Lögberg - 22.04.1891, Blaðsíða 4
4
LÖGBF.RG, MIDVJKUDAGINN 22. APRÍL 189I.
3£ ö 3 b 11* g.
GrR6 út aS 573 31ain Str. Winnipee,
af The /.ftfier' Printing Publisliitig Coy.
(Jarorpnratcd 27. May 1800).
I rrsTjffJti (EriiTOR);
EJNAk HJÖKLEIFSS ON
RUSINESS MANAGF.R: MAGNÚSPAULSON.
AUGLYSINGAR: Smá-auglýsingar í eitt
skipti 26 cts. fyrir 30 orC e8a 1 þuml.
ctálkslengdar; 1 doll. um mánuSinn. Á stserri
auglýaingum eðn angl. un lengri tíma af-
aláttar eptir samningi
BÚSTADA-SKIPTI kaupenda rerBur a8 til-
krnna skriJUgn og geta um fymer*ndi kú-
»ta8 jafnframt.
UTAMÁSKRIPT til AFGREIÐSLUSTOFU
blaSsins er:
T ,E LGCBEI\C Pi\iNTiNC & PU3LISE(. CO.
P. O. Box 368, Winnipeg, Man.
UTANÁIKKJFT til RITSTJÓRANS er:
KU!T«K LÖtáliERCá.
P. O. BOX 368. WINNIPEG MAN.
~ H /1 \/Á VI . 22 A/'K/J. iSgi -
!2iT Sa»ukT*mt landslögum er uppaöga
: . . í aði ógild, nema hann »é
,>r hann segir upp. — Ef
....ndi, *ein er í sknld tíö blað-
. , tljrtr Tigtferlum, án kes* að tilkynna
UaÍBiilaskiftin, )>á or )>að fyrir dómstól-
«num álitin sýnileg sönuun fyrir prett-
TÍsnm tilgang'.
l£T EftirJeiðis verðr á hTírri Tiku prent-
nð í blaðiuu Tiðrkensing fyrir móttöku
allra peninga, sem |>tí hafa borirt fyrir-
Urandi Tiku í pósti eða með bréfum,
en ekki fyrir peningum, sem menn af-
honda sjálfir á afgreiðslustofu blaðsins,
tti að |>eir menD fá samstundis skriflega
Tiðrkenning. — Bandaríkjapeninga tekr
blaðið fnllu Terði (af Bandaríkjamönn-
usi), og frá íslaitdi eru íslenzkir pen
iisgaseðlar teknir gildir fnllu Terði sem
borgnn fyrir blaðið. — Sendið borgun
P. 0. Money Ordtrt, eða peninga Iie-
giiltred Letter. Sendið oss ekki bankaá-
vísanir, sem borgast ciga annarstaðar en
í Winnipeg, nema 25ct3 aukaborgun fylgi
fyrir innköllun.
Valda-horfur
f y 1 k i s s t j ó r 11 a r i 1111 a r.
l>etta fylkisjring, sem níi er ny-
afí-tsðið, liefur ekki haft mjög mikla
JtVðingu, að Jrví er rjettarbostur
snertir. Ekkert svipað stórrr.ál eins
og skólaniálið, setn pingið fjallaði
um í fyrra, liefur verið uppi á ten-
ingnum í petta sinn. Kosningar-
lögin eru hið heizta. Að hve miklu
leyti Jiau hafa breyzt til batnaðar,
sjáum vjer oss ekki fært að' pessu
sinni að gera mönnum grein fyrir,
•nda eru lögin alllangt og flókið mál, |
En að pví er samgöiigumálin
snertir er petta ný-afstaðna Jjing afar-
pyðingarmikið. Fyrst og fremst að
J)vl leyti, að nfi er Iíudsonsfóa-
brautarinálinu ráðið til lykta, að
pví leyti sem stjócn pessa fyikis
getur að gert. Verði ekki brautin
lögð innan 5 ára, J>á er J>að að
minnsta kosti ekki hennar skuld.
