Lögberg - 14.05.1896, Blaðsíða 5
LÖGBERG, FIMHTUDAGINN 14. MAÍ 1896.
5
toann á f>að, sera Jjingmannsefui
Hrra Hkr. manna sagði á kosninga
fundi einum f vetur, að allt sem
8tjörnin hefði að s/na fyrir 2\ milljón
^nllara lánunum, sem tekin hefa verið,
v®ri vitlausra spítalinn f Selkirk!
Hann gleymrfi sem sje að geta uin
8Ijórnar stofnanirnar f Winnipe^ (f>ar
8e® hann á f><5 heima) Portage la
^'rairie og Brandon, tje f>að sem lagt
Mur verið til að styrkja járnbrautir,
til sveitafjelaga og skóla, og um §
^'lljón dollara sem lá á banka! Það
m4 gott heita á meðan fiessir Hkr.
"senn muna eptir vitlausra spítalanum
1 ^elkirk, f>ví f>ess verður ekki langt
bfða að f>eir f>urfa f>ar húsaskjól,
ef f>eir lialda f sömu stefnu og
þeir hafa verið á sfðan kosninga-æðið
k°m yfir f>á.
Samkvæmni Ilkr,
Þó f>að sje ólfklegt, að f>að hafi
f&rið fram hjá lesendum Hkr. að blað-
sjálfu sjer ósamkvæmt f flestum
efnum, f>á leyfum vjer oss að benda á
eitt af hinni allra stórkostlegustu
ösamkvæmni.
Blaðið sagði fyrir eitthvað tveim-
Ur &rum, að apturhaldsstjórnin f Ott-
&vva væri hin „versta landplága í
*anada“. Þrátt fyrir f>etta hefur
blaðið frá upphafi verið og er enn að
Verja f>cssa stjórn með oddi og egg,
^iiir skilja nú hvemig á J>essu stend-
Ur- Það er sem sje „illur vindur sem
bl»s engum gott“, eins og enskur
^lsbáttur einn segir. Stjórninn f
bHtawa stofiiaði Hkr. og hefur við-
baldið blaðinu fram á J>ennan dag.
f)&ð er J>e8S vegna lltið að marka
j*egar Hkr. er að bera í bætifláka
fytir hina „verstu landplágu f Canada“
Hkr. hefur f>ótzt vera blað fólks-
1Us> en gengur pó f lið með öllum
Þe'ni, aem eru að kúga J>að á ein-
tv«m hátt.
Hkr. pykist vera frjálslynt blað
i trúarefDum, en bamast pó á öllum
°g Öllu, sem ekki er eptir pess trú
e/sis og guðleysis kokkabók. t>að
er skrftið frjálslynrfi.
Hkr. pykist vilja stuðla að upp-
frmðslu og menningu og ekki vilja
b&fa trúarbrsgða-kák f barnaskólun
um, en styður pó pann flokk og pá
lrkju, sem er á móti pví að mennta
°g "ppfræða almenning, en vill hafa
8kólana til pess pvf nær eingÖDgu, að
e"na trúarbragða-kák f peiin.
Hkr. gerii gys að ritningu krist-
’nna manna og trú peirra á krapta-
Vefk, en styrkir pó kapólsku kirkjuua^
*em mest allra kirkna trúir á krapta-
Vetk, 0g vill láta hana hafa tækifæri
að kenna pessar og aðrar kreddur
sinar upp á opinberan kostnað f barna-
skólum landsins. Af pessu álykta
“••nn, að blaðið geri petta af sömu
ástæðu og pað styrkir hina „verstu
landplágu“ landsios, sem einnig er
perna kapólsku kirkjunnar.
Hkr. pykist vera pjóðlegt, fslenzkt
blað, en vinnur pó á móti öllu sem
getur orðið fslenzku pjóðerni til
viðhalds hjer f landi, eins og t. d.
móðurkirkju íslendinga, skóla kirkju-
fjelagsins o. s. frv.
Hkr. pykÍ8t ætla að fræða
almenning f pólitfk og öðru, en segir
pó varla aldrei satt f ða rjett frá neimx
máli.
Hkr. pykist vilja befja almenn-
ing á hærra stig, og gera menu sjálf-
stæða f öllum efnum, trú, pólitik og
efhalegu tilliti, en öll stefna blaðsins
gengur út á, að gœa almeuning að
blindum, prestriðnum skrll, hneppa
hann f fáfræðisfjötra og hj&lpa auð-
valdinu til að gera hann að efnalega
ósjálfstæðum ræflum, sem kaupamegi
til að greiða atkvæði með böðlum
sfnum.
