Lögberg - 09.05.1894, Blaðsíða 2

2.
LÖGBERG MIÐVIKUDAGINIS 0. MAÍ 1894.
ö g b t x g.
Ge/ ð ót afi 148 Princess Str., Winnipeg Man
of Tl.e Lögberg Printing & Publishing Co’y.
(Incorporated May 27, l89o).
Rxtstjóri (Editor);
EINAR HJÖKLEIFSSON
Business managrr: fí, T. BJORNSON.
AUGLÝSINGAR: Smá-auglýsingar í eitt
skipti 26 cts. fyrir 30 orö eöa 1 þuml.
dálkslengdar; 1 doll. um mánuðinn. Á stærri
auglýsingum eða augl. um lengri tírr.a af-
sláttur eptir sarnningi.
BÚSTAD A-SKIPTI kaupenda verður að ti!
kynna skriflega og geta um fyrverandi bú
stað jafnframt.
hættir að leggja nokkra sjerstaka á-
her/.lu á að drepa Jrjóðhöfðingja.
t>að vetður fráleitt ljett verk að
uppræta Jrennan fanta,-fjelagsskap, og
til J>ess parf sjálfsagt satntök meðal
stjórnanna úti uin alla Norðurálfuna,
og hurð og fljótvirk, saneiginleg
hegningarlög J?egn mönnum, er
sprengikúlum kasta. En ólíklegt er,
að á þeim samtökurn ogpeirri löggjöf
verði látið standa, þar sem slíkur voði
stafar af Jressum villidyrum I manns-
mynd, að engum er óhætt fyrir peim,
hve saklaus og hve lítilsigldur sem
hann kann að vera.
UTANÁSKRIPT til AFGREIÐSLUSTOFU
blaðsins er:
T((E LÓC9EFJC Pi(iNTlNC & PUBLISH- C0.
P. O. Box 368, Winnipeg, Man.
UTANÁSKRIFT til RITSTjÓRANS er:
EDITOR LÖCBFRG.
P. O. BOX 368. WINNIPEG MAN,
— jiiðviiíuuaoinn 9. MAf 1894. —
jy Samkvæm tanaslögum er uppsögn
kaupanda á blaði ógild, nema hann st
skuldlaus, þegar hann segir upp. — Eí
kaupandi, sem er í skuld við blað-
iö flytr vistferlum, án þess að tilkynna
heimilaskiftin, þá er það fyrir dómstól-
unum álitin sýnileg sönuun fyrir prett-
vísum tilgang’.
jy Eptirleiðis verður hverjum þeim sem
sendir oss peninga fyrir blaðið sent viður
kenning fyrir borguninni á brjefaspjaldi,
hvort sem borganirnar hafa til vor komið
frá Umboðsmönnum vorum eða á annan
hátt. Ef menn fá ekki slíkar viðurkenn-
ingar eptir hæfllega lángan tíma, óskum
vjer, að þeir geri oss aðvart um það.
— Bandarikjapeninga tekr blaðið
fullu verði (af Bandaríkjamönnum),
og frá ísiandi eru íslenzkir pen-
ingaseðlar teknir gildir fullu verði sem
borgun fyrir blaðið. — Sendið borgun í
P. 0. Money Orders, eða peninga í Be
gistered, Letler. Sendið oss ekki bankaá
visanir, sem borgast eiga annarstaðar en
í Winnipeg, nema 25cts aukaborgun fylgi
fyrir innköllun.
Anarkistar í Nord'urálfuimi
Fyrir skömmu síðan voru teknir
fistir tveir ítalskir anarkista-spell-
virkjar í Lundúnum, og hafa þeir
verið dæmdir, annar i 10 oo- hinn í 20
ára betrunarhús. í vitnaleiðslunni f
mili Jjeirra kom J>að fram,að anarkist-
ar Norðurálfunnar hafa bundizt mjög
föstum samtökum. Fjelag peirra
skiptist í smádeildir, og er yfirmaðttr
yfir hverri deild; hann stendur í sam-
bandi við að.a yfirdeild, og hennar
yarmaður stendur aptur í sambandi
vlð æðstu deildina, aðalleiðtoga Jiessa
voðalega fjelagsskapar. Enginn
nema deiidar-yfirmaður veit, hver er
yfir naður neinnar annar deildar, og
jafnvel yfirmennirnir vita að eins um
J> er nágrannadeildirnar, sem peif
h ifa einhver.bein afskipti af.
