Lögberg - 11.07.1894, Blaðsíða 1

Lögberg er gefið út hvern miðvikudag og
laugardag af
ThE LÖGBERG PRINTING & PUBIiISHING CO.
Skrifstola: Algreiðsl ustota: rrcr.tomiðj»
148 Princess Str., Winnipeg Man.
Kostar $2,00 um árið (á íslandi 6 kr.
borgist fyrirfram.—Einstök númer 5 cent.
Lögberg is published every Wednesday anl
Saturday by
THE LoGBERG PRINTING & PUBLISHING CO
at 148 Princess Str., Winnipeg Man.
S ubscription price: $2,00 a ytar payable
'n advance.
Single copies 5 c.
AVinnipeg', Manitoba, miðvikudaginn ll.júlí 1894
Nr. 53.
7. Ar. |
FRJETTIR
CAJÍADA.
Ilon. W. Laurier, aðalleiðtogi
frjálslymla ílokksins, leggur af stað
um 20. ágúst næstkomandi í ferð um
Manitoba, Territóríin og British
Columbia, og heldur vafalaust ræður
hvervetna, J>ar sem hann stendur
nokkuð við.
, Herbert general, sem sendur var
hingað til lands af cnsku stjórninni
fyrir fáum árum til þess að vera yfir-
maður Canada-herliðsins, er að sögn
að JjvI kominn að segja af sjer, og
verða J>vl vlst flestir fegnir, sem nokk-
uð hafa haft saman við hann að sælda.
Fyrir skömmu síðan setti liann frá
embætti næstæðsta lierforingjann hjer
í landinu, adjutant-general Powell,
og gerði einn af leiðtogum frjálslynda
flokksins, Sir líichard Cartwright fyr-
irspurn viðvíkjandi peirri afsetning I
síðustu viku. Ráðherra landvarnar-
málanna gaf f>á skyring, að herfor-
inginn hefði verið settur af án saka,
og kvaðst hafa skipað, að setja hann
hann aptur í embætti sitt. Slíka ó-
virðing er ekki búizt við, að yfirfor-
inginn muni geta polað, og muni
liann pví verða að segja af sjer.
Eldingu sló niður í liús, sem ver-
ið var að byggja í Glenboro og sieit
eitt hornið alveg burtu og kveikti í
pvl, cn slokkt varð áður en tjón hafð-
ist af. Fór og elding I vöruhús Stand-
ard Oliu fjelagsins og stóð pað pegar
í björtu báli; loguðu par upp42 stein-
olíu tunnur, cn að eins fáum varð
bjargað.
Bandaríkja innflutnings agent-
inum I Quebec hefur verið fenginn
listi yfir nöfn 300 anarkista, og boðið
að senda pá til baka cf peir skyldu
gera tilraun til að stlga par á land.
BAKDARIKIN.
Síðan á föstudaginn er petta hið
liclzta, sem gerst hefur I verkfalli
járnbrautarmannanna. Hefur verið
hætt allri vinnu á ymsum fleiri bfaut-
um og cr ekki ólíklcgt, að verkfall
petta kunni cinnig að breiðast út til
annara atvinnugreina, að minnsta
kosti að pvl, er snertir meðlimi járn-
brautarmanna fjelagsins. Kr nú peg-
ar farið að bera á ymsum illum afleið-
ingum verkfallsins, og lítið er farið
að verða af kolum og eldivið,og mörg-
um verkstæðum hefur pvl verið lokað
Farið er og að bera á ránum og grip-
deildum meðal verkfallsmannanna og
peirra, sem halda með peim. Skríll-
inn I Chicago liefur lialdið pví áfram
að hvolfa vögnum og leggja ymsar
tálmanir I veg fyrir járnbrautarlestir
og á föstudagskveldið var farið að
kvcikja I og brenna vagnana svo
hundruðum skipti. Var pað cinkum
Grand Trunkfjelagið er varð fyrir
mestu tjóni. í Spokane I Washing-
ton-rlkinu voru járnin rifin upp á
norður Kyrrahafsbrautinní. Hafa pví
bormenn verið boðaðir út, en aldrei
hafa peir rekist á skrllinn og ó-
skunda pessum heldur pví áfram.
