Lögberg - 23.12.1897, Síða 3
LÖGBERG, FIMM riIDAGINN 23 DESEMBER 1S97
oss að fyrirgefa ðvinum vorum og elska
meðbræður vora, því hún segir oss að
gnð sje kærleikurinn. Farðu í friði;
farðu heim til þín; jeg ætla að gefa þig
aptur ástvinum þín^im, en vertu hjer
eptir mildur og miskunnsamur við alla,
sem bágt eiga“.
Þá grjet fanginn, og hrðpaði:
„Hvernig gat jeg trúað, að svona
mikil miskunn væri til? Eymd og kval-
ir sýndustbiða mín og vera ðhjákvæmi-
legt; þess vegna tök jeg eitur, sem jeg
bar á mjer, og eptir fáa klukkutíma ger-
ir það út af við mig. Jeg hlýt að deyja
— það er engin lækning til! En áður en
jeg dey, þá útskýrðu fyrir mjer kenn-
ingu þá, sem hefur að geyma svo mikla
miskunn og kærleika, því hún er mikil
og guði lik ! Leyfðu mjer að heyra þessa
kenningu, að jeg deyi sem kristinn mað-
ur“. Og bæn hans var uppfyllt.
Svona var sagjui, Sem húsbðndinn
las upp úr sögubðkinni gömlu. Allir,
sem við voru staddir, hlustuðumeðhlut-
tekning og ánægju; en Sar.i, Gyðinga-
stúlkan. hlýddi á með brennandi hjarta.
Stör tár komu fram í hinum skínandi,
dökku augum hennar, og hún sat hðg-
vær og auðmjúk í anda eins og hún hafði
einu sinni setið á skðlabekknum, ogfann
til mikileika guðs orðs; og tárin hrundu
niður eptir kinnum hennar.
En rödd mðður hennar deyjandi ljet
til sín heyra hið innra hjá henni:
„Látið ekki hana dðttur mína verða
kristna“, hrðpaði röddin; og um leið
kom rödd lögmálsins: „Heiðra skaltu
föður þinn og mðður“.
„Jeg fæ ekki að vera í samfjelagi
við kristna rnenn", sagði hún, „þeir
skamma mig fyrir að vera Gyðingur —
nágrannadrengirnir æptu til mín á
sunnudaginn var, þegar jeg stðð við
opnar kirkjudyrnar og horfði á ljðsin,
sem loguðu á altarinu, og hlustaði á
söng safnaðarins. Allt af síðan jeg sat
á skölabekknum hef jeg fundið krapt
kristindömsins, krapt eins og af sólar-
geisla, sem streymir inn í sálu mína,
hversu fast sem jeg loka augunum til
þess ekki að sjá hann. En jeg skal ekki
særa þig í gröfinni, mððir mín; jeg skal
ekki rjúfa eið föður míns; jeg skal ekki
lesa i biblíu kristinna manna. Jeg hef
trúarbrögð feðra minna, og skal halda
mig að þeim!“
Og enn liðu árin.
Húsböndinn dð. Ekkjan komst í
fátækt og vinoukonunni var sagt upp.
En Sara var ðfáanleg til að yfirgefa
húsið. Hún varð stoðin, sem hjelt því
við á tímum mötlætinganna, og vann
fram á nætur fyrir daglegu brauði, því
' engir ættingjar buðu sig fram til að
hjálpa. Og ekkjan varð veikari og veik-
ari dag frá degi, og lá í rúminu svo mán-
uðum skipti.
Sara annaðist sjúklinginn á öllum
tðmstundum sínum; hún varblíð ogguð-
hrædd, sannur blessunar-engill í hinu
fátæka húsi.
„Þarna á borðinu liggur biblían"
sagði sjúklingurinn við Söi-u. „Lestu
mjer eitthvað úr henni, því nðttin ætlar
að verða svo löng —- ð, svo löng — og
sálu mína þyrstir eptir guðs orði“.