LeDgi hefur jfirvöldunum verið
óljóst, hvaðan pessi víðtæki fjelags-
s'tapur hefði peningastyrk, en lög-
r jglustjórnin í Lundúnum hefur nú
fengið ástæðu til að ætla, að anar-
k'sta-fjárhirzlunni sje lagt fje til af
á>óðanum af ymsum pjófnaðar fyrir-
tækjum, J>ví að pað er víst, að /msir
mmn í fjelagsskap pessum eru mestu
saillingar ípjófnaðar-fpróttinni. Halda
m ?nn, að peir selji J>/fið og sendi
peningana til aðalfjárhirzlunnar, sem
minn grunar að muni vera einhvers
siaðar í ítalska partinum af Sveiss.
Menn eiga hálft í hvoru von á
m klum níðingsverkum ftá anarkist-
um um pessar mundir, sem J>eir geri í
hifndarskyni fyrir betrunarhúsdóminn
sem kveðinn hefur verið upp jfir
pessum anarkistum í Lundúnum, og
dauðadóm, sem upp hefur verið kveð-
inn yfir einum skoðanabróður peirra í
París. Þegar hefur einn maður verið
drepinn og prír særðir með sprengi-
kúlu í Liege. Óaldarseggjum pess-
um sýnist vera hjer um bil sama,
hverjir verða fyrir níðingsverkum
p ;irra, og ekkert annað vakir syni-
leoa fyrirpeim en að drepa svo marga
menn af borgaralegu stjettunum, sem
peim er unnt, enda lysti Parísar-anar-
kistinn nýdæmdi yfir pví hvað eptir
annað, meðan mál hans stóð yfir, að
J>ví væri svo varið. Nú eru peir
TJtdráttur úr ræðum
höldnum yfir ll/ckistu
II. G. Oddsons.
Sjera Hafsteinn Pjetursson tók
sjer fyrir texta J>essi vers úr 43. sálmi
Davíðs:
Send pú pitt ljós og pína náð,
að hún leiði mig og flvtji mig til píns
heilaga f jalls og til píns bústaðar.
Að jeg megi komast til guðs
altaris, til guðs, míns fagnaðar og
gleði og pakka pjer með hörpuhljóm,
ó guð, minn guð. Sálm. 43, 3—4.
Fyrst skyrði hann hugsanina í
sálmi pessum, og lysti svo prá skálds-
ins eptir „guðs bústað“ og „guðs alt-
ari.“ Síðan kom meginhluti ræðu
bans, og fyigir hjer örstutt ágrip af
einum kafla hennar.
Ilann benti á, að hver einstakur
maður er „guðs bústaður.“ „Vjer
erum guðs ættar“ að uppruna vorum.
Vjer erum hús, musteri byggð af guði.
„Vjer erum guðs ættar“ að^ andlegu
eðli voru. Guðlegur andi byr í oss
og guðs heilagi andi getur tekið sjer
bústað í hjörtum vorum, ef vjer sjálfir
viljum veita honura viðtöku. Hann
syndi og fram á, að hver einstakur
maður hefði „guðs altari“ í hjarta
sínu. Hver einstakur inaður hefur
friðhelgan blett í hjarta sínu, „guðs
altari“, sem er honum uppspretta
fagnaðar og gleði. Einkum kemur
petta augsynilega fram lijá sönnum
andans mönnum: skáldum og lista-
mönnum. Þessir menn eiga ftið-
helgan blett í hjarta sínu, og eru
tregir á að hleýpa öðrum mönnum
inn á-pann helga reit sinn. Þess
vegna er skáldið opt tregt á að tala
við aðra um skáldskap sinn, listamað-
urinn um íprótt sína og ræðumaður-
inn um ræðu sína. Þótt petta komi
einkum í ljós hjá pessum mönnum, pá
á pó hver einstakur maður ,,guðs alt-
ari“ í hjarta sínu, eittvað, sem honum
er helgast og liann elskar mest af öllu.
