Lögberg - 01.07.1897, Síða 1

Lögberg er gefið út hvern fimmfudaga
The Lögberg Printing.& Publish. Co.
Skriisiofa: Afgreiðslustofa: Prentsmiðja
148 Princess Str., Winnipeg, Man.
Kostar $2,00 um árið (á Islandi.ó kr.,) borg"
ist fyrirfram.—Einsttök númer 5 cent.
Lögberg is published everv Thursday by
The Lögberg Printing & Publish. Co.
at 148 rRiNCESS Str., Winnipeg, Man.
Subscription price: $2,00 per year, payal le
in advance.— Single copies 5 cei ts.
10. Ar. Winnipeg, Manitoba, íiiuuitudagiiiii 1. júlí 1897. Nl*. 25.
Sl,840 í VERDLAUNUM
^erður geíið á árinu 1897’
sem fyigir:
1- Geiulrou Bicycles
^4 Gull* tu*
,5Í Sctt af Silturbúuadi
fyrir
Sápu Umbúdir.
Til frekari upplýsinga snúi menn
sJer til
ROYAL CROWN SOAP 00.,
WINNIPEG, MAN.
FRJETTIR
CANADA.
liinn 24. júní 1897 eru liðin rjett
400 ftr frft frvi Sebastian Cabot fyrstur
^orðurálfu manna steig fæti & megin-
'lt)d Ameriku—að Leifi heppna og
^rum Islendingum undanskildum—
°rí er þess atburðar minnst með h&-
"ðarhaldi sem hafið var 21. þ. m. i
^klifax í Nova Scotia og sem endar I
^oronto seint í sumar. I>að er talið,
*'l,1s og kunnugt er, að Christopher
1 ulumbus hafi fyrstur fundið Amer-
’ku, en sannleikurinn er, að hann
i'afðj ekki enn stígið fæti ft megiu-
k’lndið, pegar Cabot hafði dregið upp
’1;erki Breta & Breton-skaganum aust-
llr af Nova Scotia. Columbus komst
fddrei lengra en & lausnarhólmann
Salvador) f West-India eyja-
ki&sanum, í sinni fyrstu ferð. t>essa
htburðar minnast nú Canadamenn i
8uinar með hfttíðahaldi í ymsum stöð-
Un> eystra og með fornrita og sögu-
*egri syningu i Toronto. Hinn 24. f.
**■ var afbjúpaður marmaraskjöldur
^ miuningar um Cabot i pinghúsinu
1 Halifax og styrði Aberdeen land-
8tjóri peirri athöfn. Samdægurs lagði
Hufferin l&varður hyrningarsteininn
u°dir minnismerki Cabots, sem byggt
vörður I Bristol ft Englandi, pví pað-
8,1 sigldj hann í maí 1497, er baun
Hnn meginland Norður-Ameríku.
Flóð í vatnsföllum vestra, i Al-
b
>erta, hafa valdið ópægindum mikl-
Urn og eignatjóni um uudanfarinn
kúlfan mánuð. Eignatjónið i Cal-
gary og par i grendinni er metið &
*450,000. Járnbrautarbryr skemmd-
Ust ymist eða flutu burtu, svo flutn-
lQgur tepptist nokkra daga. F'ádæma
Iegn vestur I Klettafjöllunum var or-
8iJkin til flóðsins.
BAND ABÍ KIN.
Al-Ameríku syningu ec ákveðið
halda í New York-ríki svo nærri
^Uada-landamærunum sem verður,
aUtnarið 1899. Á hún að byrja 1.
^ái og standa yfir í 6 mftnuði. Syn-
lÐgar-fjelagið, sem fyrir pessu steDd-
Ur> er til orðið í pcim tilgangi að
8yua framfarir í einu og öllu í allri
Ánieriku ft 19. öldinni. Aðal syning-
8rSviðið verður á hólma i Niagara-
^jdtinu, som er 178 ekrur að flatar-
"•Wi, og i porpinu La Sallc, Banda-
r5kjamegin ft fljótsbakkanum, skammt
borginni Buffalo og örf&rra min-
’Úöa ferQ fr& bæjunum ineðfram járn-
Jr&utunum við gljúfrið upp undir
■^iagara- fossinum.