Þetta eru bara fáein s/nishorn af
ósamkvæmni og andlegri rotnun Hkr.,
en pau eru nóg til að s/na, að blaðið
er hin versta plága og átumein í lffi
Vestur íslendinga.
Allt á sömu bókina lært.
Vjer höfum við /ms tækifæri
bent á, hve gjarnt ritstj. Hkr. er að
sfja m/fluguna frá, en gleypa úlfald-
ann og aðrar enn stærri skepnur.
Þetta sama kemur fram hjá flokks-
bróðir lians, Hnausa-„Bos“ t sfðustu
Hkr. Hvort ritst. Hk. hefur kennt
„Bos“ eða „Bos“ ritstjóranum pessa
fáránlegu aðferð, eða peir hafa orðið
svona nauða-líkir af að sjúga báðir
sama júgrið, er bágt að vita. En
hvað um pað, peir eru eins líkir á
blaðavellinum og tvær skepnur geta
verið.
Hnausa-„Bos“ er sem sje að
burðast með hið asnalegasta tilboð og
hina nautslegustu áskorun f síðustu
Hkr. sem vjer vitum til að nokkur
skepna í mannsmynd hafi nokkurn
tfma komið fram með. Tilboðið er
um að „Bos“ láti bora gylta gaddinn
sem hann rak í Hnausabryggjuna, og
áskoranin er um, að vjer sendum mann
til að veita „kornunum“, sem úr
gaddinum koma pegar liann er borað-
ur, móttöku, og ef pað sjeu járnkorn,
pá eigum vjer að heita ósanninda-
maður! „Bos“ kemur sjálfsagt með
pessa dellu út af pvf, að vjer sögðum
pað f frjettaskyni f Lögbergi 16. f. m.
að rekinn hefði verið gylltur járn-
gaddur í Hnausabryggjuna, pegar
„Bos“ hjelt hina nafntoguðu veizlu
sína í minningu pess að bryggjan
væri fullger.
í nefndri frjettagrein vorri erum
vjer ekkert að finna að úr hvaða efni
gaddurinn var, en vjer gáfum f skyn,
að pað hefði verið ókurteisi af „Bos“,
að bjóða ekki Mr. Bradbury, sem út-
vegafi prssa makalausu bryggju (er
„Bjs ‘ stil síðan frá Gimlibúum), f
veizluna. Vjer sögðum llka, að ekki
væii búið að borga allmikið af efni
og vei kalaunum, sein íslendingar
hefðu lagt til bryggjunnar, og að
>etti hátfðahald væii ótilhlíðilegt
undir peim kiingumstæðum og eptir
allt brallið með bryggjuna, illa vinnu,
lágt kaup, svikiu vinnulaun o. s. frv.
og enduðum með pví, að sumir nenn
kunni ekki að skammast sfr.
„Bos,• hefur nú gleypt allar að-
finningar og ávft.ur vorar — úlfald-
ann f greininni — en síjað m/fluguna
— pað, úr hvaða efni gaddurinn var
— frá. Eptir hans „Bos“ viti cr pað
merkilegra atriði, að gaddurinn var úr
einhverri málmblöndu — hann var
ekki úr gulli, þvf pá hefði „Bos“ sagt
frá pvf — en ekki úr járni, eins og
oss hafði verið sagt, en pað, að fátæk-
ir landarhafa verið sviknir um borgun
fyrir efni og verkalaun o fl.,að peir, sem
unnu að pvf að byggja pessa st jórnar-
bryggju, höfðu verstu prælavinnu og
hana svo óstöðuga og skammarlega
borgaða, að margir unnu að eins fyrir
fæði um hásumarið! Þetti ofantalda
eru að eins smá-atriði eptir hans áliti,
en pað er mjög mikilsvert atriði að
gaddurinn var ekki úr járni! „Bos“
neitar pó ekki að hann liafi að eins
verið gylltur, svo pað hefur auðsjáan-
lega verið ód/r málmur f honum, pó
Hkr. segi að pað hafi vcrið gullnagli
14 puml. langur. Oss pykir nú lfk-
legast, að pað hafi verið „brass‘
(kopar) í gaddinum, pví pað er sama
efnið og svo mikið er af í „Bos‘
sjálfum. Enskir menn likja peim
sein sje við „brass“ scm eru ósvffnir.
