Lögberg - 27.11.1889, Qupperneq 3

hafa verið gefnar út, hefur opt orðið
til þesa, að bókmenntir og hugmyndalíf
Jijóðarinnar hefur fengið nýtt afl og
nýja fart. Þœr hafa varpað nýrri birtu
yfir marga örðuga spurningu, sýnt and-
anum nýjar leiðir, beint skilninguuœ
nýjar brautir. Þær liafa gert margar af
syndum mannfjelagsins hlægilegar og
brugðið upp fyrir margt eitt oddborg"
ara-andlit skuggsjá, er sýnt hefur, hve
herfilega afskræmd ásjána mannsins get-
ur orðið, ]>egar hann svíkst undan merkj-
um andans. Glímu mannsandans við
gátur tilverunnar lýsa |>jóðsögurnar opt,
svo það er snilld. Sú lýsing er opt
full af hinni dýpstu speki. Einkum
hefur mjer fundizt sem j/jóðsöguhöfund-
arnir liafi skarpari sjón fyrir því að
gátan er gáta en ýmsir heimspekingar,
sem láta svo borginmannlega yfir því,
að þeir hafi leyst úr öllum gátum og
gert grein fyrir öllu milli himins og
jarðar.
(Meira).
MINNEOTA, MINN.
Frd frjettaritara Lögbergs-
18. nóv. 1889.
E>að er nú orðið svo langt síðan
lesendur LCgbergs liafa sjeð nokkr-
ar frjettir hjeðan, að þeir hafi gild-
ar ástæður til að ímynda sjer, ann-
aðhvort að hjer gangi lítið sögulegt
á, ellegar að frjettaritarinn gæti
ekki skyldu sinnar setn bezt, og
hvorttveggja væri að nokkru leyti
rjett til getið. Hið fyrra parf engr-
ar afsökunar við, en hvað vanrækt
mína í f>essu tilliti snertir, pá hef
jeg ekki annað til að bera í bæti-
fláka fyrir mig, en annríki við
önnur störf, og ef telja skyldi pað
sem afsökun, að jeg er næsta tor-
næmur á |>á íprótt, er sumum virð-
ist koma að góðu haldi, pegar fáar
nýjungar erit fyrir hendi, sem sje
pá, að krydda og drýgja hverja
smáfregn með glymjandi og opt
lánuðum orðatiltækjum, eða kasta
að alpýðu skaptlausum sieggjudóm-
um um hitt og petta, án pess að
hirða um, hvort nokkur annar en
peir sjálflr hafi sömu skoðanir. Mjer
finnst brýn nauðsyn til, einkum á
meðan blöðin okkar eru svona lítil,
að við, sem sendum peim helztu
frjettir úr liinutn ýmsu ný>lendu.n,
höfum petta tvennt hugfast, að skrifa
um pað einungis, er almenning eða
okkur sem sjerstakan pjóðflokk varð-
ar, og par næst, að brúka enga
óparfa mælgi, heldur lýsa hverju,
sem um er að ræða, svo stuttlega
og svo ljóst sem verða má, án
pess lesendur purfi að gizka á,
hvað meint sje; að rita frjettir
öðruvísi virðist ekki einungis vera
að misbjóða lestrarfýsn alpýðu, og
ræna rúmi í blöðunum, rúmi, er að
öðrum kosti mundi verða fyllt ann-
aðhvort með nytsömum og fræðandi
ritgerðum, ellegar útlendum frjett-
urn, sem sumum pykir Lögberg hafa
oflítið af, heldur hlýtur einnig pessi
skeggrakaralega skraffinnska að vera
viðbjóðsleg öllum hugsandi mönnum,
og ekki sízt hverjum góðum rit-
stjóra, pó hann ef til vill, af van-
pakkaðri kurteysi við frjettaritarann,
pegi petta fram af sjer hvað eptir
annað.
