Lögberg - 16.05.1894, Blaðsíða 2

2.
LÖGBERG, MIÐVIKUDAGINN 1G. MAÍ 1894.
Söðberg.
GefiC út aö 148 Princess Str., Winnipeg Man
ol The I.ögberg Prinlint; & Publishing Co'y.
(Incorporated May 27, i89o).
Ritstjóri (Editor):
EINAR H/ÖRLEIFSSON
Bcsiness managkr: fí, T. BJORNSON.
AUGLÝSINGAR: Smá-auglýsingar í eitt
skipti 25 cts. fyrir 30 orö eSa 1 þuml.
dálkslengdar; 1 doll. um mánuðinn. A stærri
auglýsingum eCa augl. um lengri tima a<-
sláttur eptir samningi.
BUSTAD A-SKIPTI kaupenda verCur aO til
kynna skrijlega og geta um fyrverandi bú
staO jafnframt,
UTANÁSKRIPT til AFGREIÐSLUSTOFU
blaOsins er:
THE LÓCBEHG PRINTIHG & PUBLISK- C0.
P. O. Box 368, Winnipeg, Man.
UTANÁSKRIFT til RITSTJÓRANS er:
EDITOR LÖGBERG.
P. O. BOX 368. WINNIPEG MAN.
— miðvikudaoinn 16. maí 1894. —
öf* Samkvsem íanQslögum er uppsögn
kaupanda á blaöi ógild, nema hann sé
skuldlaus, þegar hann segir upp. — Ef
kaupandi, sem er í skuld viö blaö-
iö flytr vistferlum, án þess aö tilkynna
heimilaskiftin, þá er þaö fyrir dómstól-
unum álitin sýnileg sönuun fynr prett-
visum tilgang’.
Eptirleiðis verður hverjum þeim sem
sendir oss peninga fyrir blaðið sent viður
kenning fyrir borguninni á brjefaspjaldi,
hvort sem borganirnar hafa til vor komið
frá Umboðsmönnum vorum eða á annan
hátt. Ef menn fá ekki slíkar viðurkenn-
ingar eptir hæfilega lángan tíma, óskum
vjer, aö þeir geri oss aðvart um það.
— Bandaríkjapeninga tekr blaöiö
fullu veröi (af Bandaríkjamönnum),
og frá íslandi eru íslenzkir pen-
ingaseölar teknir gildir fullu verOi sem
borgun fyrir blaöið. — Sendið borgun í
P. 0. Mtmey Ordera, eða peninga í Re
giatered Letter. Sendiö oss ekki bankaá
vísanir, sem borgast eiga annarstaðar en
í Winnipeg, nema 25cts aukaborgun fylgi
fyrir innköllun.
Hutchings bæjarfulltrúi hefur
komið með nýtt ráð til pess að flytja
óhreinindi út úr bænum, og heldur
{>ví fram, að mikið væri með f>ví spar-
að. Hann vill að bærinn leggi spor-
ve<r út til Birds—Hill pangað eru um
8 mílur — og að ruslið og ópverr-
inn úr bænum verði flutt pangað.
Birds Hill vakir sjerstaklega fyrir
honum af pví að bærinn á par blett,
8 ;m hann fær möl úr, og ætlast hann
til að sporvagnarnir flyttu möl fyrir
stræti bæjarins á heimleiðinni. Svo
vikir og fyrir Mr. Hutchings að bær-
inn búi sjer til kirkjugarð par ytra,
og vill láta líkfylgdir fara með spor-
vö rnunum. Enn fremur vill hann
láta bæinn eiga par skemmtigarð.
Af öllu pessu ætlast hann til, að bær-
ijin muni fá svo miklar tekjur, að
kistnaðurinn við að halda bænum
hreinum vinnist upp og meira en pað,
svo að bærinn mundi fá allt að $40,000
í hreinar tekjur á ári.
A síðasta bæjarstjórnarfundi hjer
f Winoipeg kom fram nytt tilboð við-
víkjandi vatnskraptinum í Assini-
boine. Málafærslumennirnir Wade
og Whealer lögðu pá, fyrir hönd ein-
hverra auðinanna, sem enn hafa ekki
látið nafna sinna getið, fram tilboð
u n að leysa af hendi pað verk, sem
gera parf til pess að unnt sje að hag-
n/ta sjer vatnskraptinn. Þeir hyggj-
ast að hafa sjálflr umráð yfir vatns-
kraptinum framan af, en bæjarstjórn-
in á að leigja eða ábyrgjast leigu á
8vo margra hesta afli, fyrir $20 'um
árið, sem parf til að borga 3 af hndr.