Svo er samningurinn við Kyrraliafs-
brautina canadisku viðvíkjandi braut
til koianámanna og fleiri brautar-
stúfum. L>að liggur S augum uppi,
hve framúrskarandi f>ýðingarmikill
sá samningœr er, par sem af hon-
um leiðir $8,50 verðiækkun á kol-
um framvegis, fyrir utan önnur hlunn-
indi, sem J>ær sveitir, er brautirnar
leggjast um, hafa af Jieitn.
t>að er enginn vafi á pví, að
pessi úrslit brautamálanna hafa mjög
styrkt fylkisstjórnina S áliti manna,
og gera hana enn fastari S sessi
en hún hefur áður verið. t>að er
meira að segja full lfkindi til, að
svo að segja öll mótspyrna gegn
henni muni hverfa, nema frá hlið
kapólskra manna. t>eir pykjast auð-
vitað eiga sín i að hefna fyrir
skólalögin, enda eru peir óspart
spanaðir upp af klerkum sinum; en
máttur peirra er ekki mikill. Ann-
ars *er pað einkum Hudsonsflóa
brautarmálið,sem andstæðingar st.jórn-
arinnar hafa mest tönglazt á; pað
er framkoma stjórnarinnar i Jrvi
máli, sem mest liefur verið að fund-
ið. Nú kefur pað mál snúizt henni
til sto eindregins sigurs, að slikt
er fágastt í stjórnmálum. Hún hef-
ur ekki að eins sjeð sjer fært að
leggja fram millíón dollara til
stuðnings brautarfyrirtaekinu, allt
pað sem brautarfjelagið fer fram á,
beldur hefur henni og jafoframt tek-
izt að rjettlæta sína fyrri framkomu
fyllilega í augum allra manna, jafnt
andstæðinga sinna sem fylgismanna.
Hún hefur fensrið í hendurnar óræka
o
sönnun fyrir J>ví, hvert óráð J>að
hefði verið af fylkinu, að fleygja út
íff millíón, eins og andstæðingar
hennar heimtuðu í fyrra.
Svo liggur og J>að í augum
uppi, að samningurinn við C. P. Ií.
mun ekki liafa litla pyðingu, að
pví er pað snertir, að festa Green-
ways-stjórnina í sessi. Fyrst og
fremst má búast við pví, að fylkis-
búar liti sjer mikið finnast til um
pann stórkostlegá hag, sem stjórnin
liefur tryggt peim með peim samn-
ingi, og láti hana njóta hans. En
svo er ekki lieldur um Iítið atriði
að ræðs, J>ar sem sainkotnulag eða
sundurlyndi við pað fjelag er, setn
or lang-voldugast allra fjelaga í Ca-
nada. I>að hefur ekki verið neitt
leyndarmál hingað til, að J>að fjelag
hefur litið óhyruin augum til Gréen-
ways-stjórnarinnar að undanförnu,
og verið miklu fúsara á að gera
henni ógreiða en lilynna að henni.
Nú skilst mönnum svo, sem J>etta
muni eiga að breytast, og von sje
á, að J>eirri óvild linni. Hvað mik-
ið eða lítið, sem satt kann að vera
í pvi atriði, og livernig aem pað
samlyndi karin að reynast framvegis,
J>á er pað vist, að merkustu blöð
í austurfylkjunum, t. d. Toronto-
blaðið Mail, telja petta atriði mjög
J>fðingarmikið fyrir framtíð frjáls-
lyndu stjórnarinnar.
Yfir höfuð er víst óhætt að
segj* pað, að valda-horfur Manitoba-
ssjórnarinnar sjeu enn betri nú en
áður en J>ingið var sett; og pað
eru fráleitt neinar /kjur, pó sagt
sje, að engum skynsömum manni í
fylkinu muni nú detta annað í hug,
en að stjórnin muni viana mikinn
sigur við fylkispingskosningarnar,
*em fram eiga að fara að ári.
FYLKISÞINGIÐ.
---o---
Mánudaginn 6. apríl tilkynnti
stjórnin pinginu, að landstjórinn
hefði numið úr gildi tvenn lög, sem
síðasta fylkisping sampykkti: Lög
um að reita fjelögum, sem heima
eiga utan fylkisins, rjett til að starfa
innan fylkisin*, og lög um sjúk-
dóma á skepnum.