Síðastliðið sumar var hið lang-
purkasamasta, sem komið hefur síð-
an ísleridingar bvrjuðu landnám í
Minneota. I'ppskera varð par af
leiðandi minni en í meðallagi á
hveiti, allgóð á korni, en tilfinnan-
lega lítil á höfrum og heyi. Mörg
vagnhlöss af höfrum hafa pegar verið
send hingað frá Iowa, og kaupa
bændur pau jafnótt fyrir 23^ til
25 c. hvert bushel. Iiaustið hefur
ekki síður en sumarið verið óvenju-
lega purt. Allar tjarnir — og jafnvel
lítil stöðuvötn — eru gjörsamlega
pornaðar. Yellow Medicine áin, sem
hefur upptök sín skammt hjeðan,
liætti að renna í nærri prjá inánuði.
En nú síðan veður kólnaði, hafa
uppsprettulindir pær, sem áin mynd-
ast af, aptur fengið yfirhönd, svo
nú rennur lítil seyra eptir farvegin-
um. Samt sem áður verður ekki
annað sagt en að hjer horfi víða
til vandræða með vatnsleysi. Heims-
kringla fræddi okkur að vísu á pví,
ekki alls fyrir löngu, að hjer hefðu
komið „rigningar við og við svo
nú væri ekki lengur vatnspröng“.
Ef þetta á að skiljast «vo, að hjcr sje nú
ekki skortur á vatní, þá má kalla það aumk-
unarvert, að fáir eða engir aðrir en Islend-
ingar skuli geta notið þeirra upplýsinga, sem
,,Hkr.“ hefur að bjóða, því allmargir norsk-
ir bændur, er búa hjer á hæðunum sunnan
við Minneota, hafa þegar varið ærnu fje
til að grafa eptir vatni, sem sumstaðar hef-
ur ekki fundizt á minna en 80 feta dýpt;
hefðu þessir bændur getað lesið í ,,Hkr.“,
að hjer væri ,,ekki vatnsþröng“, þá mundi
þeim valla hafa komið til hugar að hleypa
sjer i þennan kostnað. Heilsufar hefur um
siðastliðna 5 mán. verið i verra lagi, eptir
þvl sem hjer er títt, ekki sízt á börnum
innan 12 ára; og óhætt mun að fullyrða,
að á meðal ísl. hjer hafi fleiri dáið á þessu
tímabili heldur en á sexfalt lengri tima
þar á undan. Dr. Hewitt frá Albert Lea
sem er einn af heilbrygðisnefnd fylkis þessa,
og kom hingað i september, til að komast
eptir orsökum þessara veikinda, sagði, að
þau stöfuðu mestmegnis af hinu óvanalega
þurviðri, er gerði allt brunnvatn óheilnæmt.
Hann rjeði því öllum, er tækju neyzluvatn
annarstaðar en úr rennandi Iindum, að smakka
ekki vatn meðan á þurkum þessum stæði,
nema það væri soðið, og hefur því víða
verið fylgt siðan, enda eru veikindin nú að
minka, hvort sem það er að þakka suðunni
á vatninu eða kaldara og hreinna lopti.
Sjera Steingr. porláksson, sem síðan snemnm
í okt. hefur þjónar söfnuðum sjera Berg-
manns i Dakota, er væntanlegur heim hing-
að seint í ]>essum mánuði.
Fyrir skömmu síðan hjelt kvennfjelag
íslendinga i Austurbyggð, ijölsótta samkomu
á heimili hr. G. Eyjólfssonar. Inngangur
kostaði ekkert, en ágætur kvöldverður var
seldur með vægu verði, og ágóðinn látinn
ganga 1 sjóð fjelagsins. Hin helzta skemmt-
an, er þar fór fram, var dans og hljóð-
færasláttur. Á fyrirlestur, sem þar var flutt-
ur, vil jeg ekki minnast, he'.dur að eins
geta þess, að mjer, og fleirum, sem annt
er um að fjelag þetta haldi h‘nu góða á-
liti, sem það að undanförnu hefur svo vel
verðskuldað, er nauðugt að írúa því, að
fjelagið í heild sinni vilji gangast við sumu,
sem var i fyrirlestri þessum, sem sínum
eigin skoðunum. •
19. nov. Flestallir kaupmenn i Minneota
stofnuðu i dag deild af hinum svo nefndu
Merchants Retail Commercial Agency, og
hlutu tveir íslendingar, G. A. Dalmann og
G. S. Sigurðson, kosningu sem embættismenn
í deildinni. írskur bóndi, er bjó skamt hjeð-
an, var i gær að grafa brunn, þegar mörg
hundruð pund af lausri-jörð íjellu nær 30 fet
ofan á hann. Eptir mikið erviði náðist hann
upp með lífi og rænu, en Ijezt tveim kl.
stundum seinna.