Og Sara bey. ði höfuðið. Hún tðk
bókina, spennti greipar um biblíu krist-
inna manna, opnaðí hana og las fyrir
veiku konuna. Tárin stððu í augum
hennar; þau tindruðu og geisluðu eins
og í leiðslu, og ljðs skeiníhjartahennar.
„Ó, mððir mín“, sagði hún við sjálfa
sig í hálfum hljððum, „barnið þitt má
ekki hljóta kristna skírn, eða ganga inn
í söfnuðinn; þú hefur viljað það þannig,
og jeg skal gefa mig undir vilja þinn:
við skulum vera sameinaðar hjer a jörð-
unni, en ofar þessari jörð er æðra sam-
band — samband við guð! Hann mun
verða með okkur, og leiða okkurgegnum
dal dauðans. Það er hann, sem stigur
niður á jörðuua þegar hún er þyrst og
fyllir hana með frjðsemi. Jeg skil það—
jeg veit ekki hvernig jeg lærði þann
sannleika, en það er fyrir hann, fyrir
Krist!“
Og hún hrökk við, þegar hún nefndi
hið heilaga nafn, og það kom yfir hana
skírn eins og af eldslogum, og allur lik-
ami h-nuar skalf og nötraði, hún hneig
niður í ðmegin, jafnvel veikari en sjúkl-
ingurinn, sem hún hafði vakað yfir.
„Aumingja Sara!" sagði fðlkið;
„húner yfirkomin af næturvökum og
striti!“
Það fðr með hana í fátækra-sjúkra-
húsið. Þar dð hún, og þaðan var farið
með hana til grafarinnar, en ekki í
kirkjugarð kristinna manna, því þar var
ekki rúm fyrir Gyðinga-stúlkuna. Fyr-
ir utan hann, við vegginn, var gröfin
hennar graíin.
En sól guðs, sem skín á grafir krist-
inna manna, slð einiiig geislum sínum á
gröf Gyðinga-stúlkunnar hinum megin
við vegginn; og þegar sálmarnir eru
sungnir í kirkjugarðinum, þá bergmála
þeir og yfir hið einmanalega leiði henn-
ar; og hún, sem sefnr þar undir, verður
einnig kölluð til upprisunnar, í nafni
hans, er sagði við lærisveina sína:
„Jðhannes skírði yður með vatni, en
jeg mun skíra yður meðheilögum anda!“
Ný.j;i meðaliíf við difþeriu.
þess hefur verið getið í Lcig-
bergi, að hin nijög næma og skæða
sótt, sem vanalega er kölluð barna-
veiki á íslandi (sem rjettu nafni
heitir diptheritis, á ensku diptheria),
hafi að undanförnu verið að stinga
sjer niður hjer í bænum og víðar i
fylkinu nú í haust. Sýkin á sjer
enn stað, bæði hjer í bænum og út
um fylkið, þó vonandi sje að hún
verði upprætt nú í vetur, með því
að hið opinbera hefur gert ótiugar
ráðstafanir til að hindra úbreiðslu
hennnar, og svo er ekki eins hætt
við að sýkin viðhaldist eða útbreið-
ist á vetrardag. En enginn veit
hvenær hún kann að koma upp á
þessum eða hinum staðnum, og ál t-
um vjer því rjett að fara nokkrum
orðum utn sýkina og hið nýja meða!
við henni, er nefnist anti-toxine.
Sýkin orsakast af bakteríu,
eins og flestar aðrar sóttir, og byrjar
ætíð í hálsinum. Sjúklingurinn fær
fyrst höfuðverk og hita, en brátt
fer að myndast hvítleit skóf í kok-
inu. þegar kvef og háls-sárindi
ganga, er mönnum haittast við að
taka sýkina, vegna þess að þá er
kokið skinnveikt, og b.kterian á
því ha'gra með að festa sig í því.
