Lögberg - 08.02.1893, Blaðsíða 1

Logbf.rg er getifl út hvern mitSvikudag ogjjj
laugardag af
THE LoGHKRG PRINTING & PUBLISHING CO.
Skrifstofa: Algreiösl 5 stofa: I’rentsmiv'ija
573 Main Str., Winnipeg Man. ^
Kostar $‘2,oo um árið (a, Islandi 0 kr.
Borgist fyrirfram.—Kinstök númer 5 c.
I < c; j f r n is pwKliíbed every edneser y arö
Saturday by
Thf. Logbk.kg prin nng & puin.tsm. v>
at 573 Main Str., Winnipeg tóan.
•• ul»scj pu.Mi price: .$2,00 a yc ir p.iy »'•>
U cvív.ui .
''ingle copi<N 5 r.
6. Ar.
■— ---------------- ————:-----------:---:---— ...
WINNIPEG, MAN., MIDVIKUDAGINN S. FEBRÚAR 1893.
! Nr. 9.
ROYAL
QROWN
SOAP
Kóngs-Kórónu-Sápan er ósviki n
hún skaðar hvorki höndurnar,
andlitið eða fínustu dúka,
ullardúkar hlaupa ekki
ef hún er brúkuð.
Eessi er til-
búin af
The Royal Soap Co., Winrppeg.
A Friðriksson, mælir með henni við
landa sína.
Sápan er í punds stykkjum.
Umfram allt reynið hana.
“ it íb worth the price to every persou
who even reads a newBpaper.”—Darlington
Journal.
THE JOURNAL REFERS TO
Blue Pehoil Rules.
BV
Cr. NBVIITS.
A Pocket Prlmer for the uae of Reportere,
Correspondenta and Copy Choppers.
Short, símple snd practlcal rnles for
making and editlng newspaper copy,
and of equal value to all who wish to
wrlte correct English.
ffl Nassau Street. Kew York._
FRJETTIR
CANADA.
Sagt er, að Dominionstjórnin hafi
afráðið, að selja innan skamms við
uppboð pau skólalöad, sem menn búa
nú á ólöglega, og gefa með pví ábú-
endunum kost á að eignast pau. Eptir
að uppboðið hefnr fram farið, verða
allir peir reknir burt, sem hvorki hafa
notað tækifærið til að kaupa skóla-
land pað er peir hafa hafzt við á, nje
fiytja burt sjálfkrafa.
Eptir því sem British Columbia
blöð segja, muna menn ekki aðrar
eins hörkur par á ströndinni, eins og
nú eru par. Kvikasiltrið liefur farið
langt niður fyrir zero fyrirfarandi
daga. í Victoria eru 18 puml. af
snjó á jörðunni, og varð að hætta um-
ferð með strsetisvagna hjer um daginn.
Frá Ottawa er telegraferað þ. 6.
p. m.: Um mjög lítið er rætt í þings-
sölunum annað en tollmálið. Það
virðist fullkomlega vera á vitorði
peirra sem kunnugastir eru, að mikl-
ar breytingar eigi að gerast á tollin-
um á ymsum vörum á pessu pingi.
Tollurinn á bindingapræði á að af-
nemast; sömuleiðis járntollurinn.
Tollurinn á steinolíu verður töluvert
lækkaður.
lásjeður kálfur fæddist austur í
(Jntario nylega, tvíliöfðaður meðaugu
og nasir á báðum liöfðum, en eyru
hefar hann ekki nema tvö. Hann er
á venjnlegri kálfa-stærð. Hanndrekk-
ur með báðum munnunum.
Eldur kom upp í bóndahúsi einu
ekki alllangt frá Lindsay, Ont. aðfara-
nótt p. 6. p. m. Allt heimilisfólkið
komst út heilu og höldnu, nemamóðir
húsbóndans, gömul kona. Þegar mað-
urinn varð pess var, að móður hans
vantaði, paut hann inn til að bjarga
henni og dóttir hans á eptir honum.
Þegar pau voru nykomin inn, hrundi
húsið, og fórust pau öll prjú.