ísleifur.
DR. j. j
LÆKNINGABÓK......á Sl.00
HJÁLP í VIDLÖGUM...- 85 c.
Til sölu hjá
*
173 Ross Str.
eptir ó d ý r u m
STÍGVJELAM o<r SKÓM, KOFF-
ORTUJ/og TÖSKUM, VETL-
INGUM og MOCCASINS.
Geo Ryan
492 N[&\t\ Str.
(Stgurímr Jomtðsott
200 Jemima Street
býður
ketmslu í ensku
Heima 12—1 og 6—8.
EPTIR VERÐI Á ALLSKONAR
r.RiPAFó»Ri »s iivuiniiöLi
á n. a. horninu á King St. og Market Square.
Þið fdið ómakið borgað ef þið viJjið.
Gísli Ólafsson.
AGÆT HAUSTKAUP

578-580 MAIN ST.
Aý ð'ubúðinni Vinsœlu.
JV'ið höfum gert okkur far um að útvega
okkur fyrir þessa haustverzlun ódýrustu
vörurnar, sem nokkurn tíma hafa verið
sýndar i þessum bæ, og okkur hefur tek-
izt það.
S3T Lesið okkar verðlista og segið
kunningjum ykkar frá þeim.
Skreyttir kvemihattar úr flólca fyr-
ir 82,00.
Trcvjnr «g kapnr fyrir hvennfóllc
oy börn; allar stœrcfir frá $2,00
vpp aff 85,00 og 10,00. Meir en
300 að veíja úr. Komið' og
slcoðið þœr.
Flaimels. Mjög ódýa. Grá og úr
alull. Að eins 80,15. Seld á
80,20 í öðfum búðum.
Canton Flannel fyrir hálfvirði; lcosta
15 c., seld fyrir 7| c.
Fllarteppi, grá fyrir 81,75 parið.
Hvtt úr alull fyrir 83,00.
Kjolatau; meir en 1000 tekundir
þykk og góð fyrir 10c., 12\ og 15c.
Allt kjólaskraut tilsvarandi
Golfteppi yfir jOO tcgundir frá 20
c. og upp að 35 c. Góð.
Glnggatjold. Hvtt fyrir 81,00 par-
ið. Enn fremur ýmsan annan
yúsbúnað.
- ■ .... ■ —cAflfV' ...—---f*
P. S. Miss Sigurbjörg Stefáns-
dóttir er hjá okkur og talar við
ykkur ykkar eigið mál.
4------------—’A/W'------------b .
Fantanir lír nýlciidiinuiii. Við send-
um ykkur sýnishorn og allt sem J)ið biðj-
ið um alveg eius og þið væruð hjer f
bænum. Skrifið okkur og skrifið utan á
brjefin :
CHEAPSIDE, Box 35,
Winnipeg.
i I. Van Éttcn,
-----SELUR------
TIMB UR,ÞAKSPÓN, VEGGJA-
ÍIIMLA (lath) &c.
Skrifstofa og vörustaður:
Ilornið á PrÍIlSOSS og LoíþUII strætum,
WINNIPEG.
r. O. Box 748.
MED MIKLUM AFSLÆTTI,
um noestu þrjá mánuði.
MÁ.LUN og HVÍTþVOTTUR
& TALBOT
345 MainSt., Winnipeg
TAKIÐ ÞIÐ YKKUR TIL
OG HEIMSÆKIÐ
EAT0N.
Og pið verðið steinhissa, hvað ódýrt
bið getið keypt nj'jar vörur,
EI N M I T T N Ú.
Miklar byrgðir af svörtum og mis-
dtum kjóladúkuin.