af kostnaðinum, en ekki á sú upphæð
að nema meiru en $450,000. Svo
eiga peir að vera undanpegnir skatt-
skyldu. Eptir 25 ár hefur bærinn
rjett til að kaupa allan útbúninginn
fyrir sama verð, sem hann hefur kost-
að, eða pá að fá allt ókeypis eptir 50
ár. Annað tilboð, eldra, er og fyrir
bæjarstjórninni um pessar mundir, og
peir sem skyn pykjast bera á málið
virðist ætla, að hvorugt af pessum
tilboðum láti mjög fjarri lagi. Það
væri sannarlega óskandi, að bæjar-
stjórninni tækist að hiinda pví máli
áleiðis áður en langt líður. Gagnið,
sem Winnipeg mundi hafa af pví að
geta hagnytt sjer vatnskraptinn,
mund’ verða nær pví ómetanlegt, og
eðlilega mundi par með stigið langt
skref áfram í áttina til pess að fá hjer
stofnsettar pær verksmiðjur, sem menn
hafa svo lengi orðið að bíða eptir. Svo
eru og líkindi til að umbætur pessar
mundu verða tiltölulega mjög ódyrar,
ef merin færðust pær í fang nú, með
pví að bæði er vinnukraptur og efni
með ódyrasta móti. Og svo mundi
slíkt fyrirtæki verða mönnum allkær-
komið í atvinnubrestinum.
Eins og nærri má geta, eru deil-
ur miklar í Bandaríkjablöðunum um
pað, hver beri ábyrgðina á hreyfingu
peirri, sem Mr. Coxy er aðalleiðtogi
fyrir, og kennir hvor ]iólitiski flokkur-
inn öðrum um. Enda f ótt hreyfingu
peirri væri tekið með háði og spotti
framan af, pykir mönnum hún nú
pess verð, að menn geri sjer grein
fyrir, hvernig á henni stendur. Eitt
af hinu skynsamlegasta og ljósasta
viðvíkjandi pví efni virðist oss grein,
sem stendur í Portland-blaðinu „The
Eastern Argus“. Þar er kveðið að
orði hjer um bil á pessa leið:
„Það liggur í augum uppi að
prógramm Coxeys er rjett hugsað frá
McKiuleys sjónarmiðinu. Ef con-
gressinn á að búa til markað fyrir
vörur miklu verksmiðjufjelaganna,
ákveða verðið á peim vörum og gróða
f jelaganna, hvers vegna ætti congress-
inn pá ekki líka að búa til markað fyrir
vinnu liinna einstöku borgara, sjá
peim fyrir atvinnu og kaupi? Er
nokkur skynsemd í pví, að stjórnin
sjái, á kostnað almennings, fyrir peim
tveim millíónum manna, sem atvinnu
hafa í verksmiðjum, en að allir aðrir
verkamenn vorir verði látnir sjá fyrir
sjer sjálfir? Eiga kolalávarðarnir og
járnlávarðarnir og timburlávarðarnir,
sem pegar eru orðnir afarríkir, nokk-
uð meiri rjett á pví að tolllögin sjái
peim borgið, heldur en vesalings fá-
tæklingar, sem verulega eiga bágt,
eiga á pví að sjerstök fjárveiting sje
gerð til pess að sjá peim fyrir atvinnu
við vegalagning?“
Aukakcsningar
ef til vill l vœndum.
Töluverðar líkur eru nú taldar
fyrir pví, að sambandspingskosn-
ingar fari fram innan skamms i
tveimur kjördæmum pessa fy lk-
is, Provencher og Lisgar. Það
hefur lengi leikið orð á pví, að Mr.
LaRiviere,Provencher-pingmanninum,
ljeki mjög hugur á að tryggja fratn-
tíð sína með einhverju stjórnarem-
bætti, og pær frjettir koma pessa
dagana austan frá Ottawa, að hann
eigi að verða póstmeistari hjer í
Winnipeg. Jafnframt eru og að ber-
ast nyjar fregnir um, að nú sje afráð-
ið af Ottawastjórninni að gera Mr. A.
W. Ross að fylkisstjóra og hætta á
að láta kosning fara fram í Lisgar.
Vitaskuld kunna pessar fregnir
að reynast með öllu óáreiðanlegar.
