Lögberg - 10.10.1888, Blaðsíða 1

„Lögberg“, er gefið út af Prentfjelagi
Lögbergs. Kemur út á hverjum mið-
vikudegi. Skrifstofa og prentsmiðja Nr.
35 Lombard St.,
Kostar: um árið $2, í 0 mán. $1,25,
i 3 mán. 75 c. .... '
Borgist fyrirfram. Einstök númer 5. c.
„Lögberg“ is publishcd everv Wcdnes-
day by the Lögberg Printing Co. at
Kö. 35 Lombard Str.
Price: one year $ 2, C moriths
$ 1,25, 3 months75 c. payablein advancc.
Single. codies 5 cents.
WINNIPEG, MAN. 10. OKTÓBER 1888. Nr. 39.
Manitoba & Northwestem
JAKI>á BK A U T ARF J EL A G.
GOTT LAND — GÓDl'R SKÓGUR — GOTT VATN.
Hiu alpekkta jjinevalla-nýlenda liggur að þcssari járnbraut, brautin liggur
um bana; hjer um bil 55 fjcdskyldur haia pcgar sezt par aft, eu par er
enn nóg af ókrypis stjórnarlaudi. 160 tkrur handa hverri (jölskyidu. A-
gœtt engi er i pessaii nylccdu. Frtkari leif beiuingar fá meun hjá
A F. EDEN
LAND COMMISSIONER,
022- JilSlX Winnipeg.
J. H. ASHDOWN,
tíirilvírii-ieriliiimiiilöi'
Cor. MAIN & BANNATYNE STREETS.
Alpekktur aS því að selja harðvöru við nijög lágu verði,
|)aö er engin fyrirhöfn fyrir oss að sýna yður vörurnar og segja
yður verðið. þegar þjer þurtið á einliverri harðvöru að halda, þá
látið ekki hjá líða að fara til
J. H. ASHDOWN,
Cor. Main & Bannatyne St.
WINNNIPEG.
FRJETTIR.
Hraðskeyti Wimana, viðvíkjandi
pólitísku sambandi milli Canada og
Bandarikjanna, sein getið var um í
síðasta blaði Jjögbergs, hefur verið
prentað í öllum Ivundúna-blöðuimin,
eins og nærri má geta. Dað virð-
ist svo, sem ekki sje gert sjerlega
mikið úr frjettunum á Englandi.
Dannig segir blaðið St» JcitnesGct~
zette: „það var mjög vinsamlegt af
Wiman að láta oss vita svona
snemma utn þetta tilboð til Cana-
da um að fá Bandaríkjunum allan
sinn hag í hendur. England fjekk
að vita allt um þetta fyrir nokkru
síðan, og hefur látið sjer J>að liggja í
fremur ljettu rúmi. Ef Canada verður
nokkurn tíma cjánægð með Jiau
kjör, sem hún á nú við að búa, þá er
ekki líklegt að hún breyti um til
betra með því að verða partur af
Bandaríkjunum. Bandaríkin ættu að
bíða við, Jiangað til Canada lætur
í Ijósi löngun eptir að draga nið-
ur brezka fiaggið.“
Þó að auðvitað sje ekki liætt
við því að sinni, að Canada muni
renna á agnið, J)á er þó auðsjeð á
ýmsu að þeim Canada-mönnum, sem
hlý.jastan hug bera, eða ]>ykj-
.ast bera, til Bretlands, er ekki far-
ið að verða um sel. þannig stendur
nýlega í ritstjórnargrein í Montreal-
blaðinu Star: „Öldundaþing Banda-
ríkjanna getur ekki fengið Canada
fyrir gott orð nú sem stendur, en
vjer viljum vekja athygli stjórn-
málamatina beggja Ilokkanna í Can-
ada á J>ví að þeir eru að skapa
satnbands-skoðanir í J>essu landi, og
eim gengur það liræðilega fljótt.
Fyrir fimmtán árum hefði það verið
álitin landráð að hyggja á slíka
breytingu, og hverjum manni, sem
hefði látið það í ljósi að hann væri
slíkri breytingu blynntur, befði ver-
ið mis{>yrmt líkanilega. Á þessum
tímum hafa menn fyllsta frelsi til
að ræða þetta mál. Dað er margt
sem veldur þessari breytingu, sem
nú er & orðin, og þeir menn, sem
gert hafa það að lífsstarfi sínu að
fást við stjórnmál, hafa komið því
til leiðar. það eina, sem hnekkt
getur sambands-skoðunum þeim, sem
nú eru farnar að vaða svo uppi í
þessu landi, er það að ættjarðarást
stjórnniálainanna vorra verði göf-
ugri, að hið mikla Norðvesturland
byggist, og ef til vill það að fast-
ara samband verði milli liinna ýmsu
hluta brezka ríkisins“ (imperial
federation).