])ebs forseti l fjelagi járnbrautar-
inanna, hefur lyst yfir pví, að verk-
fallsmennirnir sjeu studdir með fje
víðsvegar úr Bandaríkjunum og cr
vongóður um sigur áður en lykur.
Washington stjórnin liefur stutt járn-
brautarfjelögin eptir fremsta megni.
En rlkisstjórnin I lllinois hefur haldið
pví fram, að hermenn sambandsstjórn-
arinnar verði kallaðir aptur. Engar
lestir hafa gcngið I nokkra daga á
Manitoba grein norður Kyrrahafs-
brautarinnar. A laugardagskveldið
skutu hermenn lllinoisrikis á skrílinn
I Chicago og særðust rúmir tuttugu
og hafa nokkrir peirra síðar dáið, en
sambandshermenn skutu I Indiana-
rlkinu á skrilshóp par og drápu einn
en særðu fjóra. Suristaðar skutu
lögreglumennirnir bissum sinum I
lopt upp til aðvörunar og til að hræða
skrilinn. En skríllinn hefur pó haldið
verki sínu áfram: stöðvað járnbrautai-
lestir, hvolft vögnum og kveikt I
peim. Hefur pví hermálastjórnin tek-
ið undir sig Norður og Union Kyrra-
hafsbrautirnar og mun ætla að halda
peim um stund, og sentenn fleiri her-
menn til Cliicago og sett herlið á
hverja járnbrautarstöð I borginni.
Hafa /ms veikamannafjelög og
aðrir skrifað Cleveland forseta brjef
og bænarskrá, en hann hefur svarað
peim með augl/singu sinni, er gefin
var út á sunnudaginn. Skorar liann
par á alla góða menn að taka ekki
pátt I ósyrðum pessum. Svo og á
pá, er valda óskunda pessum, að peir
fari friðsamlega heim til sín fyrir há-
degi 9. p. m. pví ella verði peir skoð-
aðir sem opinberir óvinir. Muni her-
liðið fara fram með stillingu en örð-
ugt verði að gera greinar mun á peim
sem sekir sjeu og saklausum, ef peir
fylli flokk hinna, án fess pó að ætla
sjer illt, sje pví ráðlcgast fyrir hvern
einn að halda kyrru fyrir heima bjá
sjer, eða að minnsta kosti ekki vera I
hóp óeyrðarmannanna.
■Hefur augl/sing pessi haft góð
áhrif og hafa síðan engir óspekktir
verið I Chicago eða par nærri, en ekk-
ert útlit er pó til • að verkfall petta
muni bráðlega verða búið; hefur enda
enn víðar verið hætt vinnu og Pull-
manfjelagið vill ekki ganga að pví að
málið sje lagt I gerð. I>ykjast járn-
brautarfjclögin hafa nóga menn og
segja að lestirnar gangi reglulega.
Sagt er að brú ein nærri Helena á
norður Kyrrahafsbrautinni liafi verið
brennd. Svo hefur og heyrzt að
VinnHriddararnir muni ætia að bætta
vinnu, ef ekki hafi innan pess tíma
verið samið um gerð I járnbrautar-
máli pessu. Hefur hermönnum verið
fjölgað og á nú að skjóta á skrílinn.
ef hann safnazt saman til óspekkta.
Á morgun ætlar framkvæmdarstjórn
vinnumannafjelagsins I Bandaríkjun-
um að koma saman I Chicago og ráð-
gast um, hvað gera skuli I vandræð-
um pessum. Hafa menn sumstaðar
óhl/ðnast skipunum Debs að hætta
vinnu. Fulltrúar liinna /msu vinnu-
fjelaga hjeldu á mánudaginn fund
með sjer alla nóttina og var par afráð-
ið að almennt verkfall skyldi fara
fram I öllum vinnugreinum I dag,
ef ekki yrði komið sáttum á I járn-
brautarmálinu. Fari svo, mun verk-
fall petta ná til allra bæja I Banda-
ríkjunum. Hefur verkfall petta haft
allmikil áhrif á alla verzlan I Austur
Canada, og eru menn liálf hræddir við
að pað kunni að breiðast út til Cau-
ada eða að minnsta kosti til Buffalo.
ÍITLÖND.