Bæði er pað altítt, að sagt sje í blöð-
unum frá hinum og öðrum fyrirætl-
unum stjórnanna hjer í landi, án
pess nokkur flugufótur sjefyrir peim
frásögum. Og svo er pess að gæta,
að pótt Ottawastjórnin hafi staðráðið
eitthvað einn daginn, pá eru engin
sjerstök líkindi til pess að hún standi
við pað næsta dag. Það sjer maður
moðal annars ljóslega á peim ótrú-
lega hringlanda, sem hún hefur synt
í tollmálinu. Svo pótt hún kunni að
hafa ráðið af í gær, að hætta á að láta
kosningar fara fram í pessum kjör-
dæmum, pá er mjög trúlegt, að henni
kunni að pykja pað stakasta óráð í
dag.
En hvað um pað — pað er langt
frá, að petta sje óhugsandi. Og ef
fregnin, sem Tribune barst hjer um
daginn um fjárveitinguna til bryggju
í Nyja íslandi reynist sönn, pá ligg-
ur oss nærri að lialda, að ekki fnuni
vera mjög langt pangað til farið verð-
ur fram á pað við landa vora par
nyrðra að greiða atkvæði með ping-
mannsefni Ottawastjórnarinnar. Það
hefur sem sje ekki verið vel sjáanlegt
alla virku dagana, að Ottawastjórnin
bæri Ny íslendinga og hag peirra
injög heitt fyrir brjóstinu; svo pcgar
umönnun hennar fer að verða svona
innileg, öá liggur allnærri að gera
sjer I hugarlund, að nú sje farið að
líða undir eina kosninga-helgina.
Eðlilega yrði pað gleðiefni fyrir
alla, sem nokkra ræktarsemi bera í
brjósti til landa vorra í Nyja íslandi,
ef kosninga-ótti Dominionstjórnarinn-
ar skyldi verða til pess að hrinda
bryggjumáiinu eitthvað áleiðis. En
mjög mikil svívirðing væri að hinu-
leytinu löndum vorum í Nyja íslandi
gerð, ef pað skyldi vera rjett, sem
menn flimta allmikið með um pessar
mundir, að pessa fyrirhuguðu fjárveit-
ing sje að skoða sem mútu til Ny-
íslendinga — með henni eigi peir að
kaupast yfir í apturhaldsflokkinn.
Hvað sem pað nú kann að hafa
verið, sem vakað hefur fyrir Ottawa-
stjórninni, pegar hÚD liefur gefið
petta loforð, ef hún hefur gefið pað á
annað borð, pá berum vjer engan
kvíðboga fyrir pví, að Ny-íslendingar
muni fyrir pessa bryggju-dollara láta
teygjast af rjettri leið. Þeim pykir
náttúrlega gott að nota sína bryggju,
ef peir fá hana. En að fögnuður
peirra verði svo mikill, að peir gangi
svo hatramlega af göflunum, að peir
fari að binda hrísið á sitt eigið bak,
pa ð pykir oss allsendis ólíklegt. Þeir
munu ekki pykjast of ríkir prátt fyrir
bryggjuna, pó að peir geri sitt, eins
og flestir munu ætla að gera í vestur-
hluta Canada, til pess að ljetta af sjer
tollbyrðunum, sem vitanlega standa
almenningi hjer vestra meira fyrir
prifum en allt annað, sem hann á við
að stríða. Kosningin, sem fram fór
hjer í bænum síðastliðið haust, gaf all-
Ijósa bendingu um pað, að augu
manna í Yestur-Canada eru opin orð-
in fyrir pví atriði. Og pað mætti
undarlegt virðast, ef Ny-íslendingar
snerust alveg í öfuga átt við aðra
menn í pessum landshluta. Allur
porri peirra hefur hingað til reynzt
heiðarlegir verzlunarfrelsismenn. Að
peir fari að gerast tollverndarmenn
einmitt pegar aðrir eru unnvörpum að
snúast frá peirri villu, pað er í vorum
augum álíka líklegt, eins og að mann-
skaða-snjóbylur komi hjer í hitunum
í öndverðum ágústmánuði.
Astæður
(jegn Jcosningarr jetti kvenna.
1 New York ríkinu stendur yfir
knáleg sókn af hendi peirra sem
heimta kosningarrjett handa kvenn-
fólkinu. Undir bænarskrá með pess-
ari breyting á stjórnarskránni hefur
ritað margt merkisfólk, karlar og
konur, par á meðal mælsku og auð-
maðurinn nafnkenndi Chauncey M.
Depew. En svo hafa liinir ekki leg-
ið á liði sínu, sem mótfallnir eru pess-
ari breytingu, heldur samið mótmæla-
skjal, og hafa merkismenn og merkis-
konur ritað undir pað skjal, eigi síð-
ur en undir bænarskrána, og gerir
pað fólk pá grein, sem hjer kemur á
eptir, fyrir pví, hvers vegna pað sje
mótfallið pessari breytingu:
1. Af pví að ekki ber að líta á
kosningarrjettinn, sem hlunnindi, er
menn verði aðnjótandi, heldur sem
skyldu, er menn eigi af hendi að ínna.