Og petta guðlega altari í hjarta hans
verður honum uppápretta gleði og
fagnaðar í lífinu. Margbreytileg geta
pessi ölturu verið í hjörtum einstak-
linganna, en pau eru öll guðs ölturu,
guðleg kærleiksölturu. Dar tilbiður
°g dyrkar mannssálin pað, sem henni
er kærast, og færir par lofgerðarfórn-
ir með hljómi hörpu sinnar.
Vor framliðni bróðir, Halldór G.
OJdson, var gleðinnar maður. Hann
„horfði stöðugt móti sól.“ Altari hans
var söng-gleðin, og gyðjan, sem átti
pað altari, var sönggyðja hans. Gyðja
sú var smáfríð, brosmild, glaðlynd,
lipur og ljettfætt. Þegar hún snart
strengina á hljóðfærum hans, pá vakti
hún ljetta, fjöruga og glaða tóna og
ljettvakin gleði og ánægja lifnaði' í
hjörtutn allra, er heyrðu pá. Hún var
eigi vön að framleiða pá tóna, sem
setja óafmáanleg merki á endurminn-
ingarspjöld áheyrendanna. Ilún setti
sig ekki á neinn hátind ípróttarinnar
til pess að skemmta að eins söngfróð-
um mönnum. Hún undi sjer bezt á
jafnsljettu. Hún var alpýðuvinur og
gat pess vegna skemmt öllum porra
manna. Hann unni heitt pessari
gyðju sinni. Og hið seinasta verk
hans í lífinu var að leika nokkur lög
á hörpu sína, pað hljóðfæri, sem hon-
um var óefað allra kærast. í kvæði
pví, sem bráðum verður sungið yfir
líkkistu hans, stendur:
„í sál pjer var endalaustsólskin og vor
og söngur og barnaleg gleði.1^
Þessi lysing er eins sönn, eins
og hún er fögur.
Vor burtfarni bróðir leit björtum,
ánægðum augum á sataferðamenn síi.a
Vjer ví'
GLERAUGU
fyrir menn ná-
kvæmleg’íi eptir
sjón Þeirra.
Mestu og beztn byrgðir aí vörum með öllum prísum. P'áið augu yðar skoðuð kostnaðar-
laust hjá W. R. Pnman, iítlærðum augnafræðingi frá Chicago.
W. R. INMAN & CO.
AUGNAFRÆDINGAR.
Stórsalar og smásalar
SIS, 520 IMCain str., WHffBTIPEG.
ísT SendiS eptir ritlingi vorum „Eye-sight-by-Mail,“ svo að þjer gctið valið fyrir yður
sjálfir, ef þjer getið ekki heimsótt rss.
á lífsleiðinni. Allt kemur undir aug-
auu, sem sjer. Þegar vjer erum sjálf-
ir glaðir og ánægðir í huga, pá lítum
vjer björtum og mildum augum um-
hverfis oss, og ánægja og gleði lífsins
dylst pá eigi sjónum vorum. Og hún
duldist lieldur eigi sjónum ltans.
Hann var vinveittur í huga til allra
manna, enda varð hann einkar vin-
sæll maður. „Og enginn var til, sem
sem pú hryggðir11 er með rjettu um
hann kveðið. Þessi afarfjölmenna
samkoma ber og vott um vinsældir
hans.—
Þessi glaðlyndi látni bróðir vor
var auðvitað mjög fjelagslyndur
maður. Og hann váldi sjer eiukar
góðan óg gagnlegan fjelagsskap.
Hann var sjerstaklega riðinn við bind-
indisfjelög landa sinna í bæ pessum.