Ef „Bos“ vill getum vjer sagt
langa sögu um pað, hvernig til gekk i
veizlunni, um ræðuhöldin, um gull-
varða stafinn og til hvers „Bos“ brúk-
aði hann söinti nóttina og liann fjekk
hann, og svo frv. o.s. frv. en vjer
sleppum pvf f petta sinn.
Að endingu skulum vjer taka
fram, að vjer fyrirlftum allan „Bos“-
háttinn of mikið til pess að sinnanokkr-
um tilboðum og áskoiunum, sem koma
úr peirri átt. Ef „Bos“ 1/sir ein-
hvern ósanuindamann er pað sönnun
fyrir, að hann segir satt, en seg: hann
eitthvað sannleika, er pað vafalaust
Ósatt.
Vjer höfum nokkrar athugasemd-
ir að gera út, af brjefi Mr. Jóns Ólafs-
sonar um orðabóka-málið, sem birtist
f pessu blaði, en vegna rúmleysis í
pessu blaði verða pessar athugasemdir
að bfða næsta blaðs. Að eins skul-
um vjer taka pað fram nú, út af pví
að höf. brjefsins hneykslast á pví er
vjer sögðum í Lögb. 9. f. m. f sam-
bandi við petta mál, að ef fje væri fyrir
hendi mætti fá nóga hæfa menn til að
vinna að sainning orðabóka, pá geDgur
hann einmitt inn á petta sfðar í brjef-
inu. Höf. brjefsius er ekki á pví, að
pað sje margir fsl. menn til sem færir
sje um að vinna að slfku verki, en
vjer erum á öðru máli. Þar að auki
má hjer svara á svipaðan hátt og pilt-
urinn svaraði, pegar hann var spuiður
hvað margar kálfstófur pyrfti til að
ná upp i tuDglið, að pað pyrfti „ekki
nema eina, ef hún væri nógu löng“.
Einn maður er nóg, ef hann er DÓgu
lengi við verkið. Ef einn maður er
ekki til, sein fær er um petta verk,
pá verður náttúrlega að hætta að
hugsa um pað, enda á engin siðuð
pjóð skilið að fá orðabók sem eDgan
á til, sem fær er um að semja hina.
Vjer skulum og taka pað fram
nú, að sfðan vjer rituðum um petta
orðabóka-mál höfum vjer sjeð boðs-
brjef að hiuni ensk lslenzku orðabók,
er vjer gátum um, og er hún eptir Mr.
Goir Zooga eins og Mr. J. Ólafsson
getur til, en hún verður að eins inilli
30 og 40 arkir, í svipuðu broti og Ros-
ings ensk-dönsk orðabók, og á að kosta
5 kr. í bandi á íslandi. Eins og nærri
má geta verður bók, sem ekki er
stærri, harla ófullkomin, hvað orða-
fjölda snertir að minnsta kosti.
Til ísl. kjósenda í Lisgar-
Kjördæmi.
Herrar mínir.
Eins og yður er kunnugt, var jeg
fyrir nokkru tilnefndur á fundi leið-
andi manna úr frjálslynda flokknum
sein pingtnannsefni flokksins á sam-
handsping. Jeg veigraði mjer fyrst
við að taka á móti tilnefningunni, af
pví jeg hjelt að einhver sterkari
maður, búsettur f kjördæminu, kynni
að fást. En mjer var bent á, að par
eð jeg hefði verið ritstjóri blaðsins
Tribune, sem mikill fjöldi manna í
kjördæminu hefur lesið undanfarin 6
eða 7 ár, pá mundu kjósendur vera
mjer og stefnu minni f landsmálum
eins kunnugir og nokkrum í kjör
dæminu, sem kostur væri á að fá.
Mjer var bent á, að barátta mfn f
blaðinu frá upphafi fyrir hagsmuuum
bænda f fylkinu myndi gera pað að
verkum, að peir myndu bera traust til
mfn og stuðla að kosningu minni.
'jeg er bóndasonur frá Ontario
og ólst upp á bóndab/li f ungdæmi
mfnu, svo að pó jeg sje blaðamaður
uú pá p«kki jeg parfir bændanna og
ber ætfð hl/jan Lug til peirra og mál-
efna poirra. Eptir pvf sem jeg hef
getað komist að af viðtali við fjölda
af kjósendum f kjördæminu, bera peir
fullt traust til mío, svo pað er lítill
vafi á að jeg næ kosningu.
Afstaða mln í skólamálinu, sem
verður annað aðal-spursmálið við
pessar kosningar, er hin sama og kom-
ið hefur fram f blaði mfnu, sú nefni-
lega, að berjast á móti hverri peirri
^stjórn eða hverjum peim flokk, sem
reynir að neyða sjerstökum trúar-
bragða-skólum upp á fylkisbúa, eða
skerða að nokkru rjettindi fylkisins
að ráða yfir sfnum innbyrðis málum.
