Lögberg - 04.06.1890, Page 7

LÖGBKRG, MIUYIKUDAGINN 4. JÚNÍ 1890.
1
SVAll TJ L „1IE1MS1ÝRINGLU‘>.
(Niðurlag frá 2 bls.).
Annað í hugleiðingum mínum,
som liefur vakið sjerstaklega optir-
tokt ritst., er ]>aö, að jeg hafi sagt,
að okkar bcztu menn hafi lagt moiri
alúð en aðrir við okkar framfara-
mál. Þetta synist nú ekki vera
mjðg voðalegt; pað cr auklieldur
mjög eðlilegt og algengt; og |>Ó
„Hkr.“ liefði tekið ] ; ð til greina
á ]>ann hátt, að segja að slíks liefði
vcrið öparft að geta, af pví pað
væri algild regla, pi befði jeg ckki
tekið mjer pað ti!. En pað slær
út í aðra sálma fvrir henni. Ilún
er líkle<ra hrædd um að enginn
muni telja liennar eigin útgefendur
í peim hópi, og pví sje ekki uin
annað að gera eu að njóta pessa
upp á annan hátt. Og pví bregð-
ur hún sjer til og ber upp á mig
að segi: að allt, sem gert sje hjer
í framfaraáttina, sjo gert af að eins
sárfáum mönnum, en hinir aliir sje
ekkert nema „skríll“. Og svo eiga
pessir „sárfáu“, sem jeg kvað eiga
við, að vcra „sjálfkjörnir“, „hálaun-
aðir ,aristokratar‘ “, sem kvelji og
kúgi almenniuginn með sxmvizku-
lausum álöguin og svívirðilegustu
illmælum og brigzlum. O! hvað
„Hkr.“ kemst við af pvf, hvernig
farið er með almenninginn!!
Einn dyntinn kemur „Hkr. “ með
]>að, að pað sem sagt cr í mínum
hugleiðingum sje sjerstaklega ópol-
andi vegna pess, að pað liafi verið
jeg, sem sagði pað, og gefur pann-
ig í skyn, að hcfði pað verið ein-
liver annar, pá hefði pað verið
ögn bærilegra.
Þó ritst. í pessu sambandi tali
um mig sem ,,hlaupastrák“, en
nefni mig okki persónulega, pá
kem jeg mjer einstaklega vel að
pví að kannast við pað, að par
hafi hann átt við mig. Jeg reiðist
ekki ritst., pó hann sje spaugsam-
ur. En má jeg spyrja: hverjum
ætli ritstjórinn hefði ]>olað pað sem
par er sagt, öðrum en sjer sjálf-
um, eða sínum eigin ráðanautum?
Mjer dettur nú I bug að ]>að muni
einmitt vera liann sjálfur, sem liann
á við, pegar hann í pessu sama
sambandi er að tala um, að par
ætti „höfuðið að vera“. Ritstjóran-
inn finnst líklega að hann vera
orðinn að höfuðskepmi af pví liann
er eitt stór-elementið í „Heims-
kringlunni“.
I->á liefur ritst. pað á hornum
sjer, að jeg hafi sagt um einliverj-
ar blaðagreinar að pær tækju öðru
fram að dónaskap og ruddahætti.
Að jeg liafi sagt petta segir rit-
stjóri satt pvi hann segir satt
stundum.-- Jeg skal ekki bera á
móti pví, að jeg par tali fremur
óvarlega, pví mikið er auðvitað
upplagið af óásjálegum blaða-ritgerð-
um, sem liggja náttúrlega undir
mismunandi skoðunum og mismun-
andi áliti, og jeg skal játa pað,
að jafnvel ]>ó að jeg segði pað af
sannfæring, pá er pað atriði ópægi-
legra að sanna með rökuin en
nokkuð annað í greinum mínum,
af pvi, eins og jeg sagði, að um
pað getur sitt sYnzt hverjum. En
pó skal jeg biðja menn að gæta
pcss, að petta sagði jeg með sjer-
stöku tilliti til peirrar stjórnar, er|>ær
greinar voru háðar, heimtandi meira
af lienni en til dæmis ritst. „Hkr.“
að meðtöldu öllu óvönduðu orðliáka-
satnsukki, sem par leggur orð í belg.
Þess konar bókmenntir(!!) tók jeg
ekki til samanburðar. Jeg lijelt pað
ætti ekki við. Hofði jeg gert pað,
pá hefði mjer ekki farizt pannig
orð.