Þar hjelt hann uppi skemmtunum og
glaðværð meir en nokkur annar mað-
ur. Nú sem stendur er enginn vor á
meðal fær um að setjast í pað sæti,
sem hann par skipaði. Með pakklæti
fyrir allt starf hans og með sárttm
söknuði yfir burtför hans — fylgja
bindindisbræður hans honum til graf-
ar.— Sjera H. P. fór svo allmörgum
lofaorðum um starf og nytsemd bind-
indisfjelaganna. Hann syndi og fram
á, kvernig Oddson hefði verið lífið og
sálin í öllum sameiginlegum skemmt-
unum íslendinga í Winnipeg hin
seinustu árin.
Sjera J. Bj.: byrjaði með pví að
minna á pað, er Símoni Pjetri forðum
varð að orði, pá er Jesús á fjallinu
helga ummyndaðist fyrir augum hans
og peirra bræðra Jakobs og Jóhann-
esar Sebedeussona: „Gotter, að vjer
erum hjer, herra!“ Gerði ltann svo
sögulega grein fyrir pessum orðum.—
Á peirri stund, pá er Jesús varð svo
dyrðlega ummyndaður frammi fyrir
augum lærisveinanna, segir guð-
spjallssagan, að pair Móses og Elías
hafi sjezt í ljóma hjá Jesú og hafi ver-
ið við hann að tala um hið tilkomanda
líflát lians í Jerúsalem; og fyni f>etta,
að dauðahugsanin hafi verið sjerstak-
lega rf-k f sálu drottins við pað tæki-
færi.
Ræðumaður tók pví næst frani,
að pó að atvik pað, er í petta skipti
hefði safnað mönnum saman í drottins
húsi, væri mjög hryggilegt og kæmi
með raunalega dauðahugsan til allra,
pá vildi hann samt segja í nafni bæði
sjálfs sín og annara, er við væru
staddir: „Gott er, að vjer erum hjer“.
Þegar maður er staddur í peim spor-
um, sein vjer erum nú í á pessum
stað, og er að hugsa um vin sinn eða
góðkunningja nylátinn, pá er að vísu
sorg eða söknuður í huga manns, en
[>að er nokkuð gott og blessað með í
peim söknuði eða peirri sorg. Hinn
fratnliðni vinuriun birtist pá fyrir
vorri sálarsjón í sinni fegurstu mynd.
Hverstt vænt sem manni kann að hafa
pótt um hann áður, pá hefur manni
pó aldrei pótt eins vænt um hann,
fundizt eins mikið í hann varið eins
og nú, pegar haun liggur á líkbörun-
um. Allt pað, sem bezt var við hann,
kemur svo skyrt út í skuggsjá dauð-
ans. LJt af pví að dauðinn hefur tek-
ið hann burt, slitið hann frá manni
fyrir alla ókomna tíð ltjer niðri á jörð-
inni, rennur pað í fyrsta sinni upp
fyrir manns sálarsjón, hve mikils virði
[>essi vinur eiginlega hafi verið. Eng-
inn veit, hvað átt hefur fyr en misst
hefur. Ss'O pað er eins og vinurinn,
við pað að dauðinn ílutti hann fyrir
fullt og allt burt, hafi ummyndazt fyr-
ir huga mann, ekki algerlega ólíkt
peirri yfirnáttúrlegu breyting, sem
lærisveinarnir sáu að varð á útliti
drottins, er peir voru með honum
uppi á fjallinu til forna.