Börnum og unglingum er miklu
bættara við að fá sýkina en full
orðnu fólki, en samt fær fu'lorðið
fólk hana opt, og deyr úr henni;
hin mesta blessun—einkuin fyrir
mæðurnar—sein vísindin hafa lagt
upp í hendnrnar a mönnum á þess-
um síðustu tímum.
Dr. Welsh (á John Hopkins há-
skólanum í Bandaríkjunum) hefur
nýlega birt skýrslu um tilraunir að
lækna difþeríu-sýkina með anti-
toxine, og nær skýrslan yfirtilraun-
ir 82 lækna, á mörgum stöðum hver
langt frá öðrum, í ýmsum löndum,
svo sem á Frakklandi, þýzkalandi,
Austurríki. Belgíu, Svisslandi, Eng-
landi og í Ameríku. Skýrslan nær
yfir tilraunir sem nefndir 82 læknar
gerðu við 7,166 sjúklinga til samans,
og dóu ] ,239 af þcim, sem er 17.3 af
hundraði. Eptir upplýsingum, sem
hinir sömu læknar g <fu, höfðu áður
dáið að meðaltali á sömu stöðum
42.1 af hundraði af öllum, sem fengu
sýkina, eða meir en helmingi fleiii
en dó>u þegar anti-toxine var notað.
Dr. Mason hefur gert eptirfylgj
andi yfirlýsingu viðvíkjand' notkun
á anti-toxine á borgar-spttalanum í
Boston: „Ef vjer berum saman tölu
þeirra, sein deyja úr dipþeria á spít
ala þessum sfðan farið var að nota
anti-toxine, nefnil. 11 af hundraði,
saman við dauðsfalla-fjöldan úrsömu
sýki áður en farið var að nota með-
alið, n.efnil. 40 af handraði þá hljóta
allir að komast að sömu niðurstöðu
viðvfkjandi áhrifum meðalsins.
Breytingin á útlitinu í dipþeríu-
deildinni, síðan byrjað var að nota
Bakarí og sölubúð G. P. Thoudarsonar. Winnipeg.
Difperia er ein af þeim sóttum, sem
læknum hafði gengið verst að lækna,
og hún var, og er enn algerlega ó-
læknandi þegar hún er komin á hátt
tig, eða sótt-eitrið er komið út í
allan líkamann. þess vegna er um
að gera, að leita læknis tafarlaust,
pví jafnvel hið nýja, öfluga meðal
(anti-toxine) læknar ekki þegar
sýkin er koinin á xnjög hátt stig.
En reynzlan er nú búin að sýna, að
anti-toxine læknar sýkina í flestum
tdfellum, ef sjúklingnum er gefið
pað í tíma, og eins hindrar það að
inenn f -i hana, þó menn sjeu innán
utn difþeríu-sjúklinga, ef það er gef-
ið aður en menn fa hana. Anti-
toxine fæst nú á lyfjabúðum hjer í
Winnipeg og sumstaðar tit um fylk-
ið, og nota læknar hjer meðal þetta
nú almeimt, þegar hægt er að na í
pað. Meðalið kemur tilbúið i glös-
um, og er að uns einn skammtur i
liverju glasi. Eitt glas dugir vana-
lega, en þó erg stqndum spýti
mn meiru. Hið lakasta er, af
meðalið er dýrt. Glasið (skammtur)
kostar sem sje $1,50. Ef því barn
veiktist t. d. í húsi þar sem 5 börn
væru, þá kostar skammtur handa
sjúklingnum (til að.lækna hann) og
skammtur handa hverju liinna fjögra
heilbrigðu barna (til að hindra að
þau fái sýkina) $7.50 í allt. En
hvað er það samt í samanburði við
að sjá blessuð börnin sýkjast og
deyja, og geta ekkert gert til að
hindra það! Antí-toxine er einhver
anti-toxine, ermjög eptirtektaverð“.