A einum stað cr gainan að rit-
st. „Hkr.“. Hann cr nú par, eins
og annarstaðar, með mjög mikilli
andagipt að útinála, hvernig jeg fer
með þjóðina. Og pessi pjóðar-um-
hyggja synist hafa náð ]>ar algjörðu
haldi á manninum. En allt í cinu
vindur hann sjer við, og fer að
tala um Gröndal gamla, og J>að
að liann liafi nú cinu sinni á ár-
unum skrifað skarnmir um pjóðina.
Móti pví hafi vorið skrifað og hafi
pað pótt „góðra gjalda vert“. Nú
skrifi jeg skammir um pjóðina,
engu minni, og sem fullt eins áríð-
andi sje að fá svarað. Og pað
starf tekur nú „Hkr.“ að sjer.
Skiljið pið pað piltar? Það skfzt
Ósjálfrátt upp úr ritst. „Hkr.“, að
reyndar sje nú ætlazt til einliverr-
ar póknunar fvrir allt petta um-
stang og umönnun fyrir pjóðinni.
I>ar gægist fram allur leyndardóm-
urinn. Þetta hefur lengi verið að-
ferðin, sem brúkuð hefur verið til
að afia „Ilkr.“ vinfengis og út-
breiðslu. Óðar en „Lögb.“ byrjaði
að koma út, og sjáanlegt var að
samkeppni mundi hefjast milii peirra
blaða, ]>á var pessi pokkalega að-
ferð tekin upp. „Hkr.“ stóð pó
peim mun belur að vígi heldur en
keppinautur hennar, að hún
hafði af margítrekuðum stjórn-
ar-„sportlum“ verið sett á laggirn-
ar og hafði pví, sem eðlilegt var,
fengið nokkra útbreiðslu, pegar pessi
samkcppni hófst, svo pað sfndist
eins og pað hefði ekki verið oí-
ætlun að halda henni upþi með ein-
hverju skaplegu móti. Nei, strax
var tekið til starfa, og byrjað á
pví, að pað eina mögulega, setn
stofnendum hins blaðsins gengi til
að takast í fang blaðútgáfu, væri
að drepa „Hkr.“ — pað eina, sem
peim liafi gengið til að lækka verð
pess hið eina, sem peim gekk til
að stækka —pað allt var til að drepa
„Hkr.“ Tvennt petta síðara hefur
verið sagt opinberlega fyrir svo
stuttu, að fólk hlytur að reka minni
til. — I>ö útgefendur „Lögb.“ aldr-
oi nema gerðu sig seka í að færa
niður verð pess, pá synist eins
sennilegt að geta til, að peir hafi
gert pað til að auka útbreiðslu síns
eigin blaðs, án tillits til annara
blaða. Nei, pað var alveg ónftt,
lieldur áttu peir að hafa gert pað
sjer sjálfum í stórskaða eingöngu
til að drepa „Hkr.“ Fyrr má nú
gcfa út einn blaðsne]>il en allt petta
gangi á. Þekkja atinars nokkrir pað
til útgefenda „Lögb.“ við nokkurt
annað tækifæri en pessa blaðútgáfu,
að ]>eir liafi tekið upp á sig stór-
kostlegt erfiði og pungan kostnað
í pví cinu augnamiði, að gera öðr-
um eignatjón og skaða? Það verða
víst fáir.
Jafnt og stöðugt gengur saina
suðari. Ymist er vælt og’ volað
yfir pví, hvað á „Hkr.“ sje níðzt,
oíí hvaða banatilræði eioi nú að
veita lienni, til pess á ]>ann hátt,
að vekja meðaumkvun manna moð
lienni, ellegar fárast er og fjasað
yfir pví, hvað níðzt sje á almenn-
ingi. Allt scm srgt er, nálega uin
livað scm er, á að vera níð uin
pjóðina. Það sem sagt er á fundun-
um, í prjedikunarstólunum, á kirkju-
pingunum og hvar sem er, allt er
níð um pjóðina. Allt sem skrifað
er í „Lögberg“, „Sameininguna“ og
fyrirlostrana og hvar sem er, allt
er hið sama. Allt sem gert er og
revnt er að koma í verk, á að vera
gert til að undiroka og prælbinda
pjóðina. Og allt af pykist „Hkr.“
standa ein uppi pjóðinni til varn-
ar á (>essum liættulegu tímum. All-
ar tillögur hennar uin pað sem gert
cr, um kirkjuping, kirlcjufjelagið,
um söfnuðina, guðspjónusturnar,
prestana, ræður þeirra og önnur
störf, allt ]>að (>ykist hún gera af
brennandi áliuga fyrir framför og
móðurlegri umhyggju fyrir pjóðinni.
