Lögberg - 18.08.1894, Blaðsíða 2

2
LÖGBERG. LAUGARDAGINK 18. ÁGÚST 1894.
S ö g b c r g.
GehíS ít aC 148 Príncess Str., Winnipeg Man
ol Thc /.ögbcrg Printing 6° Publishing Cöy.
(Incorporated May 27, 139o).
Kitstjóki (Editor);
EINAR H/ÖRLEIFSSON
Bjsiníss mwvgkr: B, T. BJORNSON.
AUGLÝSINGAR: Smá-auglvsingar £ eitt
skipti 25 cts. fyrir 30 orö eöa 1 þuml.
dálkslengdar; 1 doll. um mánuSian. Á stærri
auglýsingum eBa augl. um lengri tíma af-
sláttur eptir samningi.
BÚSTAD A-SKIPTI kaupenda verSur aC til
kynna tkrtfiega og geta um fyrverandi bú
sta8 jafnframt.
UTANÁSKRIPT til AFGREIÐSLUSTOFU
blaðsins er:
THE LÓCBEHC PVNTtNC & PU8LISH- CO.
P. O. Box 303, Winnipeg, Man.
UTAN.4SKRIFT til RITSTJÓRANS er:
EBITOR LÖ««F/BC.
O. BOX 368. WINNIPEG MAN.
-- LAUGAItDAOINH 18. ÁGÍJS'r 18Ö4.-
{f Samkvæm íane.slögum er uppsögn
kaupanda á blaði ógild, nema hann sé
skuldlaus, þegar haDn segir upp. — Ef
kaupandi, sem er í skuld við blað-
ið flytr vistferlum, án þess aö tilkynna
heimilaskiftin, þá er það fyrir dómstól-
unum álitin sýnileg sönuun fyrir prett-
vísum tilgang'.
Eptirleiðis verður hverjum þeim sem
sendir oss peninga fyrir blaðið sent viður
kenning fyrir borguninni á brjefaspjaldi,
hvort sem borganirnar hafa til vor komið
frá Umboðsmönnum vorum eða á annan
hátt. Ef menn fá ekki slíkar viðurkenn-
ingar eptir hæfilega lángan tíma, óskum
vjer, að þeir geri oss aðvart um það.
__ Bandarikjapeninga tekr blaðið
fullu verði (af Bandarikjamönnum),
og frá íslandi eru íslenzkir pen-
ingaseðlar teknir gildir fullu verði sem
borgun fyrir blaðið. — Sendið borgun í
P. 0. Money Orders, eða peninga í Be
gintered Ijttter. Sendið oss ekki bankaá
vísanir, sem borgast eiga annarstaðar en
í Winnipeg, nema 25cts aukaborgun fylgi
fyrir innköllun.
A miðvikudaginn var öðluðust
gildi hjer í bænum aukalög Jjess efn-
is, að öllum gull- og gimsteina bíið-
um, skóbúðum, „grocery‘-búðum,
harðvörubúðum og skraddarabúðum
skuli iokað kl. 7 á kveidin, að undan-
teknum laugardagskveldum og öðrum
aðfarakveldum hvíldardaga. t>að er
allmikil rjettarbót, með J>ví að vinuu-
tlmi búðarmanna hefur að undanförnu
verið allt of langur, og pað er eptir-
tektavert, að á fiessum ójafnaðar- og
ofstopa-tíinum hefur rjettarbót pessari
orðið framgengt án allra verkfalla og
annara ör|>rifsráða, en að eins með
pvi að búðarmennirnir hafa stöðugt
o r friðsamlega haldið frain sínum mál-
stað við almenning. Cúizt er við að
satna ráðstöfun verði innan skamms
gerð viðvíkjandi búðum, par sem álna-
vara (dry goods) er seld; enn hefur
stiðið á £>ví, að bænarskrárnar, er
snerta J>ær búðir, hafa ekki verið
formlegar.
I>að leynir sjer ekki, að hug-
myndir manna á íslandi um frjáls-
lyndi, eru nokkuð'öðruvísi en hug-
myndir manna hjer um J>að atriði.
