Lögberg - 11.07.1888, Page 3
aðar í fyrra og prentaðar í F'ortnightly
lievicir. Annar þensara manna áleit að
rannsóknir væru ekki að eins leyfllegar,
heldur og að þær liefðu þegar komi/.t
svo langt inn á kirkjunnar andlega
svæði, að luín væri skytdug til að fara
að breyta til muna kenningu sinni um
hin þýðingarmestu atriði, eins og t. d.
guðdóm Krists, kraptaverkin o. s. frv.
Aptur á móti hefði hinn maðurinn liald-
ið því fram, að færi kirkjan íyrir al-
vöru að missa tangarliald á almenningi,
þá væri rjett af heuni, og liún ætti ekki
annars úrkosta en að fara að bcita of-
sóknum. Það mundi því þurfa allmik-
inn kunnugleika til |ess að skera úr
því lijer í kvöld, liverju principi al-
mennast væri hahlið fram í kirkjunni
viðvíkjandi þessu máli um þessar mund-
ir.
Ræðumanninum ljek mest forvitm a
að vita, hvernig irlenzka lútherrh't kirkjnn
hjer í Ameríku vildi taka 1 þetta mál.
Prestar liennar liefðu sagt lijer í kvöld
að liún væri með frjálsri rannsokn, en
það liefði enn ekki komið ijóst fram,
iivað meint vreri með því nil rcrn með
fijdUri ritnitinikn. \ æri átt við það, að
leyfa rannsóknirnar að því leyti sem
þrer koma ekki í bága við kirkjutrúna,
en telja syndsamlega hverja tilgátu, sem
ekki yrði rýmd saman við hana, þá
væri þessi yflrlýsing einskis virði. Að-
alatriðiö virtist þetta : Er kirkjan
reiðubúin til að taka gilda hverja mót-
báru gegn kenningu sinni, svo framar-
lega sem liún eigi við jafnsterk rök að
styðjast, sem annars þykja nægar sann-
anir í öðrum málum, sem fyrir koma
í lífinu ? Ræðum. vildi taka til dæmis
evúl6tión*-tilgdtitna. Kirkjunnar menn
lijer álitu að hún kæini í bága við
kristindóminn. En vildu i>eir hreinskiln-
islega og tafarlaust brej'ta stefnu sinni,
ef þau rök skyldu koma fram henni til
stuðnings, sem annars væru álitin full-
nægjandi. Væri þessari spurningu hrein-
skilnislega játað, |>á virtist ræðumanni,
sent kirkjan liallaðist að frjálsri rann-
sókn, og hann vildi sjerstaklega leggja
hana fyrir presta kirkjufjelagsins.
Sjera /'V. lieryiiutnn sagði sjer vreri
sjerstök ánægja að svara þessari spurn-
ingu; hún væri blátt áfram og to t/ie
point. Ilann vildi svara lienni með
eindregnu jd. líann væri þessari tilgátu
mótfallinn, af því að sjer virtist að hún
koma í bága við heilaga ritningu, og
hann sæi enga sjerstaka ásticðu til að
hallast að lienni, þar sem liún væri enn
ósönnuð. En færi svo, að hún sannað-
ist, sem ræðumaðurinn taldi alls ekki
ómögulegt, þá var hann sannfærður um
að augu sín og anuara mundu upp
ljúkast, svo að þeir sæju að mótstaða
þeirra gegn þessu, sem reyn/.t liefði
sannleikur, hefði verið sprottin af mis-
skilningi á guðs orði, en guðsorð sticði
jafnóhaggað eptir sem áður.
Signrbjörn Stefán»son hjclt alllanga
ræðu. Frjettaritari Lögbergs náði henni
ekki í samanhengi, því að nokku r ókyrr-
leiki var kring um hann meðan ræðan
var flutt. llæðum. áleit nð kirkjan væri
á móti frjálsri rannsókn og menntun, og
færði það einkum til að á sunnudaga-
skólum slnum kenndi liún ekkert af
almennum fræðum, heldur trúarbrögð
ein. Tillaga hefði komið fram í fyrra
í frjálsuin uinrreðum á kirkjuþinginu
um að breyta þessu, en kirkjufjelagið
liefði ejut því og að engu leyti fariö
eptir því. llann áleit og að prestum
kirkjunnar vreri nrer að gera grein íyrir
mótsögnunum í gamla testamentinu,
en að lemja sífcldlega þctta sama inn
i menn.
