Lögberg - 13.10.1894, Blaðsíða 2
2
LÖGCERG LAUGARDAGINN 13. OKTÓBER 1894,
Jöjgbtrg.
Uefið ót að I4S Prínooss Str., Winnipafr Ma
ot The IJigbtrg Printing or’ Publishing Co'y.
(Incorporated May 27, iSÖoj.
Ritstjóri (Editor);
EINAR HföRLE IFSS ON
Bostvo'.ss viAtAGSR: fí, T. fíJORNSON.
AUGLVSINGAK: Smá-anglýsingar í eitt
skipti ‘26 cts. fyrir 30 orð eða 1 þuml.
dálkslengdar; I doll. um mánuSmc. Á stærri
auglýsingum eða augl. utn lengri tíma at-
sláttur eptir sarnningi
BUSTAD A-SKIPTI kaupecda verður að ti'
kynna skrtfltga og gtta um fyrverandi bí
stað iafnframt.
UTANÁSKKIPT til AEGREIÐSLUSTOFU
blaðsins er:
TfiE L9QBcf(D PRíKTiHC & PUBLISH- CO.
P. O. Box 363, Winnioeg, Man.
UTANÁSKRIFT til RirSTJÖKANS er:
EDÍTOR LðKBKKfi.
O. BOX 388. WINNIPEG MAN
af öllura sljettnm. E>angað kemur ftá lenzkra fjelatra lijer í bænum á sam
múour og margmenni, og þeirra er
getið í blöðunum, sern hafa heimsótt
hann. í þeim höpum hefur enn ekk
verið einn einasti í.lendingur, svo
vjer vitu’m, og er {>að víst eins dæmi
um frjóðflokk lijer í bænum. Jj.ið
er síður en svo, að |>eir sjeu allir
höfðingjar eða heldri menn, sem
þangað koma. Uangað kemur fólk,
sem er svona upp og ofan, alveg eins
og við ísleudingar. En hitt er víst,
að hver einasti maCur, sem talinn er
að einhverju lejýti Jeiðtogi fyrir eiu-
hvern teljandi flokk manna, að ís-
lenzkum leiðtogum undanteknum,
telur f>að skyldu sína, að koma f>ang-
að við og við; ekki sjálfum sjer til
djtrðar — djóðin er engin, par sem
allir eru jafn velkomnir — heldur til
pess að representjera J>á flokka, sem
mennirnir eru mest við riðnir.
-- LAUGAEDAÍlINX 13. OKT. 1894. —
nokkru sprottið af meðfæddu sinnu-
leysi og liengilmænuskap. En frá-
*
Vjer mundum naumast geta
neitað pví með rjettu, að petta af-
skiptaleysi, þessi ósamblendni við
Samkvæm laæ.alögum er uppsögn I aðra borgara pessa bæjar sje að
kaupanda á blaöi ögild, nema hann sé
skuldlaus, þegar hann segir upp. — Ef
kaupandi, sem er í skuld við blað . . .
iö flytr vistferlum, án i>e&3 aö tilkynna le,tt v*n samt rjett að neita pvf, að
heimilaskiftin, H* er i>að fjnrir dómstól- bak við pað standi neitt, sem í eðli
unum áiitin sýnileg sönuun fyrir prett- sínu sje lofsvert og myndarlegt. E>að
vísum tiigang’. | er heldur örðugt fyrir íslendinga al
mennt að fá sig til pess sem þeim
{3p~ Eptirleiðis verður hverjum þeim sem I finnst í iauninni vera húmbúgog hje-
um
En
gómi. l>að er engum blöðum
sendir óss peninga fyrir blaðiö sent viður
kenning fyrir borguninni á brjefaspjaldi, , . „ . ,
. i. ■ . f það að fietta, að það er iofsvert.
hvort sem borganiruar hafa til vor komið 1 . . ' .
frá Umboðsmönnum vorum eða á annau svo hættir þeim svo við, að telja ým
hátt. Ef menn fá ekki slíkar viðurkeDn- islegt það hjegóma, sem er alls ekki
ingar eptir hælilega lángan tíma, óskum neinn hjegómi. Og svo er með það,
vjer, að þeir geri oss aðvart nm j«B. að vekja eptirtekt á°sier hjá því fólki
— Bandaríkjapeninga tekr blaðið . , .. . . ' _ , ,
fullu verði (af Bandaríkjamönnam), 8611 Þe,r dve,Ja hJa' . ^að hefur vcrlð
og frá ísiandi eru íslenzkir pen
hörmulega vanrækt hingað til, það er
ingaseðlar teknir gildir fullu verði sem | Ómög'ilegt að neita því með rjettu,
borgun fyrir blaðið. — Sendið borgun í 0g hvert spor, sem stigið er í þá átt
/*. 0. Moruy Orden, eða peninga í Ht
gistered Letter. Sendið oss ekki bankaá
visanir, sem borgast eiga annarstaðar en
í Winnipeg, nema 25cts aukaborgun fyigi
fyrir innköllan.