í nylega kominni ísafold ritar merkis-
maður einn vörn fyrir einn njfkosna
Jjingmanninn, ber (>að af honum mjög
afdráttarlaust, að hann hafi farið fram
& (>að við nokkurn mann í kjördæmi
sinu að greiða atkvæði með sjer, og
færir J>að sjerstaklega til síns máls,
að hann sje „of frjálslyndur til f>ess“.
Hugsum oss J>inginannsefni í J>essu
landi, sem væri svo „frjálslynt“, að
nefna (>að ekki við nokkurn mann að
kjósa sig! Ameríkumönnum mundi
ekki verða unnt að sjá neitt „frjáls-
lyndi“ í slíkri varfærni. Og livers
vegna skyldi líka ekki mega reyna að
hafa áhrif á hugi manna viðvíkjandi
almenningsmálum, eins og J>ingkosn-
ingum, í prfvat samræðum, fyrst eng-
u n manni pykir ófrjálslyndi að reyna
slíkt í blöðum og á opiuberum mann-
fundum?
Nyútkomin uppskeru-sk/rsla,
8em Manitobastjórnin hefur gefið út,
synir, að uppskeran muni ætla að
verða betri, en menn munu almennt
hafa búizt við. Regnskorturinn 5
júnímánuði s/ndist víða ætla að fara
með uppskeruna, en nú, eptirað skvrsl-
ur hafa fengizt úr öllum byggðarlög-
um fylkisins, er gizkað á að hveiti-
uppskeran muni nema 15,761,808
bushelum, 15. 6 bushel af ekrunni.
Hafra uppskeran er búizt við að muni
net.ia 12, 197,772 bushelum, bygg
2,182,520, baunir 20,000, hör 282,480,
rúgur 53,074. Hey er lítið, en af garð-
jurtum meðaluppskera. Svo telst til,
sem íbúar fylkisins muni nú vera
192,000.
I>jóðólfur hlytur að vera í meira
lagi gramur við synódus pá sem hald-
in var í sumar í Reykjavík, pví að
ekki verður pví neitað, að klerkarnir
par hafa verið að æsa menn til vestur-
ferða, og vafasamt, hvort peir hefðu
ekki, ,með biskup fremstan í flokki,
komizt undir manna hendur, ef nafn-
kennda lagafrumvarpið frá í fyrra
hefði veiið orðið að lögum. ísafold
skyrir svo frá:
„Biskup taldi pað heppilegt að
ungir guðfræðingar byðu fram prests-
(jjónustu sína meðal landa í Vestur-
heimi, par sem nú væri loks fullskip-
að í andlegrar stjettar embætti hjer á
landi. Eptir nokkrar umræður var
sampykktí einu hljóði svolátandi upp-
ástunga frá biskupi: „Synódus lýsir
yfir pví, að nú, pegar viðunanlega er
’bætt úr prestafæðinni á íslandi, sje
pað æskilegt, að nokkur prestaefni,
sero pví gætu við komið, vildu helga
starfsemi sína andlegum pörfum landa
vorra í Vesturheimi“.
Indcpcndcnt flokkurinn.
(Aðsent frá Norður Dakota.)
I>að virðist nokkuð einkennilegt,
hvað jafnan og mikinn áhuga pessa
flokks menn og erindsrekar hans hafa
fyrir málum flokksins, og bendir til
pess, að par muni ekki vera einskorð-
uð pólitískra höfðingja klíka, heldur
áhugi fyrir almennri velferð, sem
knýr menn áfiam. Ríkisflokkspingið
1 Jamestown var eitt hið fjölmenn-
asta flokksping, er haldið hefur verið
í Norður Dakota. Flestallir erinds-
rekar mættu par sjálfir; sama var að
segja um County flokkspÍDgið i
Hamilton.
I>að hefur verið vani hjá gömlu
flokkunum, að láta hinar póiitísku
stríðshetjur ráða, gefa peim sitt at-
kvæði (Proxy) í hendur, svo mikill
hluti af hinum tilnefndu erindsrekum
fara hvergi sjálfir.