Fyrir nokkru síðan sendi Mr.
Luxton, ritstjóri Free Press, bænar-
skrá til pingsins um að sjer yrði
bættur skaði sá sem hann befði
beðið við sakamál, sem höfðað hefði
verið gegn sjer 1 haust að ástæðu-
lausu fyrir illmæli um Hon. Mr.
Martin. L>essi bænarskrá kom til
umræðu p. 7. {>. m. Mótstöðuflokk-
ur stjórnarinnar vildi láta setja nefnd
til að rannsaka málið, og spunnust
alllangar umræður út af J>vf. Meira
hluta pingsins fannst ekki, a.ð stjórn-
in hefði aðhafzt neitt óviðurkvæmi-
legt, pó að hún hefði reynt að fá
ritstjórann dæmdan fyrir J>essi ill-
mæli, sein ekki höfðu við neitt að
styðjast, J>egar á átti að herða, enda
væri ekki í sjálfu sjer sannað sakleysi
han* raeð pvf að dómnefndin hefði
ekkl getað orðið ásátt um að sak-
fella hann. Tillaga stjórnarandstæð-
inganna var pví felld.
Á laugard. f>. 11. J>. m. var
fyrst minnzt á liinn njja *tyrk
fylkisins til Hudsonsílóa brautarfje-
ia.gsins. Foringi stjórnarandstæðing-
anna, Mr. lloblin, liafði lesið í blöð-
unum um f>ennan styrk, sem stjórn-
in ætlaði að veita, og leiddi talið
að lionum, reyndi að láta líta svo
út, sem stjórnin hefði hingað til
ekkert viljað eiga við forstöðumenn
brautarfjelagsins, en nú væri bún
orðin lirædd eið kosningar og f>yrði
J>vf ekki annað en breyta stefnu
sinni. Stjórninni veitti ljett að reka
pað árnæli af sjer, kannaðist að
sönnu við, að liún hcfði ekki mikið
álit á Mr. Sutlierland o<r fyltrifisk-
um hans, en að liinn leytinu bæri
pað, að hún hefði sett inn f fjár-
lögin í fyrra $750,000 styrk til J>essa
brautarfjelags, vitni um pað, að liún
hefði ekki f>vertekið fyrir að eiga
neitt við fjelagið; pað sem hefði
riðið af baggamuninn væri pað, að
nú hefði fjelagið komið með uppá-
stungu, scm eittkvert vit væri í,
og hætt að fara fram á aðra eins
ósanngirni og vitleysu eins og pessa
hálfu fimmtu millión, sem psð hefði
hingað til heimtað.
Mánudaginn 18. {>. m. lagði
stjórnin fyrir pingið ný kosningar-
lög. t>ingið sat á fundi í samfleytta
21 klukkutíma til J>ess að ræðafrum-
varpið, og liefur enginn J>ingfund-
ur verið jafn-langur lialdinn í Mani-
toba. Dað atriði, sem einkum olli
deilum var aðferðin við að semja
kjörskrárnar, livort J>ær skyldu að
sjálfsögðu vera prentaðar áður en
endurskoðun peirra færi fram, og
hve langt pyrfti að liða frá pvi
samning peirra væri lokið og pang-
að til endurskoðun peirra skyldi fram
fara. Stjórnin tók pl greina kröfur
andstæðinga sinna í peim atriðum.
Síðar mun greinilega skyrt frá pess-
um nyju lögum í blaði voru. Uppá-
stunga kom fram (frá Mr. McKen-
zie), um að konur skyldu hafa at-
kvæðisrjeft með sömu skilyrðum sem
karlar, en [>ingið tók henni ekki
með alrörugefni.
Þ. 15. lagði stjórnin fyrir ping-
ið frumvarp til laga um styrk til
C. P. li. fjelagsins til að bæta við
brautir sínar bjer í fylkinu, J>ar á
meðal leggja braut til Souris-kola-
námanna. Frá samningi stjórnarinn-
ar og fjelagsins pví viðvíkjandi var
skýrt í síðasta blaði. Frumvarpinu
var tckið vel að {>ví er aöalcfnið
snerti jafnvel af andstasðingaflokkn-
um.