Heilabrot
uin hitt og j>ctta.
að bæta úr því. hvað lítilfjörlegt, sein
sumum kann að virðast það, er fram-
för. Það er vinningur fyrir okkur,
hvenær sem samþegnar okkar eru
minntir á, hvað við erum margir; það
[er vinningur fyrir okkur, hvenær sem
þeim er sýnt það, að við eigura marga
verulega gáfaða menn okkar á meðal;
I og það er vinningur fyrir okktir hver
[ einasta viðleitni til þess að koma því
inn í höfuðin á samþegnum okkar, að
við sjeum menntaþjóð, og alveg eins
|siðaðir menn eins og þeir sjálfir.
E>að er ekki nærri því eins ó-
inerkilegt mál, eins og mörgmn lönd-
um vorum sjálfsagt finrist, sem vakið
var máls á I síðasta blaði Heimskr.,
^þir sern á það var bent, að íslendingar
I h ifi sem þjóðflokkur ekki tekið neinn I legt, bvað lítið sainborgarar okka
' þátt í þeiin athöfnum, sem fram fóru hjer vita um okkur. E>eir hafa ein
E>að er bæði neyðarlegt og hlægi
hjer tim daginn til virðingar við full-
trú i drottningarinnar, Aberdeen land-
hvern óljósan pataaf því, að við mun
um flestir vilja vinna, þegar við get
stjóra. E>að verður ekki varið, að það um fengið vinnu, að við borgu m okk
afskiptaleysi af háífti íslendinga var I ar skuldir aluiennt, ef við getum það
Ólaglegt, ekki fjarri því að vera ó- °g að við vinnum ekki að jafnaði nein
myi.d. lslendingar eru orðriir of fjöl- hryðjttverk nje aðra glæpi, heldur
mennir hjer í bænum til þess að þeir sjeum löghljfðnir og skikkanlegir
megi algerlega sitja hjá, þpgar a//tr I menn. E>eir vita ekki öllu
að.ir flokkar bæjarins eru að keppast £>eir vita ekkert urn okkar fjelagslíf,
við að vekja eptirtekt á sjer. Vita- ekkert um okkar ritstörf, ekkert um
skuld má afsaka þetta með mörgu, það, hvað þjóðflokkurinn les eða hugs-
e cki sízt með því sem Hkr. líka bend- ar, ekkert um hans bæfileika, ekkert
ir á, að enguin sje falið á hendur að uni hanseinstöku menn. Öðru hvoru
gtngast fyrir neiuu slíku, og því finna gifaðir ensku-mælandi menn til
skoði enginn það sitt verk. Svo er þessa og bera sig upp undan því.
a tniíkistínii um þessar mundir; allir Vjer minnumst einnar greinar, sem
r 1 út í loptið, sein svo allt of mikið liefur
átt sjerstað meðal vor. Og live mjög
mundu ekki okkar andlegu, sjónar
hæðir hafa fjölgað, og hve margar
n/jar hugsanir mundu ekki hafa bætzt
okkur, og hve mjög mundi ekki skiln-
ingur okkar hafa aukizt, ef við hefð-
um aldrei setið okkur úr færi með,
þegar okktir hefði verið unnt, að ná
metra. pers<jnuiegum kunningsskap við hina
vitrustu af hjerlendum inönnum. Og
það eriudi hefðum við sannarlega átt
að eiga meðal annara erinda hingað
til lands, að læra — læra af þeim,
sem sjeð liafa lífið frá öðrum, og opt
hærri, sjónarhæðum en við sjálfir.
e u núað vinna, sem nokkuin tíma
taka har.dtak ááiinu, allir því þreytt-
ir á kveldin, og örðugt að fá menn til
nokkurra aukasnúninga.