En í independent flokknum er
liinn útfarni politicus ekki alráðandi.
Blaðið „St. Thomas Times“ segir svo
um pað, að par sje „the professional
politician conspicuous by his absence“.
I>ar er sem hver finni skyldu sína að
leggja fram sinn skerf t.l framfara
flokksins. t>að virðist vera peirra
fdslaus sannfæring að stefna J>ess
flokks sje hin bezta fyrir pjóðina, af
peim sem nú eru á dagskrá. Enda er
petta sá eini flokkur, sem hefur á sínu
prógrammi aðalspursmál pessa tíma
nl. jafnaðar-löggjöf milli auðs og al-
mennings.
I>að virðist líka svo, sem pjóðin
sje nú almennt að opna augun fyrir
stefnu populista, og athuga með still-
ingu hver hún sje. Blöðin koma með
fregnir af merkum mönnum hjer og
hvar, er farnir eru að aðhyllast skoð-
un peirra, og skýrslur af fundar-
höldum, par sem púsundir af mönn-
um ákvarða að fylgja peim flokk.
E>að virðist pví sem pessi flokkur
sje stórum að aukast hvervetna í
Bandaríkjunum. Blaðið St. Thomas
Times (Rep.) segir um flokkspingið í
Hamilton: „t>að er engin efi ápví, að
independent flokkurinn hefur stórlega
vaxið í pessu county á hinum síðustu
2 árum,----kosningarlisti peirra er
sterkur, og samanstendur af heiðar-
legum og vel færum mönnum.— Fyr-
ir independent flokknum mega repú-
blíkanar í pessu county búast við ó-
sigri í haust, ef ekki breytist fyrir-
komulagið.“
Observer.
Islands-fcrð.
Eptir S J. Jó/iannesson.
Niðurl,
Meðan jeg dvaldi á Sauðárkrók,
hjelt jeg til hjá hr. Birni Símonarsyni
gullsmið, og hef jeg fyllstu ástæðu til
að vera honum, ásamt hans heiðruðu
konu, hjartanlega pakklátur fyrir
peirra gæða-meðferð á mjer. Eins
og hvervetna annars staðar mætti jeg
hinni mestu velvild par hjá öllum, og
kynntist par mörgum merkum heið-
ursmönnum, svo sem sýslumanni Jó-
hannesi Ólafssyni, kaupmönnunum
St. Jónssyni og Kr. Popp, og verzl-
unarmönnunum Erlendi Pálssyni,
Guðm. Einarssyni, Gunnari t>or-
bjarnarsyni, Kristjáni Gíslasyni borg-
ara og mági hans St. Eiríkssyni, Kr.
Blöndal,Guðmundi Hannessyni lækni,
Vigfúsi söðlasmið Guðmundssyni og
peim Blöndalssonum Sigvalda og
Magnúsi. Líka hitti jeg par suma
fornkunningja mína, svo sem fyrrum
alpingismann Fr. Stefánsson, Jón
Jónsson á Hjaltastöðum og ýmsa aðra.