Hon. Edward Blalce, fyrverandi
formaður frjálslynda flokksins í Can-
ada, hefur, eins og kunnugt er,
verið mjög heilsutæpur uin all-
langan undanfarandi tíina. Hon-
um liefur nú batnað svo, að haun
treystist til að taka til starfa apt-
ur. Hann ætlar ekki að sinna stjórn-
málum framar, heldur gefa sig ein-
göngu viB málafærslumannsstörfum.
Ivyrrahafsbrautarfjelagið canadiska
hefur lagt fyrir stjórnina í Ottawa
mótmæli gegn því að stúfur sá af
Rauðárdalsbrautinni, sem byggjast
á til Portage la Prairie, megi verða
lagður yfir brautir fjelagsins. Fje-
lagið heldur því fram að Manitoba-
J>ing bnfi ekkert vald til að leggja
brautir yfir brautir fjelagsins; til
þess J>urfi þingið i Ottawa að lög-
gilda nýju brautirnar. Stjórnin hef-
ur enn ekki skorið úr málinu.
Eins og kunnugt er, hafa kirkna-
eignir hingað til verið undan-
þegnar sveita-sköttum í Canada.
Baptista-söfnuður einn í Toronto
hefur um nokkurn tíma undanfar-
inn verið að ræða það mál, hvort
þessi undanþága væri rjett eða
ekki. Söfnuðurinn befur komizt að
þeirri niðurstöðu að hún væri röng,
og ætti ekki að eiga sjer stað.
Hann leit svo á, sem þessi kirkna-
undanj>ága væri nokkurs konar styrk-
ur frá vcraldlega valdinu, og að
þeir menn, sem Baptista-trúar eru,
ættu ekki að stuðla að því, að slík-
ur styrkur haldist við.
Timbur J>að, sem sent var frá
Canada til Bandarikjanna fyrir fullt
og allt á síðustu sex mánuðum,
nam $087,124; auk J>ess var það
timbur, sem aptur átti að flytja út
úr Bandaríkjunum; }>að nam $85,109.
Það er alkunnugt, að samkomu-
lagið er ekki sem allra ákjósan-
legast í Quebec-fylkinu með ka-
þólskum mönnum og prótestöntnm.
Kaþólskir menn eru þar í meiri
hluta, og prótestöntum þykir sem
þeir halli rjetti sínum, þegar J>eir
fái höndunum undir komizt. Það,
sem þeim síðast hefur orðið að
deiluefni, er ljósin við kirkjurnar í
Quebec. Prótestöntum þykir sem
bæjarstjórnin þar afskipti kirkjur
sínar illilega, og þrátt fyrir það
að samningar hafi verið gerðir um
það, að fram undan hverri einustu
kirkju í bænum skuli vera ljós, J>á
láti bæjarstórnin vera myrkt um-
hverfis allar prótestanta-kirkjur; ‘þar
á móti sje nóg birta í kring um
kirkjur kaþólskra manna.
Aðfaranótt fyrra miðvikudags var
allmikil snjókoma bjer og þar í
Ontario-fylki, einkum vesturpartin-
um; ávextir skemmdust mjög í
aldingörðum. Sumstaðar varð snjór-
inn 6 þumlunga þykkur.
Fyrir nokkrum tíma síðan komu
umkvartanir til Canada-stjórnar um
að bændur í Dakota legðu það í
vana sinn að fara norður yfir landa-
mærin og stela timbri í Suður-Mani-
toba, bæði á löndum stjórnarinnar
og einstakra manna. Young kapteini,
umsjónarmanni tollmálanna í Mani-
toba og territóríunum, var því falið
á hendur að rannsaka málið. Hann
segir að timburþjófnaðurinn eigi sjer
allmikinn stað. Hann segir og að
mikil tollsvik sjeu höfð í frammi á
landamærum Manitoba og Dakota.
þar á meðal ér ótollað korn flutt til
Morden sunnan að. Merkilegast er
þó það í skýrslu hans, að mikið af
opium er flutt á laun yfir landamær-
in til Bandaríkjanna suður af Mor-
den. Ópíumið er komið vestan frá
ströndinni með Kyrrahafsbrautinni.