2. Af pví að konur í pessu ríki
hafa hingað til verið undanpegnar
possari örðugu skyldu, og engin full-
nægjandi ástæða hefur verið færð
fyrir pvf, að svipta pær peirri undan-
págu.
3. Af pví að með pví að veita
kosningarrjett peim konum, sem
heimta hann, mundi hann verða lagður
á herðar peim mörgu konum, sem
hvorki óska eptir honum sem hlunn-
indum, nje líta á hann sem skyldu, er
peim eigi að leggjast á herðar.
4. Af pví að ekki er pörf á pví
í Ameríku að auka atkvæðafjöldann,
heldur á hinu, að kosningarrjettinum
sje betur beitt, og pað er engin full-
nægjandi ástæða til að halda, að
kosningarrjettinum verði betur beítt,
pótt atkvæðafjöldinn yrði tvöfaldaður
með pví að konur fengju kosningar-
rjett.
fyrir menn mt-
kvæmlega eptir
sjón J’eirra.
Mestu og beztn byrgftir af vörum með öllum prísum. Fáið augu yðar skoðuð kostroðar-
laust hjá W. R. Inman, íítlærðum augnafræðingi frá Chicago.
W. R. INMAN & CO.
AUGNAFRÆDINGAR.
Stórsalar og smásalar
518, 620 Main str., WINIfflPEG.
Í3" Sendiö eptir ritlingi vorum „Eye-sight-by-Mail,“ svo að þj'er gctið valið fyrir yður
sjálfir, ef þjer getið ekki heimsótt rss.
5. Af pvi að heimilin, en ekki
einstaklingarnir, eru einingar rfkisins,
og mikill meiri hluti af konum hefur
fulltrúa á pingi, með pví að heimilin
hafa pá.
6. Af pví að konur, sem ekki
hafa fulltrúa á pingi á pann hátt,
verða ekki fyrir neinni verulegri rang-
sleitni, sem bætt mundi verða úr með
pví að pær fengju kosningarrjett.
7. Af pví að guð hefur svo fyr-
ir skipað, að skyldur og líf karla og
kvenna skuli vera mismunandi í rík-
inu eins og á heimilinu.
8. Af pví að konur purfa að
verja öllu sínu preki til pess að gegna
peim skyldum, sem nú hvíla á peim,
skyldum, sem karlar geta ekki losað
pær við, og ai pví að pað er betra
fyrir mannfjelagið, að pær verji preki
sínu til pessAÖ gera peirra núverandi
verk, heldur en að pær dreifi pví yfir
nytt starfsvið.
0. Af pvi aö pólitiskt jafnrjetti
mundi svipta konur sjerstökum einka-
rjettindum, sem pær liafa notið hing-
að til samkvæmt lögum.
10. Af pví að af kosningarrjett-
inum leiðir pað að peir sem liann
hafa verða að geta haft á hendi em-
bætti fyrir almenning, og af pvf að
slík embætti koma í bága við skyldur
flestra kvenna.
HEIMILID.
Aðsendar greinar, frumsamdar og þýdd-
ar, sem eeta heyrt undir „Heimilið“‘
verða teknar með þökkum, sjerstaklega
ef þær eru um bvakap, en ekki mega
þær vera mjög langar. Ritið að eins
öðrumegin á blaðið, og sendið nafn yðar
og heimili; vitaskuld verður nafni yðar
haldið leyndu, ef þjer óskið þess. Ut
anáskript utan á þess konar greinum:
Editor „Heimilið“, Lögberg, Box 368
Winnipeg, Man.]
arnir stundum bænu ungum, ef peir
sjá sjer færi á, en við pví má gera
með pví að bafa vel búið um hænsna-
húshurðina á næturnar. Gófara-eitur
„gildro“, hundar og byssur eru að
vísu hvert fyrir sig og allt til samans
góð vörn gegn gófurum, en væri
fáeinum af hinum náttúrlegu óvinum
peirra hlíft við púðri, mundu peir
gera sitt til að útryma gófurunum.
Ekkert fóður verður til fyrir
næsta vetur, sem ekki er sáð til petta
vor. Mjólkurbændur skyldu nú at-
huga pað og rækta nógnf sykur-bet-
um eða maís, til pess að búa til súr-
fóður úr.