Jeg álft að skólam&lið verði aldrei
heppilega leitt til lykta nema að pað
sje gert með vilja ogsampykki fylkis-
búa sjálfra, en ekki með neinuin kúg-
unailögum frá Cttawa. Hvað sem
sagt er um, að deilan um hið núver-
andi skólafyrirkomulag veki trúar-
bragða rfg og flokkadrátt, pá álít jeg
að rjett sje að borjast fyrir, að börn
allra í fylkinu, hvort sem foreldrarnir
eru Gyðingar eða heiðingjar, kapólsk-
ir eða prótestantar, fái svo mikla upp-
fræðslu, að pau geti orðið góðir og
n/tir borgarar og staðið jafnfætis f
baráttu lffsins.
Hvað snertir verzlunarmál, pá
mun jeg berjast af alefli fyrir afnámi
verndartollanna, pvf jeg álít að peir
sjeu hættulegir, en að tollar ættu að
miðast við tekjupörfina eingöngu.
Hin svonefnda „pjóðlega stefna“
National Policy) hefur, f staðinn fyrir
að hjálpa iðnaðinum áfram, orðið til
>ess, að koma I glæpsamlegum auð-
manna-samtökum til pess að ræoa al-
menning, sjerilagi bændurna. Ef
jeg verð kosinn skal jeg sjerflagi
berjast fyrir, að tollum verði ljett af
akuryrkju-verkfærum og öðru, sem
bóndinn parf fyrir búskap sinn.
Jeg álít spursmálið um lægra
flutningsgjald á afurðum búa bænd-
anna í fylkinu mjög p/ðingarmikið
spursmál, og mun pess vegna styðja
hvað eina, sein miðar 11 að lækka pað.
Jeg álft að nauðsynlegt sje að
breyta reglunum viðvíkjandi korn-
hlöðum (Elevators) bjer f fylkinu, og
mun pví, eins og jeg hef gert í blaði
mfnu að undanföruu, berjast fyrir að
peim verði breytt til batnaðar, of jeg
verð kosinn á ping.
Hvað Patróna snertir, pá er
stefna peirra hin sama og frjálslynda
flokksins, og jeg hef um mörg ár bar-
ist f blaði mfnu fyrir öllu hinu helzta,
sem fyrir peim vakir. JÞess vegna
álft jeg að jeg eigi eins vel skilið
fylgi bændanna og nokkur maður úr
flokki-Patróna.
Ef jeg verð kosinn mun jeg
berjast fyrir, að kostnaðurinn við
landsstjórnina verði minnkaður, að
spillingu peirri, sem nú á sjcr stað
viðvíkjandi samningum um opinber
störf, verði útr/mt, og að landinu
verði ráðvandlega og hyggilega
stjórnað.
Þó jeg hafi verið tilnefndur af
frjálslynda tíokknum, pá tek jeg
bagsmuni kjördæmisins og fylkisios
fram yfir flokksfylgi, ef pað skyldi
koma í bága hvað við annað.
Jeg vona að fá tækifæri til að
ræða hin /msu spursmál, sem á dags-
skrá eru, á fundum f kjördæminu
áöur en kosningar fara fram.
Með virðingu
Yðar
R. L. Richardsoít.
437
& milli fóðursins og klæðisins að utan, alveg
u'Öur I neðri röð treyjunnar, og var pað pangað til
8Jðmaðurinn kom til Englands og fór til Sidmouth
&ð finna fólk sitt, er bjó I smáhýsinu sem áður er
8®Uð. Og pegar hann kom pangað, hengdi hann
.Jjnna upp á nagla, í litlu herbergi sem var næst
Vl® nldhúsið, og par hafði móðir lians fundið treyj-
Uu& og saumaði tvo hnappa f hana, og saumaði
e'nnig saman tvær rifur á tveimur vösunum á licnni.
uminu seinna, pegar sjómaðurinn gekk fram hjá
J*^stkas8a á götunni, mundi hann eptir brjefinu, sem
a°n hafði tekið við í Valparaiso." Gann fór pá til
^ leitaði f treyjuvösum sfnum, en gat hvergi fundið
rJefið. Hann áleit pví að hann liefði týnt pví—
°u&ði að hann hefði týct pví eptir að hann kom til
^“glands —og að pað væri enginn vafi á að hver sá,
hefði fundið pað, hefði sett 2^ penny frímerki á
ÍJefið og sett pað f einhvern póstkassa. En hvað
e,u Um pað væri, hefði hann nú gert allt, sem hann
1 pessu máli.