«S’jern Jón Jijnrneimn lýsti sem forseti
kirkjufjelagsins yfir liinu sama svari
sein sjera Fr. Bcrgmnnn viðvíkjandi
spurningu Einars lljörleifssonar. Sigurb.
Stefánssyni vildi hann svara þvi
viðvíkjandi sunnudagaskólunum, að auð-
vitað væru þar kend trúarbrögð ein, en
það vissi lika liver maður, sem sendi
börn sin á sunnudagaskólana, að börnin
icttu að fá þar tilsögn í sínuni kristin-
dómi, en ekki í öðru. Ivirkjan kenndi
það á sunnudagaskólum sínum, sem lægi
innan hennar verksviðs, alveg eins og
járnsmiðir, sem tækju unglinga, kendu
þeim að smíða járn, trjesmiðir kendu
að smíða trje o. s. frv. Það gæti ekki
verið neitt vítavert, þó að kirkjan kenndi
það ekki, seni lregi fyrir utan hennar
verksvið, og það væri engin sönnun fyr-
ir því, að hún vreri því niótfallin. Yiö-
víkjandi mótsögnum gamla testaments-
ins vildi hann spyrja Sigurbjörn Ste-
fánsson, livort hann hefði lesið það, sem
kirkjuunar menn liefðu sagt um þær,
eða vissi liverja grein kirkjnn hefði
gert fyrir þeim. Sumum andmælendum
kirkjunnar hætti viö að stagast allt af
á þvi, scm fært væri til móti kenningu
hennar, án þess að hafa hugmynd um,
liverjar varnir hún hefði from flutt.
Eptir þetta höfðu ýmsir orðið, einkum
Itjörn UiilldórsHon, en engar nýjar skýr-
ingar komu fram viðvíkjandi umræðu-
efninu. Fundinum var slitið um kl. 11
um kvöldiö. Menningarfjelagsmenn ljetu
í ljósi nð þeim þætti fundinum of
sncmma slitið, og margir mundu liafa
verið flíslr að staldra við lengur, því
að menn lilustuðu á rreðurnnr með
mikilll athygli og voru ekki farnir að
sýna neitt ferðasnið á sjer. En fundar-
stjóra þótti til of mikils ictla/.t, ef heiint-
að væri að kirkjufundarmenn, sem ættu
að vinna allan næsta dag, sætu yflr
þessu lengur fram á nóttina, enda höfðu
þá umræðurnar staðið allt að fjórum
klukkutímum.
Fundinum var stýrt með stakri og
lofsverðri óhlutdrœgni.
FR.JKTTIR FRÁ ÍSLANDI.
(Eptir Þjóðólfl).
líeykjavík, JS. mai 1SS8.
T í ð a r f n r. Síðustu daga norðan gtorm-
ur með frosti og snjógangi í fjöllunp
Hafís. Mnðtir vestan til úr llúna-
vatnssýslu, sem fór þaðan 10. |>. m.,
sagði eigi liafþök af ís fyrir norðnn.
Innfirðir fullir, svo að hann reið yfir
Ilrútiifjörð frá Þórsstöðum á 'Borðejri.
Á Ilúnaflóa hafði t. d. ísinn eigi náð
lengra út, en út undir Ilöfðakaupstnð
að austunverðu, og þaðan norðvestur
yfir á Strandir.
Strnndferðaskipið T h v r a kom
liingað í nótt. Ivomst livergi að Aust-
urlandi fvrir ís, sem lá þar um 15 míl-
ur út frá landi. Með skipinu koni
Norðmaðurinn F. Nansen og með lion-
um 3 Norðmenn aðrir og 2 Lnppar, á
rannsóknarferð til Grænlands; ætlar þar
frá austurströndinni þvert vestur yfir
jöklana á Grænlandi. Iljeðan fer linnn
til ísafjnrðar og verður þuðan fluttur
af selaveiðaskipi til Grrenlands.