Breytingar á vínsölulögunum
náðu samj>ykki píngsins. Allar breyt-
ingarnar eru í pá átt, að gera vín-
sölu örðugri eða lögsókn fyrir brot
ljettari. Meðal annars má maður,
sem neitað hefur verið um vínsölu-
leyfi, á engan hátt vera riðinn við
hús J>að eða lóð, s»m nota á til
vínveitinga. Vínsölustöðum á að
loka fyrr en að undanförnu. Menn,
scm ekki má veita vín, skulu skyld-
ir til að segja nöfn peirra, sem
peim hafa vín veitt, ef J>eir hittast
drukknir, o. s. frv.
Þ. lö. lagði stjórnin fyrir }>ing-
ið frumvarp til laga um styrkinn
til Hudsonsílóa brautarinnar. í um-
ræðunum, seni út af pví spunnust,
kom ölluin saman mn aða'atriðið,
að sjálfsagt væri aö veita styrkinn,
nen.a Mr. Fisher. 1 mræðurnar urðu
nokkuð lanirar, en voru frá hálfu
andstæðingaflokksins eingöngu árás á
stjórnina fyrir meðferð hennar á fje-
laginu að uudanförnu, einkum J>ann
skort á áliti, sem sumir ráðherrarn-
ir hefðu látið í ljósi, á Mr. Suther-
land, forseta fjelagsins. En Mr.
Fisher J>ótti styrkurinn varhugaverð-
ur, auðvitað einkum af peirri reynslu,
sem menn hafa hingað til haft af
fjelaginu. Ef fjelaginu tækist að
leggja brautina fyrir pann tíma,
sem ákveðinn er, pá væri allt gott
og blessað. En ef J>ví skyldi nú
ekki takast pað, og að pví skyldi
koma, að stjórnin vildi hjálpa ein-
liverju öðru járnbrautarfjelagi, t. d.
einhverju öðru Hudsonsflóa brautar-
fjelagi, eða vildi fá Grand Trunk
fjelagið bjer inn í fylkið, }>á sætu
peningar fylkisins fastir um 5 ára
tíma. Þ6 vildi liann ekki ráða frá
að að veita jiennan styrk. Auðvit-
að var frumvarpið sampykkt, og
eins styrkurinn til Kyrrahafsbraut-
arinnar canadisku.
Ilvorutveggju lögin, sem Ött-
awa-stjórnin liafði numið úr gildi,
voru sampykkt af pinginu að uVju.
Dinginu var slitið á laugardags-
morguninn kl. 9, og staðfesti fylk-
isstjóri um leið 37 lagaboð, sem
pað hafði saamjiyjckt.
KHISTJÁNS JÓNSSONAR.
—o—
Sumaríð 1889 gáfum við undir-
skrifaðir út boðsbrjef til gjaf* til
minnisvarða á leiði Kristjáns Jóns-
sonar skálds. Brjef pessi voru send
víða um landið og nokkur til Amer-
íku. Seinna fengum við að vita
[>að, að fyrir nokkrum árum, eða
skömmu eptir dauða skáldsins, liafði
verið safnað gjöfuin til sama augna-
niiðs í Keykjavík, að mestu eða
eingöngu í latínuskólanum, cn á-
rangurinn af [>eim gjöfum fórst með
PhOnix í janúar 1881, eins og skyrt
er frá f Pjóðólfi haustið 1889 og
Lögbergi 3. árg. 8. okt. 1890, nr 39.
Þetta atvik varð til pess, að held-
ur minna gatst uú, pví að peir sem
höfðu gefið áður, hafa fundið litla
--------------------------- .^3
31*
lionum og svo hökuna, en hann var
eins í hátt eins og hinn ákærði og
pað var sami ljósi liturinn á yfir-
skegginu á honum.
Calton: Hvar var hann og hvað
vaf hann að gera, pegar pjer hittuð
hann á St. Kilda-veginum.
Vitnið: Hann var nálægt mál-
fræðisskólanum, gekk hratt í áttina
til Melbourne og var að reykja cí-
garettu.