Að pví er [>á snertir pann mann,
sem hjcr liggur búinn til grafar, [>á
er víst óhætt að segja, að pað hefur
aldrei verið mönnum eins ljóst, hvað
hann var fyrir petta vort íslenzka
mannfjelag í Wtnntpeg, eins og ein-
mitt nú. Ilann skilur par eptir autt
pláss, sem enginn getur nú fyllt. Það
parf sjerstaka gáfu til að fylla það
jjláss. Og pegar jeg hugsa um gáf-
una hans til að fylla pað pláss, pá
minnist jeg pess, sem Páll postuli
segir í 12. kapítula fyrra brjefsins til
Korintumanna um náðargáfurnar ltjá
kristnum mönnum í kirkju drottins til
forna. „Mismunur er“, segir hann,
„á náðargáfum, en sami er andinn;
mismunur er á embættum, en sami er
drottinn“. Cg er hann hefur talið
upp ymsar pvílíkar gáfur, segir hann:
„Augað má ekki segja við höndina:
Jeg parf pín ekki við; eða höfuðið
við fæturna: Jeg parf ykkar ekki
við“. Það gildir sama um náttúru-
gáfurnar eins og pað, er postulinn
kallar náðargáfu. Þær eru allar, peg-
ar vel er með pær farið, jafn-mikils
virði. Þær eru allar jafn-ómissandi
fyrir mannfjelagið. Og gáfan hans,
sem vjer erum hjer að kveðja, var
vissulega stór-mikils virði fyrir allt
vort fólk. Á pað minnir hið unga
og lífsglaða skáld Hannes Hafstein
ágætlega 1 kvæðinu til sjera Mattíasar
Jochumssonar, er hann segir:
„Vjer eigum vart of mikla sumarsól,
pótt söngvar vorir stundum glaðir
boði,
að dagur breiði sig um hlíð og hól
og hjer sje einnigljósog morgunroði.
„Vjer íslands börn, vjer erum vart of
kát
og eigum meir en nóg af hörmum
sárum,
pótt lífdögg blóma sje ei sögð af grát
nje sjávar brimið gert að beiskum
tárum“.
Hin sjerstaka náttfirngítfa — eða nftð-
argáfa hins framliðna var vitanlega
einmitt pað, að geta haldið uppi íögn-
uði, saklausri skemmtan og kæti með-
al vors íslenzka almennings.
Það vantar æfinlega mikið, peg-
ar sá er burtu úr peim eða peim mann-
fjelagshópi, sem gáfuna hafði til að
halda uppi gleðinni.
Þegar punglyndis-andinn var
kominn yfir Sál konung og hann fyrii
pá sök rjett eins og liafði misst sína
sumarsól, pá sögðu pjónar hans við
liann, að peir hefðu auga á manni,
sem kynni hljóðfæraslátt, og hann
myndu peir leita upp. „Og pegar
hann (punglyndis-andinn) kemur yfir
pig, pá getur hann leikið með hendi
sinni, svo pjer batni“. Fólk vort
verður eins og nyr Sál konungur með
myrkraandanum yfir sjer, ef mann eða
menn vantar til pess að leika fyrir
pvf.— Hinn framliðni bróðir vor,
hann sem ljek svo glatt fyrir ungum
og gömlum vor á meðal, hann vann
sjerstaklega að pvf, að allirgæti verið
glaðir með glöðum. Og fyrir pann
fagnaðarauka, sem hann veitti öllum
jafnt í mannfjelagi voru, eins og lfka
yfir höfuð fyrir góðsemi hans og
mannúð, er vert að pakka honum af
einlægum, hlyjum hug nú á hans
greptrunardegi. Það eru pví miður,
all-margir, sem aldrei komast á sína
„hyllu“ í lífinu og geta pví aldrei
fyllt pað pláss, sem peir hafa komizc
í. Það er hörmulegt ólán, pegar svo
tiltekst. Og J>að stafar yfir höfuð að
tala af pví, að peir fara ekki rjett
með pá sjerstöku gáfu — náttúru-
gáfu eða náðargáfu, sem peir í upp-
hafi págu af hendi skapaians. Sá,
sem hjer er til moldar genginn, var
par J>vert á móti. Hann notaði sína
gáfu, lifði samkvæmt sinni gáfu. Og
fyllti par af leiðandi plássið sitt svo
pryðilega, og var par líka betur sett-
ur en hann hefði verið í háu embætti.