G u f u s k i p i ð M i a c a stranda ði ný-
lega við Auxturland; koni gat á það í
ísnum og var lileypt í land. Allir menn-
irnir björguðust. 'Skipið vnr selt ásnmt
vörum, sem í því voru og áttu að fara
til Seyðisfjarðar. Gufuskip, sem Slimon
á og var á Austfjörðum, flutti mennina
til Skotlands. — Ingeborg, kaupfar
til Akurcyrar, strandnði og nýlega við
Austurlnnd.
Beykjavík, 25. maí 1888.
Strandferðaskipið T li y r a kom
hingað 23. |>. m. nð vestan, hafði kom-
i/.t að eins norður fyrit ísafjarðardjúp,
og liitt þar fyrfr mjög mikinn ís (borg-
nrís), sem ekki sást út yfir, svo að liún
sneri þur aptur; kom svo við á öllum
höfnum, scm til stóð á leiðinni að vest-
an. Með henni komu nokkrir farþegjar
hingað af Vesturlandi.
Tíðarfar. Með hvítasunnu linnti
norðanveðrinu og kuldanum og brá til
vætu og betri veöráttu. I grer og dag
blítt veður og jörð óðum að grænka.
Prestaköll. Sjera Helgi Árnason,
sem liafði fengið veitingu fyrir Hvunn-
eyri, liefur afsalað sjer því brauði, en
fengið leyfi til að vera kyrr í Nesþing-
um.
Veitt 17. þ, m. eptir kosningu safn-
aðarins : ötöð í Stöðvarfirði sjera Gutt-
ormi Vigfússyni á Svalbarði og Saml-
fell í Öricfum kand. Ólafi Magnússyni,
er áður hafði fengið veitingu fyrir Ey-
vindarhólum.
II r u k k n u n. 22. þ. m. drukknuðu 3
menn af skipi á uppsiglingu úr fiski-
róðri, form. Ófeigur Guðmundsson á
Bakka og 2 hásetar linns Jón og Steinn.
3 varð bjargað.
Guf uski pi ð Oopeland, er Sli-
mon og fjelagar lians í Leitli hafa ný-
lega keypt, á að koma liingað frá
Granton 18. júní, til Stykkishóhns 19.,
Isafjarðar 20., Sauöárkróks 21., Akur-
eyrar 22., tekur á þessum liöfnum vest-
urfara og hesbi og flytur þá til Skot-
lands. Kemur síðan hingað aptur og á
að fara alls (i feröir hingnð i sumar,
koma til Rvíkur annanlivern mánudag,
fara frá Granton annanhvern fimmtud.
Skipið er stórt (900 smálestir) og fljótt
'í ferðum ; )að tekur bæði farþegja og
flutning með sömu kostuni, sem dönsku
gufuskipin. — l'm sama leyti í júní á
aiinað skip Slimons nð koma lil Eskifj.
og unnara hnfna norður að llúsavik og
konm til Gninton samtimis Copeland.
S k a p t a f e 11 s s ý s 1 u (Meðallnndi) 5
maí. ... „Veturinn var ytir liöfuð víð
ast livar góður og liagnr optast nær,
nema í Meðnllandi, enda liljóp Kúða-
fljót hjer um allt út Meöalland og
lagði aRa jörð undir í 1. viku Þorra,
svo að ein íshella vnrð, seni ekki tók
upp fyr en i 1. viku sumars^ Og hef-
ur viöast livar lijer veriö gefið öllum
fjenaði síðan um jólaföstu. Á stöku
stað farið að brydda á heyleysi, sem
verður því verra, ef þessir kuldar hald-
ast lengi. Ekkert liefur flska/.t lijer i
Meðallandi, en lijer barst talsvert á
land af rifnum fiski og sumstaðar nærri
lieilum. Kom það í góðar þarfir, því að
það hcfur mestpart verið lífsbjörg manna,
að minnsta kosti liinna bágstöddustu. —
L'm pálmasunnudag kól 3 menn í Öræf-
um í fjöruferð. Af 2 þeirra er nýbúið
að taka mikið af fótunum, eu einn
mun ekki liafa misst nema tærnar.
Voru að því verki Ireknar tveir hinir
nrestu, hinn nýi lreknir okknr og lækn-
ir Austur-Sknptfcllinga. — Skip fauk lijer
uni daginn og brotnaði í spón. Aðrnr
slysfarir ekki“.
Undan Eyjafjölluin 14. i>. m.