LilianokaJani, fyrrvoramli drottn-
ing á Havaii-eyjum, litst ekki á til-
raunir Bandaríkjamanna að taka eyj-
arnar í lyðrfkjasambandið. Hún seg-
ir að pað sjeu bara 1,500 menn, sem
pannig sjeu að svifta sig landi og lyð,
—að eyjarskeggjar vilji ekki samein-
ingu og að Bandaríkjapjóðin í heild
sinui vilji hana ekki heldur. Hún
finnur og að pví, að nú er ekki í frum-
varpinu minnst á að vcita henni eptir-
laun, en um árið, pegar Ilarrison for-
seti mælti með innlimun eyjanna í
Bandaríkja-sambandið, var hann svo
mannúðlegur að ætla henni $20,000 á
ári sem eptirlaun. Og bún segir að
sitt fólk alltá eyjunutn—um 40,000 —
ætlist til að sjer sje synd öll sanu-
girni hvort sem eyjarnar haldi áfram
að vera lyðveldi eða ekki.
Great Northern járnbrautarfje-
lagið er tekið til að framlengja braut-
ir sínar í Norður Dakota. Ætlar pað
að lengja Langdon-brautina um 20
milur norðvestur og vinna nú að pvi
um 200 manns. Brautina sem nú
endar í Cavalier á og að lengja eitt-
hvað,—»ð sumra sögn í tveimur kvísl-
um, norður og norðvestur. Hað eitt
er vist að sú braut á að leggjast til
Valballa f sumar, en sá bær er 4—6
milur fyrir sunnan Manitoba-landa-
mærin og um 15—lö mílur fyrir
vestan landamerkjabæina Necbie og
Gretna.
ÍTLÖND.
Stjórnin í Japan hefirsent Banda-
ríkjastjórn berort skeyti pess efnis
að beppilegast sje að láta Havai-eyja-
lyðveldið litla afskiptalaust, en gera
enga tilraun til að innlima pað i
Bandaríkjasafnið. Bandar(kja-„sen-
atið“, sem er að ræða petta mál lízt
illa á petta sondibrjef Japanstjórnar,
og viðurkednir pörf á að fara að öllu
með gætni og Jipurð, en eyjaríkið
vill efri deildin eftir sem áður fá í sam-
bandið. Spurningar áhrærandi petta
mál voru lagðar fyrir stjórn Breta, á
pingi Breta, hinn 24. f. m. Svaraði
utanrikisráðberiann pvf, að stjórnin
mundi líta eptir að Bretar yrðu ekki
sviptir neinutn peim rjetti sem Inter-
national-lög helguðu peim á pessum
eyjum eða í grend við pær.
Weyler herstjóri á Cuba hefur
beðið Spánarstjórn um 10,000 her-
menn enn, er eiga að ná til eyjariimar
f byrjun septembermán. Hann vill
og fá 20,000 Cubamenn i lið sitt.
Rigningatiðiii á eyjunni er nú á enda
og ætlar Weyler sjer pví að byrja á
nyjan leik.
Persar eru farnir að ofsækja
GyðÍDga, sem par búa, á sama hátt
og Tyrkir hafa ofsótt Armeníumonn.
Gyðingar mega kjósa hvort peir vilja
lieldur: taka Múhameðstrú eða láta
lifið. __________________
Bretar luku aðal-hátíðahaldinu á
laugardaginD 26. f. m. með herskipa-
syningu fyrir sunnan England. Voru
par í 5 mflna löngum röstum nærri
200 herskip Breta, með sem næst
45,000 liðsmönnum. l>að var væn-
legur floti petta, en pó var pað ekki
holmingur herskipanna, pegar allt er
talið, pví alls eru herskip Breta nú
439. Um kvoldið voru öll skipin
fagurlega uppljómuð og pá voru og
skotin 61 fagnaðarskotaf hverju skipi
samtímis. Ljeku pær ógna drunur
illa 1 eyrum áheyranda, er færstir
höfðu heyrt nokkra slika skothrlð
fyrri.
Eptir pví sem frognritar segja,
oru iiú Tyrkir fyrir alvöru teknir til
að ræna, brenna og myrða í t>essalfu,
prátt fyrir loforðin öll um að vera að-
gerðalausir á meðan verið er að semja
um frið.
Parnell sinnar á írlandi höfðu
ekki mikið við að heiðra 60 ára kryn-
ing arafmæli Victoriu drottningar, en
gerðu pvert á móti allt sem peir gátu
til að hicdra pá, sem vildu heiðra
daginn.—Hertoginn af York, sonur
prinzins af Wales, heimsækir írland í
ágúst í sutnar.