Mest ferðaðist jeg um Húnavatns-
sýsluna, enda átti jeg par kunnugast
fyrir. t>að mátti líka segja, að hver
kepptist par við annan að gera mjer
allan pann greiða, sem hugsazt gat,
bæði með að býsa mig, fylgja mjer
og ljá mjer pá beztu hesta, sem völ
var á, og kom jeg par mörgum góð-
um og liprum klár á bak, sem bar mig
vel, enda pótt vegir væru víðar ekki
sem beztir, og pó pað yrði of langt
mál að telja alla velgerðamenn mína
par, get jeg ekki stillt mig um að
nefna nokkra peirra er mest og bezt
greiddu götu mína, og eru pað pessir
heiðursmenn: Sigurður á Skeggs-
stöðum, Guðmundur á Bollastöðum,
Eiríkur í Blöndudalshólum, Jóhann í
Mjóadal, Brynjólfur í Þverárdal,
Guðmundur á Æsustöðum, Jósafat á
Hattastöðum, Jakob á Árbakka, Árni
á E>verá, Indriði á Ytriey, Lárus á
Neðri Mýruro, Sveinn bróðir minn á
Sneis og Árni bóndi á Geitaskarði,
sem ljeði mjer ágætis reiðhest i marga
daga, án pess að piggja nokkra borg-
un fyrir,og var jeg honum pó allsendis
ókunnugur áður; ennfremur Jónas á
Tindum, Ingibjörg tengdasystir mín
á Tungunesi og tengdason hennar
Hallgrímur Stefán á Kagaðarhóli, ura-
boðsm. Benidikt Blöndal í Hvammi
í Vatnsdal, Jósep á Hjallalandi, Jón-
as á Eyjólfsstöðum, Jón Ásgeirsson á
Þingeyrum, og frændur mínir par
Pjetur og Eypór, Guðmundur og Sig-
urlaug á Torfalæk, Jón á Sveins-
stöðum, próf. sjera Hjörleifur á Und-
irfelli, sjera Stefán á Auðkúlu, ekkju-
frú Kristín Blöndal á Kornsá, ásamt
sonum hennar; og ennfremur J>essir í
Skagafirði auk J>eirra áður töldu:
Benidikt á Fjalli I Sæmundarhlíð,
Gísli á Frostastöðum og Sigurður á
Reynistað. Marga mætti fleiri nefna,
ef tími og rúm leyfði. Við prjár fjöl-
mennar jaröarfarir var jeg staddur,
nefnil. Lárusar sál. Blöndals sýslum.
að Kornsá, Jóns prófasts Hallssonar
að Sauðárkrók og konu Björns bónda
Kristoferssonar að Holti á Ásum;
allar fóru pær mjögvel fram og heið-
arlega. Á kjörfundi var jeg staddur
á Blönduósi; ekki var hann fjölsóttur,
og ekki virtist mjer par kenna pess
pólitíska hita, sem hjer á sjer jafn-
ast stað við slík tækífæri, enda voru
engir nema gömlu pingmennirnir í
boði, og voru peir pví endurkosnir
mótmælalítið.
Af pessu, sem jeg hef pegarsagt,
geta menn ráðið, að jeg hef ekki
kent pess kalda anda, sem stundum
virðist hafa gengið í gegnum sum
blöðin heima til vor Vestur-íslend-
inga, heldur pvert á móti, að jeg hafi
mætt hinum hlýja kærleiks og pjóð-
ræknis anda, sem jafnan hefur ein-
kennt pjóð vora, og jafnvel pórt
mörgum, sem hafa pann fasta ásetn-
ing að láta fyrir berast heima, hvað
sem á dynur, sje lítið gefið uin út-
flutninga, sem eðlilegt er, pá er slður
en svo, að peir beri illan hug til vor,
sem pegar erum farnir, eða svo virtist
mjer pað, að minnsta kosti um allan
porra manna. Allmikla umkvörtun
heyrði jeg út af vinnufólkseklu sem
gerir bændum mjög erfitt fyiir í bú-
skapnum. t>v( eins og menn vita
útheimta allmargar jarðir par mikið
fólkshald, sem við er að búant,
par sem ekki verða viðhafðar
neinar vinnuvjelar. Aptur hefur
talsvert skánað hagur vinnu-
fólks að minnsta kosti að J>ví, sem
kauphæðina srertir, en landbúnaður á
íslandi mun vfir höfuð ta'prst vera
svo arðsamur, að hann geti boriðmjög
hátt kaupgjald. En að mínu áliti er
miklu minna en margur hyggur út-
flutningunum að kenna um vinnu-
fólksfæðina til sveita á íslandi. E>ó
að rnargt hafi fluzt vestur af einlileypu
og duglegu fólki, pá hygg jeg að til-
töluloga liafi fluzt eins margt af fjöl-
skyldufólki og vandræðafólki. Or-
sökin er pví fremur sú, að síðan strand-
ferðirnar fóru að tíðkast hefur komizt
rniklu meira los á vinnulýðinn; hann
á nú langtum liægra mcð að leita sjer
að bráð, par sern hann getur flogið
í kringum land allt svo að segja á
svij>stundu í samanburði við pað, sem
áður var, pegar hver einn sat kreptur
inni í sinni vana-kró. Síldarveiðarn-
ar og fiskiveiðarnar á Austfjörðum
og víðar, og yfir höfuð fjölgun pil-
skipa eiga eflaust mikinn J>átt í vinnu-
fólks eklu sveitabóndans, sem og
kauphækkun hjúa. Löngu áður en
útflutningar hófast, pegar jeg var að
alast upp heima, var ekki talið neitt
fleira fólk á landinu en nú er, og
heyrðist J>ó aldrei talað um neinn vinn-
ufólksskort, og eru pó jarðir nú
hvorki erviðari nje stærri en pær
voru pá.