Stjórnin á Frakklandi ætlar að
leggja fyrir pingið frumvarp, pess
efnis, að munnlegar eða skrif-
logar upphvatningar til glæpa, eins
og anarkistar nú dr/gja, skuli prófa
fyrir sjerstökum dómstólum án nokk-
urs kviðdóms. Er afar hörð liegning
lögð við broti gegn lögum possum,
svo sem flutningur til hegningar
n/lendanna. Jafnvel blöðum er bann-
að að sk/ra frá málarekstri anarkista
og pung sekt lögð við. Ermcð pessu
ætlað að koma I veg fyrirað anarkist-
ar miklist af pví að um pá sje talað,
pví petta er jafnvel haldið að hafi
hvatt margan peirra til að fremja iII-
virki sln. Fylgir stjórnin pví fast-
lega fram að lög pessi nái gildi á
pessu pingi.
Hingið á Ítalíu hefur fallizt á lög
pau, er voru lögð fyrir pað, um að
saknæmt væri að birta á prenti anar-
kista kenningar eða afsakanir fyrir
afbrot peirra, og einnig hert á hegn-
ingu fyrir tilbúning á sprengiefnum.
Studdi Crispi m|ög frumvarp petta,
en margir pingmonn voru á móti pví
og munu peir ætla sjer að berjast af
fremsta megnigegn pvl, pá er I nefnd
kernur. Svo eru og socialistar og
aðrir byltingamenn eigi siður and-
stæðir pví, en anarkistar sjálfir. Er
pað einkum eitt ákvæði lagani.a, er
peim geðjast sízt að, en pað er að
stjórnin geti flutt alla pá, er hættu-
legir pykja, til Afríku. Eptir sk/rsl-
um stjórnanna hafa 250 anarkistar
verið ceknir fastir I Rom, 300 I Mil-
ano, 315 I Turin, 150 I Genúa, 230 I
Bologna og 900 I Písa, Lucca og öðr-
um borgum.
Y firlýsing
Nafnlaus rógburðarklausa um
lífsábyrgðarfjelag pað, sem jeg er um
boðsmaður fyrir, var hjer I vor send
út frá einni alpekktri lygafabriku
hjer I bænum til allmargra íslendinga
út um n/lendur. Hjer um bæinn
porði enginn að bera pað, pví um leið
liefði hann tekið upp á sig ábyrgðina
af slúðrinu.
Nú hafa nokkrir meðlitnir fje-
lags míns skrifað mjer og óskað eptir
svari frá mjer upp á innihald lyga-
lappans, en jeg vil nú segja peim pað
öllum I einu, að jeg hef annað að
gera en að fara að deila við nafnlausa
°g ábyrgðarlausa lygamaskínu. l>ori
einhver af peim kempum,sfem maskln-
unni st/ra, að koma fram I eigin nafni
pá mun jeg verja mitt fjelag eins
og jeg hef gert að undanförnu.
W. H. Paui.son.
HITT OG UETTA.
Menn hafa reiknað að á 70 manni
hafi hjartað slegið, tvær billlónir,
fimm hundruð og prjátíu ogátta mill-
ión, átta hundruð og fjörutíu og átta
púsund sinnum.
Fi.óix hans Mark Twain’s.
Ef pið ætlið að mcta fl/tir cin-
hvers hlutar eptir stærðinni, hvar er
pá f uglinn ykkar og maðurinn ykkar
og járnbrautin ykkar við hlið flónnar.
Ilinn fljótasti maður getur ckki hlaup-
ið nema svo sem 10 mílur á klukku-
stund, litlu meira en tíu púsund sinn-
um lengd sína. En allar bækur segja
svo, að hver almenn priðja ílokks lló
geti stokkið 150 lengdir sínar; já, og
hún getur stokkið fimm sinnum á se-
kúndunni, já, sjö liundruð og fimmtíu
sinnum á einnri stuttri sekúndu, pvl
hún er ekki að eyða tlmanum með pví
að stöðva og leggja af stað, hún gerir
hvorttveggja I einu; pið getið sjálfir
sjeð pað, ef pið reynið að leggja
fingur ykkar á hana. Nú, petta er
bara almenn, hversdagsleg, priðja
flokks íló, en ef pið takið ítalska,
fyrsta flokks fló, sem hefur alla sína
æfi verið eptirlætisgoð herrafólksins,
og sem aldrei hefur pekkt hvað skort-
ur, veikindi eða hrakniugur vill segja,
og hún getur stokkið meir en prjú
hundruð og fimmtíu sinnum lengd
sina. X>að eru 90 milur á minútunni,
og talsvert meir en 5000 mílur á
klukkustundinni. Hvar er maðurinn
ykkar núna? Já, og fuglinn ykkar og
járnbrautin ykkar og loptballónan
ykkar? Jú, jú, pau eru svo sem lít-
ilsvirði hjá flónni. Fló er halastjarna
I smáum stíl.