vC-
En það er svo sem ekkert sjer-
ataklega um f að að ræða, að við Is-
lendingar skyldutn sitja bjá f þetta
sinu, og hafast ekki að. Við sitjum
se n sje venjulega hjá í öllu sociö/u
lífi I þessuir. bæ, ef við getum ekki
ver.ð einir út af fyrir okkur. Pað er
næstum því samasem við værum ekki
til, hvað það snertir. E>að má svo
heita, sem vjer leggjum þar eDgan
skarf til og þiggjutn ekki heldur
neitt af öðrum, fremur en við værum
allir kyirir heima á íslandi. Vita
skuld eigum við þar nokkuð örðugt
aðitöðu sem útlendingar. En það
eru fleiri útlendingar hjer en við, og
það er víst óhætt að fullyrða, að eng-
inn þjóðflokkur sje því eins frásneidd-
ur að láta nokkuð á sjer bera eins og
við erum. E>að má takaeitt atriði af
mörgum til dæmis. Öðruhverju er
hús fylkisstjórans opið fyriralla menn
kom út í Free Press sköminu eptir
lát Gests heitins Pálssonar. Ilöfund
urinn hafði komizt á snoðir um, að
hann hefði verið eitt af beztu skáldnm
þjóðarinnar, og að sum rit hans hefðu
verið þ/dd á útlendar tungur. Svo
benti hann 4 það, hvað það væri kyn-
legt, að fólk hjer skyldi ekkert fá um
þetta að vita, fyrr en það glappaðist
upp úr einhverjum, þegar maðurinn
væri dauður. Aðrir þjóðflokkar
mundu ekki þegja eins grandgæfilega
yfir því, ef þeir hefðu sín á meðal fyr-
irtaks rithöftind. Og hvað vita menn
hjer um starf sjera Jóns Bjarnasonar?
Skyldu þeir vera rnargir, sarnþegnar
okkar, sem aðrar tungur rnæla, sem
hafa mikla hugmynd um, að hann hafi,
hjeðan frá Winnipeg, vakið þá sterk-
ustu hreyfing í kirkjunni 4 íslandi,
sem vakin liefur verið á þessari öld?
¥t
Sem dærni þess, hve lítið rnönn-
um bjer er kunnugt um íslendinga
virðist ekki ófróðlegt að geta eins
atviks, sem nýlega hefur komið fyrir.
Pað átti að hjóða öllum forsetum ís-
kotnti þ.isem haldin var af fylkisstjór-
anum 28. sept. síðastliðinn til virð-
ingar við Aberdeen landstjóra og lafði
Aberdeen. En svo hefur sá sem boð-
spjöhlin sendi út augsynilega enga
htigmynd haft mn neitt ísJenzkt fjelag.
Haun tekur svo það ráð, að skrifa á
eitt einasta spjald „Presidents Ice-
land'c Societies to meet thcir Exell-
encies“ o. s. frv. En svo kemur sú
spurning upp, hvcrt eigi að senda
þetta eina spjald. I>5 keinur það aug
sýnilega npp úr kafinu, að hlutaðeig-
andi hefur ekki vitað uin neinn ís-
lending, sem hann gæti sent spjaldið
til, og tekur svo það til bragðs, að
fela það á ltendi Mr. Öltlen, ritstjóra
annars sænska blaðsins hjer í bænum.
Hvenær hann hefur fengið það eða
hve lengi það hefur hjá honum legið,
skulum vjer láta ósagt. En víst er
um það, að það kom ekki í hendur
neins íslendings fyrr en Mr. Ohlen
kom því til vor gegnura póstinn þ. 9.
þ. m. Og með því að samkoman átti
að haldast 28. f. m. eins og áður er
sagt, liggur það í augum uppi, að
þetta boð kom heldur seint. Slíknr
ókunnugleiki, sem sá er fram kom lijá
manninum, sem boðspjöldin sendi, er
neyðarlega algengur hjá enskumæl-
andi mönnum hjer, og það er stund-
um ekki ástæðulaust að firtast af hon-
um. En til hins ber þó meiri ástæða,
að gera sitt til að útr/ma honum, og
það höfum við sannarlega ekki gert
hingað til.
Af afskiptaieysi voru af sam-
þegnum vorum stafar vanþekking
þeirra á oss. En af því stafar líka
annað, sem ef til vill er ekki pyðing-
arminna: vanþekking vcr á þeim.