50 tegundir af allskonar skyrtu-
efni, hvert yard 10 c. og þar yfir.
Fataefni úr alull, union og bóm-
ullarblandað, 20 c. og þar yfir.
Karlmanna, kvenna og barnaskór
með allskonar verði.
Karlmanna alklæðnaður $5,00 og
par yfir.
Ágætt óbrent kaffi 4 pd fyrir $1,00.
Allt odyrara en nokkru sinni aður
W. H. Eaton & Co.
SELKIRK, MAN.
GREEN BALL
CLOTHING HOUSE.
434 Main Sfr.
Við höfum alfatnað handa 700 manns að
velja úr.
Fyrir $4.50 getið þið keypt prýðisfallegan
ljósan sumarfatnað, og fáeinar betri tegund-
ir fyrir $ 5,50, $ 6,00 ag $ 7,00.
Buxur fyrir $1,25, upp að $5,00.
Jolin Spring
434 Main Str.
Undirskrifaður biður alla þá, er
liann lánaði peninga til farareyris
hingað vestur á þessu yfirstandandi
sumri, að gera svo vel að borga
sjer þá hið fyrsta kringumstæður
þeirra leyfa.
Þórarinn Þorleifsson,
Gimii p. o...................Man
LJÓSMYNDARAR.
McWilliam Str. West, Winnpieg, W|an.
P.S. Eini ljósmyndastaðurinn í bæn-
um sem íslendingur vinnur á.
95
svö Veíkuri jeg held jeg eigi ekki langt eptir. Stundum
finnst mjev eins og allur mergurinn í beinum mínum
væri orðinn að ís, og — og — stundum er aptur á móti
eins og einhver væri að reka glóheitan vír upp eptir
þeim. Getið þjer ekki hjálpað mjer neit.t?“
„Jeg sje ekki, hvað hægt er að gera,“ svaraði
Ágústa góðlega, því að eymd mannsins fjekk mjög á
liaiia, brútt fyrir það, hve illa henni var við hann. „Þjer
ættuð heldur að leggjast út af og reyna að sofna.“
„Sofna“ sagði liann; „hvernig get jeg sofið! Ábreið-
an mín er rennandi vot og fötin mín eru öll hálfblaut",
og hann hneig beinlínis niður og fór að stynja og
gráta.
„Reynið þjer að sofna“, sagði Ágústa aptur.
Hann svaraði engu, en varð smátt og smátt rólegri
Og var það ef til vill af því að hin hátíðlega þögn
myrkursins fjekk vald yfir honum. Ágústa hallaði höfð-
inu upp að hveitibrauðs-sekknum, og loksins rann á
liana sælufullur svefnhöfgi; því að ungu fólki er
svefnmn ávallt vinur. QEin usinni eða tvisvar vakn-
aði hún, en spfnaði jafnharðan aptur; og þegar hún
ioksins lauk upp augunum, var orðið albjart og hætt
að rigna.
Pyrst og fremst var henni umhugað um Dick litla,
sam hafði sofið vel alla nóttina, og virtist vera alveg
jafngóður. Hún fór með hann út fyrir kofann og þvoði
honum um andlitið og hendurnar í ánni, og setti hann
svo við hveitibrauðið sem morgunverð. Á leiðinni frá
ánni msetti hún hásetunum báðum; reyndar voru þeir
nú alveg ódrukknir, en auðsjeð var að þeir höfðu á-
kaflega timburmenn. Það leyndt sjer ekki, að þeir liöfðu
drukkið fast. Hún rjetti vel úr sjer og leit á bá, og
þeir drögnuðust fram hjá henni steinþegjandi.
Því næst fór hún aptur til kofans. Mr. Meeson sat
94
sjófugiunum, þegar eitthvað raskaði ró þeirra. Barnið
var loksins sofnað, vafið innan í ábreiðu og eitt af
minni seglunum; og Ágústa, sem var yfirkomin af
einverunni og dapurlegum, mæðandi hugsunum, fór að
hugsa með sjer, að bezt mttndi vera fyrir sig, að
reyna að fylgja dæmi barnsins; en þá var allt í einu
barið á fjalirnar, sem voru svo sem í hurðarstað fyrir
kofadyrunum.
