein þar sem ekkert
orð hittir raig. —
Jeg skal seinna skemmta lesendum þessa
blaðs með þessum heimska samsetningi, sem
ekki á skilið annað en það hráðahirgðarsvar,
sem hér fer á eptir í greininni. Því hefur ver-
ið mitað utu rúm í „Riget“, og einmitt þess
vegna er frekar hvöt og skylda fyrir mig að
gera norsku þjóðinni grein, ekki einungis fyrir
rikisréttarafstöðu íslands, heldur líka sýna fram
á að lögleyBurnar voru jafn miklar, er Dan-
mörk og Noregur skyldu að skiptum.
Sem einn þátturinn úr þessari skýrslu hirt-
ist því hér þetta svar til Berlíns og er það
fyrsta grein.
Greinar þeirra dr. Enud Berlin’s og
Sechers ríkisskjalavarðar í blaði yðar
hafa ekki komið mér á óvart. Yér Norð-
menn böfum verið í sambandi við önnur
lönd og vér böfum þurft að berja niður
opinbera (offieielle) sagnaritun tveggja
landa. Vér höfum átt því að venjast
allt frá dögnm Kristjáns Bergs Keysers
og P. A. Munch’s að vera kallaðir Dana-
hatarar óðar en vér höfum leyft oss að
hafa vora eigin skoðun á sögu vorri og
sögulegum rétti. Vér erum vanir að
• mæta hártogunum og skömmum í rök-
semda stað.
Vér liöfum bæði liaft Alin og Björk-
lin alveg eins og Islendingarnir hafa nú
Berlin og nú hætist loks þessi Secher
við.
Jeg ætla nú að lofa hr. ríkisskjala-
verði Secher að eiga sig, því það er ekki
siður minn að fást við vopnlausa menn,
einkanlega þegar þeir gleyma bæði stöðn
sinni og stærð eins og Secher ríkisskjala-
vörður og gerast götudrengir. Grein
Sechers, sem frá upphafi til enda og að
öllu leyti er lygi og markleysisþvætting-
nr, getur að eins vakið hjá mér með-
aumkvun yfir því að sjá hvað lítið getur
orðið úr stærðinni.
Berlin gerir sig ekki líkt því jafn
breiðan eins og meðhjálparinn, jafn vel
þótt hann noti líka það »procurator«-
bragð, sem ekki er ókunnugt, sem sé að
reyna að veikja óþægilegan vitnisbnrð með
því að vekja vafa um trúverðugleika vitn-
isins. Jeg skal ekki kíta við dr. Berlin
um hvor okkar sé mikilsverðari fyrir
söguvísindi. Jeg hefi aldrei ritað fyrir
þá hugsnnarlansu menn, sem dr. Berlin
er svo hræddur við, vegna þess að þeir
erusvomargir; »sagnfræðinginn »ogflónsk-
una »skenki< jeg honum aptur handa
sínum »lýð«. Það er eitthvað undarlega
hlægilegt við skrif Berlins og þessa Sech
ers í augum vor Norðmanna. Danir
heimta af oss Norðmönnum að vér tökum
þátt í gremjn þeirra iTt af hinni opin-
beru sagnaritun Prússa og prússneskum
rangindum í Slesvík, en þegar norskur
eagnaritari leyfir sér af bróðurkærleika
og réttlætistilfinningn gagnvart Islandi,
að hafa skoðun um opinbera danska sagna-
ritun og framkomu Dana gagn vartlslandi
þá er ráðist á hann með skammyrð-
um, meira móðgandi en nokkur Prússi
hefur leyft sér að bjóða tilfinningum
Dana.
Að efni til eru greinar dr. Berlin
ekki annað en útdráttur úr bók hans:
»Bíkisréttarstaða íslandsc. Hr. Berlín
er sagnfræðilegur málaflutningsmaður
dönsku stjórnarinnar; bók hans er því
ekki vísindi, en orðmörg og skrúfuð
vörn — og eptirþvísemmaður færmeira af
þessari mærð finnst manni að það hljóti
að vera vafasamt mál, sem svo mikið
þarf að hafa íyrir að verja — tilfinning
sem Norðmönnum verður því ríkari sem,
þessi málsvarnaraðferð er sú sama sem
danski sagnaritarinn hefur viðhaft gagn-
vart norskum skjölum og norskum vís-
indum. Það er því hægt að líta á bók
Berlins, sem framhald af þessum mörgu
og merkilegu sennum sem norsk sagn-
vísindi hafa lent í við hina opinbem
dönsku sagnaritun allt frá þeim degi
sem Noregur fyrir öld síðan þvingaði í
gegn kröfum um háskóla. I þeim deil-
um voru skammaryrði lika notuð, en nú
liggja þau öll sem geymdir en ekki
gleymdir safngripir, sem notaðir eru á
hátiðum. Það lítur vissulega út fyrir