1' antar peir sem hafa fyrirfarandi
vikur rerið að ræna gimsteinabúðir í
I oronto voru teknir fastir í borginni
um síðustu helgi. Deir voru teknir
í rúmunum, og gátu pví ekki komið
pví við, að beita vopnum, sem peir
voru pó vel útbúuir rneð. Allmikið
náðistaf ráusfeng peirra. Þotpirarn-
ir ern prír, bræður tveir, Kelly að
nafni, og sá priðji heitir Kennett, og
er liann leiðtoginn.
ItANDARÍKlN
Bandarikjastjórn hefurskipað sro
fyrir, að allir nautgripir, sem fiuttn
sjeu frá Canada til Bandaríkjanna
skuli vera 90daga I sóttverði. Stjóm-
in ber pað fyrir sig, að lungnaveiki
hafi fundizt í Englandi f nautgripum
frá Canada. Canadamönnum pykir
pessi ráðstöfun ópörf, með pví að peir
neita pví fastlega, að pessi veiki sje í
nautum peirra, og bera pað á Banda-
ríkjastjórn, að petta sje gert í pví
skyni að Spilla fyrir gripaverzlun Can-
ada á Englandi, en hngga sig annars
við pað, að ekki hafi verið fluttir naut-
gripir á síðasta ári suður fyrir Banda-
rfkin nema fyrir eína $21,327, par sem
gripaverzlunina við Stórbretaland nam
á sama tímabili hálfri áttundu millíón.
Einn Minnesota-pingrnaðurinn
hefur lagt fyrir ping pað sem hann á
sæti í lagafrumvarp um bann á sölu,
tilbúningi og notknn krínólínu. Menn
voru í vandræðum tneð, til hverrar
nefndar skyldi vísa slíku máli, sumir
vildu vísa pví til nefndar peirrar sem
fjallar um vínsölumál, aðrir vildu senda
pað til nefndar akuryrkjumála, o. s.
frv. og loks lenti pað hjá nefndpeirri,
sem hefur til íhugunar löggilding
fmsra fjelaga!
ÍJTLÖXD
Afarmikið flóð hefur geugið í
Queens landi í Astralíu fyrirfarandi,
og hefur fjöldi manna misst lífið í
peim. A einum stað vita menn, að
22 hafa farizt, an haldið, að tala hinna
látnu muni vera miklu meiri, með pví
að safnazt hefur í ána, sem flóðinu olli
óhroði mikill og leggur af honmn
hræðilega fylu, sem menn halda að
sje af mannalíkum og dauðum
skepnum.
—Önnur fregn (frá Brisbane) skyr-
ir frá flóðum pessum ápessa leið: Lát-
laust regn, sem verið hefur nokkra
daga, hefur valdið flóðum út um
Queensland. Part af pessum bæ hef-
ur flætt, og fólkið erað fl/ja úr lægð-
unum, mað pví að vatnið er komið
upp að öðru lepti í húsunum og er allt
af að vaxa. Bæirnir Bundaberg,
Ipswich og Bundamba ern verst farnir
og er hætt við, að peir eyðist með
öllu. íbúarnir hafa yfirgefið húsin,
og peir sem ekki hafa flúið uppá hæð-
ir hafa leitað hælis í trjám eða uppi á
hæstu húsum. ÖH heimilisdyr og
mörg liundruð af nautgripuin. hafa
drukknað. Sagt er, að mikið hafi far-
izt af mönnum, en engar áreiðanlegar
fregnir fást enn um, hve margir peir
muni vera. Námur nálregt Bandamba
fylltist af vatni og sjö námamenn
drukknuðu. í Ipswich liafa inörg hús
hrunið. Goodna er alveg undir vatni
og íbúarnir hafa flúið upp á hæðirnar.
Hundruðum saman eru menn heiinilis-
lausir. Eignatjón er afarmikið. Þar
hafa nautgripir drukknað púsundum
saman. Jámbrautir hafa pvegizt burt
telegrafpræðir slitnað. Flest járn- [
brautafjelög hafa liætt að láta lestir
sínar ganga.
Einn af brezku pingmönnunuin,
sem nýlega ferðaðist um Canada, lysti
yfirpvíhjer um daginn, að Canada
stæði Englandi framar bæði í mennt-
un alpjfðu og framgangi bindindis-
málsins.
KYNLEG AÐFINNING.