„Hver er þetta?“ hrópaði hún og stökk á fætur.
„Jeg — Mr. Meeson“, var svarað. „Má jeg koma
inn?“
„Já; ef þjer viljið“ sagði Ágústa önuglega, þó lienni
í raun og veru þætti vænt um að sjá hann, eða öllu heldur
heyra til hans, því að of dimmt var til þess að nokkuð
yrði sjeð. Það er dásamlegt, hve vel oss gengur að
gleyma deilum vorum og hatri, þegar vjer erum í mikl-
um nauðum staddir, og hversu fegnir vjer þá verðum
þeiiri von að fá einhvern lagsmann, þó að það sje vor
versti óvinur. Og „af því eigum vjer það að læra“,
eins og þar stendur, að þar sem vjer erum á hverri nóttu og
hverjum degi augliti til auglitis við hina siðustu raun
— dauðann — þá ættum vjer að breyta svo allt vort líf
sem vjer sæjum á hverri stundu skuggann af hönd hans.
En það verður aldrei svo í heiminum meðan mannlegt
eðli er mannlegt eðli — og hvenær skyldi það verða
annað?
„Lokið þjer dyrunum aptur, „ sagðt Ágústa, þegar
hún fann heldur hráslagalegri gust en liún hafði áður
fundið, og gat af því ráðið að gestur hennar mundi
vera búiun að skreiðast inn í kofann.
Mr. Meeson hlýddi og stundi hát.t. „Þessi villudýr eru
bæði að verða full“, sagði hann, „þeir belgja rommið i
pottatali. Jeg kom, af þvi að mjer er ómögulegt að vera
lengur hjá þeim — og jeg er svo veikur, Miss Smitliers,
91
móts við stað, þar sem ströndin, er vaxin var þjettu
grasi, sem sýndist líkast því sem það væri soðið, lá
með ofurlithim halla upp að harðneskjulegu og þver-
hnýptu hömrunum bak við. Og hjer sáu þau, sjer til
framúrskarandi mikillar gleði, tvo kofa, sem lirofað
hafði verið upp úr gömlum skipsviði; ltjer um bil 10
faðmar voru milli ltofanna, og þeir stóðu eitthvað 50
skref frá sjóntim.
„Jæja, þarna er að minnsta kosti hús,“ sagði Johnnie
hinn flatnefjaði, „þó ekki sje liklegt að skattar og
skyldur hafi verið borgaðar af því nýlega“.
„Við skulum lenda, og komast út úr þessuni hræði-
lega bát,“ sagði Mr. Meeson veiklulega; Ágiísta studdi
þá tillögu af öllu hjarta. Seglin voru þá tekin niður
og árarnar settar út., og hásetarnir reru bátnum inn í
ofurlitla höfn, sem lá inn úr aðalfirðinum; og að tiu
mínútum liðnum vuru þau farin að rjetta úr limunutn
aptur á þurru landi; það er að segja, ef komast má
svo að orði um Kerguelen eyjuna, þar sem sífeldar
vætur eru.
Þeim var fyrst nf öllu umliugað um að fara upp
að kofunum og skoða þá; naumast var hægt að segja,
að sú sjón væri hughreystandi. Kofarnir höfðu verið
reystir fyrir nokkrum árum — þau gátu ekki komizt að
því, hvort sendimennirnir, sem komu þangað 1874 til
þess að skoða gang Venusar, mundu liafa gert það, eða
einhverjir skipbrotsmenn, seni þaugað hefðu komið áð-
uf — og nú voru þeir orðnir mjög hrörlegir. Nóg var
af mosa á stoðunum og jafnvel á gólfinu; en stór göt
voru á rjáfrinu, og inn um |>au kom vætan, setn stóð
í leðjupollum á gólfinu. En með öllum þeim göllum,
sem á kofunum voru, var þó ekki saman berandi að
hafast við inni S þeim og að vera úti á berri strönd-
inni; ef þau hefðu átt að vera skýlislaus í jafu-ómildu