. Eitt skemmtilegt kveld sat svertinginn Mok við
0fð f einu alkunnu ölsöluhúsi í Parfs, er nefndist
v&rti Kötturinn.
J41f íullt ölglas
,™i, &ð Mok hafði fengið 3 glös af öli, og pegar
^&Uu væri búinn að drekka úr glasinu, sem stóð á
*iuu, og bæði um eitt f viðbót, pá kæmi pjónustu-
urinn með einn lftinn disk i viðbót, með glasinu,
Á borðinu fyrir framan hann stóð
og prfr litlir, tómir diskar. Það
440
enda kunni hann að eins eitt lag og pað var lag við
afrfkanskan sálm, sem Cheditafa hafði kennt honum.
Og petta lag bjó hann sig nú undir að syngja.
Hann íetti höfuð og háls aptur á bak, eins og hinir
aðrir, er sungu, höfðu gert, og upp úr honum komu
hin undraverðustu óhljóð, urr, stunur, spangól, gelt,
tíst, skrækir og brestir, svo að allir voru steinhissa.
Svo var eins og allur búkur hans fylltist vindi, og
hanti skalf og titraði eins og reitt fkorn, pegar pað
bullar og geltir, og svo söng liann enn hærra og
villumannalegar en áður, pangað til áhorfendurnir
gátu ekki lengur að sjer gert, lieldur skellihlógu,
börðu borðin með hnefunum og gólfið með göngu-
stöfunum o. s. frv. eins og peir væru að tryllast. En
Mok hjelt áfram; hann hafði enga hugmynd haft um,
að hann gæti sungið svona vel. Það var að eins
einn maður f pessum hóp, sem ekki dáðist að afrfk-
anska laginu; enginn gaf pvf niikiun gaum af pvf,
að hann hafði komið inn eptir að Mok byrjaði að
syngja.
Maður pessi var meðalmaður að hæð, með mikið
yfirskegg, og liaka hans og kinnar voru svartar af
skeggbroddum, pví hann hafði ekki rakað sig f
nokkra daga. Ilann var f fremur grófgerðum klæð-
uin og hafði linan, svartan flókahatt á höfðinu.
Maður pessi var einn af ræningjum pcim er Rack-
birds höfðu verið nefndir.
Hann hafði fyrrum lillieyrt óaldarflokknum sem
fióðið í læknum hafði sópað burt á Perú-ströndinni.
433
sjeu í hæfilegu hlutfalli við verðhæð alls gullsinf——
fyrir mitt verk og veik okkar allra. Jeg er nú
pegar búinn að taka nokkuð af pessum fundarlann-
um undir sjálfum mjer, og heimta mikið meir. Við
höfum haft mikið erfiði og lagt sjálfa okkur f hættu
til að ná fjársjóð pessum—“
,,Já“, hugsaði Burke með sjálfum sjer, um leið
og hann minntist gildrunnar í botninum á turninum,
„pjer hafið lagt yður f miklu meiri hættu en pjer
álituð að pjer gerðuð“.
„Og pað er enginn vafi á, að okkur verður vel
borgað“, bjelt kapteinninn áfrain. „Hvað sem verð-
ur um gull petta, pá skal jeg hafa góðau hlut af
pvf, og pvf, sem jeg fæ, skipti jeg sanngjarnlega á
milli okkar, skipbrotafólksins af (Jastor. Hvernig
lfzt yður á pað, Shirley“,
,.Ef farið verður að öllu eins og pjer segið,
kapteinn“, svaraði Shirley, „pá segi jeg að pað sje
rjett og sanngjarnt, og jeg parf pá ekki að hafa
neinar áhyggjur útaf pví framar. En pað er eitt,
sem jeg vildi óska að pjer segðuð mjer: Hvað
mikið álítið pjer að jeg muni bera úr b/tum af
farmi pessuin, pegar allt er komið f kring?“
„Mr. Shirley“, sagði kapteinninn, „pegar jeg
afhendi yður pann hlut, sem yður ber af farini pess-
uin, pá fáið pjer hjerumbil fjóra poka af harðkolum,
sem f allt vega nokkuð yfir 100 pund, og sem á $6
tonnið gerir á milli 30 og 40 cents. Eruð pjer ekki
ánægður með pað? Auðvitað er petta ekki nákvæm-