Vitaskuld er sú vanþekking ekki
nærri eins kolsvört eins og þeirra
vanþekking á 0S3, eins og að líkind-
um ræður, þar sem mjög margir vor
kunna þeirra tungu að meira eða
minna leyti og lesa daglega blöð
þeirra. Ogauðvitað höfuin vjer margt
af þeitn lært. Ea hve óendanlega
miklu meira hefðum vjer ekki getað
af þeim lært, ef kunningsskapurinn
hefði orðið nánari. Ilugsum oss rjett
til dæmis,hver munur hafði orðið á vor
um fjelagsmálum, ef vjer hefðum
þegar frá fyrstu gert 033 verulegt
far um að skilja, hvoruig aðrir
færu ineð slík inál, í stað þess
tilgangslausa og gaonslausa
samkomur, sem lialdast eiga í næstu
viktt; og það má búist við, að livert
fjífiagið keppist nú við annað utn
nokkrar vikur að ná sjer í meun, sem
eiuhverjum þykir dálítið gaman að
hlusta á, og sperrist svo við að verða
hvert á nndan öðru tneð að koma sam-
komuin sínum á. Vitaskuld er það
ekki nema rjett og sjálfsxgt, «ð halda
því sem fastast að þeiiti >-r sanikonfiur
halda, að vuuda til þoirra sem bezt
— og nmfratn alli, aö láta þær ekki
vera ieiðinlegar. Pegar fjelag sel-
ur möunum fyrir 25 cent aðgang
að samkorou, setn mjög lítill tilkostn-
aður fylgir, er ekki nema sanngjarnt
að ætlazt sje til að gestunum leiðist
ekki. En að hinu leytinu verður þv
ekki ueitað, að menn geta fundið upj
á of mikilli hótfyndoi og heimtu
frekju. Og það er næstum því ó
trúlegt, hvað sumt fólk getur verið
skringilega ósanDgjarnt að því er
samkomur snertir. Vjer skulmn taka
til dæmis þær inauneskjur, sem krefj
ast þess, að allt, sem lesið er á sam
komum sje eitthvað það sem enginn
samkomugestanna hefur heyrt eða
sjeð. Sá sem þetta ritar var vottur
að skringilegu dæmi þess eigi alls
fyrir löngu. Á samkömu einni var
lesin þ/ðing af ofurlitlum kafla úr
Picwick eptir Dickens, og hafði sá
kafli verið lesinn af sama manni
annari samkomn fyrir löngu, jeg man
ekki hvað mörgum mánuðu m. Kafl-
inn er nauða-skringilegur, og fólkið
veltist uin að hlæja. En þegai sam
komunni var lokið, strunsaði ein kon
an, setn meðal áheyrendanna hafði
setið, aptur fyrir ræðupallinn. til þess
að ná í þann sem lesið hafði. „Pað lítur
út fyrir, að þjer ætlið að kenna okkur
þennan kafla utan að1*, sagði hún við
hann me.ð dálitlum þjósti. Og svo
tjáði hún honum, að hún hefði heyrt
hann lesa þennan kafla einu sinni áð
ur. Mjer datt í hug, að það mundi
vera nokkur vafi á, hvort konan mundi
vera svo næm, að húngæti lært nokk-
uð larigt mált utan að moð því að
heyra það tvisvar með margra mán-
aða millibili. Pað væri að niinusta
kosti meira næmi, en jeg hef þokkt
hjá nokkrum manni. Og svo fór jeg
að hugsa um, hvort það mundi nú í
raun og veru detta af konunni nokkr-
ir gullhringar eða vera nokkurt tjón
fyrir hana, þótt aldrei nema hún
lærði utan að svo sem tvær blaðsíður
fálms úr frægasta ritinu eptir einn af heims-
ins frægustu höfundum. Vjef bend-
Nú er að fara í hönd hinn mikli
samkomu-tími íslendinga I þessum
bæ. Tvö fjelög augl^sa í þessu blaði
um á þetta atvik, af því að j>að eru
vitanlega margir, sem hugsa líkt og
þessi kona. En sá hugsunarháttur er
ekkert annað en hrein og klár ósann-
girni, og f^að er óhætt r.ð fullyrða, að
slíkt þekkist hvergi nema meðal ís-
lendinga. Lestur fyrir mannfjölda er,
eða á að vera, sjálfstæð íþrótt, alveg
að sínu leyti eins og söngur, hljóð-
færasláttnr og leiklist. Hver liefur
nokkurn tíma heyrt aðra eins fjar-
stæðu eins |>g að fólk með viti finni
áður, eða sýndur leikur, sem einhverj-
um af áltorfendunum er kunnur?
Pað er mikið talað ntn að „daufir
t inar“ sjeu hjer I bænum, og óneitan-
lega er það satt. Meðal annars, sem
ber vottum það, er það, að svo sem
engin fasteignakaup eru gerð hjer,
sem nokkru nema, urn þessar mundir.