Einn af hinum nafntoguðustu
þýzku læknum, Baginsky, segir:
„Frá því fyrsta að byrjað var að
nota anti-toxine, hefur það reynst
hið öflugasta <>g bezta n.eðal til a'
koma í veg fyrir að menn sýktust
af dipþeríu. það má spýta því inn
undir skinnið á sama hatt og öðrum
meðölum, og það verður að verja
stinginn vandlega, því fyrri sem
meðaiið er notað, því betur verkar
það. Hvað mikill skammturinn þarf
að vera, er komið undir því hvað
sneinma í veikinni meðalið erbrúk-
að og undir þvl, hvað veikin er á-
köf og hvað gamall sjúklingurinn
er. Skammturin þavf að vera fra
600—4000 anti-tuxhtte einingar. þið
er hagur, að nota ailan skammtinn
þegar í byrjun, nema í þralatum til
t'ellum, þar sem meira en einn
skamrnt parf, og betra er að auka
haun. Ahrif uieðalsins eru auðsæ »
>v(, hvernig vöxtur hvítleitu sk"f-
arinnar hættir og því, hvernig hún
uppleysist og losnar, og enn frcmur
i því, hvernig sjúklingurinn hressist
í heild sinm“, o, s. frv,
Sami maður g tur um tilfelli,
sem hann nefnir „ósjalfráða tilraun“,
er sannar, hve öflugt meðalið er.
Hann segir: „það vildi til á al-
kunnum spitala einum, að ekki var
hægt að fá anti-toxine í nokkrar
vikur, og þá óx dauðsfalla-tjöldinn
meðal dipþeríu-sjúklinganna strax
Nidurl. á8. bls.
Til allra lslendinga nœr og
fjœr. Þjer, sem búið hjerna í
bœnum, ættuð, til að njóta
jóla-glrðinnar sem bezt. að
koma til mín til að fá yður
gott, saðsamt jólabrauð, eða
aðrar sortir af Ijómandi inn-
dælum kökum.
Drekkið gott, íslenzkt kaffi
og borðið jólabrauð og kökur
frá mjer. Ef þjer gerið það, þá
gefst mjer tækifæri til þess
að stuðla að því að jóla-óskin
mfn til yðar rætist.
GLEÐILEG JÓLI
Q. P. Thordarson,
ISPENZKI BAKAIjlNN
587 Rose ave, Wrinnipegr
.ív.vv
:■ ssu? m
jmwwwmffiwtmttmtttmnmmmttmtttffwwwinmg
1
* PAPPIR. 1
£
&
Jeg bef alls konar veggja-papplr til sölu fyrir
langtum lægra verð en nokkru sinni áftur. Og
gef jey öllum, sem kaupa af mjer fyrir eða rjelt
eptir jólin 25 p-ct afslátt, hvort se.m þeir kaupa
$1 eða 1100 virði. þ.að er miklu betra verð en
áður hefur heyrst getið um & peirri vöru. t>að
væri þvt gott fyrir þá, sem purfa að fá sjer papp-
ír til næsta árs, xð kaupa nú, meðan þetta tæki-
færi býðst. Þ<»ð endar 15. janúar ’98.
Ave.
S. ANDERSON,
lÓllUIIIUUIItHUIHIUlUIUIIUIUMHlHMIIMHMIUIUIMIUIUIM^
m
m
m
fif
m
m
m
iif
m
Coodman Tœrgesen
ef þ ð P'irfið að lejrgjn ykkur ti) mxireif'slu-strt. Við
ermn ayent-r fynr hinur na'fntojiuðu Crílíld
Jewel-St«r, «'g netum se t ykkur þær ó-
dýrar en uokknr aðrir muudu gera.
Munið eptir »ð við set|Uin upp ojr höfurn til sölu
aiiar tegundir af KjaIlara-ofnum- vrr á
byrgjumst að allur fragaugur sje hiun vandaðasti.
Við seljum og allar tegundir af pjátur-vöru,
pakrennur, sirtp pur o. s. frv. ......
GOODMAN & TÆRGESEN,
Cor. Youn > St. & Notre Dame Ave.
s
m
m
m
m
m
m
m
i