Sú frjett er nykominn frá Afríku,
að f vetur eða vor hafi svertingja pjóð-
ir strádrepið heilan ílokk af Belgíu-
hermönnum, sem í haust er leið lögðu
af stað úr Congo rikinu austur um
miðbik landsins og ætluðu til Nílár-
upptakanna. í flokki pessum voru
um 6000 herraenn og par á meðal
nokkrir brezkir menn. Hvert erindið
var er óvíst, en sagt að hugmyndin
hafi verið að bjálpa Bretum til að yfir-
buga herflokka Mahdistanna (fals-spá.
mannanna), sem einir vilja ráða lögum
og lofum í Nflárdalnum efra.
Nýr vegur
norður í Yukon-dal.
Það var »ynt fram á pað rjett ny-
lega I Edmontou (Alberta) blaðinu
„Bulletin“, að skemmsta loiðin í Vu-
kondalinn fyrir menn, sem búa austan
Klettafjalla, sje um Edmonton. Fyrst
er talin ferð með gufuskipum Hud-
sons Bay fjelagsins frá Athabasca
LandÍDg norður að McKenzie-fljóti.
t>o,ð au eru sagðar að efns 90 mílur,
sem fara pyrfti landveg, verður yfir
lágan fjallgarð, eða heiðar, niður að
Porcupine-ánni, sem pá yrði farið
eptir niður í Yukon-dalinn. I>ið er
og sagt í sömu ritgerð, að með mjög
litlum tilkostnaði mætti gera góða
akbraut alla leið frá Edmonton norð-
vestur í Yukon-dalinn,—að Yukon-
fljótinu, sem pá má fara eptir til
hvaða staðar í dalnum sem vill. l>að
má lesa pað milli línanna í pessari
grein, að höfundurinn ætlast til að
Edmontonbúar geri einhver tilprif i
pví skyni að ná í eitthvað af ferða-
manna-fjöldanum, sem streymir vest-
ur í petta scórauðuga gull-land, eu
sleppi peim ekki öllum vestur yfir
fjöll, norður á Alaska-skaga, til að
berjast við að komast paðan suð-
austur aptur um illkleif fjöll og jökla.
Frjettabrjef.
Narrovvs, Man., 17. júní 1897.
Herra ritstjóri Lögbergs.
Af pví jeg hef ekki onn sjeð að menn
hafi orðið til að senda blaði yðar linu
úr pessu byggðarlagi, pá vona jeg að
pað sem eptir fer pyki betra en
ekkert.
Hvað liðun okkar Narrowsbúa
snertir, pá mun hún, samanborin við
aðra, ekki vera mjög afleit sem stend-
ur. En pegar um framtíðarhorfurnar
er að ræða, pá mun verða annað uppi
á teningnum. Fyrir púsund árum
flyðu forfoður okkar af jörðum sfnum
i Norvegi fyrir ofriki Haralds kon-
ungs hárfagra. Eitthvað sviplikt ætl-
ar nú að koma fyrir kringuin Narrovvs,
pví pó Haraldur sje löngu dauður,
og ekki lengur fær um að beita rnenn
ofriki—kom heldur aldrei til Ameríku
—pá er hjer annar vogestur, sem heit-
ir Manitobavatn, sem æðir nú yfir
slæjulönd manna i mesta jötunmóð,
svo enginn getur rönd við reist. Því
prátt fyrir hina miklu purka í vor
hefur vatnið stöðugt haldið áfratn að
hækka, og mestur hluti hinna beztu
slæjulanda er nú vatni flotinn. Hvað
pá ef rigningar koma? Mjer er ó-
hætt að áegja, að hjer horfir til mestu
vandræða, pvi flestir hjer liljóta, ef
pessu fer fram,annað tveggja að eyði-
leggja bústofn sinn, sem hjá flestum
er orðinn allgóður, eða flyja. eitthvað
til betri staða, sem hefur pó mikinn
kostnað f för með sjer. Það er meira
að segja lftill vegur til undankomu,
pví við erurn svo umkringdir af vatni,
að á landi er ekki fært nema fuglum
og fiskum, en okkur pykir pó leiðin
legt, ekki síður en Skarphjeðni heitn-
um, að vora svældir inni sem mel-
rakkar í greni. Og heldur en að
lenda í pvf, munum við knyja á náðar
dyr stjórnarinnar, og biðja hana að
Ijá okkur einhverja „dalla“ til að flytj-
ast á eptir vatninu, eða styrkja okkur
á einhvern veg, svo við og margra ára
fyrirvinna okkar glatist ekki alger-
lega. Pví pó verði byrjað á í sumar
að ræsa fram Manitobavatn, pá kemur
pað ekki að notum í petta skipti, pví
of seint or að byrgja brunninn pegar
við og allur bústofn okkar er drukkn-
að í honum; pað eigum við að aptur-
haldsstjórninni sálugu. Jeg sem rita
línur pessar hef dvalið hjer við Narr-
ows í 9 ár, og datt mjer ekki í hug
fyrst pegar jeg leit yfir hið fagra
landslag og hina skrúðgrænu engja-
fláka, sem óvíða munu betri, að nú,
eptir fá ár, yrði allt petta komið und-
ir vatn, og víða seglfært skipum, par
sem sláttuvjolin prammaði yfir áður.