... „Á uppstigningardagsmorgun vurð
Fiunur bóndi Jónsson á Steinum bráð-
kvaddur, merkur bóndi og mesta val-
menni, nál. 45 árn að aldri“.
lleykjnrik, 1. júní ÍSSS.
Tíðafar breyttist skjótt aptur til
kulda og norðanáttar, sem staðið liefur
alla þessa viku, stundum með snjógangi.
Allt fullt af liafís fyrir norðan segir
inivður af Sauðarkrók, sem fór þaðan
24. f. m.
Prestvígðir 24. f. m.: Gísli Einars-
son að Hvammi í Norðurárdnl, Jón B.
Straumfjörð til Meðallandsþingn, Magn-
ús Björnsson að Hjaltastað og Ólafur
Magmísson til Sandfells.
Af.labrögð eru allt nf mikið góð
við Faxaflóa, mest þorskur.
-1LMA N. IK „ L <)<; tiERGS^
er nú til sölu á
skrifstofu Lögbergs,
14 R o r i e S t r.,
í búð Arna Friðrikssonar,
223 Ross Str.
og í „Dundee Honse“,
hornið á Ross og Isaliella Str.
fyrir 10 centn.
E, B, Eichráson,
BÖKAVKRZUJN, STOFNSETT 1878
Verrlar eiunig með alL-konar ritfong
Prentar með gufuafli og bindur bœkur,
A liorninu nndspa’nis uýja pósthúsínu.
Maln St- Winnipeg.
„LÖSBERG“.
Nýlr hiupendur geta fengið
allt það, sem eptir er af þessum
argangi Lik/bergn fyrir
^1,00.
Auk þess fá menn og það, seni
út er komið af
Bdkasafni Liiebergs,
ef menn æskja þess sjerstaklega,
mcðan upplagið hrekkur
Lögberg er frjáldynt bluff.
Lögberg gerir njer meirtt fttr
um nff bera iuhul fyrir höfuð
fulendinga hjer ventra, þegar á
þeim er níffzt, en nokkurn tíma
hefur áffur veriff gert.
Lögberg er nýbyrjað a einni af
þeim fjörugustu og skemmtileg-
ustu sögum, sem ritaðar hafa ver-
ið í heiminum á síðustu árum.
Lngberg er ulgerlega ujálfstœtt
blaff.
htiupiff því Ijtigberg.
.1 V K 1» A R F A K I R.
Hornið á Main á Market str.
Likkistur og allt, setn til jarð-
arfara [>arf,
ÓDÝRAST f BŒNUM.
Jeg geri mjer mesta far um, að
allt geti farið sem Jiezt fram
við jarðarfarir.
Tefejihone Nr. 413.
Opið dag og nött.
M. HUaHEIg.
**MnraiHnBnamRiip
K J 0 T V E R Z I. U N.
Jeg Jief ætíð á reiðum höndum
niiklar Jiyrgðir af allskonar nýrri kji'it-
vöru, svo seni nautakjöt, sauðakji't
svínssflesk, pyisur o. s. frv. o. s. frv.
Allt ineð vægu verði. —
Komið inn og skoðið og spyrji 3
uni verð áður en Jjjer kaupið antiar-
staðar.
John Landy
220 Ross St.
OANADA PACIFIC
H0TSL
SELKIRK-------MANITOBA
llarry J. Montgomcry
eigundi.
155
bopa, og jeg vil taka yður sem þjón minn“,
sagði Sir Ilenry á ensku.
L'mbopa skildi hann auðsjáanlega, þvf að
liann svaraði á zúlúsku : „Gott og vel“; og
svo leit hann á hinn háa og þrekna livíta mann
og sagði uni le;g. )?Við erum karlmenn, þú og
• htpUuli.
F 1 1 a v e i ði n.
I>að er ekki áform mítt að segja nákvæm-
lega frá öllu, setn við bar á okkar°löngu ferð til
Sitandas Kraal, sem er nálægt ármdtum Lukanga-
og Kalukwe-fljútanna. I>að er ineir en 100 mílna
leið frá Durban; og síðustu -100 mllumar, eða
þar um bil, uröum við enda að fara fötgang-
andi, af því að þar var svo mikið af hinuin
voðalegu fceA-te-fluguni; eins og kunnugt er, Idða
öll dýr bana af stunguin þeirra, nema asnar o^r
menn.