Það hlytur að líta nokkuð undar-
lega út í augum peirra sem nykomnir
eru frá gömlu löndunum, að sjá á öðr-
um eins stöðum eins og til dæmis
Portage la Praire stóra hauga af áburði
brenda fyrir utan bæinn, og 1 stað
pess að frjógva jarðveginn eins og
hann ætti að gera að ólireinka loptið
hálfa mílu umhverfis. Auðvitað er
illgresis fræ optast nær meir eða
minna í pessum áburði sem brendur
er, en væri hann borinn í Ijelegan ak-
ur sem sáð hefði verið í árinu áður,
herfaður einu sinni eða tvisvar fram
til segjum 1. júní, og pá plægður
undir bygg, pá mundi pess árs upp-
skera hafi nokkuðgagn afáburðinum,
og eptir haust plægingu og herfingu
mundi akurinn nokkurn veginn vera
búinn undir beztu uppskeru af hreinu
hveiti næsta ár. Illgresisfræ í mykju
haug er mjög ósaknæmt, ef maðurinn,
sem með pað fer, hefur dálitla pekk-
ingu á pví sem hann er að gera, og
pað ætlast maður til að hver bóndi
hafi.
UM AÐ AI.A Uri’ KÁLFA ÁS M.IÓLKUB.
Þegar kálfamir hafa verið aldir
á mjólk fyrstu fjórar vikurnar, fara
peir að geta jetið malaðan kornmat,
og dálítið hey eða gras. Þegar peir
eru priggja vikna, má kenna peim að
jeta fyrst úr lófa manns malaða hafra
og hörfræ, og innan tveggja eða
priggja daga jeta peir pað úr ílátinu.
í stað mjólkur er gott að gefa peim
sinn helminginn af hvoru höfrum,
baunum og kornhyði og einn fjórða
part af hörfræi, öllu möluðu saman.
Skal annaðhvort hella á pað sjóðandi
vatni eða pá köldu vatni og sjóða pað
síðan, og eina teskeið af salti skal láta
í hverja fjóra potta af pessum .nat.
Það skal byrja að gefa kálfunu.n
pennan mat nokkrum dögum áður en
mjólkin er tekin af peim, og má fyrst
blanda pví saman við mjólkina, sem
smátt og smátt er minnkuð við pá.
Hafi kálfarnir nóga haga, má líka
smámsaman minnka pessa gjöf, og
fara í staðinn að gefa peim vatn og
kornmatinn purran. Salt skal gefa
peim reglulega. Ein teskeið af pví
er nóg um vikuna til að byrja með.
Áður en langt líður, verður farið
að kveina og kvarta og bollaleggja á
allar lundir um pað, hvernig menn
eigi nú lielzt að losast við gófarana.
Auðveldasti mátinn til pess er, að láta
hina náttúrlegu óvini peirra óáreitta.
Sje mikið af gófurum á landi einhvers
bónda, pá er hann í standi til að
hlaupa frá verki sínu, sækja bissuna
og skjóta badgar eða skonk, og fara
svo næstu viku að útvega sjer mikið
af gófara-eitri. Auðvitað stela skonk-'
Margir fá tvær kartöílu-uppsker-
ur upp úr sama akrinum og er pað
hægt á flestum bújörðum sem vel er
farið með.
Þó að járnbrautirnar hafi nú
gert tiltölulega ljett að ná til stein-
kolanna víðast hvar, pá er samt engin
ástæða til að vanrækja skógplöntun-
ina fyrir pað. Þurfi ekki skóginn til
eldsmatar, pá parf hann til margs
annars.
Það mun reynast ^kostnaðarminna
pegar til alls kemur, að leggja nyjan
veg, en keyra á vondum vegi.
Rafurmagns lækninga stofnun
Professor W. E. Bergman læknar með
rafurmagni og nuddi gigt, líkamsvisn-
un og hárlos á höfðum. Hann nem-
ur einnig burtu yms lyti á andliti
hálsi, handleggjum, og öðrum lík-
amspörtum, svo sem móðurmerki, hár
hrukkur, freknur ofl. Kvennfólk ætti
að leita til lians.
Telophone 557.
VlNDLA- OG Tóbakshúðin
“The Army and Navy”
er stærsta og billegasta búðin I borg-
inni að kaupa Reykjarpípur, Yindla
og Tóbak. Beztu 5c. vindlar í bænum.
537 Main St., Winnipeg.
"W, Bi-own and Oo.
ÍSLENZKUR LÆKNIR
Dr. Tvx. HaUdóvsson.
Purk Jliver,-iÝ. Pak,