það er elcki svo sem að menn flytji
ópíumið í vösum sínum, heldur eru
heil vagnhlöss flutt f>assa leið suður
yfir landamærin. Young kapteinn
ræður til að ríðandi lögreglulið verði
sett þegar í stað á þær stöðvar, ]>ar
sem þjófnaðurinn og tollsvikin fara
fram.
Bóluveikin er ko i in upp i Toron-
to« Heilbrigðisstjórn bœjarins hefur
sent lækua ut um bæinn; þeir eiga
að koma í hvert hu?, og bólusetja
hvern rnann, sem ekki hefur verið sott
bóla á slðustu 5 árum.
Næstu samningar, sem frain eiga
að fara milli Canada og Bandaríkj-
anna, verða um landamæri Alaska.
Landainerkin eru þegar að nokkru
leyti ákveðin, en enri er eptir að
kveða á um þau í hjeraðinu, sem
liggur fram með Yukon-fljótinu.
þangað til það mál er til lykta
leitt, þykjast stjórnir beggja land-
anna eiga umráð yfir J>eim lands-
hluta.
Mormónarnir eiga heldur en ekki
í vök að verjast um þessar mund-
ir fyrir stjórn Bandaríkjanna. þessa
dagana hefur hæsti rjetturinn í Utali
dæint í máli, sem Mormóna-kirkjan
hefur átt í við stjórnina. Stjórnin
krafðist allra eigna kirkjunnar, með
því að kirkjufjelag þeirra hefði eng-
an rjett til að vera til. Málið var
sótt og varið af ákaflega miklu
kappi. En stjórnin vann það alger-
lega. Rjetturinn komst að þeirri nið-
urstöðu, að Mormóna-kirkjan kenndi
enn og hjeldi fram fjölkvæni; væri
henni leyft að eiga nokkuð, þá
stuðluðu þær eignir að því að halda
fjölkvæninu við, og þar sem fjöl-
kvænið væri alsendis ólöglegt, þá
gæti kirkjan ekkert átt á löglegan
hátt. Mormónarnir hafa skotið máli
sínu til hæsta rjettar Bandaríkjanna.
Hræðileg saga er sögð J>essa
dagana af vissum þjónum North-
iern Pacific - járnbrautar fjelagsins
Vagnlest var á ferð á brautinni
fyrir vestan Fargó. Tveir menn
komu inn f lestina á einhverjum
undir-brautarstöðvum, og lentu í
þrætu við brautarþjónana út af far-
gjaldi. Lestin var á fleygingsferð,
og öðrum inanninuin var kastað
út; hinn maðuriun hjelt sjer föstum
og bað sjer griða. Farþegjar skár-
ust þá í leikinn og björguðu lífi
hans. Síðan var lestin stöðvuð, og
maðurinn, sem út hafði verið fleygt,
fannst. Hann var, auðvitað, örend-
ur og líkið svo skaðað, að ekki
var sjón að sjá.—Frjettin barst hing-
að til bæjarins sem hraðskeyti
frá Minneapolis, og er höfð eptir
farþegjum, sem verið höfðu á lest-
nni, þegar ódáðaverkið var framið,
og fóru út af henni í St. Paul á
laugardaginn var.
Uppastunga er nykomiu fram 1 öld
ungaþingi congressius í Wasington um
að ranncókn verði hafin viðvikjandi
máli Riels, landráðamannsins, sem
hengdur var 1 Regina 16. november
1885. Riel póttist vera borgari Banda-
rikjanna. og þess vegna fer uppá-
stungan fram á að rannsakað verði,
hvort hanu hafi verið sakfelldar af
Canadamöunum á löglegan há’t.
Mælt er að liaýovr hafi synjað
nýlega að Ijá hjálp herliðsins til pess
að reka irska leiguliða út af eignutn
Clanric 'rdes lávarðar. þetta þykir,
að vonum, benda á það, að stjórnin
mufli loksins vera farin að renna grun
i, að hún hafi ekki farið sem allra-
hvgailegast að ráði sfnu á írlandi að
undan fömu.