Og þegar svo „Hkr.“ er búin að
færa fólki lieim sanninn um, að
hún sje petta pjóðar-forsvar, ]>A
telur hún eins og í liencli sinni
ódauðlegar þakkir, endalaust fylgi
og takmarlcalausa útbreiðslu. Annars
kemur hún dæmalaust sakleysislega
annau sprettiun, og læzt hvergi við
koma. öegist t. a. m. vera mjög
hlynnt kirkjufjelaginu; ]>essar litlu
athugasemdir hafi húu gert af vel-
vild einmitt til [>ess málefnis, sem
KÍrkjufj. heldur fram. Þegar „llkr.“
er búin að kveikja einhvcrs staður
í, J>á fer húu í fclur, yvo að J>cgar
fer að loga, ]>á skuli cngan gruna í.ð
húu liafi átt par hinn minnsta pátt í.
Skyldi ekki ,.premían“,
(Höfuðpresturinn f ísrael) sem
„Hkr.“ skenkti okkur kaupendum
SÍuum með einu númerinu lijerna
á dögunum, hafa sprottið af velvild
til kirkj'i og kristindóms, og af
virðingu fvrir pví máli? Ætli pað
sje ekki af velvild, scm hún reyr-
ir að rægja upp á móti okkar litla
og fámenna kirkjufjelagi öll mögu-
leg öfl, og út frá pví ]>á veiku
krapta, sem pað hefur? jÞað er
víst lika af velvild til ísl. kirkj-
unnar, sem liún or nú orðin málgagn
Únítara og flaggar með prógrammi
gamla Björns Pjetarssonar?!!
Það cr náttúrlega- pessi sama
óþreytandi velvild og ]>etta sama
göfuglyndi, sem liggur til grund-
vallar fyrir pessu lítilræði, sem “Hkr.“
minnist á mig og tilgang minn með
mínum hugleiðingum. Ef hún get-
ur með þvílíku móti áunnið sjer
nyja vini og kaupendur, pá verður
pó , ekki annað sagt en að liún
leggi nokkuð í sölurnar. Jcg skal
ekki sjiilla veiðinni fyrir henni með
pvf að bera á móti lionnar lysing
á mjer. Það snertir mig sjálfan og
kemur mjer einum við. Jeg er
ritst. „Hkr.“ ekki vitund reiður út
af því. Meir að segja, ef liann
skyldi vilja eiga orðastað við mig
aptur út af hugleiðingum eða ein-
hverju pess liáttar, ]>á skal jeg taka
pví hægt og stillilega. Honum væri
enda óhætt að gera enn þá meira
að garani sínu en hið fyrra skipt-
ið. „Vondra last ei veldur smán,
en vondra lof er heiðursrán,“'
sagði síra Jón sál. Þorláksson, prest-
ur að Bægisá.
Viðvíkjandi hugleiðingum mín-
um vil jeg að endingu segja þetta:
Jeg skrifaði pær suinpart til að
benda á ymislegt gott og draga
hugi manna að pví; sumpart til að
benda á anuað, sem mjer pótti ó-
parft og illt, og pví vildi jeg sporna
á móti. Jeg gerði pað í alvöru
en ekki mjer til gamans, án alls til-
lits til pess, hvaða dóinur mundi verða
lagður á pað, og ekki átti jeg von
á neinu hrósi fyrir pað. Naumast
getur heldur petta, sem „Hkr.“ hef-
ur um ]>að sagt, kallazt pví nafni.
Svo bið jeg alla ]>á, sem nokk-
urn dóm vilja leggja á pað mál,
að hafa liliðsjón af hugleiðingun-
uin sjálfum; mjer er verr við að
„Hkr.“ sje eingöngu lögð þar til
grundvallar.
Jeg hef ekki dregið neinar dul-
ur á það, að „Hkr.“ væri óáreið-
anlegt blað, og að þær myndir, sem
hún málar af mönnum og málefn-
um, væru falskar og ótrúar.
Þctta keniur fram við ritst.
liennar sjálfan ekki sfður en aðra.
Lysing sú, sem blaðið ósjálfrátt
gefur af honu,m gildir um hann
að eins sem blaðamann og ritstjóra.
En „Hkr.“ vil jeg ekki nyta sem
lfsing á manninum að öðru leyti.