Við fórum frá Durban um lok janúarmán-
aðar, og það var í annari viku maímánaðar, að
v*ð tjölduðum nálægt Sitandas Kraal. Við röt-
nðum í mörg og misjöfn æfintýri á bessari leið;
en af pv( ft(>j |)ftll voru samkyns þeim æfintýr-
um, seni koma fyrir hvern einasta afríkanskan
iciðiinann, |>á ætla jeg ekki að geta þeirra hjer —
að undanteknu einu þeirra, sem jeg mun þegar
154
skipað, sem jeg er í, og jeg vinn fyrir mat
mínum. Meira hef jeg ekki að segja“.
Mjer þótti þessi maður nokkuð kynlegur
og eins það, hvernig hann talaði. Mjer duldist
það ekki, að hann mundi segja að mestu leyti
satt, en hann var einhvern veirinn allt öðruvísi
o
en Zúlúar eru vanir að vera, ocr jeir var ekki
laus við að tortryggja tilboð lians um að fara
íneð okkur borgunarlaust. Af því að jeg var í
vamlræðum þýddi jeg orð hans fyrir Sir Henry
og Good, og spurði þá, hvað þeim sj'ndist. Sir
Henry sagði jeg skyldi biðja hann að standa
upp. Umbopa gerði. svo og brá um leið af sjer
siðu hermannaskykkjunni, sem hann var í ; hann
var nakinn innan undir, nema hvað hann hafði
belti um inittið og keðju um hálsinn úr Ijóna-
klóm. Hann var sannarlega ítarlegur ásýndum;
jeg hef aldrei sjeð fegurri Afríkumann. Hann
var lijer um bil sex fet og þrír þumlungar á
hæð, eptir því rjildur og mjög vel vaxinn. í
því Ijósi, setn Jiar var inni, var hörundslitur
hans líka naumast dekkri en Suður-Evrópumamia,
nema á einstaka stað, þar sem djúp, svört ör voru
eptir gömul axarsár. Sir Ilenry gekk til hans og
leit franian 1 djarfmannlega, fallega andlitið hans.
„Þeir eiga vel saman, finnst yður ekkt ?“
sagði Good; „hvor öðrum stórvaxnnri“.
„Jeg kann vel við augnaráð tðar, Mr. Uin-
151
með manninn inn, Jiegar við Iiöfðum borðað mið-
degismat, því að við sátum [iá að borðum. Inn kom
koin [>egar mjög hár maður, laglegur, hjer uin
bil 30 ára gainall, og mjög bjartur yfirlitum, af
zúlúskum manni að vera; hann lypti upp kvista-
jirikinu sínu til þess að heilsa mjer, settist á
hækjur sínar úti í horni og steinþagði. Jeg skijiti
nijer ekkert af honuin nokkra stund, því að það
er mikil yfirsjón að fara svo að. Ef nokkur byrj-
ar viðstöðulaust á samræðu, Jiá er Zúlúunum
liætt við að hald.a að Iítið kveði að þeitn inanni
og að hann sje ógætinn. Jeg tók þrátt fyrir [>að
ejitir því að liann var Ken/i/u, það er að segjn,
að hatm hafði á höfðinu svarta hringinn, sem
gerður er úr vissri tegund af viðarkvoðu, fægð-
ur með fitu og festur inn S liárið; Zúlúarnir fara
venjulega að setja þennan hring npj>, þegar þeir
hnfa náð vissum aldri eða metorðum. Mjer fiinnst
lika eins og jeg kannaðist við andlitið á hotiuin.
„Jæja“, sagði jeg loksins, „hvað heitir [>ú?“
„Umbopa“, svaraði niaðurinn liægt og með
djújiri rödd.
„Jeg lief sjeð [>ig áður“.
,,.lá; Lihi.ffunu (höfðiiiginn) „sá andlit mitt
að Litlu Hönd“ (Isandhlevan) „daginn fvrir bar-
dasjann.1*
J>á kannaðist jeg við hann. Jeg hafði ver-
ið einn af leiösöguinöniHnii Chelmsfords lávarðar
í Zúlústríðiuu, vansællar uiinuim/ar, 02 liafði ver-
O 7