Fjelag apturhaldsmanna hjer í
bænum, sem kallar sig Young Men’s
Liberal Conservative Association, sam-
pykkti á fundi í fyrra kveld mjög
svo liaiðorða óánægju-yfirl/sing út
af pví, að Greenway-stjórnin skuli
ekki gera neinar tilrauaie til að flyta
fyrir lagning Hudsonsflóa brautarinn-
ar, með pví að hin langa leið til sjóar
sje mestu örðuglsikarnir, sem hjer
sje við að stríða, langt um verri en
tollgarðurinn á landamærunum.
Eins og flestum er kunnugt, veitti
Greenway-stjórnin nylega allan pann
fjárstyrk, som forseti brautarfjelags
ins fór fram á, og taldi sig purfa á að
halda til pess að leggja langan part af
brautinni fyiir árslolc 1892 og hafa
brautina allagða innan 5 ára. Síðan hef-
ur ekkert heyrzt af forsetanum, nema
hvað hann sendir við og við pær frjett-
ir, að nú sje hann rjett að kalla búinn
að koma öllu í kring. Vjer trúum
ekki öðru, en% að flestum muni verða
nokkuð torskilið, hvernig leggja á á-
byrgð á herðar Greernvay-stjórnarinn-
ar fyrir pað, að ekkert orð stendur
heima af pví sem Huglx Sutherland
ráðgerir eða lofar, jafnvel pótt hann
fái framgengt kröfum sínum á hendur
fylkinu, eins og hann vitanlega befur
fengið.
OG ENN KVAÐ ’ANN!
Svo má virðast að eigi megi ininna
vera, en jeg viðurkenni, að hafa lesið
eptirmoeli pau er St. G. Stephanson
kveður í Heimskringlu eptir manninn
minn sál. G. Dalman. Þá vil jeg geta
pess og, að peir G. sál. og Stephan
höfðu til margra ára verið góðkunn-
ingjar og par til og með tengdir á
pann hátt, að G. sál. var föðurbróðir
konu Stepháns. Nú mundi margur
að ósjeðu ætla, að í pessu ljóði hlyti
að mega finna hlýlegan anda, snert af
viðkvæmni, eitt vinsamlegt orð; ofur-
lítinn vott virðingar fyrir minningu
hins látna; einhvers getið honuin til
sæmdar fremur en vanheiðurs. Nei,
skáldið segir hann hafi týnzt (glatast?)
úr lestaför lífs; líf hans hafi verið
kapphlaup um klungur og töf, er
hvergi leifir eptir sig stig eða spor og
s. frv.
Eins og menn vita er pað siður
góðra kristinna skálda, að heiðra minn-
ingu hinna látnu með pví að kveða
eptir pá saknaðarljóð og geta peirra
að góðu einu; jeg leyfi mjer að segja,
að sá andi hefði vel mátt vera sýni-
legur f hinu um rædda ljóði, en að
kasta á eptir peim bríxlyrðum, gera
níðingar einir.
Jeg viðurkenni, að í pessari nýju
kveðju Stephans finn jeg ekkert ann-
að en fs, engan græðandi geisla, eng-
an tilgang skáldsins annan en að
hclla beizkju í blóðug sárin og byrla
mjer tárin.
Svo brunnið er hjartað burt úr Steph-
áns ljóðum,
par bólar ei meir á tilfinningum góð-
um,
pau að eins geyma diinma gröf og
dauða,
og Drottins orða rúmið tóma, auða.
Jeg hef pvf skáldinu sorglega
lítið að pakka.
—25 jan,—’93.—
Carólína Daltnan.
HEIMILID.
[Aðsendar greinar, frumsamdar og þýdd-
ar, sem geta lieyrt undir „Heimilið",
verða teknar með þökkum, sjerstaklega
ef þær eru um búskaj>, en ekki mega
þaer vera mjög langar. Ritið að eins
öðrumegin a blaðið, og sendið nafnyðar
og heimili; vitaskuld verður nafni ýðar
haldið leyndu, ef þjer óskið þess. Ut-
anáskript utan á þess konar greiuum:
Editor “Heimilið", Lögberg, Box 308,
Winnipeg, Man.]
UMBÆTUR í NAUTGRIPHRÆKT
Eptir George II. lvealy.