Tíðarfar par var ágætt allan pann
tíma sem jeg var heima, reyndar
nokkuð purt og kalt í vor lengi, en
hretalaust, og svo brá til votviðra og
hlýinda, pegar á leið; leit pví gras-
vöxtur allvel út, pegar jeg fór. Mátti
pví heita að náttúran og mennirnir
væru samtaka í að gera mjer lífið á-
nægjulegt alla pá stund er jeg dvaldi
par. Eins og frjezt hefur, gekk In-
fluenza-veikin par í vor allskæð um
land allt, og gerði mikið tjón bæði í
manndauða og vinnutapi; varð pví
lítið unnið petta vor að jarðabótum,
sem pó eru allvíða talsvert farnar að
tíðkast. > ’
Vandasamast verður fyrir mig að
lýsa framförunum heima, sem óneit-
anlega eru pó talsverðar, eptir par-
lendum mæli kvarða, og víst mun pað
að um margar undanfarnar aldir hefur
aldrei á jafnstuttum tíma, sem peim
rúmum tuttuga árum, er jeg hof ver-
ið erlendis, eins mikið breyzt til batn-
aðar og færzt í framfara hortið. t>ví
að pó að hægt fari — sem ætíð má
búast við eptir afstöðu og ásigkomu-
lag landsins, pá sá jeg J>ess glögg
merki, að menn eru talsvort farnir að
vakna til meðvitundar um pað, að
mörgu megi og purfi að breyta. t>ann-
ig er mjög víða árlega unnið að túna-
sljettun, garðahleðslu og öðrum jarða-
bótum, svo útlit er fyrir að pess verði
ekki mjög langt að bíða, að tún öll
verði sljett og umgirt á íslandi og er
J>að ekki lítil umbót. Ilúsakynni
hafa líka stórum batnað víða, pó að
víða sjeu J>au bágborin enn og í
gamh horfinu. En par sem byggzt
hefur verið á annað borð, er J>að víðast
miklu betur gert og húsaskipunin
haganlegri en áður. Þrifnaður hefur
líka aukizt til stórra muna.
Samgöngurnar á landi eru mjög
torveldar enn og mega víst heita lík-
ar pví sem var, að undanteknum sum-
um fjallvegum, er mikið hafa verið
bættir. En langt mun I land par til
vegir J>ar yfir höfuð komast I viðun-
anlegt ástand, enda er, eins og allir
vita, par við ramman reip að draga,
J>ar sem er ói>líða náttúrunnar og
strjálbyggð og víðátta landsins.Reykja
vík hefur tekið stórum stakkaskij>t-
um frá pvl jeg sá hana áður, enda er
pað nú orðið á milli tuttugu og prjá-
tíu ár; bærinn er orðinn skipulegur
og laglegur, og í stað gömlu torf-
kofanna eru komin snotur og vönduð
hús ýmist úr steini eða timbri; svo
hefur bærinn aukizt til stórra muna.
En ekki sá jeg par merki mikilla
annara verklegra framfara, eða vinnu-
ljettis. Einn vagn sá jeg par notað-
an í bænum og geMfu fyrir honum
ýmist 6 eða 8 mcnl^með reiptöglum
um axlir, og var vagnhlassið pó ekki
pyngra en svo, að einn íslenzkur hest-
»r hefði getað hæglega farið með pað.