í Kína eru etnar fleiri andir en I
öllum heiminum til samans. Á sum-
um anda-búgörðum er ungað út yfir
50,000 öndum árlega.
Það er reiknað að gufuafl pað,
sem notað er I verksmiðjur á Eng-
landi sje jafn liandafli 4,000,000,000
manna, eða meira en helminffi fleiri
manna, en eru á jörðunni.
Hinn lengsti klukkupendull, er
nokkru sinni hefur verið búinn til, er
á Eiffel turninum I París, hann er —
377 feta langur.
Tilkyimiiig «g J>iikkarávarp.
Eptir sárar pjáningar hátt á
annað ar af beinkröm og rotnun I
fæti sálaðist dóttir okkar Danelía
Sezzelía rúmlega 7 ára gömul p. lö
f. m. Jarðsett 19. s. m. Um leið og
petta tilkynnist ættingjum og vinuin,
er okkur sjerlega kært að láta opin-
berlega I ljósi skyldugt pakklæti til
peirra, seui hafa styrkt okkur til pess
að veita lienni alla pá hjúkrun og
læknishjálp, sem framast var hægt að
verða aðnjótandi, ekki af pví að við
álítum peim par I nokkra verðung
goldna, heldur til pess að s/naað liier
voru tveir sannir hjálparpurfendúr,
sem efast má uiy að geti auðs/nt vel-
gjörðamönnum slnum annan pakklæt-
isvott enn pann að minnast peirra,
ekki einasta með pakklátum huga,
heldur og á pann hátt að af pví geti
myndast veruleg endurminning, sem
grói eins og lícilfjörlegt laufblað með-
al peirra fögru greinanna, sem slíkt á-
gætisfólk hefur reist sjer, og mun
framvegis reisa sjer I sögu Vestur ís-
lendinga. og pví biðjum við hinu
heiðraða ritstjóra Lögbergs að veita
pessum lfnum rúm I blaðinu.
Það eru sjerstaklega prenn heið-
urs lijón, sem við hljótum að tilnefnn,
og skal pað gjört I peirri röð er pau
hafa veitt okkur hjálpina og eru pá
fyrst hjónin Mr. Páll Friðfinnsson og
Mrs. Guðn/ Jónsdóttir I Argyle, sem
ávalt frá pví pau fyrst tóku okkur I
hús sin haustið 1892 og allc fram á
pennan dag hafa á /msan hátt ljett af
okkur margri amastund með göfug-
lyndi sínu og sívakandi ástundun á
pví að rjetta okkur sína gjafmildu
hjálparhöud, en sjerstaklega hreif
okkur mest af öllu, pað blíða og góða
við hina síboðnu hjúkrun, sem barnið
okkar ávalt naut af hendi konunnar.
Þá eru hjónin Mr. Magnús Þór-
arinnsson og Mrs. Elísabet Daníels-
dóttir í Dakota, Pembina Co., sem
tóku mig, o: móðiriua ásamt barninu
I hús stn I fulla 3 mánuði, sumarið
1893, meðan Dr. M. Halldórsson
veitti pví lækninga tilraunir sínar, og
kostuðu iðulega ferðir um langan veg
til heimilis læknisins I Park River, án
pess að taka borgun fyrir nokkurn
greiða eða góðvild, sem pau veittu
okkur.
Ogsvo eru priðju heiðurs hjón-
in, Mr, Kristján Jónsson og Mrs. Arn-
hjörg Jónsdóttir á Baldur, sem ekki
ekki einasta tóku barnið okkar I sitt
eigið hús ásamt kvennmanni, sem
hjúkraði pví I fullar 8 vikur á næstl.
vetri, án minnstu borgunar, heldur og
áttu sinn góða hlut I pví, að læknir-
inn, sem af mikilli alúð leitaðist við
að lækna barnið, gaf okkur allann
pann kostnað sinn, bæði fyrir meðöl
og daglogar vitjunarfcrðir.