Jeg hef um nokkur ár haft pá-
ánægju að kynnast honum á annan
hátt en í gegn utn „Hkr.“, og pað
að engu nema góðu. Þó ]>ess gæti
lítið í „Hkr.“, pá álít jeg pað ekki
liontim að kenna, heldur þeirri úlfa-
kreppu, sem hann nú cr linepptur
í, og pó jeg f rauniuni geti ekki
sagt að jeg og ritst. sjeum vinir,
]>á cr mjer ]>ó svo hlytt til lians
fyrir okkar „prfvat“-viðkynningu, að
jeg vildi gjarnan sjá hann f göfugri
stöðu en þeirri, að vera sprauta ó-
hreinna og lastmálla munna, til að
„spúa gallinu“ út yfir þjóð og ein-
staklinga, út yfir pjóðarinnar mál-
efni, út vfir „fjelagslíf íslendinga.“
IF. II. Paulson.'
CHINA IIALL.
430 MAIN STR.
Œflulega miklai bvrgðir af Leirtaui,
Postulínsvðru, (ílasvöru, Sllfurvðru o.
v. á reiðum höndum.
Prísar |>eir lægstu í bæuum.
Komið og fullvissið yður um Letta.
GOWANKENT&CO.
NORTHERN PACIFIC
AKD rZANITOBA-RAILWAV.
T me Table, taking eflet Dcc. 30. 1889.
>o tt h B n
North H’n’d
•5 S §
G Wx
No. 55
W
CS 0;
W Uj
No. 53
3°P
25 P
i5p
47 P
20 p
32 al
12 a
47 a
11 a
42 a
58 a
15*
STATIONS.
Cent. St. Time
No. 54
4- *5p! o a Winnipeg d io.soa
4.11pj i.OiKennedy Aven 10.533
4.°7pl 3.0 Portagejunct’n 10.573
3- 54 Pi 9-3 St. Norbert..
3-42p.15.3j-..Caitier....
i 3-24P 23.5 . .St. Agathe.
' 3.16 >> 27.4 . Union Point.
3.05p|32.5 .Siiver Plains.
2.4§p;40.4j... Morris . . .
**33PÍ46.8l. . .St. Jcan...
2-13 P 56.0 . . Letellier . .
!-53l>:65.oíd IwLynneí'lj
l.4op| J a ) 1 fiij
.ooa i.^op 6S. I d. Pembina..a
io.ioa 268 .Grand Forks.j 5-2opl
5.25 a Winnipjunct’nj 9-50p
j 8.353’ j.Minneapolis .
1 8.oop| jd. .St. Paul. .aj
eslward. j
11.11 a
11.243
11.423
11.503
12.02 p
12.20 p
12.40^
12.55P
!:‘i7p|8'Sop
i.25p 9.053
X056
4.3op
4-35P
4- 45P
5- oSp
5-33P
6.o5p
6. 20p
6.40P
7.09P
7-35P
8. I2p
6-35a
7.053'
I io.20a
jio.up
2.5op
ji 0.503
5.4OP
6.40 a
j 6.453
3-I5P
I astwam.
. . Bismarck .. 12.35 a
..Miles Cily. . 1 i.oóa
. . . Helena .. . j 7.2op
Spokane Falls 12.403
. Pascoe Tunct.! 6. iop
.. Portland. . . í 7.00a
(via O.R.&N,)j
. . .Tacoma.. ., 6.45 a
j(v. Cascaue d.)|
j.. Portland.. . | io.oopl
|(v. Cascade d.)|
PORTAGE LA PRAIRIE BRANCH.
Daily j
ex. Su
STATIONS.
| Daily
jexSu’
o.........Winni[>eg........4.20 p
.... Kennedy Avenue....
3.0.....Portage Junction.... 4-32p
IJ. 5........Headingly.......5.06 p
2l.oj....Iforse Plains........5-3°p
v |....Gravel Pit Spur......5.55p
35-2..........Euslace.........,6.17 p
42.1!........Oakville.........;6.38p
50.7 ... Assiniboine Bridge... . 7.05 p
55.5 . ..l’orlage la Prairie..
Ii.ioaj
,0-57 2
,0.243!
^o.ooaj
9 35 2|
9-15 2)
8.52aj
8.25 aj
Rioaj
l’ullman l’alace Sleeping Cars and
Cars on Nos. 53 and 54.
Passengers will be carried on all regular
freight trains.
Nos. 53 and 54 will not stop at Kcnnedy
Ave.
J. M. GRAHAM, II, SWINFORD,
Gen’l Manager. Gen’l Agent.
Winnipeg. Winnipag
7-2Q p
Dining
HQUGH & CAMPBELL
Málafærslumenn o. s. frv.
Skrifstofur: 302 Main St.
AVinnipeg Man.
THE GREAT
ORTHER
RAILVVAY.