Það cr mjcr óhætt að segja að
fyrrum ritstjóri Jón Olafsson hefur
fallið töluvert í á'iti bjá ymsum, fyrir
að hafa komið poirri flugu í munri
vina sinna, að fara að dyrka stjórnar-
skrárgepilinn sem Danakonungur
„skenkti“ íslendingum hjerna um ár-
ið. Lfka er pað sannast aðsegja, að
liún liefur verið ísleudingum sannar-
lcg befudargjöf, valdið öllum porra
pjóðarinnar „óánægju og ergelsi“,
eytt tíma, pingum og fjármunum
landsfns. I>ví oins og pjer rjetiilega
tóknð fram, lierr.i ritstjóri, pá er pað
verzlunarfrelsinu scm pakka iná pá
litlu velineyun o r manndið sem síðan
hefur komið í Ijós lijá pjóðinni. l>að
var verzluftar-ófrelsið s nn gerði ísl.
að rællum. Þ.ð var ckki farið stór-
um betur með íslendinga cii prælana
í Suður Ameríku, á dögnm verzlunar-
ófrelsisins. T. d. Hólm faktor var
hyddur, bundinn við staur, fyrir aug-
unum á aintmanni og landfógeta fyrir
að selja nokkrar ísur í Hafnarfirði,
sem Ketlavíkur kaupmaður vildi ekki.
Rikir bændur voru dæmdir frá æru
og eignum fyrir að kaupa handfæris-
stúfas/o peir gætu látið báta sína
ganga. Aðrir voru settir í gapastokk
ef kaupmanninum—sem pá var al-
voldugur böðull—pótti sjer misboðið.
Verzlanin var seld, og íslendingar
voru bókstatlega seldir með benni.
Timarnir og mennirnir voru orðnir
breyttir frá pvf, pegar „hetjur riðu um
hjeruð og skrautbúin'skipjfyrir landi“.
t>ví var pað vel valið,að ef íslendinga-
dagurinn var bundinn við nokkuð
markvert söguatriði eða viðburð, pá
var setningardagur alpÍDgis hins forna
hinn langmerkilegasti, og á herra E.
Jóhannsson pökk skilið fyrir uppá-
stunguua. B. Ciiristianson.
Dánarfregn.
Hinn 28. júní síðastliðinn andað-
ist að heimili sínu, 520 Maryland St.
hjer í bænum, eptir mjög stutta sjúk-
dótnslegu, konan Kristln Guðrún Sig-
urðardóttir, kona Valdimars Pálssonar.
Hún var ættuð úr Keldukverfi í Þing-
eyjarsyslu; góð og heiðvirð kona, fá-
skiptin, vinföst., góðhjörtuð og einlæg.
Af premur börnum peirra hjóna lifir
eitt móður sína, drengur priggja ára
og er hann iiú bjartur geisli á ein-
verustundum og i sorgarmyrkri er
svo skyndilega fjell yfir föður hans,
som uú með kunniugjum og vinum
hinnar látnu syrgir við hið auða skarð.
VINUR.
Merkiíegt tilfelli.
81ÆM4R AFLJEIÐINGAR AF BÓLU-
SKTNING.
Sjúklingurinn var unglings stúlka
dóttir David McHardy í Ferg-
us. Hún tók út mjög miklar
kvalir. Læknar gátu ekki
hjálpað honni.
Eptir Fergus News Record.