Þá getum við ekki gleymt að
minnast Miss Lilju Jónsdóttur, scin
stundaði dóttur okkar pann tíma sem
hún var undir læknishendi I Baldur
með frábærri lipurð og ástundun, pvi
pað snart svo innilega hina allra-við-
kvæmustu strengi föður ,og roóður
hjartans, hve barnið prásinnis og opt,
að okkur virtist,með hálf brostin augu,
minntist hennar frá peim tíma, sem
ástfólginnar vinstúlku sinnar.
llina mörgu Argyle-búa, sem
sem skutu saman peniiigum, nálægt
$70,00 til læknishjálpar fyrir dóttur
okkar pann tímann, sem hún var I
Dakota, skal jeg ekki biðja um rúm I
blaðinu til pess að ávarpa með nafni,
en peir, sem liafa ratað I pá raun, að
geta ekki, fátæktar vegna, veitt sín-
um nánustu ástmennum pá læknis-
hj&lp I pungum sjúkdóm, sem skyldan
bauð og viljinn var til, peir geta I-
myndað sjer liugsun okkar og hugar-
far gagnvart öllum peim heiðursmönn-
um nefndum og ónefndum, sem á cin-
hvern liátt bættu úr raunum okkar,
ekki sízt par sem pað, undantekning-
arlaust, var gjört með peim ummæl-
um og pví hjartalagi, sem varð að
verða að græðijurt fyrir örsnauða,
mædda og bölbeygða foreldra ylir
kvalabeð elskaðrar dóttur. Og nú er
sárið grætt. Barnið okkar er „I bezta
fpður fóstri“ og við getum verið glöð
yfir pví, að enga mannlega hjálp vant-
aði til pess að hlynna að pví I pess
punga og langvinna stríði til dauðans,
eins vel og viljinn var til og pekking-
in leyfði, og pað er okkar óbifanlega
trú, að eðallyndi hjálparmannanna
beri peim d/rðlega ávexti á altari
kærleikans.
Guðríður Danlelsdóttir
Jónas J. Laxdal.
Islendingadagurinn.
Mcð pvl að jeg var forscti íslend-
ingadagsncfndarinnar I fyrra, leyfi jeg
mjer lijer með að boða til almenns
íslendingafundar I Iiúsi íslcnzka
Vcrkamannafjelagsins fimmtudags-
kveldið kemur, 12. p. m., kl. 8 e. h.
til pess menn skuli par geta gcrt pær
ráðstafanir, sem poim s/nist, viðvíkj-
andi íslendingadegi I sumar.
Winnipeg 10. júll 1891.
Einau HjökI.pifsson.
(Shösnubm* ♦ ♦ ♦
Stefán Stefánsson,
329 Jemima Str.
gerir við skó og b/r til skó eptir máli,
Allt mjög vandað og ód/rt.
VlNJJLA- OG TÓBAKSBÓÐIN
“The Army and Navy”
er stærsta og billegasta búðin I borg-
inni að lcaupa Reykjarpfpur, Vindla
og Tóbak. Beztu 5c. vindlar I bænum.
537 Main St., Winnipeg.
W, Brown and Oo.
Nyttfjelagí ^
^ Nyir prísar!
Timbur til husabygginga mcð lægra vcrði cn
nokkru sinni áður,
llús byggð og lóðir seldar móti mánaðar
afboigunum.
Nákvæmari upplysingar fást hjá undirrituðum,
John J. Vopni,
(aðalumboðsmaður meðal íslendinga),
645 Ross Ave., Winnipeg.
HOUGH & CAMPBELL
Málafærslumenn o. s. frv.
Skrifstofur: Mclntyre Block MainSt.
Winnipeg, Man .
Scjiiiir Hise,
íílarkel Square ^ Wínqipeg.
(Andspamis Markaðnum).
Allar nvjustu endurbictur. Kcyrsla ókeypis lil
og frá vagnstoðvum. Aðbúnaður hinn bcr.ti.
John Baird,
______ eigandi,
Sparisjóðurinn
er opinn hvert mánudagskveld frá
kl. 7.30 til 8.30 að CÖ0 Young St.
(Cor. Notre Dame Ave.)
Innleggum, lOc. tninnst, vciður
veitt móttaka.