Á liverjum morgni kl. D.45 fara
The Great Northern Ilailway Trainin
frá C. l’. R. járnbrautarstöðvunum
til Grafton, Grand Forks, Fargo,
Great Falls, Helena og Butte, ]>ar
sem nákvæmt samband er gjört til
allra staða á Kvrrahafsströndinni.
'Sainbaud er líka gjört í St. Paul
og Minneapolis við allar lesiir suð-
ur og austur. Alveg tafarlaust til
Detroit, London, St. Tomas, Toronto,
Niagara Falls, Montreal, New York,
Boston, og allra staða I Canada og
Bandaríkjunum.
ta'gsta verd. Fijót fertl.
Áreiílanlest sainband.
Ljómandi dagverðar og svefn-
vágnar fylgja öllum lestum. Fáið
yður fullkoinna ferða áætlun. Prís-
lista, og lista yfir ferðir gufuskip-
anna yfir hafið. Farbrjef alla leið
til I.iverpool, London, Glasgow og
til meginlands Norðtirálfunnar selj-
uin við með allra lægsta verði og
með beztu Gufuskipa-línum.
Farbrjef gefin út til að flytja
vini yðar út frá gamla landinu fyr-
ir $32,00 og uj>p.
F. J. Wiiitxey H. G. McMickax,
G. P. og T. A. Aðal Agent,
St. Paul. 376 Main St.
Cor. Portage Ave.
Winnipeg. '
Tlie !>isiiii|i Fiiriiitiire Co.
-----383 MAIN ST.—
Þuufið imek AÐ kaui'a Fur.niture? Ef svo er, ]>á borgar sig fyrir
yður að skoða okkar vörur. Við
höfum bæði aðfluttar vörur og
T búnar til af okkur sjálfum.
V íð skulum æfinlega með mestu á-
nægju _ syna yður pað sem við liöf-
um og segja yður prísana.
3 S 3 M 11 i 11 S t.
WIMNIPEG.
498 MAIN ST,, WINNIFEG.
Nearly opposite the Post Offlce.
Manufacturers & Importers of Fine Tailor-Made and Ready-Made clo-
thing & dealers in Hats, Caps & Gcnts Furnisliings.
Allir, sem kaupa föt vilja gjarnan fá |>au sem bezt og sem ódýrast. Vi» búum
tn meiri i>i>rt af okkar fötum sjállir og getum |>ess vegná selt |au edviara. Viö höf-
un’ allt yitndað til fatanna og ábirgjumst að |.nu endist vel. Ef hj'er kimpið hjá
okkur tot »g )»iu reynast ekki eins og vjer segjum |.á megið j.jer færa okkur
þau aptur og |>jer skuluð fn yðai peninga. Við höfum opt heilmikið afstökum
totnm sem við seljum með framúrsknrandi lágu verði.
Fyrir Hatta og fatnað yfir höfuð sem við kaupum austanað bor^um við
peninga útí hönd og getum þessvegpa selt mjög ódýrt.
Allir sem kaupa föt geta sjeð að |að er hagur fvrir |á að kaupa við okkur
1>vi við getum selt t'otiu t'yrir sama verð eius og liestir verzlunarmenn í bænum
borga sjálfir við inn kaupin.
Allir seni geta um þessa auglýsingu Jegar ]>eir koma inn til okkar fá sjer-
stakan afslatt, J
CARLEIT BKOS.
Gardar, North Dakota.

1 Ski.ub og gekiu vh) UR og KLUKKUR ai.i.ar tkgundir, w
*** u* finmg ai.si.ags GULLSTÁSS, SILFURVÖRU, -'l 1
u GLERAUGU o. fl., meo betri kjöriun r
; en nokkur getur ímyndað sjer.
1 - ■ • Q * _ N
•H
Samkvæmt leyfi fjelajrs þess í Chicas'o, sem je<r sel fvrir, <><>fst á-
reiðanlegum kaupendum horgunarfrestur til næstkoniandi októbermánað-
ar-loka, á öllum helming af pví som þeir kau]>a, of’pað nær 4—5
dollara virði, og par yfir. I>ar fyrir neðan, ej>tir samkomulagi.
Nú er tækifæri til að velja sjer ú r og k 1 u k k u r, pví poss-
liáttar tökum við sjerstaklega í ábyrgð, fyrir lengri og skemmri tíma
eptir verðhæð. Yerð á úrum er frá $ 3,í)0 upp til 00, á klukkum
frá & 1,70 og upp til w 30,00,
Það er mjer sönn ðnægja, sjerstaklega veg'na landa minna hjer
Dakotn, að jeg get boðið peiin svo góð kaup, einkum ]>ar je«- veit,
að þeir hafa aldrei fyrr átt vul á slíkum kjöruui. °
/