En í sambandi við það er vert að gæta
þess, að fasteignaeigendur hafa s/ni-
lega trú 4 betri tltnum áður en mjög
langt líður. E>að er auðsjeð af því,
að þrátt fyrir peningaskortinn eru’
engar verulegar tilraunir gerðar af
fasteignaeigendum til að selja. Ef
einhver vill kaupa lóð undir hús, sem
hann ætlar að reisa sjer, verður hann
að borga það sem eigandinn setur
upp, og um afslátt er ekki að tala.
Vfir höfuð munu fasteignir ekkert
hafa fallið í verði hjer I bænum, síðan
mönnum fór að finnast peningaþröng-
in vera að ágerast, og lítið eða ekkert
hefur hjer verið selt af fasteignum
fyrir skuldum þeim er á eignunum
hafa hvílt. í þvl efni getur Winni-
peg að sögn talað dr/gra úr flokki en
flestir bæir á þessu meginlandi.
]>og:ir læknarnir voru ráiTa-
lausir.
Rbynsla Mit. Franks A. FErGusoN
í’ká Mkkkickville.
Fjekk malarial feber og sló niður___
Tveir læknar gáfust upp við
hann — E>að sem við átti, upp-
götvaðist við að hlyða ráð uin
vinar.
Tekið úr „The Smith’s Falls Record.“
Mr. Frank A. Ferguson, fjelagi
Mr. ltichards Smith marmarasala^í
Merric kville, er vel þekktur af flest-
um, sein eiga þar heima nálægt.
Hann gekk í gegnum sjúkdóm, sem
nærri því kostaði hann lífið, og í
samtali við Record-frjettaritara sagði
hann hvað hefði orðið’ til þess að hann
fjekk heilsuna: ,,E>egar jeg var við
vinnu mína sem marmarahöggvari I
lviugston11, sagði Mr. Fergnson,
„veiktist jeg í maí 1893 af Malarial
feber. Eptir að feberinn fór að batna,
hafði jeg slæman hósta með ógleði
óþolandi kvölum í maganum.
Tveir læknar vitjuðu mín, en þeirra
viðdvöl hjálpaði mjer ekkert, og mjer
hjelt áfram að hnigna meir og meir
og það leit út fyrir að jeg ætlaði að
veslast upp. Um miðjan september
lagði vinur minn mjög mikið að mjer
að reyna Dr. Wiíliams Pink PÚls.
Jeg gerði mjer ekki mikla von um að
>ær hjálpuðu mjer, en frá því jeg
byrjaði að brúka Pink PiJls, fann jeg
að mjer fór strax að batna, ógleðin
fór minkandi og hvarf loks med' öllu.
Mjer fór fram dag frá degi og nú
vigta jeg 180 pund. Aður en jeg
veiktist, viktaði jeg 197 pund, og
>egar jeg byrjaði að brúka Dr. Wil-
liams Pink Pills, höfðu veikindin far-
ið svo með mig að jeg vigtaði 123
pund, svo þjer sjáið hversu mikið jeg
tef Pink Pills að þakka. Mjer hef-
ur aldrei liðið betur á ævi minni en
...... 7, nú> Þ0 jeíí við v*ð brúki pillurnar,
að því, þó pð sungið sje eða lcikið a,0ír jeg er aldrei án þess að hafa ögn
hljóðfæri lag, sem menn hai'a heyrt J af þeim í vasa mínum. Jeg trúi því
Veitt
Hædstu verdl. a heimssyningunna
•ÖR;
HIÐ BEZT TILBUNA.
Óblönduð vínberja Cream of Tartar
Powder. Ekkert álún, ammonia eða
önnur óholl efni.
40 ára reynzlu.
KAUPID „LÓGBERG".
Til þess að fjölga kaupenduin LÖGBERGS sem mest að orðið
getur fyrir næsta ár, geruni vjer nýjum áskrifendum eptirfar-
aridi fyrirtaks kostaboð:
1. það sem eptir er af þessnm árgangi.
Allan næsta árgang Lögbergs.
Sögurnar „Quaritch Ofursti" og
þoku-lyðurinn (þegar liún kemur út)
fyrir eina $ 2.00.
2. það sem eptir er af þessuin árgang.
Allan næsta árgang og ÚRIÐ scm
vjer höfum auglýst að undanförnu
fyrip eina $ 3.5o.
Ennfremur geta þeir kaupendur Lögbergs, sem borgað hafa
upp að næstu áramótum fengið úrið eins og áður fyrir 1.75.
Lög’berg’ Ptg & Publ. Co.
P. S. Til þess að fá þessi kjörkaup verða menn undir öllum
kringumstæðum að senda peningana med pöntuninni.