Á Þýzkalandi verður mönnum
mjög tíðrætt um Friðrik keisara um
þessar mundir. Eins og vjer. gát-
uin um í síðasta blaði voru, hefur
verið gefinn út útdráttur af dagbók
hans, og stjórninni gazt svo illa
að þeim útdrætti, að hún ljet
taka útgefandann fastan. Siðan hef-
ur það komið upp úr kafinu, að
útgefandinn, Dr. Gefincken, hafi dreg-
ið undan heilmikið af því, sem í
dagbókinni stóð, og sem stjórninni
muudi hafa komið enn ver, heldur
en það, sem liann valdi úr henni
til prentunar, og enn fremur að
ritstjóri blaðsins Deutsche Hunclechau
hafi aptur follt ínikið ur.dan af
úrvali doktorsins. Mönnum mundi
því þykja fróðlegt að sjá dagbók-
ina í heild sinni.—-Auk þessa dag-
bókar-útdrátts hefur og nýlega ver-
ið Lrefið út dálítið kver um Frið-
rik keisara, seui valcið hefur all-
mikla ejitirtekt. Kverið lieitir „Frið-
rrk keisari sem þjóðvinur“, og
ýmsir af helztu mannvinum Þjóö-
verja hafa ritað í ]>að smágreinar
um, hvernig keisarinn hafi reynzt
þeim. Einn þeirra segir meðal ann-
ars: „Ekkert hafði komizt jafn-djúpt
inn í sál Friðriks þegar frá æsku
árum hans, sem þráin eptir vel-
farnan allra stjetta ineðal þjóðar-
innar.“ Allir höfundarnir ljúka ujiji
sama munni. — Enn fremur er og von
á ágripi af æfisögu Friðriks keisara
innan skamms. það á að koma út 1
London, og á að eins að verða nm
heimilislff keisarans, Menn œtli að
ekkja hans muni vera höfundurinu.
Að minnsta kosti kvað nafn hennar
stauda undir formálanum. Agóðanum
af bókinni á að verja til spítala fyrir
hálsveika meun. Sagt er að Salisbury
lávarður hafi litið yfir handritið.
Kína-stjórn, eða að miiinsta kosti
vissa embœttismenn Klnverja, langar
til að ná sjer niðii á Baudarlkjamönu-
um fyrir höpt þau, sem þeir leggja
á innílutning Kluverja til BandarÍKj-
anna. Hefndina hugsa þeir sjer að
láta vera innifalna i þvi að banna
innflutiiing til Kinlands á steinoliu frá
Bandarikjunum. í þvt skyni hefur
Chang Chitung, vara-konuugur 1 Can-
ton. skrifað embættisbrjef til keisarans,
og t þvl telur hanu steinoliuna hina
mestu hœttu fyrir frið og velferð
ríkisius! Hann færir það til að fyr-
ir skömmu siðan hafi steinolian brcnt
400 hús i Swatow, og rjett áður liali
húu ónýtt gufuskip eitt og orðið 800
æauna að baua. Skömniu siðar hali
hún breunt 1000 hús i Centon og ó-
nýtt eignir. semnuuiið liafi $10.000,000.
Steinollunui segir liann sjo að kenm
um nlu tlundu aföllum brennum. sem
verði á hverjum vetii í Cantou. Vara-
konungurinn bendir á að engir örð-
ugleikar sjeu á að losna við þessa
skaðlegu vöru; samniugurinn við Banda-
rikin frá 1881 leggi hópt á innllutn-
ing Kinverja til Bandarikjanua, og það
sje haft að ástæðu að samkeppri sú,
seni vinna Kínverja komi til lciðar,
sje skaðleg fyrir landið. ,,Og geti
þeir bannað okkur að koma þangað.
af þvi að vinna Kinverja sje þeim til
tjóns. þá höfum við eins mikinn rjett
til að bauna þeim að flytja steinollu
hingað til landsins, úr þvi að hún er
okkur til tjóns. Lögin urn það, að
þjóðirnar liafi rjett til að verudi hags.
muni sina og hamla þvt að þœr verði
fyrir tjóni, ciga jafnt við bœði lönd-
in, ef nokkurt rjeltlæti er til; og þeg-
ar stjóru annars landsins hagar sjer
eptir Jiessari grundvaliarreglu. þá
getur cuiginn fundið að þvl. þó hin
þjóðin gen það líka-. Va rakoD-
unguiiun leggur það þvl til að þeg»r
veiði bannað að flytja steiuolíu inn t
landiö.
Frá Kína og Japan berast frjett-
ir um ósrurle<r vatnsflóð o<r storma,
sem komið hafa J>ar í sumar. Þannig
lenti stormbylur á bænum Nokori
í Japan {>. 30. ágúst. 3,000 hús
moluðust alveg sundur eða að miklu
leyti; 83 skij> fórust algerlega; 500
skiji löskuðust; 52,000 manna særð-
ust, svo að J>eir urðu að þiírgja
styrk af abnenningi.