Næstum hver maður hjer í grend-
T uli=5ala
Vjer höfum keypt nokkra
kassa af vörum fyrir Jíili-
verzlanina scm vjer gct-
um selt mjög ódýrt. Tvf-
breitt kjólaefni á 25 cents,
Prints og Ginghams :i 5, 7,
8 og 10 cents yardið.
Sumar=Blussur
Einn kassi af Sumar-Blússum (Blouses)
með stýfuðum kraga, á 50 cents. Einn
kassi af blússum af öllu tagi fyrir 75c.,
81.00 og $1.25.
Sumar=nærfatnadur.
Kvennmanna- og barna-sumar-,,Vests“
á 5, 10, 15 og 25 cents.
Capes og Jakkar.
Allir Jakkar og Capes verða seld með
niðursetta vcrði í Júlí.
Carsley & Co.
344 MAIN STR.
Suonan við Porta^e ave.
inni f>ekkir forsön^varann í St. And-
rews kirkjunni í Fergus, Mr. David
McIIardy. Frjcttaritari vor heiinsótti
Mr. McHardy nýlega í Upper Nicbol,
og heyrði af vörum haus, og hinnar
ágætu konu hans, hræðilega sögu um
pjáningar, er vóru langt komnar með
að leiða unglings stúlku, sem áður var
vel hraust, í gröfina. Stúlkan er nú
fjórtán ára að aldri og foreldrar henn-
ar segja að hún hafi ekki vaxið neitt í
hálft priðja ár, síðan veikindi honnar
byrjuðu. Hún veiktist pegar húu var
bólusett, í júní 1894, og pað sem hún
hefur pjáðst síðan hefur vakið með-
aumkuu allra sem til pekktu. í sam-
tali við Mr. McHardy og konu hans
kom pað fram sem hjer fylgir. Lena
litía- var bólusett af læknir hjer í
bænum, en pað verkaði svo á bana að
haudleggurinn var allur sár og bólg-
inn allt sumarið og varð seiuast svo
að hann var allur með sárum frá ol-
boganum upp að öxlinni. í október
um haustið kom stór keppur á bakið
á henni rjett yfir lungunum. Lækn-
irinD, sem bólusotti bana stundaði
hana allt sumarið og koin mjög opt
til hennar en meðöl hans gerðu henni
ekkert gagn svo að bún fór að siná
missa próttinn. Þcgar gröptur fór að
renna úr keppnutn á bakinu á henni
fengum við aunan læknir er sagði að
hún væri í mjög slæinu ásigkomulagi.
Matarlistin var orðin tnjög slæm og
líkams kraptar bennar voru mikið
farnir að pverra. Þessi síðari læknir
skar i meinið og gaf henni áburð, en
pað virtist ekki bæta henni heldur.
Hún hefur fengið níu pvílík grafar-
mein, en pau komu og hjöðnuðu apt-
ur af sjálfu sjer jafnóðum. Á nótt-
unni hafði hún ógurlegar kvalir og
gat p*’i ekki sofið og jók pað ekki svo
lítið á harmkvæli hennar. Þótt hún
hefði beztu hjúkrun og aðbúð fór
henni allt af hnignandi. Vinir vildu
að Dr. Williams Pink Pills væru
reyndar, og sem seinustu tilraun gerð-
um við pað. Fljótlega eptir að hún
fúr að brúka pilluriiar fór henni ögn
að batna, foreldrura og vinum til mik-
illar gleði. Hún fjckk aptur inatar-
listina styrktist mikið og heilsa henuar
yfir höfuð batuaði. Sárin á hand-
leggnum og bakinu eru ekki öll farin
etm, en lieilsa stúlkundar hefur batnað
svo mikið, af brúkan Dr. Williams
Pink Pills, að foreldrar heDnar eru að
hafa góða von um að henni hatni al-
gerlega. Mr. og Mrs. McElardy pakka
pað eingöngu Pink Pills hvað dóttir
peirra er nú orðin frisk, par eð pwr
hafa gert henni meira gagn en öll hin
ótal nieðölin, sem hún var búin að
reyna.
Dr. Williams Pink Pills byggja
upp blóðið og taugakerfið. Þær gefa
blóðinu nyt.t ltf og heilbrigði og
hrekja pannig á hurt allan sjúkdóm.
Það eru til margar eptirstælingar, scm
fólk er varað við. Ilinar rjettu Pink
Pills hafa nafnið „Dr. Williain’s Pink
Pills for Pale People“ utan á uinbúð*
unum. Takið ckkert aunað,