Calton: Var hann með hanzka?
Vitnið: Já, á vinstri hendinni;
hin var ber.
Calton: Hafði hann nokkra liringi
á hægri hendinni?
Vitnið: Já, stóran demantshrinrr
á vísifingri.
Calton: Eruð pjer viss um pað?
Vitnið: Já, pví að mjer pótti
skrítið, að sjá karlmann hafa hring
á peim fingri, og pegar hann borg-
aði mjer, sá jeg glampa á demant-
inu I tunglsljóainu.
Calton: Þetta er nóg.
Málsfærslumanni verjanda pótti
▼ænt um petta framburðar-atriði, prí
að Fitzgerald hafði andstyggð á
bringum, og setti aldrei hring upp;
32S
Þeir drukku samaii nokkur glÖí,
og fóru sto inn í hótell eitt í
Russells stræti, og drukku nokkra
drykki par líka. Bæði TÍtnið og
hinn látni roru drukknir. Whytc
fór úr yfirfrakkanum, sagði sjer væri
heitt, og fór skömmu síðar út og
skildi vitnið eptir sofandi í drykkju-
stofunni. Veitingamaðurinn vakti
hann, og rildi láta hann fara út úr
hótellinu. Hann sá, að Whyte hafði
skilið yfirfrakkann eptir, og tók hann
í pvl skyni, að skila honum til
Whytes. Þegar hann var kominn
út á götuna, preif einhver frakkann
frá honum og paut burt með hann.
Hann reyndi að elta pjófinn, en gat
ekki, af J>ví að hann var svo drukk-
inn. Svo fór hann heim og upp í
rúm, með pví að hann purfti að
leggja snemma á stað morguninn
eptir út á land. Svo var farið að
pvæla hann.
Calton: Sáuð pjer hinn látna,
pegar pjer komuð út úr hótellinu
út á strætið?
Vitnið: Nei, jeg sá liann ekki;
en jeg var mjög drukkinn, og
mundi ekki hafa tekið eptir honum,
K26
XVIII. KAPÍTULJ.
Sal Rawlins segir allt sem hún veit.
Og satt var pað pó merkilegt
væri. Sal Rawlins hafði komið í
leitirnar um 11. stund. Calton var
hjartanlega J>akklátur fyrir [>að,
pótti sem hún væri engill af himn-
um sendur til að frelsa líf sak-
lauss manns.
Rjefctarhaldinu var lokið og hann-
hafði farið með Madge til skrifstofu
sinnar; pi hafði skrifstofupjónn kom-
ið inn til hans með hraðskeyti. Mála-
færslumaðurinn reif pað upp og
rjetti Madge pað pegjandi, en með
ánægjusrip á andlitinu. Henni varð
meira um, eins og konum er títt;
hún rak upp hljóð, pegar hún las
pað, fjell svo á knje og pakkaði
315
eins og hann liefði komið áður. Jeg
sagði:— „Ó, J>jer eruð kominn apt-
ur“, og hann sagði:—„Ji, jeg setla
að fylgja honum lieim“, og fór svo
inn í kerruna mína.
Calton: Tókuð Jijer eptir pvi,
að röddin væri nokkuð öðruvísi?
\ itnið: Nei; *kki nema hvað
liann í fyrra skiptið var liátalaður,
og í seinna skiptið, J>egar hann kom
aptur, talaði hann í mjög lágum róm.
Calton: Jeg býst við pjer hafið
verið ódrukkinn?
Vitnið (gremjulega): Já; alveg
Ódrukkinn.
Calton: Einmitt pað! Þjer feng-
uð yður ckki í staupinu neinstaðar,
til dssmis á Oriental hótellinu, sem
mun vera nserri staðnum, par sem
Jterra yðar er vön að standa?
Vitnið (hikandi): Ja, [>að getar
verið, að jeg hafi fengið mjer eitt
glas.
Calton: Ekki er pað óhugsandi;
J>að gseti verið, J>jer hefðuð fengið
yður nokkur glös.
Vitnið (ólundarlega): Nú, jseja
pá, pað eru engin lög til, sem banna
manni að srala sjer, pejjar mtðuf