Líkasájegað gatnli óvandinn tíðk-
aðist enn, að láta kvennfólk bera
grjót og hvað annað á milli sín á
handbörum. Þilskipa stóll er bæði
par og víðar óðum að aukast, og er
J>að gleðilegur framfaravottur, og
hinn vissasti vegur til að koma land-
inu upp, pví að sjóarútveginn mætti
eflaust bæta næstum I pað ócndan-
lega. Á Sauðárkrók liefur mikið um-
breyzt 1 seinui tíð. Þegar jeg fór,
var par að eins einn torfkofi, en nú er
par kominn priflegur bær moð eitt-
hvað 200íbúum. Hagur manna heima
virtist mjer standa með betra móti
pað sem bjargræði og búsæld snerti,
enda hefur mátt heita allgott árferði
nú I seinni tíð; skepnur hafa pví mik-
ið fjölgað; en aptur er verzlun ákaf-
lega óhagfeld og bág, og skuldir
munu vera allmiklar og iramúrskar-
andi peningaekla.
Af ferð minni vestur er fátt að
segjajjeg lagði af stað frá Sauðár-
krók pann 10. júlí ásamt 43 vestur-
förum; af J>eim skildu 22 við mig í
Skotlandi, pví að peir höfðu tekið sjer
far með Beaverlínunni, en hingað til
Winnipcg komum vjer að morgni 2.
ágúst, öll heil á hófi, pví að ferðin
gekk mjög vel.—Svo óskajeg að end-
ingu öllum löndum míiium heima á
Fróni æðsta gengis og blessunar, með
ógleymanlegu pakklæti fyrir pær
góðu viðtökur, er peir veittu mjer.
Lengi lifi peir og gamla ísland!
Bóndi segir frá raunum
símuu
Mjög svo mkriíileg erásaga eins
GreN VILLE- MA N NS.
Hann lamaðist I hryggnum við vinnu
slna úti I skógi — Fylgdu pví
langvarandi prautir og veikindi—
Hvernig J>aö var að Iiann fjekk
fullan prótt og heilsuna aptur.
E>að munu vera fáir af lesendum
blaðsins Recorder, sem ekki er kunn-
ugt um pað, að Dr. William Pink
Pills for pale people hefur hlotnast
pað álit fyrir ágæti sitt, bæði hjer og
I öðrum löndum, sem ekki nokkurt
annað einkarjettar meðal hefur orðið
aðnjótandi. Að petta álit sje að mak-
legleikum, sannast bezt á framburði
margra beztu blaðanna I landinu, sem
nákvæmlega hafa látið rannsaka hin
helstu tilfelli sem Pink Pills hafa
læknak, og hafa slðan skýrt lesendum
sínum frá öllum atburðum, svo greini-
lega og samvizkusamlega, að pað er
engin ástæða til að vefengja sann-
hermi peirra.
Og núna rjett nýlega sagði hinn
valinkunni lyfsali, Mr. John Á. Barr,
frjetraritara lilaðsins Recorder frá pví,
að pað mundi hægt að fræðast um
öll atriði viðvíkjandi einu tilfelli, ekki
slður sláandi en mörg af peim, sem
áður hefur verið getið, hjá Samuel
Sargeant í Augusta township, som
hafði fengið undraverða bót við pað
að brúka Pink Pills.
Frjettaritarinn ásetti sjer að
finna Mr. Sargeant og fór og keyrði
á stað heim til hans í Augusta, um
sex mílur frá Brockville.
Mr. Sargeant var par úti í skóg-
inum rjett lijá heimilinu, I óða önnum
að láta upp trjedrumba, og pó liann
Veitt
Hædstu verdl- a heimssyningunn
•Da
BAKINfi
P0WBIR
HIÐ BEZT TILBÚNA.
Óblönduð vínberja Cream of Tartar
Powder. Ekkert álún, ammonia eðd
önnur óholl efni.
40 ára reynzlu.