(l>ýtt úr „The Farmers Advocate.*1)
Það er mjög áríðandi, að bæta
nautgriparækt vora. Umbætur jarða
vorra verða að miklu leyti að haldast
í hendur við umbætur kvikfjárræktar-
innar. Einungis með pvi að vanda
kvikfjárræktina sem mest, getur mað-
ur búist við peuingalegum hag af
henni. Umbætur á aðferðinni við
kornyrkju og í öðrum greinum bún-
aðarins eru vissulega rnikils virði, en
að mínu áliti ekki eins áríðandi og i
kvikfjárræktinni; jiví hið fyrrnefnda
má fullkomua, hvað aðferðina snertir,
og pó verði endinn sá, að jörðin út-
tæmist. En umbætur á kvikfjárrækt-
inni pyngir vasa manns og eykur um
leið gróðamagn jarðarinnar. Er nokk-
ur sá maður til með heilbrigðri skyn-
semi, sem ekki hefur sjeð hvaða nauð-
syn er á umbótum á hinum stórbein-
óttu skrokkum úrpvættis gripanna,
sem ekki erhægtað koma holdum á?
Að umbætur eru tiauðsynlegar er aug-
ljóst á hausstóru svínunum, sem
plæja upp hlaðvarpann, borgunarlaust,
og ennfremur sjestpetta ánærrihvaða
hóp af alifuglum, er verður á vegi
manns. Þeir menn á Stórbretalaudi,
er rita um búnaðarmál, kvarta sárt
um, að umbætur skuli ekki eiga sjer
stað almennara en er, og pó finnur
maður par í landi hið besta sem til er.
Þann stutta tíma, sem jeg lief verið
bóndi, lief jeg opt heyrt tnenn segja
í skopi, að pegar jeg sje búinn að
vera við búskap eins lengi og peir,
pá verði jeg ef til vill búinn að læra
ögu í búskap. Nú, gott og vel! jeg
er pegar búinn að læra svo mikið, að
jeg veit, að pað sem pessir menn
hafa. purft æfilanga reynslu til að upp-
göt'va, varalpekkt og algengt annais
staðar fyT>'r meir en 20 árum síðan.
Það sein að mínu áliti hindrar frarn-
farir oo umbætur í kvikfjárræktinni
meðal svo margra hjer, er óbeit sú, er
peir liafa á pví sein peir nefna „bók-
lærdóm.“ Allt sem peir ekki geta
gripið nefna peir „rugl“, en peir par
á roóti sem eru vísindamenn í pessari
grein liafa fundið hið sanna, J>ó peir
ef til vill viðhafi ýms visindaleg orða-
tiltæki, sem hneyksla fáfróðu sjálf-
byrgingana. Það er enginn vafi á,
að ef barátta verður á milli heilans og
vöðvanna, um pað hvort megi sín
meir, pá vinnur lieilinn sigur.
Viðvíkjandi umbótum á nautgrip
um má taka fram, að ef um kynbætur
er að ræða, pá er ekki cinhlítt að
hafa tarf af hreinu kyni. Það verður
líka að fara svo með skepnurnar, að
pær vaxi stöðugt. Maður vetður að
kunna að fóðra pær skynsamlega. Það
er ekki áform mitt að fara að kenna
mönnum í petta skipti, livernig peir
eiga að fara að pví að fóðra gripi sína
en pað ætla jeg að taka íram ótví-
ræðlega, að pað er aðalskilyrðið fvrir
pví, að manni heppnist kvlkfjárræktin
að kunna að fóðra pá. — Að ala ein-
göngu upp gripi af góðu kyni, borgar
sig langt um betur í öllu tilliti. Það
hefur verið sannað ótalsinnum, að
gripir af góðu kyni safna langt um
meiri holdum, með sama fóðri, ea
gripir af óbættu kyni. Tökum kyn-
góða gripinn með sællegu húðina,
sem er mjúk og píð viðkomu, augað
rólegt og blíðlegt, sem allt bendir til
að gripurinn fóðrist vel. Hann stend-
ur ekki upp pó maður komi að básn-
um og tali til haus. Beium svona
grip saman við gripin mcð saumhöggs-
hrygginn, sem alla d.ig-i sína er að
hvima I kriag um sig ept!r oinbverju
til að jct i, aldrei ánægður, aldrei ró-
legur, háriðætíð úfiðog húðin strengd.