Menn læri af honum að fara vel
með sfna sjerstöku gáfu, sem J>eir
hafa af guði pegið!
HEIMILID.
Aðsendar greinar, frumsamdar og þýdd-
ar, sem geta heyrt undir „Heimilið“"
verða teknar með þökkum, sjerstaklega
ef þær eru um bvskap, en ekki mega
þær vera mjög langar. Ritið að eins
öðrumegin á blaðið, og sendið nafn yðar
og heimili; vitaskuld verður nafni yðar
haldið leyndu, ef þjer óskið þess. Ut
anáskript utan á þess konar greinum:
Editor „Heimilið“, Lögberg, Box 868
Winnipeg, Man.]
Guluófur.
Auk pess sem gulrófur eru mik-
ilsvirði til matar, eru pær líka ágætt
skejinufóður. Engin rófutegund
fellur eins vel f smekk hesta. og eng-
ir aðrir rótarvextir eru peim hollari
og betri. Handa mjólkurkúm eru
rófur pessar einhver hin bezta fóður-
jurc, par eð mjólkin fær engan keim
af peim eins og hættir stundum við,
pegar kúm eru gefnar næpur. Það &
að sá til gulrófna í djúpa, sendna
plöntumold,sem hefur verið vel plægð
hiustinu áður. Sje jarðvegurinn ekki
feitur, verður að bera í hann nóg af
gömlum áburði, annaðhvort fyrir eða
eptir haustplæginguna. Því betur
sem áburðinum er blaudað saman við
moldina, pví betra er pað fyrir hina
tilvonandi uppskeru. Sje vel herfað,
hjálpar pað til að uppræta illgresið.
Svo skal sá í skorur með tveggja feta
millibili, og 3 eða 4 pund af fræi
purfa I ekruna, má ske dálítið minna,
ef fræið er alveg nytt. Með pví að
láta hnefafylli af næpnafræi saman við
rófufræið, verður liægra að sjá rað-
irnar, pegar plönturnar fara að koma
upp, og má pá láta pær standa, sjeu
eyður í rófunum. Komi rófurnar of
pjett upp, má rifapær upp með hend-
inni eða með hakaröndinni, svo að
verði priggja eða fjögra pumlunga
bil milli peirra. Þegar illgresið fer
að spretta, skal liakka moldinni upp
að plöntunum. Til fóðurs er „White
Belgian“-tegundin bezt, og vex fljót-
ast. Það má sá til gulrófna undir
eins og jörðin er orðin pur á vorin.
Undanrenning handa svínum.
Það er áríðandi að bændur viti
hvers virði hvað eina or, sem bújörð
peirra framleiðir, og par á meðal
hvernig tnjólkin er sem svínafóður.
Próf. Henry hefur gert yfirgripsmikl-
ar tilraunir í pá átt, og komizt að
peirri niðurstöðu, að undanrenning,
einkum sje hún gefin saman við mais-
mjel, sje ágætt fóður handa svínum.
Það parf 1875 pund af mjólk, eða 534
pd. af mjöli hverju út af fyrir sig, til
að framleiða 100 pund af svínaketi;
en sje hvorttveggja gefið saman, pá
parf að eins 176 pund af mjeli og 538
pund af mjólk til pess að gera 100
pundin. Það er reiknað að maður hafi
12 dollara hag af undanrenningu úr
meðalkú um árið.
Það er skaðlegt að gefa svínum
of mikið að jeta, einkum raeðan pau
eru ung. Yeik'i sem opt leiðiraf pví,
kemur pannig í ljós að peim verður
pungt um andrúmið, verða óstyrk á
fótum, taka andköf, fá sinateygjur og
drepast. Stundum líða köst pessi hjá,
og skepnan kemur til, en lang-optast
koma pau [>ó upp aptur og aptur,
verri og verri, pangað til pau gera út-
af við hana. Þessa veiki má fyrir-
byggja með pví að gefa svíounum
ekki of mikið, sizt af súrmeti. Það
er örðugt að lækna hana. Besta ráð*