Hvað vel sem slikur gripur er fóðrað-
ur, pá vegur hann ekki eins mikið,
prjevet a eins og kyngóði gripurinn
tvævetur. Hvernig stendur á að nokk-
ur hefur slíka gripi? Sumir segja:„Jeg
er of fátækur til að kaupa tarf af
hreinu kyui.“ Eu jeg álít, sð ef
maður er fitækur, pá sje pví meiri
J>örf á að bæta nautahjörðina, svo á-
góði manns aukist. Ef maður er rík-
ur, eykur maður auð sinn á sama hátt.
Aptur eru aðrir of nízkir til að borga
fyrir afnot tarfs af hrrinu kvni.
Bóndi!! einn brigslaði injer einusinni
um að jeg væri snuðari, uf pví að jeg
setti dilítið hærra fyrir brúkun tarfa
minna af hreinu kyni, en vant var að
setja fyrir lifandi beinagrindur pær,
sem hann hafði átt að venjast. Það
er samt skrítið, að peir sem inest hrak •
yrða hreinkynjuðu tarfana, eru gjarn-
astir á að stelast til að nota pá.
Fyrir mitt leyti er jeg hræddur
um, að J>essi kynsíóð umbæti ekki
nautgriparæktina almennt; p\ í marg-
ir eru svo harðánægðir að halda áfram
í gamla horfinu, og virðast álíta að
pað sje æskilegast að hafa gripi som
lifi ápví að gefa peim tuggu af hveiti-
hálmi á morguana og hreint lopt fyrir
kvöldmat. Sumir virðast meta nauta
kyn eptir poli pess að svelta, og af
pví úrhrakskyn polir beturpennan lif-
andi dauða en aðrar tegundir, pá álíta
peir pá liestu skepnurnar, sem J>eir
geti haft. Samt má enginn taka orð
mín svo, að allir bændur í pessu bygð-
arlagi eigi hjer óskilið mál. Jeg hef
sjerstaklega veitt pvf eptirtekt, að
peir bændur, sem hafa áhuga á að
bæta nautakyn sitt, sækja bænda-
fundi vora, í peim tilgangi, eins og
jeg, að fræðast af reynslu annara og
hjálpa til að koma búskap bygðar
pessarar (Dennis County)á hæsta stig.
Viðríkjandi pví, hvaða tarfakyn
sje bezt að nota, pá er pað mikið kom-
ið undir smekk bóndans sjálfs. Möro-
bindi liafa verið skrifuð og mætti enn
skrifa um kosti pá sem hin /msu n vut-
gripa kyn hafa til að bera. En hve
gjarnan sem við vildum fá viss kyn,
verðum við að fara peirra á mis í
bráðina, af pví ekkert er til af peim.
Þangað til úrpessu verður bætt, verð-
um við að nota pau kyn sem er að fá í
nágrenniuu. “Durham“ og “Short-
horn“ tarfar eru víða notaðir. Þessi
kyn hafa pann góða eiginlegleika, að
viðhalda cinkennum sínum í gripunum
sem útaf peim koma. Að Durham
kyuið er orðið prílitt, nefnil. rautt,
hvítt og rauðgrátt, sýnir, að menn hafa
skeytt minna um litinn en ,-.ð full-
komna skepnuna. Þetta hjálpaði til
að bæta kynið, pvf hefðu menn hugs-
að um að viðhalda upprunalega litn-
um, hefðu Durham gripir líklega ald-
rei orðið eins góðir og peir nú eru.
Rauðgrái liturinn er uppáhalds litur-
inn á Euglandi á pessu kyui, rauði
liturinn í Bandarfkjunuin, eu í Canada
eru Durham gripir opt prílitir.
Þá er enn annað kyn, sem jeg
ekki get látið vera að minnast á, pað
er „Aberdeen-Angus“ kynið. Gripir
af pví eru „kjöt frá hælutn fram að
haus.“ Það eru harðgerðir gripir,
mjúkir átektar og fóðrast ágætle<ra.
Jeg efa-t ekki um, að hin tvö síðar-
nefndu kyii verði með tímanum vin-
sælust meðal nautabæuda. Mar<>-
föld reynsla er komin fyrir pví, aÖ
blandi inaður saman gripum af „Dur-
ham“ og „Angus“ kvni, á livorn veg-
in sem pað er gert, pá „bera ]>eir ai
öllu“ f pví að holdgast og eins livað
mjólk snertir, ef skynsamlega er með
pá farið.